Εξερευνώντας το άγνωστο Σύμπαν για μισό αιώνα: Η ιστορία του Στ. Κριμιζή

Εξερευνώντας το άγνωστο Σύμπαν για μισό αιώνα: Η ιστορία του Στ. Κριμιζή
Από Euronews
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν ότι ο ουρανός είναι το τελευταίο σύνορο. Οι αστροναύτες έχουν ως υπέρτατο όριο το ηλιακό σύστημα εντός του γαλαξία μας. Για τον καθηγητή Σταμάτη Κριμιζή, όμως δεν υπάρχουν ούτε όρια ούτε σύνορα έως το τέλος του σύμπαντος.

Στην ομιλία του στο φετινό TEDx Athens, ο Κριμιζής, ένας άνθρωπος που έχει παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στις πιο σημαντικές αποστολές της NASA τα τελευταία πενήντα χρόνια, εξήγησε γιατί δεν υπάρχουν όρια στην εξερεύνηση του Σύμπαντος.

Στην αποκλειστική του συνέντευξη στο euronews, μίλησε για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον των διαστημικών αποστολών ενώ υπογράμμισε τη σημασία της επιστημονικής έρευνας και της τεχνολογικής εξέλιξης στους δύσκολους οικονομικά καιρούς που βιώνει η ανθρωπότητα.

Ποιος είναι ο καθηγητής Σταμάτης Κριμιζής

Γεννημένος το 1938 στο Βροντάδο της Χίου, ο Σταμάτης Κριμιζής είναι Ελληνοαμερικανός επιστήμονας που ειδικεύεται στην εξερεύνηση του διαστήματος. Συμμετείχε στην πλειονότητα των μη επανδρωμένων αμερικανικών διαστημικών προγραμμάτων εδώ και πέντε δεκαετίες.

Το 1999, η Διεθνής Ένωση Αστρονομίας (International Astronomical Union) έδωσε στον αστεροειδή 8323 το όνομα «Κριμιζής» (προηγουμένως ήταν γνωστός ως 1979 UH) προς τιμήν του.

Ο Κριμιζής μετανάστευσε στις ΗΠΑ αφότου αποφοίτησε από το λύκειο στη Χίο. Σπούδασε στο πανεπιστήμιο της Μινεσότα παίρνοντας πτυχίο στη Φυσική το 1961. Το 1963, ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό του στο πανεπιστήμιο της Άιοβα ενώ δύο χρόνια μετά έλαβε το διδακτορικό του.

Ήταν μαθητής του διάσημου Αμερικανού επιστήμονα Τζέιμς Βαν Άλεν, θεμελιωτή των βασικών αρχών της μαγνητοσφαιρικής έρευνας του διαστήματος. Ο Βαν Άλεν ανακάλυψε τον Κριμιζή μετά την επιστημονική δημοσίευση του τελευταίου σχετικά με τη διάχυση των ηλιακών πρωτονίων. Σήμερα, η συγκεκριμένη δημοσίευση είναι παγκοσμίως γνωστή ως «Μοντέλο Διάχυσης Κριμιζή» (Krimigis Diffusion Model).

Ο Κριμιζής είναι επικεφαλής του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Φυσικής για τη Διαστημική Έρευνα του πανεπιστημίου Τζον Χόπκινς στο Μέριλαντ των ΗΠΑ. Επίσης, είναι μέλος της Ακαδημίας των Αθηνών αλλά και πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας της Ελλάδας (ΕΣΕΤ).

Μεταξύ άλλων, ήταν ένας εκ των επιστημόνων που συμμετείχε στο πρόγραμμα εκτόξευσης του Voyager 1, το μοναδικού διαστημικού οχήματος που εισήλθε στο διαστρικό χώρο ξεπερνώντας τα όρια του ηλιακού μας συστήματος.

euronews: Από το «Μοντέλο Διάχυσης Κριμιζή» στο Voyager 1, σας άρεσε πάντοτε να εξερευνείτε το άγνωστο. Όλα αυτά ξεκίνησαν απλώς επειδή σας άρεσε μικρός να παρατηρείτε τα αστέρια;

Στ. Κριμιζής: Όλα τα παραπάνω είναι αλήθεια. Εκεί που μεγάλωσα, στη Χίο, δεν είχαμε ατμοσφαιρική ρύπανση και μπορούσα να βλέπω τα αστέρια. Και πάντοτε αναρωτιόμουν «γιατί κινούνται έτσι όπως κινούνται». Βέβαια, το θέμα είναι να μπορείς να ασχοληθείς επιστημονικά με αυτά τα φαινόμενα. Για μένα, η δυνατότητα να πάω στις ΗΠΑ και να γνωρίσω το μέντορά μου, καθηγητή Βαν Άλεν, τον πρωτοπόρο του αμερικανικού διαστημικού προγράμματος, ήταν μια μοναδική ευκαιρία. Με κάλεσε να ενταχθώ στην ομάδα του και όπως λένε στις ΗΠΑ, «τα υπόλοιπα είναι ιστορία».

Το Voyager 1 στο Kennedy Space Center

euronews: Τίποτα δεν έρχεται χωρίς κόπο. Ιδιαίτερα στο επιστημονικό πεδίο. Ποιο θεωρείται ως το πιο σημαντικό από τα επιστημονικά σας επιτεύγματα;

Στ. Κριμιζής: Επιχειρώντας μια ιστορική αναδρομή θα έλεγα ότι η πιο σημαντική στιγμή ήταν όταν το Voyager 1 ξεπέρασε τα σύνορα του ηλιακού μας συστήματος. Βεβαίως, ήδη το Voyager 1 μας βοήθησε να μάθουμε πολλά νέα πράγματα σχετικά με τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, όπως ο Δίας, ο Κρόνος και ο Ποσειδώνας. Ωστόσο, από ιστορικής πλευράς, το γεγονός ότι ήμουν μέλος της αποστολής που κατόρθωσε να ξεπεράσει τα όρια του ηλιακού μας συστήματος είναι πολύ σημαντικό.

euronews: Για τους περισσότερους από εμάς ο ουρανός είναι το τελευταίο σύνορο. Για εσάς, που βρίσκεται το όριο;

Στ. Κριμιζής: Πιστεύω ότι εάν σκεφτόμουν τα όρια όταν σχεδιάζαμε διαστημικά πειράματα και αποστολές, τότε θα είχαμε σταματήσει πολύ πριν από το σημείο που φτάσαμε τελικά. Τα όρια τίθενται στη βάση της υπάρχουσας γνώσης και τεχνολογίας. Εάν δεν τα ξεπεράσεις, ουσιαστικά δεν θα υπάρχει πρόοδος. Όταν ξεκινάς να ανακαλύψεις πρέπει να οραματίζεσαι πράγματα.


Ο καθηγητής Σταμάτης Κριμιζής

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

euronews: Γνωστοί επιστήμονες όπως εσείς θεωρούνται πρότυπα για τις νεότερες γενιές. Εάν μπορούσατε να τους δώσετε τρεις συμβουλές, ποιες θα ήταν αυτές;

Στ. Κριμιζής: Είναι μια καλή αλλά ταυτόχρονα δύσκολη ερώτηση. Πάνω από όλα, θα έλεγα σε ένα νέο άνθρωπο ότι πρέπει πάντοτε να έχει όραμα και να πιστεύει στα όνειρά του και να τα κυνηγάει. Αυτό είναι το πιο σημαντικό. Ποτέ δεν πρέπει να χάνεις την πίστη σου όταν θέλεις κάτι πραγματικά. Το δεύτερο που θα του έλεγα είναι ότι πρέπει να είσαι απολύτως αφοσιωμένος και να εργάζεσαι πολύ σκληρά εάν πρόκειται ποτέ να πετύχεις οποιοδήποτε στόχο σου. Χωρίς σκληρή δουλειά δεν θα μπορείς ποτέ να εκμεταλλευτείς τις όποιες ευκαιρίες σου παρουσιαστούν στο μέλλον. Η τρίτη συμβουλή μου προς τους νέους θα ήταν να αμφισβητούν την υπάρχουσα γνώση. Τα σχολικά βιβλία είναι γεμάτα με βασικές αρχές για τη φύση, την τεχνολογία, το διάστημα. Αυτές οι αρχές περιγράφουν την κατάσταση που επικρατεί σε επιστημονικό επίπεδο την εποχή που γράφηκαν ενώ μερικές φορές δεν πετυχαίνουν ούτε αυτό. Οπότε, κάθε νέος άνθρωπος πρέπει να θέτει ερωτήματα σχετικά με τις βασικές αρχές της εποχής του προκειμένου να υπάρξει πρόοδος στην επιστήμη και την τεχνολογία. Πρέπει λοιπόν να αμφισβητούμε την υπάρχουσα γνώση.

euronews: Κατά τη διάρκεια της ομιλίας σας στο TEDx Athens2013, ζητήσατε από τους νέους ανθρώπους στην Ελλάδα να δείξουν περισσότερο ομαδικό πνεύμα. Πιστεύετε ότι αυτό είναι βασικό συστατικό προόδου μιας κοινωνίας;

Στ. Κριμιζής: Θεωρώ ότι το ομαδικό πνεύμα λείπει από τη χώρα μας. Μια διαφορετική μεθοδολογία απαιτείται. Πρέπει να αντιληφθούμε ότι εάν δεν συνεργαστούμε δεν θα πάμε μπροστά. Ιδίατερα με την παρούσα οικονομική κατάσταση είναι αναγκαίο. Πρέπει να πω ότι αρχίζω πλέον να βλέπω κάποια μικρά βήματα προόδου στο τομέα του εθελοντισμού. Διακρίνω πράγματα που δεν υπήρχαν πριν από πέντε χρόνια. Αλλά δεν είναι αρκετά. Οφείλουμε να αντιληφθούμε τη σημασία της ομαδικής προσπάθειας.

euronews: Κατά την άποψή σας, η Ελλάδα θα μπορούσε να στραφεί στην επιστημονική και τεχνολογική έρευνα αναζητώντας μια διέξοδο από την κρίση; Μια τέτοια στροφή θα περιόριζε τη διαρροή «εγκεφάλων» προς το εξωτερικό;

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Στ. Κριμιζής: Εξαιρετική ερώτηση πάλι. Ο λόγος που το λέω είναι επειδή έχουμε αρκετά παραδείγματα χωρών που βίωσαν δύσκολες οικονομικές συνθήκες αρκετά χρόνια πριν και αποφάσισαν να αλλάξουν τις πολιτικές τους «αγκαλιάζωντας» την καινοτομία και την επιστημονική έρευνα. Το πιο πετυχημένο παράδειγμα είναι η Φινλανδία. Μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, η οικονομία τους βυθίστηκε στην ύφεση και το Εθνικό Ακαθάριστο Προϊόν (ΑΕΠ) τους μειώθηκε κατά 20% με 25%. Τότε, πήραν τη γενναία απόφαση να αυξήσουν τις κρατικές επιδοτήσεις προς την πανεπιστημιακή έρευνα στο 3% του ετήσιου προϋπολογισμού. Σήμερα, διαθέτουν το καλύτερο πανεπιστημιακό πρόγραμμα στην Ευρώπη. Κάνουν εξαιρετική δουλειά. Αγγίξατε το σημείο που με ενδιαφέρει τρομερά. Μιλώντας ως πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας της Ελλάδας, μια από τις εισηγήσεις, η οποία έγινε δεκτή από την κυβέρνηση, αφορά στη σύνταξη στρατηγικού σχεδίου για την έρευνα και την τεχνολογία στη χώρα. Σε αυτό το πλαίσιο, εισηγήθηκαμε την αύξηση τοπυ ποσοστού του ΑΕΠ που αφιερώνεται στην έρευνα από 0,5% που είναι σήμερα σε 1,5% έως το 2020. Με λίγα λόγια, ζητούμε τον τριπλασιασμό των χρημάτων που ξοδεύονται προς αυτή την κατεύθυνση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση από την πλευρά της επιχειρεί να αυξήσει αυτό το νούμερο στο 3% στα κράτη – μέλη της. Εμείς, θέτουμε ένα στόχο, μόλις το μισό από εκείνον της ΕΕ, αλλά στην πράξη το ποσό θα είναι σαφώς μεγαλύτερο από ότι είναι σήμερα.Εκτιμούμε ότι είναι ζωτικής σημασίας για την Ελλάδα να αρχίσει να προοδεύει σε επιστημονικό επίπεδο με γρήγορους ρυθμούς προκειμένου οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να μπορούν να κάνουν χρήση σύντομα των νέων τεχνολογιών που θα τους επιτρέψουν να γίνουν ανταγωνιστικές.


Το Solar Probe Plus

euronews: Ως ένας άνθρωπος που έχει ενεργό και πολλές φορές πρωταγωνιστικό ρόλο σε ορισμένες από τις πιο σημαντικές στιγμές στην ιστορία της ανθρωπότητας, αισθάνεστε ότι έχει εκπληρώσει τα όνειρά σας;

Στ. Κριμιζής: Δεν αισθάνομαι ποτέ ικανοποιημένος με αυτά που έχω κάνει έως τώρα. Για αυτό το λόγο, συνεχίζω να εργάζομαι 60 ώρες την εβδομάδα κάνοντας παράλληλα διάφορες δουλειές. Ο επόμενος μεγάλος στόχος που έχω θέσει είναι η εκτόξευση ενός διαστημοπλοίου που θα εξερευνήσει τον Ήλιο. Το πρόγραμμα θα έχει υλοποιηθεί έως το 2018. Πρόκειται για μια πρωτοποριακή αποστολή. Στόχος μας είναι να φτάσουμε σε απόσταση έξι εκατομμυρίων χιλιομέτρων από ην επιφάνεια του Ήλιου. Η θερμοκρασία στο εξωτερικό του σκάφους υπολογίζεται ότι θα φτάνει τους 1500 βαθμούς Κελσίου. Ελπίζουμε ότι θα τα καταφέρουμε και τότε θα έχουμε την ευκαιρία να μιλήσουμε για αυτό ξανά μαζί το 2019.

Δείτε το βίντεο

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια

Σχετικές ειδήσεις

Ο Αδριανός Γολέμης είναι έτοιμος να κατακτήσει το διάστημα και να γίνει ο πρώτος Έλληνας αστροναύτης

Η Ελλάδα εντάχθηκε στη διαστημική συνεργασία Artemis στο πλευρό των ΗΠΑ

Eλληνικό smoothie «εκτοξεύεται» στο διάστημα