ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤα τελευταία 25 χρόνια, ο Αυστριακός σκηνοθέτης Μίκαελ Χάνεκε έχει αναδειχθεί σε έναν από τους σημαντικότερους σκηνοθέτες του παγκόσμιου κινηματογράφου.
Από τις πρώτες του ταινίες, μέχρι και την «Αγάπη» που κέρδισε το Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας, ο Χάνεκε έχει δημιουργήσει προσωπικό κινηματογραφικό στυλ με βασικά χαρακτηριστικά τον ρεαλισμό και την νηφαλιότητα.
Εδώ και 25 χρόνια ο Αυστριακός σκηνοθέτης ερευνά με μεγάλη επιτυχία τους φόβους μας και τα ταμπού μας.
Ο Μίκαελ Χάνεκε μόλις έλαβε το βραβείο του Πρίγκιπα της Αστούριας. Η Αντζα Μπένθε τον συνάντησε στο Οβιέδο της Ισπανίας.
euronews:
Μίκαελ Χάνεκε, ο κατάλογος των βραβείων που έχετε κερδίσει είναι μακρύς. Χρυσές Σφαίρες, διακρίσεις στην Γερμανία, δύο Χρυσούς Φοίνικες, ένα Όσκαρ και τώρα το Βραβείο του Πρίγκιπα της Αστούριας. Ποιο από αυτά σας έδωσε μεγαλύτερη χαρά;
Μ. Χάνεκε:
«Είμαι ενθουσιασμένος με κάθε βραβείο. Θέλω ο κόσμος να βλέπει ταινίες μου, και τα βραβεία πάντα ενισχύουν την περιέργεια των ανθρώπων. Είμαι πάντα ευτυχής. Φυσικά, αν πρόκειται για ένα σημαντικό βραβείο, νιώθω ακόμα καλύτερα.
Αλλά αυτό δεν σημαίνει πως δεν είμαι ευχαριστημένος με ένα μικρότερο, φεστιβαλικό βραβείο. Χαίρομαι πολύ όταν έρχεται από μια ανεξάρτητη διοργάνωση.
euronews:
Η «Αγάπη», αφορά τον έρωτα, το τέλος της ζωής και τον φόβο του θανάτου. Η ταινία κέρδισε Όσκαρ και εκτόξευσε την καριέρα σας.
Κοιτώντας πίσω, πώς εξηγείτε αυτή την επιτυχία; Δεν πρόκειται για mainstream ταινία, μιας και ασχολείται με ένα θέμα που όλοι προσπαθούμε να αποφύγουμε.
Μ. Χάνεκε:
Νομίζω ότι έχει να κάνει με την στιγμή που βγήκε η ταινία. Έχω πει πως δεν θα είχε την ίδια επιτυχία πριν από δέκα χρόνια.
Το θέμα είναι δύσκολο, όμως το ενδιαφέρον των μέσων μαζικής ενημέρωσης οδήγησε το κοινό στους κινηματογράφους.
Ήταν όμως και ένα παιχνίδι της τύχης. Όταν είπα στους παραγωγούς μου τι σκέφτομαι, όταν τους είπα ότι ήθελα να κάνω μια ταινία με αυτό το θέμα, το μυαλό όλων πήγε στο ταμείο.
Μου είπαν ότι καλύτερα να μην προχωρήσω, όμως με ενδιέφερε πολύ. Αντιμετωπίζω αυτό το πρόβλημα στην ιδιωτική μου ζωή, οπότε αποφάσισα να κάνω την ταινία. Πήγε πολύ καλά, είμαστε όλοι ικανοποιημένοι. Χαίρομαι που τόλμησα.
euronews:
Οι ταινίες σας φέρνουν τον θεατή πρόσωπο με πρόσωπο με τους φόβους του. Η ψυχολογική και η σωματική βία είναι για σας ένα σημαντικό θέμα.
Καταλαβαίνετε ότι κάποιοι άνθρωποι βασανίζονται όταν βλέπουν τις ιστορίες σας;
Μ. Χάνεκε:
Δεν διαφωνώ με αυτό που λέτε, όμως κανείς δεν αναγκάζεται να πάει στο σινεμά. Συχνά γίνεται αναφορά στην ταινία μου «Funny Games», η οποία ήταν μια πρόκληση κατά κάποιο τρόπο. Θέλαμε να δείξουμε στον κόσμο σε τι εκθέτουν τον εαυτό τους όταν παρακολουθούν μια βίαιη ταινία. Αυτό συμβαίνει όταν ο κινηματογράφος αντιμετωπίζει την βία ως καταναλωτικό αγαθό.
Πηγαίνουμε στο σινεμά και παρακολουθούμε τι συμβαίνει. Αλλά δεν ανησυχούμε, δεν συμμετέχουμε. Είναι μόνο μια ταινία. Αυτό με κάνει έξω φρενών.
euronews:
Είστε Αυστριακός. Έχετε γεννηθεί στο Μόναχο, έχετε μεγαλώσει στη Βιέννη όπου ζείτε μέχρι σήμερα. Έχετε εργαστεί στη Γερμανία, ενώ γυρίζετε ταινίες με Γάλλους ηθοποιούς στα γαλλικά. Πού νιώθετε σαν στο σπίτι σας;
Μ. Χάνεκε:
Νιώθω σαν στο σπίτι μου, όπου κι αν δουλέψω. Η Γαλλία είναι φιλόξενο μέρος, είναι εύκολο να κάνω ταινίες στη Γαλλία.
Είναι πιο εύκολο να βρω χρηματοδότηση και να κάνω καλλιτεχνικό σινεμά στην Γαλλία.
Επίσης, υπάρχουν εξαιρετικοί ηθοποιοί σε αυτή την χώρα. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν υπάρχουν εξαιρετικοί ηθοποιοί στη Γερμανία. Ξεκίνησα να γυρίζω ταινίες στην Γαλλία, μετά από πρόσκληση της Ζιλιέτ Μπινός.
Είχε δει τις ταινίες που γύρισα στην Αυστρία και μου τηλεφώνησε. Μιλήσαμε και μου πρότεινε να κάνουμε κάτι μαζί. Στην αρχή νόμιζα πως κάποιος μου έκανε πλάκα. Ευτυχώς δεν συνέβαινε κάτι τέτοιο, κάναμε μαζί μια ταινία και στη συνέχεια ήρθαν και άλλες ευκαιρίες.
Σήμερα έχω πολλούς φίλους στη Γαλλία και μου αρέσει να δουλεύω εκεί. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν εργάζομαι στη Γερμανία και στην Αυστρία. Εξαρτάται επίσης από την ιστορία που κάθε φορά θέλω να αφηγηθώ.
euronews:
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΑν βάλουμε το όνομα σας στο διαδίκτυο, βρίσκουμε ένα λογαριασμό στο Twitter με το όνομα Μίκαελ Χάνεκε. Τον διαχειριζόταν ένας δημοσιογράφος και έκανε χιούμορ.
Ο λογαριασμός δεν λειτουργεί πια, αλλά είχε πάνω από 20.000 followers. Κατά καιρούς αστειεύεστε αλλά δεν στην πραγματικότητα δεν εκτιμάτε τα social media. Γιατί;
Μ. Χάνεκε:
Όχι, δεν είπα ότι γελάω, απλά δεν ήξερα για αυτό τον λογαριασμό στο twitter.
Κάποιοι μαθητές μου με ενημέρωσαν και έριξα μια ματιά. Το βρήκα αστείο, δεν είχα πρόβλημα και δεν είναι αλήθεια πως υποτιμώ τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ακριβώς το αντίθετο. Στη νέα μου ταινία, στο σενάριο που γράφω τώρα, ασχολούμαι με αυτό το θέμα.
Απλά δεν είμαι συνεχώς δικτυωμένος, δεν έχω αρκετό χρόνο για κάτι τέτοιο.
euronews:
Με οδηγήσατε στην επόμενη ερώτηση. Μπορείτε να μας πείτε δύο λόγια για την επόμενη ταινία σας;
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΜ. Χάνεκε:
Δεν μπορώ να σας πω περισσότερα. Στο παρελθόν έχω μιλήσει για ταινίες, όμως στην πορεία, η ιστορία άλλαξε και στη συνέχεια έπρεπε να διορθώσω τον εαυτό μου και να ζητήσω συγγνώμη γιατί άλλα είπε και άλλα έγιναν. Αυτή τη φορά ορκίστηκα πως δεν θα πω πολλά.
euronews:
Πολλοί Αμερικανοί σκηνοθέτες αυτή τη στιγμή, εγκαταλείπουν τον κινηματογράφο για να κάνουν τηλεόραση. Εσείς ξεκινήσατε από την τηλεόραση. Έχετε μέλλον στην μικρή οθόνη;
Μ. Χάνεκε:
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΑν ο εμπορικός κινηματογράφος συνεχίσει στον ίδιο αδύναμο δρόμο, φυσικά δημιουργοί με καλλιτεχνικές ανησυχίες θα στραφούν στην τηλεόραση.
Δέκα χρόνια πριν, κανείς δεν πίστευε πως η τηλεόραση θα μπορούσε να αναγεννηθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες. Πολλοί απογοητευμένοι σκηνοθέτες ξεκίνησαν να κάνουν σειρές και νομίζω πως το αποτέλεσμα είναι πολύ καλό.
Κάποιες ιστορίες είναι πραγματικά ευφυείς, ενώ στις ταινίες δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Δεν μπορώ όμως να πω πως το μέλλον είναι εκεί. Δεν μπορέσαμε να δούμε αυτό που ζούμε σήμερα, όποτε προβλέψεις δεν θα κάνω.
Θέλω να συνεχίσω να δουλεύω και να δημιουργώ. Για όσο καιρό έχω ιδέες και είμαι καλά, θέλω να αφηγούμαι ιστορίες. Όμως δεν θα πιέσω τον εαυτό μου, αν δεν έχω ιδέες θα σταματήσω.
Όσο όμως οι άνθρωποι με τιμούν και βλέπουν τις ταινίες μου, θα κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ.