ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΚαθημερινό φαινόμενο είναι στην Ισπανία οι διαμαρτυρίες καταθετών.
Μετά την συγχώνευση επτά ταμιευτηρίων με την Bankia, μετέτρεψαν τις αποταμιεύσεις τους σε “προνομιούχες μετοχές”. Έγιναν δηλαδή μέτοχοι της τράπεζας. Οι απώλειές τους όμως είναι τεράστιες.
“Στην οικογένεια είχαμε 350.000 ευρώ. Η τράπεζα μας είπε ότι πρόκειται για μια ειδική κατάθεση, η οποία φέρνει κέρδη. Μας είπαν ότι μετά από πέντε χρόνια θα πληρωθούμε με επιτόκιο 7% και την εγγύηση του ταμιευτηρίου της Μαδρίτης”, λέει ένας από τους εγκλωβισμένους σε αυτή τη διαδικασία.
Τετρακόσιες δύο χιλιάδες επενδυτές στην Ισπανία τοποθέτησαν 8,1 δισεκατομμύρια ευρώ σε αυτά τα πρϊόντα υψηλού ρίσκου.
Η συντριπτική τους πλειονότητα, δηλαδή 300.000 ήταν στην Bankia. Αισθητά μικρότερος είναι ο αριθμός τους στη NovaGalica Banco και στην CatalunyaBanc.
Ο 59χρονος Αγκουστίν Κάλβο επένδυσε σε “προνομιούχες μετοχές” το 95% των αποταμιεύσεών του, ένα ποσό άνω των 100.000 ευρώ. Ήταν πελάτης του Ταμιευτηρίου της Μαδρίτης για δέκα χρόνια.Θεωρεί ότι οι υπάληλοι γνώριζαν εκ των προτέρων τους κινδύνους.
“Η ίδια η υπεύθυνη του ταμιευτηρίου μας μίλησε το 2009 για τις προνομιούχες μετοχές. Τότε είχαμε τα χρήματά μας σε προθεσμιακή κατάθεση διαρκείας, που ήταν απολύτως ασφαλής. Μας τηλεφώνησαν λοιπόν και μας είπαν ότι μπορούμε να πάρουμε τα λεφτά μας, χωρίς πέναλτι, και να τα επενδύσουμε σε προνομιούχες μετοχές”, εξηγεί στην κάμερα του euronews ο 59χρονος και προσθέτει:
“Μας πρόσφεραν ένα πρόγραμμα που θα ωρίμαζε σε πέντε χρόνια, έως τον Αύγουστο του 2014. Αυτά μόνον μας είπαν. Δεν μας εξήγησαν ποτέ ότι οι κίνδυνοι αυτού του προϊόντος είναι τεράστιοι. Όταν πουλά η τράπεζα, προσφέρει ίδια κεφάλαια. Δηλαδή οι καταθέσεις μας, όταν πήραμε τις προνομιούχες μετοχές, έγιναν μετοχές της τράπεζας. Αυτά τα χρήματα χάσαμε. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη από όλες τις απάτες”, τονίζει, καταδεικνύοντας την δυσαρέσκεια που επικρατεί.
Ο Αγκουστίν, όπως κι άλλοι εγκλωβισμένοι σαν αυτόν, ζητά, εκτός από την οικονομική του αποκατάσταση, την παραδειγματική τιμωρία του πρών προέδρου της Bankia, Ροντρίγκο Ράτο.
“Πρέπει να ομολογήσω ότι αρχικά τον εμπιστευόμουν. Ήταν υπουργός του Αθνάρ, γενικός διευθυντής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Πιστεύω όμως ότι ήταν εντελώς λάθος η τακτική του. Όταν έγινε η συγχώνευση επτά ή οκτώ ταμιευτηρίων, μεταξύ άλλων κι αυτού της Μαδρίτης, με την Bankia, εάν ήταν γνωστοί οι κίνδυνοι, η δημόσια εγγραφή των μετόχων θα ήταν τελείως διαφορετική. Και φυσικά η διοίκηση τότε γνώριζε τους κινδύνους. Και τώρα ανταμοίβεται με μια καλοπληρωμένη θέση στην ισπανική εταιρεία τηλεπικοινωνιών Telefonica”.
Η ισπανική κυβέρνηση έχει προτείνει διαιτησία για την επίλυση του προβλήματος. Οι περισσότεροι από τους εγκλωβισμένους αντιμετωπίζουν με καχυποψία αυτή τη διαδικασία και κάποιοι μιλούν για νέα απάτη. Προτιμούν λοιπόν να διεκδικήσουν τα χρήματα τους στα ισπανικά δικαστήρια.
Στο euronews μίλησε ο Χουάν Ιγκνάσιο Μορένο, ένας δικηγόρος που εκπροσωπεί την “κίνηση των 15”, τους επονομαζόμενους και ως “αγανακτισμένους” που έκαναν μήνυση στους πρώην διευθυντές της Bankia. Ο ίδιος εξηγεί αναφορικά με την ευθύνη των συγκεκριμένων προσώπων: “Επειδή εμφανίστηκαν με αυτό το προϊόν, που ήταν άκρως κερδοσκοπικό και πολύ περίπλοκο για τους μικροκαταθέτες να το αντιληφθούν. Είναι διαφορετικό να το προσφέρεις σε θεσμικούς (επαγγελματίες) επενδυτές, αλλά η Bankia εκμεταλλεύτηκε το δίκτυο των καταστημάτων της και την εμπιστοσύνη των αποταμιευτών για να κάνει σημαντικές αλλαγές στις καταθέσεις τους, τις αποταμιεύσεις τους και τα κεφάλαιά τους στην τράπεζα. Τα προϊόντα αυτά πωλούνταν συνεχώς και η διοίκηση έδωσε εντολή ότι πρέπει να παρουσιάζονται σαν να ήταν μακροπρόθεσμες καταθέσεις, που θα μπορούσαν εύκολα να εξαργυρωθούν. Τα αφεντικά των εταιριών αυτών δημιούργησαν αυτήν την μέθοδο, την στρατηγική, το είδος της σύμβασης και κυρίως τα μέσα για να αναλάβουν τον έλεγχο των αποταμιεύσεων των πελατών τους”.
Αναφορικά με πρόσφατη έκθεση της ρυθμιστικής αρχής της Ισπανίας, ο κ. Μορένο τονίζει: “Η έκθεση ανέλυσε 65.000 συναλλαγές από τον Αύγουστο του 2010 ως και τον Νοέμβριο του 2011 και έβγαλε το συμπέρασμα ότι κανένας από τους νόμους δεν τηρήθηκε. Εφάρμοζαν ένα παράλληλο σύστημα υπολογισμών που προσομοίωνε τις κινήσεις των αγορών. Η τιμή της μετοχής ήταν τελείως χειραγωγημένη. Η ρυθμιστική αρχή είπε ότι μια λογική τιμή θα μπορούσε να είναι 20% λιγότερο, αλλά η Bankia συνέχισε να πουλάει αυτές τις μετοχές στην αρχική τους τιμή Όσον αφορά την αναδιάρθρωση των τραπεζών στην οποία προχωρά η κυβέρνηση με αυτό το πρόγραμμα διάσωσης και ανασυγκρότησης, είναι σαφές ότι η μόνη λύση είναι να χρησιμοποιηθεί ό,τι απομένει από τα 100 δισ. ευρώ από τις Βρυξέλλες και επιστραφούν τα χρήματα στους ανθρώπους που έπεσαν θύματα αυτής της απάτης”.
Σε σχέση με την υπόθεση του Rodrigo Rato, πρώην προέδρου της Bankia και πρώην επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που εμφανίστηκε ως κατηγορούμενος στο δικαστήριο τον περασμένο Δεκέμβριο και σε ερώτημα πότε θα φτάσει σε ένα τέλος αυτή η νομική διαδικασία, ο κ. Μορένο απαντά:
“Επί του παρόντος, με την ρυθμιστική έκθεση, η οποία είναι λίγο ως πολύ το ισοδύναμο ενός θετικού αλκοτέστ σε έναν οδηγό που συνελήφθη να οδηγεί σε κατάσταση μέθης, είναι πιθανό να υπάρξει μια καταδικαστική απόφαση. Η μεγαλύτερη οικονομική αρχή της Ισπανίας διαπίστωσε ότι οι τιμές είχαν χειραγωγηθεί για να αυξηθεί το κεφάλαιο της τράπεζας κατά 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ. Οι πελάτες εξαπατήθηκαν στη δημιουργία αυτών των μετοχών. Είναι ένα έγκλημα που αποδεικνύεται από τα έγγραφα, ανεξάρτητα από το τι μπορεί να λένε ή να ισχυρίζονται οι κατηγορούμενοι”.
Τέλος, σε ερώτηση για τις κινήσεις της κυβέρνησης Ραχόι που προσπάθησε να ελαττώσει τον πολιτικό αντίκτυπο κάνοντας διαπραγματεύσεις με τις Βρυξέλλες για τη μείωση των απωλειών των μικροεπενδυτών και συστήνοντας μια διαδικασία διαιτησίας, ο κ. Μορένο σχολιάζει: “Είναι ξεκάθαρο ότι δεν είναι αρκετό. Υποπτεύομαι ότι η κυβέρνηση αισθάνεται ένοχη και στις Βρυξέλλες δεν είχε ειπωθεί τίποτα σχετικά με τον εγκληματικό τρόπο με τον οποίο αυτά τα τοξικά προϊόντα πουλήθηκαν. Υποθέτω ότι προκάλεσε τριγμούς στην συνείδηση της κυβέρνησης, και αυτό ήταν ο μόνος λόγος που δίνει πίσω ένα μικρό τμήμα των χρημάτων. Διαφορετικά, η συμπεριφορά της είναι ακατανόητη. Η κυβέρνηση ξέρει ότι τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στο δικαστήριο θα σημαίνουν ότι όλες οι συμβάσεις και οι αγοραπωλησίες θα πρέπει να ακυρωθούν και όλα τα χρήματα θα πρέπει να επιστραφούν. Το πρόβλημα είναι ότι θα είναι δύσκολο για την κυβέρνηση αλλά και για τους πρώην διευθύνοντες συμβούλους να αρνηθούν την ευθύνη. Όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν όμως στο συμπέρασμα ότι όλοι ήξεραν τι ακριβώς συνέβαινε”.