Όλοι φοβόμαστε τα γηρατειά και δε μιλάμε γι‘αυτά. Όμως η γήρανση του πληθυσμού εντείνεται και αποτελεί κίνδυνο για τη μελλοντική ανάπτυξη.
Στην εκπομπή «Real Economy», πάμε στη Γενεύη και μιλάμε με τη Σάντρα Πολάσκι, αναπληρώτρια γενική διευθύντρια του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας για τα ζητήματα, τις διαμάχες και τις ευκαιρίες της γήρανσής μας.
Έπειτα συγκρίνουμε την Ιταλία με την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο. Θα δούμε πώς η πτώση σε γεννήσεις και θανάτους επηρεάζει τον εργαζόμενο πληθυσμό, δημιουργώντας ευκαιρίες, για παράδειγμα, στη Φινλανδία για την «αργυρή οικονομία».
Η γήρανση στον πληθυσμό μιας χώρας προκαλείται από την αύξηση στο προσδόκιμο ζωής ή και από τη μείωση των γεννήσεων. Μακροπρόθεσμα, αυτό επηρεάζει την οικονομική ανάπτυξη.
Με την αύξηση του προσδόκιμου, αυξάνονται και οι συνταξιούχοι, ενώ, με τη μείωση των γεννήσεων, όλο και λιγότεροι νέοι εντάσσονται στο εργατικό δυναμικό που χρηματοδοτεί τις συντάξεις. Δηλαδή, το ποσοστό των εργαζομένων επί του πληθυσμού μειώνεται. Άρα μειώνεται η παραγωγή και εν τέλει η ανάπτυξη.
Παρ‘όλα αυτά, η επίδραση της γήρανσης αμφισβητείται, καθώς, οι εργαζόμενοι είναι μεν λίγοι, όμως είναι παραγωγικότεροι. Μείωση γεννήσεων σημαίνει περισσότερα χρήματα στην εκπαίδευση λιγότερων παιδιών. Η θεωρία λέει πως εκπαίδευση και παραγωγικότητα είναι ευθέως ανάλογες.
Πέραν αυτού, δεν αποδεικνύεται μείωση παραγωγικότητας λόγω αύξησης των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας. Ακόμη κι αν η ηλικία τους καθιστά λιγότερο αποδοτικούς, εμπειρία και τεχνογνωσία αντικαθιστούν την όποια ελάττωση.
Ενώ, λοιπόν, οι συνέπειες της γήρανσης στην ανάπτυξη δεν είναι σαφείς, κανείς δεν αρνείται την επίδραση στα δημόσια οικονομικά, αφού αυξάνονται οι δαπάνες για τις συντάξεις. Όμως δεν είναι αυτός ο κύριος λόγος για την αύξηση των δαπανών για την υγεία, αλλά η εξέλιξη στην ιατρική επιστήμη.