ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤρία χρόνια μετά τον μεγάλο σεισμό, το τσουνάμι και την ατύχημα στο πυρηνικό εργοστάσιο της Φουκουσίμα, η ζωή δεν λέει να γυρίσει στους φυσιολογικούς της ρυθμούς. Το euronews επέστρεψε στον τόπο της καταστροφής.
Στο Κοϊκεναγκανούμα υπάρχει ένα προσωρινό συγκρότημα κατοικιών που χτίστηκε ως καταφύγιο για τις οικογένειες που ζούσαν μέσα ή γύρω από την Φουκουσίμα την περίοδο του τσουνάμι. Ο πυρηνικός σταθμός απέχει 36 χιλιόμετρα από εκεί. Απλοί άνθρωποι είναι εκείνοι που ζουν εδώ, καταστηματάρχες, αγρότες κλπ.Από το 2011 οι ζωές τους έχουν αλλάξει ολοκληρωτικά.
“Χάσαμε το σπίτι μας και το νοσοκομείο στο οποίο εργαζόμουν έκλεισε. Όλοι σκορπίσαμε… Ανησυχώ για το μέλλον … Ακόμα πληρώνω το δάνειο για ένα σπίτι στο οποίο δεν μπορώ να κατοικήσω. Μπορούμε να επεκτείνουμε το δάνειο, αλλά δεν μπορούμε να ζήσουμε σε αυτό το σπίτι”, λέει μια γυναίκα.
Εκατοντάδες είναι οι οικογένειες που ουσιαστικά παραμένουν εδώ και τρία χρόνια άστεγες.
“Μας είχαν πει ότι θα μπορούσαμε να επιστρέψουμε τον Απρίλιο το 2016, αλλά ο καθαρισμός δεν οδηγεί πουθενά. Είμαι αθώα, αλλά λόγω του πυρηνικού ατυχήματος είναι λες και είμαι φυλακισμένη, λες και με έχουν συλλάβει. Δεν είμαστε ελεύθεροι. Αυτό είναι φυλακή. Και όλα αυτά εξαιτίας αυτού του πυρηνικού εργοστασίου”, λέει μια άλλη γυναίκα.
Όλες οι ιατρικές συνέπειες της πυρηνικής καταστροφής στη Φουκουσίμα δεν έχουν ακόμη γίνει πλήρως κατανοητές, αλλά στη Μιναμισόμα, 23 χιλιόμετρα από το εργοστάσιο, ο νευροχειρουργός Τομογιόσι Οϊκάουα έχει κάποιες ενδιαφέρουσες απόψεις.
Ο ίδιος υποστηρίζει ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η αλλαγή στον πληθυσμό. Οι περισσότεροι από αυτούς που επέστρεψαν μετά την εκκένωση είναι ηλικιωμένοι, μόνο ένας πολύ μικρός αριθμός παιδιών έχουν γυρίσει πίσω. Εάν αυτό συνεχιστεί η πόλη θα πεθάνει.
“Ο πολύς κόσμος πιστεύει ότι η μόλυνση εδώ είναι μεγάλη. Οι έρευνές μας δείχνουν ότι η περιοχή είναι ασφαλής, αλλά οι άνθρωποι δεν επιστρέφουν λόγω της φήμης. Κατά τη στιγμή της έκρηξης, η μόλυνση ήταν σε πολύ υψηλά επίπεδα. Ερεύνησα το σώμα μου και το ξέρω, αλλά μετά από έξι μήνες, τα επίπεδα της μόλυνσης είχαν μειωθεί στο μισό. Τώρα είναι ελάχιστη. Αν η αλυσίδα τροφίμων ελέγχεται, τότε δεν υπάρχει πρόβλημα. Δεν υπάρχει χρόνια μόλυνση. Πιο σημαντική είναι η ψυχική βλάβη, ιδίως για όσους ακόμα βρίσκονται σε προσωρινή στέγαση. Έχει ανέβει ο αριθμός των εγκεφαλικών επεισοδίων. Δε νομίζω ότι αυτό οφείλεται στην ραδιενέργεια. Νομίζω ότι έχει να κάνει με το άγχος”, εξηγεί ο γιατρός.
Ο δήμαρχος της πόλης Σόμα, Χιντέκιο Τακίγια, υποστηρίζει στην κάμερα του euronews: “Ο Νόμος που ψηφίστηκε απαιτεί από εμάς να αναλάβουμε την παροχή στέγης στα θύματα. Αυτό προβλέπει ο νόμος. Οι καθημερινές ανάγκες των θυμάτων είναι δική τους ευθύνη, ακόμη και εάν το σπίτι τους έχει καταστραφεί. Ωστόσο, πιστεύουμε ότι έχουμε την ηθική υποχρέωση να βοηθήσουμε τους ανθρώπους μας”.
Η ακτινοβολία μπορεί να είναι αόρατη στο ανθρώπινο μάτι, αλλά υπάρχει η δυνατότητα με απλούς τρόπους να μετρηθεί η παρουσία της, με έναν μετρητή τσέπης για παράδειγμα. Η Επιχείρηση Ηλεκτροδότησης του Τόκυο πραγματοποιεί συχνά συνεντεύξεις Τύπου και ανανεώνει την ιστοσελίδα της με κάθε λεπτομέρεια. Αλλά τι πραγματικά συμβαίνει μέσα στο εργοστάσιο; Ένας υπάλληλος της Tepco δέχτηκε να μας μιλήσει, υπό την προϋπόθεση ότι θα κρατήσουμε μυστική την ταυτότητά του.
“Η Tepco έχει χάσει την εμπιστοσύνη του ιαπωνικού λαού. Καλύπτουν πόσο πολύ έχουν μολυνθεί τα υπόγεια ύδατα. Όταν έχουν ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα το ανακοινώνουν, αλλά όταν υπάρχει διαρροή στα ύδατα γύρω από την δεξαμενή δεν λένε τίποτα. Ο καθαρισμός έχει πολύ δρόμο για να ολοκληρωθεί, έχει απομείνει ένας τεράστιος αριθμός συντριμμιών με ακτινοβολία.
Από την Tepco αναφέρουν ότι θα χρειαστούν 40 χρόνια. Πιστεύω ότι θα πάρει πολύ περισσότερο. Οι άνθρωποι είμαστε ηλίθιοι. Πάντα κάνουμε λάθη. Δεν πρέπει να χρησιμοποιείται αυτή η επικίνδυνη τεχνολογία. Πιστεύω ότι πρέπει να απομακρυνθούμε από την πυρηνική ενέργεια”, λέει ο υπάλληλος της Tepco.
300.000 άνθρωποι υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν την περιοχή την περίοδο της καταστροφής. Η ιαπωνική κυβέρνηση υπολογίζει ότι περίπου 138.000 κάτοικοι της Φουκουσίμα παραμένουν άστεγοι και εξακολουθούν να μένουν σε προσωρινούς καταυλισμούς.
O δημοτικός σύμβουλος της ναράχα Κιϊτσι Ματσουμότο λέει: “Η κυβέρνηση ανακοίνωσε το απόγευμα της 11ης Μαρτίου μια εκκένωση σε ακτίνα τριών χιλιομέτρων. Αλλά αυτό έγινε αφού είχαμε παρακολουθήσει όλα όσα συνέβησαν στην τηλεόραση. Πιστεύαμε ότι θα υπάρξει μια έκρηξη υδρογόνου στο εργοστάσιο, αργά ή γρήγορα. Τώρα γνωρίζουμε ότι η έκρηξη είχε ήδη γίνει, όταν λάβαμε το τηλεφώνημα. Η Tepco δεν ήξερε στην πραγματικότητα τι ακριβώς συνέβαινε. Ξέρουμε ότι έπρεπε να φύγουμε. Ετσι επικοινωνήσαμε με όλες τις τοπικές αρχές για να προετοιμάσουμε την εκκένωση”.
Ένας αγρότης εξηγεί γιατί παρέμεινε στην περιοχή: “Στην αρχή δεν είχα σκοπό να μείνω, αλλά αυτοί που έφυγαν άφησαν τις γάτες τους και τα σκυλιά δεμένα… Όταν τα είδα χωρίς φαγητό και νερό, ήθελα να βοηθήσω. Έτσι ξεκίνησε. Δεν πίστεψα ποτέ ότι θα συνεχιστεί. Πέρασαν πλέον τρία χρόνια και η κατάσταση δεν έχει αλλάξει……Πίστευα ότι τα πυρηνικά εργοστάσια της Ιαπωνίας ήταν 100% ασφαλή. Όμως η Αμερική, το Τσέρνομπιλ και η Ιαπωνία έχουν βιώσει μεγάλα πυρηνικά ατυχήματα. Μετά την έκρηξη, κανείς δεν ήξερε τι να κάνει. Η Τepco και η κυβέρνηση δεν ξέρουν πώς να το διαχειριστούν. Ωστόσο, ακόμα ο κόσμος θέλει πυρηνική ενέργεια. Αυτό είναι γελοίο. Η επόμενη πυρηνική καταστροφή θα συμβεί στην Ευρώπη. Πλήρης καθαρισμός δεν μπορεί να γίνει. Η Tepco είπε ψέματα από την αρχή. Η Tepco είναι άντρο ανομίας. Σταματήστε τη χρήση της πυρηνικής ενέργειας στην Ιαπωνία”.
Τρία χρόνια μετά την καταστροφή, η Φουκουσίμα παραμένει πόλη – φάντασμα. Και τίποτα δεν δείχνει ότι θα μπορέσει σύντομα να επιστρέψει στους προ του 2011 ρυθμούς…