Τη Ρωσία επέλεξε το νέο προεδρικό ζεύγος της Κίνας για την πρώτη του επίσημη επίσκεψη στο εξωτερικό. Στόχος της ήταν να τονιστεί η ισχύς των κοινών συμφερόντων. Τη Μόσχα και το Πεκίνο δεν δένουν μόνο εμπορικοί και ενεργειακοί δεσμοί. Τις περισσότερες φορές κρατούν κοινή στάση σε θέματα παγκοσμίου ενδιαφέροντος, και το αποδεικνύουν με τις ενέργειές τους στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, κάτι που επιβεβαίωσε και ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπινγκ κατά τη διάρκεια ομιλίας του στη Μόσχα, δηλώνοντας: «Οι εποχές αλλάζουν και ο κόσμος αλλάζει. Σε αυτόν τον κόσμο, η ειρήνη, η ανάπτυξη, και η συνεργασία αποτελούν την τάση. Το ξεπερασμένο αποικιοκρατικό σύστημα έχει σταματήσει να λειτουργεί. Η αντιπαράθεση ανάμεσα στις ομάδες της ψυχροπολεμικής εποχής δεν μπορεί πλέον να υφίσταται. Δεν μπορεί πλέον μια χώρα ή μια ομάδα να κυριαρχεί στον κόσμο.»
Η ραγδαία ανάπτυξη της Κίνας την καθιστά ισχυρό οικονομικό και γεωπολιτικό «παίκτη». Με τις πολλά υποσχόμενες προοπτικές της Αφρικής για αυτόν το σκοπό, ο Κινέζος πρόεδρος επισκέφθηκε την Τανζανία.
Η Κίνα χρειάζεται πρώτες ύλες, κυρίως μεταλλεύματα, τα οποία αφθονούν στην Αφρική. Η μαύρη ήπειρος ωστόσο, αποτελεί και μια πολύ καλή αγορά για τα κινεζικά προϊόντα, για αυτό και το σινοαφρικανικό εμπόριο ευδοκιμεί.
Η αξία των διμερών εμπορικών συναλλαγών εκτινάχθηκε από 7,7 δισεκατομμύρια ευρώ το 2000, σε 128 δισεκατομμύρια ευρώ το 2011.
Μιμούμενος το παράδειγμα του εκλιπόντος προέδρου της Γκαμπόν Ομάρ Μπόγκο Οντίμπα, ο πρόεδρος της Τανζανίας, Τζακάγια Κικουέτε, είναι μόνο ένας από τους Αφρικανούς ηγέτες που εκθείασε το το πνεύμα του αμοιβαίου σεβασμού, λέγοντας: «Χρησιμοποιούμε την παραδοσιακή τεχνολογία. Χρησιμοποιούμε την τσάπα. Δεν μπορούμε να έχουμε γεωργική ανάπτυξη. Δεν χρησιμοποιούμε λιπάσματα. Δεν χρησιμοποιούμε σπόρους υψηλής απόδοσης. Δεν έχουμε παροχή νερού στις φάρμες μας. Για αυτό χρειαζόμαστε την τεχνολογία. Χρειαζόμαστε την τεχνολογία που θα μας βοηθήσει να αναπτυχθούμε.»
Το σαφάρι της Κίνας στην Αφρική δεν είναι κάτι καινούριο. Μέτα την ανεξαρτησία της Τανζανίας η Κίνα χρηματοδότησε και βοήθησε στην κατασκευή σιδηροδρόμου που συνδέει την Τανζανία με τη Ζάμπια. Η δίψα της Κίνας για ενεργειακές πηγές είναι απεριόριστη και η Μαύρη Ήπειρος μπορεί να την ικανοποιήσει με το αζημίωτο.
Η κινέζικη κυβέρνηση με χρηματοδοτήσεις, δωρεές, άτοκα δάνεια, εμπορικές συμφωνίες, έργα υποδομής αλλά και εμπορικά αγαθά τα οποία παραχωρεί με πίστωση, εξελίσσεται ως η νέα υπερδύναμη στην Αφρική και όλο και περισσότερες αφρικανικές κυβερνήσεις στρέφονται πλέον προς το μέρος της, ζητώντας λύση στα χρόνια προβλήματα τους. Ο νέος πρόεδρος της Κίνας Σι Τζιπίνγκ βρίσκεται στην πρώτη περιοδεία του στο εξωτερικό. Πρώτος σταθμός του ήταν η Μόσχα αμέσως μετά ο Κινέζος πρόεδρος ταξίδεψε στην Αφρική, ενώ θα ολοκληρώσει την περιοδεία του στο Ντουρμπάν για τη σύνοδο κορυφής των μεγάλων αναδυόμενων οικονομιών του πλανήτη (BRIKS).
Ο Ντμίτρι Μοζιάκοβ από τη Μόσχα, επικεφαλής του Κέντρου Μελετών για τη Νοτιοανατολική Ασία, θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε καλύτερα την εξωτερική πολιτική που ακολουθεί η Κίνα.
Ερώτηση: Είναι προφανές ότι οι χώρες που διάλεξε να επισκεφθεί ο νέος ηγέτης της Κίνας στο πρώτο του ταξίδι δεν είναι τυχαίες. Τι συνιστά αυτή η επιλογή για εσένα ως ειδικό;
Απάντηση: Με την επιλογή των χωρών αυτών δείχνει ξεκάθαρα ποιες θα είναι οι προτεραιότητες για την Κίνα και τη νέα κυβέρνηση, σε ότι αφορά την εξωτερική πολιτική, ενώ δείχνει και το δρόμο για το μέλλον. Για τις κινεζικές αρχές η Ρωσία γίνεται ένας πολύ στενός σύμμαχος.
Σε ότι αφορά την Αφρική η κατάσταση είναι διαφορετική. Δεν αποτελεί μυστικό ότι η Αφρική είναι ένας από τους κύριους στόχους για τα Κινεζικά οικονομικά συμφέροντα. Το Πεκίνο προσπαθεί να αυξήσει την επιρροή του εκεί.
Η ανάπτυξη στην Κίνα απαιτεί από τη μια πλευρά την ασφάλεια από το Βορρά και αυτό θα εξασφαλιστεί μέσα από τη στενή συνεργασία με τη Ρωσία. Από την άλλη πλευρά έχει ανάγκη τους πλουτοπαραγωγικούς πόρους και το μεγαλύτερο κομμάτι σε αυτήν την αγορά βρίσκεται τώρα στην Αφρική.
Ερώτηση: Ο πρόεδρος Πούτιν χαρακτήρισε ιδιαίτερα συμβολική την επίσκεψη του προέδρου της Κίνας στην Ρωσία. Που βρίσκονται οι σχέσεις Κίνας και Ρωσίας σήμερα;
Απάντηση: Νομίζω ότι οι μεταξύ τους σχέσεις έχουν βελτιωθεί πολύ. Είναι ξεκάθαρο ότι οι δύο χώρες έχουν κοινά συμφέροντα στη διεθνή σκηνή.
Σε ότι αφορά την Κίνα φαίνεται ότι οι σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν μπει σε μια δύσκολη περίοδο. Οι ΗΠΑ προσπαθούν να σταματήσουν την περαιτέρω ανάπτυξη της κινεζικής ισχύος.
Παράλληλα, επιθυμούν και την μείωση της κινεζικής επιρροής στη Νοτιοανατολική Ασία και τις χώρες του Ειρηνικού εκεί που υπάρχει η επίσης δύσκολη σχέση με την Ιαπωνία.
Με αυτά τα δεδομένα η Ρωσία έχει μεγάλο συμφέρον να ενδυναμώσει τη σχέση της με την Κίνα, όχι μόνο στον οικονομικό τομέα αλλά και στον πολιτικό. Είναι σίγουρο, ότι η στρατηγική συνεργασία με την Κίνα ενδυναμώνει και τη θέση της Ρωσίας απέναντι στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ερώτηση: Αναφέραμε ήδη την Αφρική… Μια ρωσική εφημερίδα παρομοίασε τη Μαύρη Ήπειρο με ένα «δυνατό χαρτί» στο παγκόσμιο παιχνίδι το οποίο η Κίνα ξέρει να παίζει πολύ καλά; Έχει η Κίνα ανταγωνιστές σε αυτό το παιχνίδι;
Απάντηση: Σίγουρα. Αυτό το παιχνίδι του ανταγωνισμού είναι φανερό ιδιαίτερα σε δύσκολα σημεία του πλανήτη. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης στην Κίνα δεν κρύβουν τη διαφορετική στάση της χώρας τους στο ζήτημα του Μάλι.
Στον τύπο της Δύσης η κυρίαρχη θέση είναι η μάχη κατά των ακραίων ισλαμιστών που προσπαθούν να αποκτήσουν τον έλεγχο της αφρικανικής χώρας.
Αλλά αυτό δεν ισχύει για τον Τύπο της Κίνας, που παρουσιάζει την επιχείρηση στο Μάλι σαν μια προσπάθεια να εμποδίσουν την πρόσβαση της χώρας σε νέους πλουτοπαραγωγικούς πόρους και σπάνια μέταλλα που υπάρχουν στο Μάλι. Έτσι λοιπόν, παρουσιάζουν ως τον κύριο στόχο της επιχείρησης στο Μάλι την απώθηση της Κίνας από τις χώρες της υποσαχάριας Αφρικής.
Πράγματι η Αφρική εξελίσσεται σε μια περιοχή ανταγωνισμών. Οι πρώην αποικιακές δυνάμεις όπως η Γαλλία ή οι Ηνωμένες Πολιτείες- που μπορεί να μην είχαν αποικίες εκεί έχουν όμως μεγάλο ενδιαφέρον για την Αφρική- δεν μπορούν να αποδεχθούν εύκολα την ιδέα μιας Αφρικής που θα αποτελεί πηγή για την εξεύρεση πλουτοπαραγωγικών πόρων που θα τροφοδοτούν την ανάπτυξη της Κίνας.