Κάθε πρωί, ο Μανουέλ και η Κριστίνα πηγαίνουν στη δουλειά με το λεωφορείο. Η ρύπανση είναι αφόρητη, αλλά συνήθισαν πια.
« Η ζωή στο Σάο Πάολο δεν είναι ήσυχη. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι, πάντα υπάρχουν πολλά να κάνεις. Ποτέ δεν είναι ήσυχη η εβδομάδα ή το Σαββατοκύριακο. Όλα τρέχουν με χίλια », λέει η Σάντρα από την Πορτογαλία,
Ο Μανουέλ και η Κριστίνα, άφησαν την Πορτογαλία της κρίσης για τη Βραζιλία.
Είναι και οι δύο πολιτικοί μηχανικοί.
« Στην Ευρώπη, πέρα από την κρίση, τα βήματα είναι αργά. Έχει κερδίσει ήδη πράγματα, τα οποία η Βραζιλία δεν έχει καταφέρει ακόμη. Γι‘αυτό στη Βραζιλία πρέπει να τρέξεις για να πιάσεις τις μεγαλύτερες οικονομίες », συμπληρώνει η Σάντρα..
Οι δύο Πορτογάλοι προσελήφθησαν από συμπατριώτη τους, που είχε μεταναστεύσει στη Βραζιλία πριν από 40 χρόνια. Η ζήτηση μηχανικών από την Ευρώπη είναι μεγάλη εξηγούν.
Ο Κάρλος Αλμπέρτο Ντε Σα Λέαλ, CEO, Carlos Leal υπογραμμίζει:
« Επωφελούνται από κάτι, το οποίο δυστυχώς λείπει από τη Βραζιλία: την εκπαίδευση. Ο κόσμος έρχεται απ’ έξω με άλλη εκπαίδευση, με υψηλή πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Εν μέρει, ερχόμενοι εδώ, καλύπτουν το κενό ».
Το ζευγάρι θα μείνει στη Βραζιλία, όσο το έδαφος παραμένει πρόσφορο. Η αβεβαιότητα ωστόσο, δε σβήνει.
Ο Μανουέλ εξηγεί ότι:
« Ο μεγαλύτερος φόβος για τώρα, είναι οι εκλογές. Διότι, εάν έρθει στην εξουσία άλλο κόμμα, μπορεί να σημαίνει ότι θα είναι πιο προσεκτικό με το δημόσιο χρήμα. Τα τελευταία χρόνια, υπάρχουν δαπάνες, κι άλλες δαπάνες, μεγάλα δημόσια έργα. Ο κίνδυνος είναι η νέα κυβέρνηση να πει τέλος. Γνωρίζουμε ότι υπάρχει όριο. Φτάσαμε σε σημείο που δεν είναι βιώσιμο πια ».
Άλλοι βασίζονται στην αγορά υπηρεσιών. Εκεί, πολλά δεν έχουν ανακαλυφθεί ακόμη.
Ο Ντονάτο, έφυγε από την Ισπανία, όταν η εταιρία κατασκευών στην οποία εργαζόταν επλήγη από την κρίση.
Εγκαταστάθηκε στη Βραζιλία, όταν συνάντησε τη Μαρίνα.
Οι δυο τους άνοιξαν γραφείο μεταφράσεων πριν από μερικούς μήνες.
Για τη Μαρίνα Μπενετόν, συνιδιοκτήτρια της Lingua Azul Intercambio τα πράγματα δεν ήταν εύκολα:
« Είχαμε δυσκολίες, όχι μόνο στο να ανοίξουμε την επιχείρησή μας, αλλά και για εκείνον να πάρει νόμιμα χαρτιά. Αφενός, για να μπορεί να πηγαινοέρχεται Βραζιλία-Ισπανία, αφετέρου για να κάνουμε τα επαγγελματικά μας ταξίδια χωρίς προβλήματα. Έχουμε μάστερ στη βραζιλιάνικη γραφειοκρατία ».
Ο Ντονάτο Γκαρσία εξηγεί:
« Είναι μπερδεμένα. Σου ζητούν πράγματα που δεν έχεις. Μία εταιρεία που δε λειτουργεί, δεν έχει λογαριασμούς ή τραπεζικές κινήσεις. Εάν δεν έχεις όμως, η τράπεζα δεν θέλει να σου ανοίξει τραπεζικό λογαριασμό ».
Όταν κατάφεραν να υπερπηδήσουν τα εμπόδια, η εταιρεία επεκτάθηκε γρήγορα. Άνοιξαν δύο παραρτήματα στην Ευρώπη, ένα στον Καναδά και φαίνεται ότι θα γίνει από τους κυρίαρχους του οικονομικού παιχνιδιού στη Βραζιλία.
« Η Βραζιλία έχει δυνατή εσωτερική οικονομία. Δε μπορεί να συμβεί εδώ ό,τι συνέβη στην Ευρώπη σε μία νύχτα. Δηλαδή, η ευρωπαϊκή οικονομία σταμάτησε εξαιτίας της αμερικανικής. Εδώ, η οικονομία δείχνει να έχει καθυστέρηση,αλλά ακόμη και να καμφθεί, θα αναπτυχθεί ξανά » συμπληρώνει ο Ντονάτο.
Επόμενη στάση, το Baccio di Latte. Οι καταβολές του είναι Ιταλο-Σκοτσέζικες.
Ο Νικ και ο Εντοάρντο άνοιξαν στο Σάο Πάολο το πρώτο ιταλικό «σαλόνι παγωτού», όπως το αποκαλούν, πριν από τέσσερα χρόνια. Από τότε έχουν ανοίξει πολλά υποκαταστήματα.
Παρολαυτά, ο δρόμος δεν ήταν εύκολος.
Ο Νικ Τζονστον, Συνιδιοκτήτης, Baccio Di Latte λέει:
« Υπάρχει μία φράση: Η Βραζιλία δεν είναι για αρχάριους και το εγγυώμαι. Από τις άδειες, μέχρι τα προβλήματα από το πόσο μεγάλο μπορεί να είναι ένα κτίριο, όλα μπορεί να καθυστερήσουν. Στα χαρτιά, όλα φαίνονται φανταστικά. Το πρόγραμμα είναι τέλειο, η τιμή είναι σωστή. Η πραγματικότητα είναι ότι κανείς δε δουλεύει, υπάρχει καθυστέρηση. Δε γίνεται στην ώρα του και ο προϋπολογισμός σου τελειώνει ».
Εν τέλει, οι προσπάθειες των δύο συνεταίρων είχαν αποτέλεσμα. Απασχολούν περίπου 200 εργαζόμενους και σκοπεύουν να ανοίξουν κι άλλα υποκαταστήματα σε Σάο Πάολο και Ρίο Ντε Τζανέιρο.
« Εάν συγκρίνεις του Βραζιλιάνους με τους Ευρωπαίους αντιλαμβάνεσαι το εξής: ο Ευρωπαίος μπορεί να είναι70 χρονών, με εντυπωσιακή ζωή, πολλές εμπειρίες, αλλά χωρίς μέλλον. Ο 15χρονος της Βραζιλίας, που έχει όλη τη ζωή μπροστά του, μπορεί να κάνει σοβαρά λάθη, αλλά υπάρχει χώρος να εξελιχθεί σε κάτι πολύ καλύτερο », εξηγεί ο Εντοάρντο Τόνολι.
Βέβαια, δεν είχαν όλοι τις ευκαιρίες που περίμεναν. Ο Λουίς πήγε στο Ρίο Ντε τζανέιρο, από τη Βαρκελώνη πριν από έναν χρόνο. Άνοιξε εταιρία συμβούλων για Ευρωπαίους μετανάστες.
Πολλοί, λόγω δυσκολιών στην έκδοη βίζας και άλλων εγγράφων καταλήγουν να είναι παράνομοι μετανάστες.
« Υπάρχουν ξένοι, που έρχονται εδώ χωρίς δουλειά, χωρίς μέρος για να μείνουν και με λίγα χρήματα. Έρχονται πιστεύοντας ότι ζουν στην Κοπακαμπάνα, σε ένα από αυτά τα κτίρια που θα ανοίξουν το παράθυρο και θα δουν τη θάλασσα. Συνειδητοποιούν ότι δεν ισχύει. Ζουν σε φαβέλα, στα προάστια, όπου υπάρχει ανασφάλεια, εμπόριο ναρκωτικών. Αυτά θα βρουν » λέει ο Λουίς Τζιρόν.
Πολλοί είναι εκείνοι που επέλεξαν να ανοίξουν πανδοχεία και εστιατόρια σε φαβέλες του Ρίο. Ανάμεσά τους, ο Μάρκο από την Ιταλία.
Τα ενοίκια στο Ρίο ήταν απαγορευτικά. Κατα΄φερε όμως να ανοίξει μία πιτσαρία με τη φίλη του στο Βιτζιντάλ. Περνούν καλά, αλλά δεν είναι όλα εύκολα.
Ο Μάρκο Αλέσιο ντι Γκρεγκόριο τονίζει:
« Είναι δύσκολο να ζεις σε μία φαβέλα μόπως αυτή. Υπάρχουν προβλήματα μεταφοράς και στέγασης. Μέσα σε λίγους μήνες τα ενοίκια εκτοξεύτηκαν λόγω του Παγκοσμίου Κυπέλλου και των Ολυμπιακών Αγώνων. Πληρώνεις πολλά και ζεις σε περιοχή με ελάχιτες υπηρεσίες ».
Το Παγκόσμιο Κύπελλο εν τούτοις αποδείχτηκε κερδοφόρο για ορισμένους.
Ο Ολιβιέ και οι δύο Γάλλοι φίλοι του άνοιξαν το δικό τους γήπεδο ποδοσφαίρου στην καρδιά του Ρίο.
Ο Ολιβιέ Μπερτουέλ, συνιδιοκτήτης-So 5, λέει:
« Είμαστε στη χώρα του καταναλωτισμού. Οπότε λειτουργεί. Παρότι στην αρχή οι Βραζιλιάνοι ήταν εγκρατείς, εξακολουθεί να είναι ποδόσφαιρο και αυτό βολεύει. Είναι κοντά στις δουλειές τους, στο σπίτι τους. Έτσι, έρχονται κατευθείαν να παίξουν ».
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν και στιγμές απογοήτευσης.
Ολιβιέ Μπερτουέλ
« Η Βραζιλία δεν είναι Ελ Ντοράντο. Ο κόσμος πάντα το πίστευε, αλλά υπάρχουν μειονεκτήματα. Το κρατήσαμε, γιατί ήμασταν τρεις. Ειλικρινά, πιστεύω ότι το 99% όσων συνάντησα αυτά τα τέσσερα χρόνια, γύρισαν σπίτι τους ».