Εκλογές Ιράν: Ο αναλυτής Μπερνάρ Ουρκάντ μιλάει στο Εuronews

Εκλογές Ιράν: Ο αναλυτής Μπερνάρ Ουρκάντ μιλάει στο Εuronews
Από Euronews
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Πλησιάζουμε στις εκλογές του Ιράν. Διπλές κάλπες, καθώς έχουμε όχι μόνο προεδρικές αλλά και δημοτικές εκλογές, και οι δύο στις 14 Ιουνίου.
Όλοι θυμούνται τις ταραχές που βίωσε η χώρα το 2009, μετά τις εξαιρετικά αμφιλεγόμενες εκλογές και την εξίσου αμφιλεγόμενη επανεκλογή του Μαχμούτ Αχμαντινετζάντ. Υπάρχουν επίσης στο τραπέζι κρίσιμα ζητήματα, όπως η πυρηνική ενέργεια και οι πρωτόγνωρες διεθνείς οικονομικές κυρώσεις κατά του Ιράν.

Σαϊντ Καμαλί, Euronews
Θα συζητήσουμε όλα αυτά τα ζητήματα με τον κύριο Μπερνάρ Ουρκάντ, που βρίσκεται μαζί μας στο στούντιο.
Είστε διευθυντής στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών, γεωγράφος και ειδικός στο Ιράν.
Είστε επίσης καθηγητής Γεωγραφίας του Ιράν στο Ινστιτούτο INALCO στο Παρίσι.
Με απλά λόγια, τι σημαίνουν για σας οι προεδρικές εκλογές στο Ιράν;

Μπερνάρ Ουρκάντ, αναλυτής
Λέγεται συχνά πως οι εκλογές είναι άχρηστες ή ότι είναι νοθευμένες. Και συχνά αυτό είναι αλήθεια.
Αλλά στο Ιράν, η ιδιαιτερότητα είναι ότι ποτέ δεν ξέρεις το αποτέλεσμα.
Ακόμη και αν λένε πως οι ιρανικές εκλογές γίνονται σε ένα σχετικά στενό θεσμικό πλαίσιο, γίνεται μια σημαντική πολιτική συζήτηση για το μέλλον της χώρας.
Είναι ένα σημαντικό γεγονός, ακόμη και αν δεν είναι συγκρίσιμο με τις εκλογές στη Γαλλία, το Βέλγιο ή την Ισπανία.

Euronews
Όπως γνωρίζετε, 686 πολίτες κάθε κατηγορίας έθεσαν υποψηφιότητα.
Η εγγραφή είναι ανοικτή για το κοινό, αρκεί να έχουν απλά ένα πιστοποιητικό γέννησης, ένα αντίγραφο του δελτίου ταυτότητας, δώδεκα φωτογραφίες διαβατηρίου και ηλικία άνω των 18 ετών.
Συνεπώς, θεωρείτε πως έχει νόημα αυτό; Γιατί να είναι η πόρτα ανοιχτή για τον οποιονδήποτε πολίτη;

Ουρκάντ
Είναι κομμάτι της προπαγάνδας.
Η κυβέρνηση και το σύνταγμα επιτρέπουν σε όλους τους πολίτες να είναι υποψήφιοι, κι αυτό είναι πολύ καλό.
Αλλά στο Ιράν υπάρχει και μια πολύ έντονη επιθυμία των πολιτών να συμμετέχουν.
Από την ισλαμική επανάσταση του 1979, ο πολίτες του Ιράν παίρνουν μέρος στην πολιτική ζωή. Κάποιες φορές καταστέλλονται, όμως συμμετέχουν.
Σίγουρα υπάρχει πολιτική δυναμική και πολιτικός διάλογος.
Αυτή τη φορά είχαμε 686 υποψηφίους. Το 2001 ήταν 1075 αν θυμάμαι καλά. Συχνά είναι 300, 400, 500.
Το βασικό πρόβλημα είναι πως κατόπιν επεμβαίνει το Συμβούλιο των Κηδεμόνων του Συντάγματος και επιλέγει τους υποψηφίους. Ακυρώνει συνήθως το 99% των υποψηφιοτήτων και κρατάει το πολύ δέκα.
Είναι προφανές πως τα κριτήρια είναι πολλά και διαφορετικά.

Euronews
Μετά από τα γεγονότα του 2009, τι είναι αυτό που χαρακτηρίζει αυτές τις εκλογές;
Είχαμε τις ταραχές το 2009 και μετά είχαμε πολύ σοβαρές οικονομικές κυρώσεις κατά της χώρας, και βέβαια παραμένει το ζήτημα της πυρηνικής ενέργειας.
Τι είναι λοιπόν αυτό που διαφοροποιεί αυτή την εκλογική αναμέτρηση σε σχέση με τις προηγούμενες;

Ουρκάντ
Είναι εκλογές ωριμότητας. Εδώ και 34 χρόνια, κάθε μέρα ακούγαμε πως η Ισλαμική Δημοκρατία είναι στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Κι όμως, είναι ακόμα εδώ.
Και είναι το πιο σταθερό σύστημα διακυβέρνησης στη Μέση Ανατολή. Αυτό φάνηκε ακόμα περισσότερο μετά την Αραβική Άνοιξη.
Είναι μια χώρα που κινείται μπροστά. Λέμε συνέχεια πως οι αποφάσεις λαμβάνονται από τον Υπέρτατο Ηγέτη. Είναι όμως πιο περίπλοκα τα πράγματα.
Στο Ιράν, η εξουσία ελέγχεται.
Όσο για το Πράσινο Κίνημα του 2009. Δεν ήταν κίνημα, ήταν μια πολύ ισχυρή κοινωνική δυναμική. Όμως δεν ήταν οργανωμένη. Δεν υπάρχει πράσινο πολιτικό κόμμα.
Κι έτσι οι Ιρανοί που διαδήλωναν εναντίον του Αχμαντινετζάντ το 2009, βρέθηκαν μόνοι τους, και χτυπήθηκαν στο κεφάλι, φυλακίστηκαν ή σκοτώθηκαν.

Euronews
Τώρα, ένα από τα σημαντικά ζητήματα που αντιμετωπίζει η χώρα, ή μάλλον το καθεστώς, είναι προφανώς το θέμα των πυρηνικών.
Μάλιστα ο Σαϊντ Τζαλίλι, ο επικεφαλής των διαπραγματεύσεων για τα πυρηνικά, είναι υποψήφιος για την προεδρία.
Πρόσφατα δήλωσε ότι, όποιος κι αν εκλεγεί πρόεδρος, η πολιτική του Ιράν θα παραμείνει η ίδια και ο εμπλουτισμός ουρανίου θα συνεχιστεί.
Τι προβλέπετε εσείς πως θα γίνει με το πυρηνικό πρόγραμμα του καθεστώτος;

Ουρκάντ
Όσον αφορά τις σχέσεις με τους Αμερικανούς αναφορικά με το πυρηνικό πρόγραμμα, η πολιτική θα παραμείνει η ίδια.
Όλες οι πολιτικές πτέρυγες στο Ιράν συμφωνούν πως η χώρα έχει το δικαίωμα να εμπλουτίζει ουράνιο.
Ακόμα και ο Νετανιάχου συμφωνεί και μιλάει για εμπλουτισμό έως 20%, που σημαίνει ότι δεν έχει πρόβλημα με το 3,5% εμπλουτισμού που ζητάει το Ιράν.
Ο Γάλλος υπουργός Φαμπιούς είπε πως ο εμπλουτισμός θα είναι αποδεκτός, αν το Ιράν δεχθεί διεθνή επιτήρηση.
Αυτοί που δεν συμφωνούν, είναι χώρες της Δύσης που θέλουν την πτώση του καθεστώτος, και συνεπώς δεν έχουν καμία πρόθεση να διαπραγματευτούν.
Για πρώτη φορά οι Ιρανοί είναι έτοιμοι να συζητήσουν σοβαρά. Και ξέρουμε πως κυρίως οι Αμερικανοί και δευτερευόντως οι Γάλλοι επιδιώκουν να βρεθεί μια λύση στο ζήτημα των πυρηνικών του Ιράν.
Γιατί είναι ένα θέμα που περιπλέκει τα πράγματα στη Μέση Ανατολή, σε μια χρονική στιγμή που ο πόλεμος στη Συρία και η Αραβική Άνοιξη φέρνουν στο προσκήνιο θεμελιώδη ερωτήματα.
Είμαι πολύ αισιόδοξος πως, όποιος κι αν κερδίσει τις εκλογές, Αμερικανοί και Ιρανοί θέλουν εξίσου να βρεθεί διέξοδος στην κρίση.

Euronews
Είστε αισιόδοξος για τις κυρώσεις; Γιατί έχουν εξελιχθεί σε μεγάλο πρόβλημα.

Ουρκάντ
Ακριβώς. Επαφίεται στις χώρες της Δύσης που επέβαλαν διμερείς κυρώσεις, να δείξουν πώς θα φτάσουμε προοδευτικά στην άρση τους.
Αυτό είναι απαραίτητη προϋπόθεση αν θέλουμε οι δύο πλευρές να συμφωνήσουν.
Δε μπορεί να περιμένουμε το Ιράν να δεχθεί χωρίς κανένα αντάλλαγμα.
Άρα, η άρση των κυρώσεων και η ομαλοποίηση των σχέσεων Ιράν – Ηνωμένων Πολιτειών, είναι το σημείο – κλειδί. Αν οι δύο αυτές πλευρές συμφωνήσουν, όλα μετά θα πάρουν το δρόμο τους.
Τώρα, και οι δύο πλευρές λένε πως διαπραγματεύονται τις συνθήκες του διαλόγου. Με άλλα λόγια, συμφωνούν επί της αρχής.

Euronews
Προσπάθησαν με τον μεταρρυθμιστή Χαταμί, αλλά δεν είχε αποτέλεσμα.

Ουρκάντ
Όταν το 2003 οι Ευρωπαίοι υπέγραψαν συμφωνία με την Τεχεράνη, οι Αμερικανοί διαφώνησαν.
Ήθελαν την πτώση του καθεστώτος. Κι έτσι δεν έγινε τίποτα γιατί οι χώρες της Δύσης δεν μπόρεσαν να συμφωνήσουν μεταξύ τους.
Υπήρχε και ζήτημα στο Ιράν, καθώς ο Χαταμί και ο Χαμενεϊ δεν συμφωνούσαν.
Ξέρουμε καλά πως ο Αχμαντινετζάντ έφτασε τρεις φορές σε συμφωνία με τους Αμερικανούς για τα πυρηνικά, αλλά ο Χαμενεί αρνήθηκε να προχωρήσει.
Αν τώρα ο πρόεδρος και το Συμβούλιο των Κηδεμόνων ανήκουν στο ίδιο στρατόπεδο, η δύναμή τους θα είναι μεγάλη. Δεν θα είναι παράδεισος, αλλά τουλάχιστον δεν θα έχουμε εσωτερικό διχασμό. Και η Δύση, οι Ηνωμένες Πολιτείες, μπορούν τώρα να επιβάλουν τη βούλησή τους στο Ιράν, αφού η οικονομική κρίση αναγκάζει σε συναίνεση.

Euronews
Πάμε τώρα στην πολιτική ζωή εντός του Ιράν, με όλα όσα έχουν γίνει ανάμεσα στον ηγέτη και τον απερχόμενο πρόεδρο Αχμαντινετζάντ. Πώς βλέπετε το πολιτικό μέλλον του Αχμαντινετζάντ μετά από τα προβλήματα που είχε με τον ηγέτη;

Ουρκάντ
Έχουμε πέσει έξω αρκετά όσον αφορά τον Αχμαντινετζάντ. Δεν είναι σε καμία περίπτωση ένας τρελός υπερσυντηρητικός. Δεν είναι καν συντηρητικός. Αντίθετα, είναι δυναμικός και ίσως αντιδραστικός. Σίγουρα πάντως είναι ένας υπερδραστήριος άνθρωπος.
Προώθησε οικονομικές μεταρρυθμίσεις που ήταν μεν πολύ δύσκολες, αλλά απέσπασαν τον έπαινο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Κυνήγησε δεκάδες φορές μια συμφωνία με τους Αμερικανούς για τα πυρηνικά.
Κι αυτό που βλέπω σήμερα στο Ιράν, είναι πως θα υπάρχει αντίδραση από τους πολίτες στις επαρχίες, τις μικρές πόλεις, την ύπαιθρο. Από ανθρώπους που θεωρούν πως έχουν παραμεληθεί αλλά και από την αριστοκρατία της Επανάστασης -μεταρρυθμιστές, συντηρητικούς ή τους πρώην Φρουρούς της Επανάστασης που θεμελίωσαν την Ισλαμική Δημοκρατία.
Ίσως να πλησιάζει μια δεύτερη φάση, μια φάση κοινωνικού διχασμού ή επανάστασης. Ή μια αλλαγή που θα αφορά τους απόκληρους του Ιράν και ένα είδος αριστοκρατίας ή αστικής τάξης που έγινε πολύ πλουσιότερη τα τελευταία χρόνια.

Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια

Σχετικές ειδήσεις

Σενεγάλη: Επικράτηση του Φαγιέ δείχνουν τα πρώτα αποτελέσματα

Σλοβακία: Ιβάν Κόρτσοκ και Πέτερ Πελεγκρίνι αναμετρώνται για την προεδρία της χώρας

Σλοβακία: Φαβορί για την προεδρία στενός σύμμαχος του φιλορώσου πρωθυπουργού