Θα μπορούν οι αγρότες στο εγγύς μέλλον, να ποτίζουν αλλά και να βάζουν λίπασμα στα χωράφια τους ταυτόχρονα, με έναν αυτοματοποιημένο και πιο φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο;
Ευρωπαίοι ερευνητές το πιστεύουν αυτό και για να το αποδείξουν, αυτήν την περίοδο εργάζονται σε μια τεράστια έκταση 1.000 στρεμμάτων με καλλιέργειες καλαμποκιού, που βρίσκεται στο Ζούτερμπογκ της Γερμανίας, δίπλα από το Βερολίνο.
Εδώ οι επιστήμονες αναμειγνύουν λιπάσματα και νερό και με μια μορφή… “ένεσης”, τοποθετούν το μείγμα στο πρωτότυπο ενός συστήματος… “υδρολίπανσης”. Το σύστημα έχει αναπτυχθεί για να επιτρέπει στους αγρότες ταυτόχρονα να ποτίζουν και να βάζουν λίπασμα στα χωράφια τους, εξυπηρετώντας με την ίδια ενέργεια τις ανάγκες και των φυτών και του εδάφους.
“Υπάρχουν πολλά διαφορετικά πράγματα που οφείλει να ελέγχει κανείς. Την βροχή, για παράδειγμα, ή το φως που τα φυτά λαμβάνουν… και τη δομή του εδάφους και την ομοιογένειά του. Το να καταφέρεις να ελέγξεις ταυτόχρονα μερικά από αυτά που επηρεάζουν την πορεία μιας καλλιέργειας, είναι μια πρόκληση”, εξηγεί η ισπανίδα χημικός μηχανικός Λούτσια Ντόιλε Γκουτιέρες, εκ των εποπτών του έργου.
Για να επιτευχθεί αυτό, οι ερευνητές έχουν αναπτύξει αισθητήρες που είναι σε θέση να “διαβάζουν” το περιεχόμενο του εδάφους σε νιτρικά και φωσφορικά άλατα, κάλιο και αμμωνία, συστατικά και ουσίες που βοηθούν τις καλλιέργειες.
Στόχος είναι να εξοπλιστεί το σύστημα άρδευσης τόσο με αισθητήρες όσο και με το λογισμικό, έτσι ώστε να μπορεί αυτόνομα να αποφασίσει ανά περίπτωση την ποσότητα του νερού ή του λιπάσματος που χρειάζεται.
“Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι αισθητήρες προστατεύονται από τα τριγύρω ηλεκτρομαγνητικά σήματα. Για να εξασφαλίσουμε ακριβείς μετρήσεις, είναι επίσης πολύ σημαντικό να διατηρήσουμε τους αισθητήρες σταθερούς απέναντι σε κάθε κλίση, καθώς οι αγροί δεν είναι επίπεδοι. Και τέλος, θα πρέπει να βεβαιωθούμε για την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας στους αισθητήρες”, επισημαίνει ο Μάρτιν Σμόλκα, από το Πολυτεχνείο της Βιέννης.
Αισθητήρες εδάφους, επεξεργαστές δεδομένων και μονάδα ελέγχου και διανομής πρέπει στη συνέχεια να εργαστούν με ένα συνδυασμένο τρόπο Στόχος είναι να υπάρξει για τους αγρότες εξοικονόμηση νερού και λιπασμάτων… αλλά όχι μόνο αυτό.
“Ένα σύστημα σαν και αυτό μπορεί να βοηθήσει εμάς τους αγρότες να κερδίσουμε χρόνο. Μπορούμε να το ελέγξουμε από τον ηλεκτρονικό μας υπολογιστή στο γραφείο και έτσι εξασφαλίσουμε τον χρόνο να κάνουμε άλλα πράγματα, που είναι εξίσου σημαντικά για εμάς”, εξηγεί ο γεωργικός παραγωγός Φρανκ Χάουσμαν.
Οι ερευνητές βλέπουν και άλλα πιθανά οφέλη από αυτήν την προσπάθεια “έξυπνης υδρολίπανσης”, όπως ονομάζεται το σύστημα.
“Δεν είναι καλό να σπαταλάς πολύ χρόνο για την αξιολόγηση της διατροφής του φυτού, αν είναι κακή η άρδευση. Έτσι, ακόμη και αν ο στόχος είναι να σώσουμε όσο περισσότερο λίπασμα μπορούμε, εάν ο παραγωγός εξοικονομεί 20 ευρώ ανά εκτάριο από τα λιπάσματα αλλά την ίδια ώρα χάνει 30 ευρώ ανά εκτάριο σε νερό άρδευσης, τότε δεν θα είναι και πολύ χαρούμενος. Αν μπορεί όμως να εξοικονομήσει 20 ευρώ ανά εκτάριο και να αποκομίσει μεγαλύτερο κέρδος, τότε θα είναι πολύ χαρούμενος”, εξηγεί ο Πίτερ Γουάιτ.
“Στις μέρες μας, στο ξεκίνημα κάθε περιόδου, οι αγρότες υπολογίζουν πόσο λίπασμα χρειάζονται για τις καλλιέργειές τους, και στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια της σεζόν, προσθέτουν περισσότερο λίπασμα εδώ και εκεί, απλά για να βάλουν… Αλλά δεν υπάρχει κανένας έλεγχος. Έτσι δεν ξέρουν αν το χώμα χρειάζεται πραγματικά επιπλέον λίπασμα. Αυτό συνήθως σημαίνει ότι χρησιμοποιείται πάρα πολύ, σε βαθμό που τελικά προκαλεί ρύπανση στο έδαφος και τα υπόγεια ύδατα. Με αυτό το αυτόματο σύστημα ελέγχου οι αγρότες θα μπορούν να έχουν προσωπικό όφελος στην τσέπη τους, αλλά επίσης θα είναι καλό και για το περιβάλλον”, προσθέτει η Λούτσια Γκουτιέρες.
Στην έρευνα συνέδραμαν μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες παράγουν, πωλούν και επισκευάζουν συστήματα άρδευσης. Εκτιμάται ότι οι αυτοματοποιημένες πλατφόρμες υδρολίπανσης σύντομα θα βγουν στο εμπόριο. Ωστόσο, οι εμπνευστές τους διευκρινίζουν ότι δεν θα πάρουν την δουλειά από τους αγρότες, που ποτέ δεν θα κινδυνεύσουν με εξαφάνιση από τα χωράφια.
“Η έρευνα δείχνει ότι το σύνολο της διαδικασίας άρδευσης και λίπανσης γίνεται ολοένα και πιο αυτοματοποιημένη. Μπορεί να ελέγχεται από έναν υπολογιστή! Οι αγρότες θα είναι σε θέση να το ελέγχουν με τα smartphones τους. Στους περισσότερους αρέσει αυτό, αλλά έχουμε επίσης και πελάτες που εξακολουθούν να θέλουν να πάνε στα χωράφια τους, να είναι παρόντες εκεί, να ελέγχουν με το χέρι το σύστημα και όχι αυτό να δουλεύει αυτόματα από μόνο του”, εξηγεί ο Στέφαν Σολτς, διευθύνων σύμβουλος της “Hydro-Air GmbH”.
Η τελική απόφαση για το σύστημα που θα επιλέξουν, ανήκει φυσικά στους ίδιους τους γεωργικούς παραγωγούς…