ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΜε την οικονομία της Βραζιλίας να μην περνά τις καλύτερες στιγμές της, ένα σκάνδαλο στην κρατική πετρελαϊκή εταιρία και τρία τέταρτα των πολιτών να εκφράζουν την επιθυμία τους για αλλαγή κυβέρνησης, η πρόεδρος Ντίλμα Ρούσεφ ενδεχομένως να αντιμετωπίσει δυσκολίες κατά την εκστρατεία για την επανεκλογή της τον ερχόμενο Οκτώβριο.
Όμως για να χάσει η Ρούσεφ, κάποιος άλλος πρέπει να νικήσει. Και οι δύο κύριοι αντίπαλοί της έχουν κι εκείνοι πολύ σοβαρά ψεγάδια. Τόσο ο γερουσιαστής Αέσιο Νέβες όσο και ο πρώην κυβερνήτης Εντουάρντο Κάμπος, αμφότεροι υποψήφιοι εκ μέρους κεντρώων φιλοεπιχειρηματικών σχηματισμών, απέτυχαν στο να πάρουν προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις και μοιραία ακολουθούν πίσω από την αριστερόστροφη Ρούσεφ, παρά τα προβλήματα που εκείνη πρόσφατα αντιμετώπισε. Κάτι που σημαίνει ότι η Ρούσεφ, ενώ δεν είναι πια το αδιαφιλονίκητο φαβορί που ήταν πριν από ένα έτος, παραμένει εν τούτοις επικρατέστερη για να κερδίσει.
Ένα πρόσφατο ανοδικό ράλι στο βραζιλιάνικο χρηματιστήριο και την αγορά συναλλάγματος πυροδοτήθηκε από επενδυτές που απλά έχουν κουραστεί από τις κινήσεις της Ρούσεφ στον οικονομικό τομέα και ποντάρουν σε μια αλλαγή κυβέρνησης. Όμως κρίνεται απλά υπερβολικό ή τουλάχιστον πρόωρο.
Σταθερά πίσω από τη Ρούσεφ οι Νέβες και Κάμπος
Σύμφωνα με τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων, το μεγαλύτερο πρόβλημα των Νέβες και Κάμπος είναι η αδυναμία τους να προσεταιριστούν τα μεσαία και κατώτερα στρώματα της Βραζιλίας, τα οποία διογκώθηκαν κατά την οικονομική άνθηση της τελευταίας δεκαετίας και τώρα αποτελούνται από περίπου 200 εκατομμύρια ανθρώπους. Η συγκεκριμένη κοινωνική τάξη, η οποία διεθνώς αποκαλείται “C Class” επωφελήθηκε από σημαντικές αυξήσεις σε επίπεδο εισοδήματος και ποιότητας ζωής. Όμως τώρα πολλοί φοβούνται πως μια αλλαγή κυβέρνησης ενδεχομένως να πλήξει τα μέλη της.
Είναι όμως αρκετοί μεταξύ αυτών των ψηφοφόρων που ανησυχούν λόγω του ανεπαρκούς συστήματος υγείας, του πλημμελούς εκπαιδευτικού συστήματος, του υψηλού πληθωρισμού και άλλων συμπτωμάτων που προέρχονται από την οικονομική επιβράδυνση της Βραζιλίας. Σύμφωνα με πολιτικούς αναλυτές, αυτό το κομμάτι του εκλογικού σώματος θα μπορούσε να πειστεί από τον σωστό υποψήφιο και να κάνει το «μεγάλο άλμα».
Παρ’ όλα αυτά, σε μια χώρα όπου το διαταξικό χάσμα αποτελεί πραγματικότητα στη ζωή και την πολιτική, ούτε ο Κάμπος ούτε ο Νέβες, δύο ευκατάστατοι και ευφραδείς εγγονοί διάσημων πολιτικών, μπόρεσαν να πείσουν τους πολίτες ότι είναι με το μέρος τους. Έτσι, η επιθυμία για αλλαγή συνυπάρχει με αυτόν τον τύποις συντηρητισμό – και οι δύο υποψήφιοι δεν μπορούν να πετύχουν τις σωστές ισορροπίες.
«Γενναίο» προβάδισμα Ρούσεφ, αλλά…
Η τελευταία έρευνα δημοσιοποιήθηκε στις 5 Απριλίου και πραγματοποιήθηκε από το ινστιτούτο Νταταφόλια. Σύμφωνα με τη σφυγμομέτρηση, η Ρούσεφ συγκέντρωνε ποσοστά της τάξης του 38% έναντι 16% του Νέβες και 10% του Κάμπος. Οι υπόλοιποι ερωτηθέντες είπαν πως θα ψήφιζαν κάποιον άλλο υποψήφιο ή δεν θα ψήφιζαν καθόλου, μια τακτική διαμαρτυρίας πολύ κοινότοπη σε μια χώρα όπου η συμμετοχή στις εκλογές είναι υποχρεωτική.
Αν οι εκλογές πάνε σε δεύτερο γύρο, κάτι που θεωρείται αναμενόμενο, η Ρούσεφ θα επικρατούσε είτε του Νέβες είτε του Κάμπος με διαφορά σχεδόν 20 ποσοστιαίων μονάδων, σύμφωνα με το Νταταφόλια. Τα ευρήματα δεν διαφέρουν αισθητά και όσον αφορά τις υπόλοιπες δημοσκοπήσεις.
Πάντως, τα ποσοστά δημοφιλίας της Ρούσεφ σημείωσαν μεγάλη κάμψη φέτος, καθώς ο πληθωρισμός εκτοξεύθηκε στο 6% και η οικονομία εισήλθε στην τέταρτη διαδοχική χρονιά βραδείας ανάπτυξης.
Οι κατηγορίες για διαφθορά και κακοδιαχείρισης από την Πετρομπράς έχουν πλήξει την εικόνα της Ρούσεφ ως ικανής διαχειρίστριας, ενώ ίσως και να οδηγήσουν σε σύσταση εξεταστικής επιτροπής στο Κογκρέσο.
Δεν εξαργυρώνουν την αντικυβερνητική δυσαρέσκεια
Παρ’ όλα αυτά, οι ανθυποψήφιοι της Ρούσεφ δεν επωφελήθηκαν ως προς την υποστήριξη που απολαμβάνουν, ενώ κανένας από τους δύο δεν δίνει μεγάλη σημασία στα ποσοστά των δημοσκοπήσεων. Όπως λένε, οι Βραζιλιάνοι συνήθως δεν δίνουν μεγάλη προσοχή στις προεκλογικές εκστρατείες μέχρι τα μέσα Ιουλίου, όταν το Μουντιάλ θα έχει ολοκληρωθεί και οι υποψήφιοι θα εξασφαλίσουν δωρεάν τηλεοπτικό «αέρα» για να προωθήσουν την πλατφόρμα τους προς τους πολίτες.
Η πρόσφατη ιστορία αποδεικνύει του ισχυρισμού το αληθές. Τέτοια εποχή, κατά την προεκλογική εκστρατεία του 2010, ο αντίπαλος της Ρούσεφ προηγείτο κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες. H πλειοψηφία των ψηφοφόρων δεν γνώριζε πως εκείνη ήταν το αγαπημένο «παιδί» του τότε προέδρου Λουίζ Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, στον οποίο πιστώνεται η οικονομική έκρηξη της τελευταίας δεκαετίας και ο οποίος παραμένει δημοφιλής στα χαμηλότερα εισοδήματα.
Αντίθετα με αυτό, στους περισσότερους Βραζιλιάνους οι Νέβες και Κάμπος είναι ήδη γνωστοί, όπως αναφέρει το Νταταφόλια. Κι αυτό χάρη σε μια προεκλογική εκστρατεία που ξεκίνησε ασυνήθιστα νωρίς.
Νέβες, ο αγαπημένος των ευπόρων
Ήδη ο Νέβες προηγείται της Ρούσεφ μεταξύ των πλουσιότερων Βραζιλιάνων, συγκεντρώνοντας 37%, έχοντας δηλαδή προβάδισμα 20 μονάδων, ενώ ο Κάμπος φέρεται να έχει 15%.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΌμως, αυτό το ποσοστό αφορά πολίτες με μηνιαίο εισόδημα που ξεπερνά τα 3.300 δολάρια το μήνα – δηλαδή σχεδόν το 5% του εκλογικού σώματος. Όσον αφορά τα εισοδήματα που πέφτουν κάτω από 720 δολάρια το μήνα, δηλαδή περίπου το μισό εκλογικό σώμα, η Ρούσεφ εκτινάσσεται στο 54%. Σε αυτό το κοινό, ο Κάμπος συγκεντρώνει 13% και ο Νέβες 11%.
Ανώτερα στελέχη του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Βραζιλίας λένε πως ο 54χρονος Νέβες έχει συνειδητοποιήσει την ανάγκη να διευρύνει το κοινό του στην κατεύθυνση των χαμηλότερων εισοδημάτων. Συχνά τις τελευταίες εβδομάδες έχει αναφερθεί στις δυσκολίες της καθημερινότητας, ενώ δεν χάνει ευκαιρία να τονίσει ότι ως πρόεδρος θα συνεχίσει την πολιτική της Ρούσεφ για την αύξηση του κατώτατου μισθού.
Την ίδια ώρα, ωστόσο, ο Νέβες έχει μιλήσει και για αντιδημοφιλή μέτρα, όπως είναι η περικοπή δημοσίων δαπανών. Όπως λέει, τέτοιες πολιτικές είναι αναγκαίες για τη διατήρηση της ισορροπίας στην οικονομία της χώρας. Όμως η προεκλογική εκστρατεία της Ρούσεφ καταγγέλλει αυτές τις πολιτικές ως εφαλτήριο αύξησης της ανεργίας – και χτυπά μια ευαίσθητη χορδή της C Class, αγγίζοντας το μεγαλύτερό της φόβο.
Εν τω μεταξύ, ο Νέβες αγωνίζεται να αποσείσει την εικόνα του απόμακρου απογόνου ενός πολιτικού τζακιού που διαθέτει ένα διαμέρισμα στην πανάκριβη γειτονιά του παραλιακού μετώπου του Ρίο ντε Τζανέιρο.
Τον περασμένο Αύγουστο, κατηγόρησε τη Ρούσεφ, επειδή η πρόεδρος σε μια ομιλία της είχε γυρισμένη την πλάτη της στο άγαλμα του παππού του, του Τανκρέντο Νέβες, ο οποίος εξελέγη πρόεδρος το 1985, αλλά πέθανε πριν αναλάβει το αξίωμα. Τοπικά ΜΜΕ ανέφεραν ότι το άγαλμα βρισκόταν περίπου 100 μέτρα από εκεί που στεκόταν η Ρούσεφ.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΚάμπος: Σε καλύτερη πολιτική θέση, αλλά «καθηλωμένος» στα ποσοστά του
Από την πλευρά του, ο 48χρονος Κάμπος κατάφερε να αποκτήσει διαταξικό ερέθισμα, όντας κυβερνήτης της αδύναμης οικονομικά βορειοανατολικής πολιτείας του Περναμπούκο, ένα πόστο που κατείχε και ο παππούς του κατά τη δεκαετία του 1980.
Ο Κάμπος υπήρξε επίσης υπουργός του Λούλα, αλλά και μέλος του κυβερνητικού συνασπισμού της Ρούσεφ μέχρι τον περασμένο Σεπτέμβριο. Επομένως, έχει τη δυνατότητα να «πλασάρει» τον εαυτό του ως κάποιον που ευαγγελίζεται την αλλαγή και που ξέρει πώς να διαφυλάξει τα οικονομικά κέρδη της τελευταίας δεκαετίας. Και όντως, πηγές κοντά στη Ρούσεφ υποστηρίζουν ότι την πρόεδρο ανησυχεί περισσότερο ένας δεύτερος γύρος εναντίον του Κάμπος παρά εναντίον του Νέβες.
Όμως ο Κάμπος έχει «κολλήσει» σε ποσοστά της τάξης του 10% στις δημοσκοπήσεις, γεγονός που καταδεικνύει ότι αδυνατεί να πείσει τους ψηφοφόρους, παρά τη συνεχή και αρκετά θετική προβολή, την οποία απολαμβάνει από τα ΜΜΕ από τον Οκτώβριο, όταν συμμάχησε αιφνιδιαστικά με τη Μαρίνα Σίλβα, μια δημοφιλή οικολόγο, η οποία θα θέσει υποψηφιότητα στο πλευρό του.
Αν ο Κάμπος αρχίσει να κερδίζει τους φτωχότερους ψηφοφόρους, ιδιαίτερα στα βορειοανατολικά, η εκστρατεία της Ρούσεφ πιστεύει ότι γρήγορα αυτά τα κέρδη θα βγάλουν στον προεκλογικό αγώνα και τον πρώην πρόεδρο Λούλα, ο οποίος επίσης κατάγεται από την πολιτεία του Περναμπούκο.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ