Παρά τις αισιόδοξες για την πορεία των διαπραγματεύσεων δηλώσεις, Σερβία και Κόσοβο δεν κατέληξαν τελικά σε συμφωνία ούτε και αυτή τη φορά.
Το Κόσοβο, πρώην σερβική επαρχία, κήρυξε μονομερώς την ανεξαρτησία του το 2008. Από τότε πολλά κράτη προχώρησαν στην αναγνώρισή του, όχι όμως και η Σερβία, ούτε και οι Σέρβοι που ζουν στο βόρειο κομμάτι της περιοχής και δεν αναγνωρίζουν την κυβέρνηση της Πρίστινας.
Η ΜΙτρόβιτσα βόρεια του Κοσσυφοπεδίου είναι μία πόλη διχοτομημένη. Μία πόλη όπου Σέρβοι και Αλβανόφωνοι ζουν δύο παράλληλες πραγματικότητες.
Πριν από το 1999, στη Μιτρόβιτσα, που απέχει μόλις μία ώρα από την Πρίστινα, Αλβανοί και Σέρβοι απολάμβαναν ένα καλό επίπεδο ζωής, χάρη στα εργοστάσια της βαριάς βιομηχανίας
Μετά το τέλος του πολέμου η Μιτρόβιτσα έχει γίνει πεδίο εθνοτικών αντιπαραθέσεων και συγκρούσεων με τις στρατιωτικές δυνάμεις να κάνουν αισθητή την παρουσία τους σχεδόν σε κάθε σημείο της πόλης.
Η Σερβία ακόμα και με το “καρότο” της ένταξής της στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν δέχεται να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του Κοσόβου ενώ οι Βρυξέλλες έχουν ξεκαθαρίσει ότι αν δεν υπάρξει εξομάλυνση των σχέσεων των δύο περιοχών δεν πρόκειται να ξεκινήσουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις.
Ο αρχισυντάκτης του “Ταχυδρόμου των Βαλκανίων” και ειδικός στα θέματα της περιοχής Σιμόν Ρίκο έδωσε τη δική του απάντηση σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις στο Euronews και τον ανταποκριτή στις Βρυξέλλες Ρούντολφ Χέρμπερτ.
Euronews: Γιατί η Σερβία και το Κόσοβο δεν κατέληξαν σε συμφωνία;
Σιμόν Ρίκο: Το Κόσοβο και η Σερβία έχουν δύο θέσεις εντελώς ανταγωνιστικές, η Σερβία δεν αναγνωρίζει την ανεξαρτησία του Κοσόβου που μονομερώς ανακηρύχθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2008. Σύμφωνα με το σερβικό σύνταγμα το Κόσοβο εξακολουθεί να αποτελεί τμήμα του εδάφους της. Η ΕΕ ζητάει από τη Σερβία και το Κόσοβο να ανοίξουν διάλογο ενώ τελικά δε μιλούν για το ίδιο πράγμα.
Euronews: Είναι αυτή μία αποτυχία από την πλευρά των Βρυξελλών;
Σιμόν Ρίκο: Στην πραγματικότητα, η αποτυχία των διαπραγματεύσεων δεν είναι αποτυχία για το Κόσοβο ή τη Σερβία που μέσα στις 14 ώρες των διαπραγματεύσεων χθες άφησαν ανοιχτή την πιθανότητα να συνεχιστεί ο διάλογος, είναι κυρίως μία αποτυχία για την Κάθριν Άστον η οποία είπε ότι δε θα υπάρξει συνέχιση του διαλόγου για την ώρα.
Euronews: Αλλά πρέπει οι Βρυξέλλες να ασκήσουν περισσότερη πίεση;
Σιμόν Ρίκο: Αυτό το οποίο συνειδητοποιούμε είναι ότι οι Βρυξέλλες δεν πίεσαν τη Σερβία και το Κόσοβο. Οπότε, ναι, ίσως η ΕΕ θα έπρεπε να επιμείνει περισσότερο αλλά με ποια μέσα; Νομίζω ότι σε αυτότ ο σημείο έγκειται η πρόκληση.
Euronews: Για ποιο λόγο η Σερβία δεν δέχεται να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του Κοσόβου;
Σιμόν Ρίκο: Η ΕΕ ζητάει κάτι ασυμβίβαστο από τη Σερβία. Να αναγνωρίσει το Κόσοβο για να κερδίσει την ένταξή της στην Ένωση. Προς στιγμήν, το Βελιγράδι δε δείχνει διατεθειμένο να διαλέξει ανάμεσα σε αυτά τα δύο.
Euronews: Για να καταλάβουμε καλύτερα τη διένεξη ανάμεσα στη σερβική μειονότητα στο Κόσοβο και την πλειοψηφία των Κοσοβάρων, γιατί η σερβική μειονότητα αρνείται να ενταχθεί στο καθεστώς του Κοσόβου;
Σιμόν Ρίκο: Θυμόμαστε το 1989 που ο τότε Σέρβος ηγέτης Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς είχε υποσχεθεί στη σερβική μειονότητα του Κοσόβου ότι δε θα την άφηνε να ηττηθεί από τους Αλβανόφωνους. Αυτό ήταν το σημείο εκκίνησης για τα επόμενα δέκα χρόνια βίας που οδήγησαν στον πόλεμο του 1998 και 1999. Σήμερα υπάρχει μία ξεκάθαρη ρήξη ανάμεσα στη σερβική μειονότητα από τη μία πλευρά που έχει συγκεντρωθεί στο βόρειο άκρο του Κοσσυφοπεδίου και τους υπόλοιπους Κοσοβάρους οι οποίοι είναι Αλβανόφωνοι στο σύνολό τους. Οι Σέρβοι του Βόρειου τμήματος του Κοσσυφοπεδίου πρέπει να υπάγονται στη Σερβία και όχι στις αρχές της Πρίστινα.
Euronews: Τελευταία ερώτηση. Γιατί η Ευρώπη πρέπει να εμπλακεί στα Βαλκάνια;
Σιμόν Ρίκο: Σήμερα, αυτό που μπορούμε να πούμε είναι ότι η ΕΕ πρέπει να εμπλακεί περισσότερο στα Βαλκάνια αλλά ότι δυστυχώς η επιρροή της είναι όλο και λιγότερο σημαντική και ότι στην πραγματικότητα υπάρχουν άλλοι παίκτες που βρίσκονται στη διαδικασία να πάρουν τη θέση της. Είναι οι ΗΠΑ οι οποίες αν και έχουν εκφράσει την επιθυμίαν τους να απεμπλακούν και κυρίως το ΔΝΤ με τα πολλαπλά προγράμματα που εφαρμόζονται στη Βοσνία, στη Βουλγαρία τη Σερβία ή τη Ρουμανία, σε όλες τις χώρες της περιοχής που αντιμετωπίζουν μία σοβαρή κρίση.