ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΕλλάδα, Κύπρος, Ισπανία, Πορτογαλία. Στις τέσσερις αυτές χώρες οι πολίτες βίωσαν σκληρά τις συνέπειες της λιτότητας. Διοργάνωσαν μάλιστα ογκώδη συλλαλητήρια διαμαρτυρίας.
Η λιτότητα θεωρήθηκε μονόδρομος στην έξοδο από την κρίση. Τώρα όμως ακόμη και πολιτικοί εμφανίζονται επιφυλακτικοί.
«Είναι σημαντικό, οι αλλαγές στην ευρωπαϊκή στρατηγική, προς την ανάπτυξη και την πολιτική ενοποίηση, να περιλαμβάνουν την Ιταλία σε πρωταγωνιστικό ρόλο», δήλωσε ο εντολοδόχος πρωθυπουργός, Ενρίκο Λέτα.
«Είπαμε επίσης ότι εάν η ανάπτυξη υποχωρήσει, εάν η ανάπτυξη είναι περιορισμένη, τότε θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η προσαρμογή μέσω της επιβράδυνσης των ρυθμών», δήλωσε από την πλευρά της η Κριστίν Λαγκάρντ.
«Ο ρυθμός δημοσιονομικής προσαρμογής θα έπρεπε να λαμβάνει υπόψη την οικονομική κατάσταση κάθε χώρας. Στο πλαίσιο αυτό, ο ρυθμός δημοσιονομικής εξυγίανσης επιβραδύνεται πλέον στην Ευρώπη», είπε ο ευρωπαίος επίτροπος Όλι Ρεν.
Μήπως η σκληρή λιτότητα οδήγησε τελικά στη μείωση της ανάπτυξης και στις κοινωνικές ανισότητες στην Ευρώπη;
Το ερώτημα γίνεται ολοένα και πιο έντονο. Ακόμη και ο πρόεδρος της Κομισιόν αναγνώρισε ότι πιθανόν αυτή η πολιτική έχει φτάσει στα όριά της.
Οι συνέπειες πάντως είναι ορατές. Η ανεργία στην Ελάδα και την Ισπανία ξεπέρασε το 27%. Ιστορικό ρεκόρ καταγράφεται στην Πορτογαλία και τη Γαλλία.
Σχεδόν το 24% των Ευρωπαίων είναι άνεργοι. Στην ευρωζώνη οι άνεργοι φτάνουν τα 19 εκατ., δηλαδή 12% του ενεργού πληθυσμού. Αυξήθηκαν, από το 2007, κατά 5,6 εκατ.
Η εσωτερική καταναλωτική ζήτηση στην ευρωζώνη μειώθηκε κατά 226 δισ. ευρώ, σε σύγκριση με το 2008.
Οι μειώσεις μισθών έγιναν κανόνας. Στη Γαλλία ήταν 1,6%, αλλά στην Ιρλανδία και την Ελλάδα άγγιξαν το 20%.
Τελικά η Ευρώπη επέλεξε τον σωστό δρόμο;
Εννιά από τα 17 κράτη μέλη της ευρωζώνης δεν πέτυχαν το στόχο της μείωσης του ελλείμματος στο 3% και πιθανόν δεν θα τον πετύχουν και φέτος. Θα πρέπει αναγκαστικά να τους δοθεί επιπλέον χρόνος.
Αναλυτές εκτιμούν ότι το κλειδί για την αλλαγή της ευρωπαϊκής οικονομικής πολιτικής δεν βρίσκεται στις Βρυξέλλες, αλλά στο Βερολίνο.
Η Γερμανία παραμένει ο κύριος υπέρμαχος των πολιτικών λιτότητας.
Το Euronews μιλάει με τους ειδικούς
Επεισόδια μπροστά στη Βουλή της Μαδρίτης. Πάνω από έξι εκατομμύρια άνεργοι στην Ισπανία, δηλαδή 27%.
Εξίσου πολλοί άνεργοι και στην Ελλάδα. Ο εντολοδόχος πρωθυπουργός Ενρίκο Λέτα θέλει να σταματήσει η πολιτική λιτότητας.
Ο Φρανσουά Ολάντ, φορτωμένος με ανεργία-ρεκόρ, δεν θέλει κι αυτός άλλη λιτότητα. Είναι λοιπόν το τέλος της λιτότητας στην Ευρώπη;
Κάποιος που είναι ιδιαίτερα κατάλληλος για να απαντήσει είναι ο καθηγητής Καρλ Άιγκινγκερ, διευθυντής του Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών στη Βιέννη. Συντονίζει ένα πρόγραμμα για την αναπτυξιακή πορεία στην Ευρώπη για λογαριασμό της Κομισιόν.
Euronews:
Κύριε Άιγκινγκερ, αυτό που βλέπουμε είναι η αρχή του τέλους για τη λιτότητα στην Ευρώπη;
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗAiginger:
Νομίζω ότι είναι τουλάχιστον το τέλος μιας ανόητης πολιτικής λιτότητας. Πρέπει πάντως να μην είναι η έναρξη της σπατάλης. Πρέπει να υιοθετηθεί πιο αργός ρυθμός περικοπών και μεγαλύτερος ρυθμός μεταρρυθμίσεων για το μέλλον. Αυτό θα οδηγούσε στη μείωση της ανεργίας και η Ευρώπη θα επέστρεφε σε πορεία ανάπτυξης.
Euronews:
Με αυτόν τον τρόπο δεν βλέπουμε πιο έντονα την Ένωση μετάθεσης χρέους;
Aiginger:
Δεν είναι κάτι τέτοιο. Πρώτα απ‘όλα πρέπει να πω ότι την κύρια ευθύνη για την αλλαγή πορείας τη φέρουν τα ίδια τα κράτη, τα οποία πρέπει να εξοικονομήσουν αρκετά χρήματα. Έκαναν τα λάθη και πρέπει να πουν στους πολίτες τους ότι θέλουν να λύσουν τα προβλήματα κι ότι αυτό είναι δικό τους θέμα. Επίσης ότι δεν ευθύνεται η Ευρώπη που τους επιβάλει κάτι, αλλά έχουν να λύσουν ένα πρόβλημα. Η Ευρώπη είναι επομένως η ομάδα που βοηθά.
Euronews:
Η Άνγκελα Μέρκελ είπε την Ημέρα του Γερμανικού Ταμιευτηρίου ότι τα γερμανικά επιτόκια είναι πολύ χαμηλά, αλλά εκείνα του ευρωπαϊκού Νότου πολύ υψηλά. Δεν αποτελεί αυτό ουσιαστικά αναγνώριση ότι η νομισματική ένωση δεν μπορεί να λειτουργήσει με τον τρόπο με τον οποίο συνελήφθη;
Aiginger:
Έτσι γίνεται πάντα σε μία κοινότητα, διαφορετικές ομάδες να έχουν διαφορετικές ανάγκες, αλλά να υπάρχει μόνο ένας δρόμος. Δεν υπάρχει μόνο το επιτόκιο θα υποστήριζα πως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για άλλη μια φορά την ερχόμενη εβδομάδα θα έπρεπε να πάει σε μείωση επιτοκίων αλλά υπάρχει και η πιθανότητα να κάνουμε χρήση των διαρθρωτικών ταμείων.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΔίνεται πολύ μικρή έμφαση στα δραστικά συστατικά, στις επενδύσεις για τη δημιουργία θέσεων εργασίας για τους νέους. Κάποιοι μισθοί παραείναι υψηλοί και για το λόγο αυτό οι νέοι δεν βρίσκουν δουλειά. Δεν είναι αυτό το κοινωνικό μοντέλο που επιθυμούμε και δεν γίνεται κάτι τέτοιοι σε μια αλληλέγγυα κοινωνία. Σίγουρα είναι καλύτερα, όταν τα επενδυτικά μέσα στις νότιες χώρες είναι μεγαλύτερα.
Έχει να κάνει με τη δομή της εφαρμογής και με την αποφασιστικότητα για τη λύση του προβλήματος. Και επίσης με τη στάση των κυβερνήσεων, που λένε «όχι, δεν περικόπτουμε, επειδή το θέλουν οι κακές αγορές, ή η κακιά Μέρκελ, αλλά επειδή θέλουμε το 2030 να έχουμε μια ανταγωνιστική βιομηχανία και έναν ανταγωνιστικό τουρισμό».
Euronews:
Η κακιά κυρία Μέρκελ έχει αποτύχει με τη δική της πολιτική περικοπών;
Aiginger:
Η Γερμανία βάδισε για τον εαυτό της έναν φαινομενικά επιτυχημένο δρόμο. Το ομοσπονδιακό έλλειμμα μειώθηκε πάρα πολύ, αλλά θα ήταν επίσης καλό για τη Γερμανία να έχει λόγω ιδιοτέλειας μια μεγαλύτερη ανάπτυξη.
Υπάρχουν τόσες πολλές αναγκαίες επενδύσεις στον περιβαλλοντικό τομέα.
Η Γερμανία θα μπορούσε να γίνει ηγετική δύναμη στην περιβαλλοντική τεχνολογία και την κοινωνική καινοτομία.
Η Γερμανία δεν χρειαζόταν τόσο χαμηλούς μισθούς. Η μισθολογική αναλογία έχει βυθιστεί, οι χαμηλότεροι μισθοί έχουν μειωθεί υπερβολικά σε σχέση με τους υψηλότερους μισθούς. Εκεί θα μπορούσαν να γίνουν πολλά.