ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ«Είχε το στόμα της Μέριλιν Μονρό, αλλά τα μάτια του Καλιγούλα». Αυτή η φράση του Φρανσουά Μιτεράν περιγράφει με τον καλύτερο τρόπο την αμφιθυμία της Μάργκαρετ Θάτσερ. Για κάποιους αποκατέστησε την υπόληψη της χώρας, έδωσε πίσω στη Μεγάλη Βρετανία την οικονομική της ευρωστία και το διεθνές της κύρος, ενώ για άλλους ήταν μία ανεπίδεκτη πρωθυπουργός που δεν δίσταζε να ακολουθεί σκληρή γραμμή με τους συνδικαλιστές και τη βόρεια Ιρλανδία, ακόμα και αν αυτό κόστιζε τη ζωή κάποιων αντιφρονούντων. Η μορφή της ακόμα προκαλεί αντιπαραθέσεις σε διεθνές επίπεδο.
Το ρεκόρ της ως πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της Βρετανίας υπήρξε ορόσημο για τη χώρα της αλλά και για όλη την Ευρώπη. Ως αντιπολίτευση, η Μάργκαρετ Θάτσερ διεξήγε εκστρατεία, προκειμένου η Μεγάλη Βρετανία να παραμείνει στην ΕΟΚ, προθάλαμο της ΕΕ. Από τη στιγμή, όμως, που ανέβηκε στον πρωθυπουργικό θώκο, η Σιδηρά Κυρία έβαλε την Ευρώπη…απέναντι.
«Θέλω τα λεφτά μου πίσω», ήταν η διάσημη φράση της στην ιστορική σύνοδο του Δουβλίνου το Νοέμβριο του 1979, έξι μόλις μήνες μετά την εκλογή της, ζητώντας να μειωθεί η συμβολή της Μεγάλης Βρετανίας στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό.
Τέσσερα χρόνια αργότερα, έπειτα από πρωτοβουλία του Γάλλου πρόεδρου Φρανσουά Μιτεράν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Φοντενεμπλό, κέρδισε ό,τι είχε ζητήσει. Σύμφωνα με υπολογισμούς της ίδιας της Θάτσερ, από το 1985-2000, χάρη σε εκείνη τη συμφωνία, η Μεγάλη Βρετανία έχει γλιτώσει 28 δισεκατομμύρια λίρες.
Έδωσε σκληρές μάχες εναντίον του ευρώ, εναντίον της βαθύτερης ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και εναντίον της μεταβίβασης πολλών εξουσιών στις Βρυξέλλες, όπως άλλωστε είπε στην ομιλία της στη Βουλή των Κοινοτήτων μετά τη Σύνοδο του Οκτωβρίου 1990.
Και πάλι, το 1990 ήταν η Ευρώπη που προκάλεσε την πτώση της. Η έντονη και απόλυτη στάση της απέναντι στην Ευρώπη και άλλα θέματα την είχαν αποξενώσει από πολλά μέλη του υπουργικού της συμβουλίου, προκαλώντας μία ευρεία πλειοψηφία μέσα στο κόμμα της να την οδηγήσει στην αποχώρηση από την Ντάουνινγκ Στριτ.
Όπως μεταδίδει από το Στρασβούργο η απεσταλμένη του Euronews Μαργκαρίτα Σφόρτσα, «η παρακαταθήκη της Μάργκαρετ Θάτσερ εξακολουθεί να διχάζει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ρωτήσαμε αρκετούς ευρωβουλευτές για τις πιο δυνατές στιγμές της Σιδηράς Κυρίας».
«“Θέλω τα λεφτά μου πίσω”. Είναι ένα πρόβλημα μέχρι σήμερα ακόμη και για μένα. Είτε κάποιος συμφωνούσε με τις απόψεις της ή όχι – εγώ δεν ασπάζομαι τις θέσεις της Μάργκαρετ Θάτσερ και νομίζω ότι η νεοφιλελεύθερη οικονομική ανάπτυξη ενέπνευσε τη Θάτσερ και τον Ρίγκαν να οδηγήσουν την Ευρώπη σε λάθος κατεύθυνση. Αυτή είναι η προσωπική μου άποψη, αλλά, παρ’ όλα αυτά, κέρδισε ελεύθερες και δίκαιες εκλογές μέσω της τεράστιας προσωπικότητας που είχε και της πειθούς της και επηρέασε ολόκληρη την ήπειρο», δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς.
«Η Μάργκαρετ Θάτσερ είπε ότι μπορεί να κάνει δουλειές με το Μιχαήλ Γκορμπατσόφ και κατάλαβε ότι έχει ξεκινήσει τη διαδικασία αποδόμησης του κομμουνισμού στη Σοβιετική Ένωση. Η χώρα μου, η Πολωνία, επίσης οφείλει πολλά στη Μάργκαρετ Θάτσερ για τον αγώνα της εναντίον του κομμουνισμού. Δεν χαρακτηρίστηκε τυχαία Σιδηρά Κυρία από μία ρωσική εφημερίδα. Κατάλαβαν τι είδους αλλαγή φέρνει στη διεθνή πολιτική μέσω των κανόνων, αλλά και της δέσμευσής της στις αξίες της. Έχει βαθύτατα – και αυτή είναι η παρακαταθήκη της – απαξιώσει ό,τι αποκαλούσαμε “υπαρκτός σοσιαλισμός” στο μετασοβιετικό ή σοβιετικό εκείνη την εποχή μπλοκ. Οπότε, για εμάς θα παραμείνει είδωλο ενός ελεύθερου κόσμου και αγωνίστρια της ελευθερίας», τόνισε ο ο Πολωνός ευρωβουλευτής της Κεντροδεξιάς Τζάτσεκ Σαριούς-Βόλσκι.
«Έσωσε το έθνος. Η βρετανική οικονομία βρισκόταν σε πραγματικό χάος, όταν ανέλαβε την κυβέρνηση. Τρεις διαδοχικές κυβερνήσεις προσπάθησαν να βάλουν τάξη σε αυτό το χάος και το κατάφερε εκείνη. Παρέλαβε μια οικονομία σε αδιέξοδο και τη μετέτρεψε στην πιο ισχυρή οικονομία. Αυτό ήταν ένα εξαιρετικό επίτευγμα και με αυτόν τον τρόπο ενέπνευσε μία ολόκληρη γενιά νέων ανθρώπων να πιστέψουν στους εαυτούς τους και να πιστέψουν ακόμα ότι, παρά το γεγονός ότι μπορεί να γεννηθείς σε μία φτωχή οικογένεια, δε σημαίνει ότι πρέπει να είσαι φτωχός για όλη σου τη ζωή. Ο κόσμος είναι γεμάτος ευκαιρίες», είπε ο Ρίτσαρντ Άσγουορθ, Βρετανός ευρωβουλευτής των Συντηρητικών.
«Οι πολιτικές της στην Ιρλανδία απέτυχαν. Και νομίζω ότι για αυτό θα μείνει στην ιστορία. Τη θυμάμαι την περίοδο της απεργίας πείνας να λέει ότι έπαιξαν το τελευταίο τους χαρτί. Και είχε πει ότι αυτή η υπόθεση τελείωσε και ότι οι απεργοί πείνας έπαιξαν και το τελευταίο τους χαρτί. Και είμαστε εδώ, στέκομαι εδώ ως πρώην κρατούμενη, που έμεινα 10 χρόνια σε αγγλική φυλακή και 3,5 χρόνια στην Ιρλανδία, πριν αφεθώ ελεύθερη με τη συμφωνία της Καλής Παρασκευής. Κι αυτήν την περίοδο εκείνη νόμιζε ότι έγινε μάρτυρας της εξαφάνισης του ρεπουμπλικανισμού και του Σιν Φέιν. Και τίποτα δεν μπορούσε να απέχει περισσότερο από την πραγματικότητα», δήλωσε η Μαρτίνα Άντερσον, ευρωβουλευτής του Σιν Φέιν από την Ιρλανδία.