ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤην ώρα που οι τζιχαντιστές προελαύνουν προς τη Βαγδάτη, έντονη είναι η ανησυχία της Διεθνούς Κοινότητας για τις εξελίξεις στο Ιράκ.
Αξιωματούχοι των ΗΠΑ και του Ιράν πραγματοποίησαν σύντομες συνομιλίες σχετικά με την έκρυθμη κατάσταση που επικρατεί στη χώρα.
Εντός του Ιράκ σουνίτες και σιίτες πολιτικοί ηγέτες συναντήθηκαν και υπέγραψαν κοινή διακήρυξη, με την οποία ζητούν εθνική ενότητα.
Είχε προηγηθεί η δήλωση του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Τζον Κέρι, ο οποίος είχε τονίσει ότι η εθνική ενότητα είναι βασική προϋπόθεση για να βοηθήσουν οι ΗΠΑ το Ιράκ.
Το euronews συνομίλησε με τον Αράς Αραμές, καθηγητή στο πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, που ειδικεύεται στα θέματα της Μέσης Ανατολής.
euronews: Ποιες δυνάμεις στην περιοχή έχουν όφελος από την διαίρεση του Ιράκ;
Αράς Αραμές: Βραχυπρόθεσμα, η επιρροή του Ιράν στην περιοχή θα μειωθεί, αν το Ιράκ μετατραπεί σε ομοσπονδιακό κράτος, αποτελούμενο από τρία τμήματα. Ένα σουνιτικό, ένα κουρδικό και ένα σιιτικό, που θα περιοριζόταν μόνο στις κεντρικές και νότιες περιοχές της χώρας. Κάτι τέτοιο θα μείωνε την επιρροή του Ιράν σε ένα μεγάλο τμήμα της Μέσης Ανατολής. Μακροπρόθεσμα, η διαίρεση του Ιράκ θα προκαλούσε αβεβαιότητα στην περιοχή. Η δημιουργία ανεξάρτητου κουρδικού κράτους θα αποτελούσε κίνδυνο για την Τουρκία και το Ιράν. Από την άλλη πλευρά, ένα ανεξάρτητο σουνιτικό κράτος που θα περιλαμβάνει κομμάτια της Συρίας και του Ιράκ, σε περιοχές που σήμερα δεν ελέγχονται από κανέναν, θα αποτελούσε σοβαρό κίνδυνο, ακόμα και για τις χώρες του περσικού που στηρίζουν τις ακραίες ισλαμιστικές οργανώσεις.
euronews: Υπάρχουν αρκετές αναφορές για την ανάπτυξη μονάδων της ιρανικής Επαναστατικής Φρουράς στο Ιράκ. Ιρανοί αξιωματούχοι το διαψεύδουν. Γιατί η Τεχεράνη κρύβει το γεγονός ότι στηρίζει την ιρακινή κυβέρνηση;
Αράς Αραμές: Ακόμα και οι Σιίτες του Ιράκ διαφωνούν στο ενδεχόμενο ανάπτυξης ιρανικών στρατιωτικών δυνάμεων στο έδαφος της χώρας. Μην ξεχνάτε ότι το Ιράκ και το Ιράν είχαν εμπλακεί σε έναν οκταετή πόλεμο και υπάρχει ιστορικός ανταγωνισμός μεταξύ των δύο αυτών περιφερειακών δυνάμεων. Παράλληλα, η κυβέρνηση αλ Μαλίκι δεν έχει αποστείλει κανένα σχετικό αίτημα. Ακόμα και αν το Ιράν είχε αποστείλει όντως δυο στρατιωτικές μονάδες, θα ήθελε να αποσιωπήσει το γεγονός, διότι δεν επιθυμεί να δώσει επιχειρήματα στην πλευρά των εξτρεμιστών σουνιτών. Οι επικριτές του αλ Μαλίκι υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση έχει ορκιστεί πίστη στην Τεχεράνη και όχι στον ιρακινό λαό.
euronews: Ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου Ναύαρχος Τζον Κίρμπι υποστήριξε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν συζητούν με το Ιράν το ενδεχόμενο στρατιωτικής επιχείρησης στο Ιράκ. Από την άλλη, ο υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι εμφανίζεται ανοιχτός σε κάθε εποικοδομητική διαδικασία που θα μπορούσε να ελαχιστοποιήσει την βία. Το ερώτημα είναι: Πόσο ρεαλιστικό είναι το ενδεχόμενο συνεργασίας Ιράν – Ηνωμένων Πολιτειών και αν αυτή δεν είναι στρατιωτική, τι θα μπορούσε να περιλαμβάνει;
Αράς Αραμές: Η πιθανότητα συνεργασίας εν κρυπτώ δεν αποκλείεται. Όπως γνωρίζετε, υπάρχει ανάλογο ιστορικό συνεργασίας, το 2001, μετά την συμμαχική επίθεση στο Ιράκ. αλλά και το 2003, το Ιράν συνεργάστηκε με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Έπειτα ωστόσο από κάποιες αντεγκλήσεις και την πολιτική στροφή της κυβέρνησης Ομπάμα, το Ιράν απογοητεύτηκε. Οι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι στην Τεχεράνη ιστορικά βλέπουν με καχυποψία και εχθρότητα την Δύση. Ορισμένα βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα στρατηγικά συμφέροντα των δύο χωρών στην περιοχή είναι κοινά. Τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες όσο και το Ιράν έχουν κοινό συμφέρον να στηρίξουν τη δημιουργία μιας μετριοπαθούς σουνιτικής κυβέρνησης που θα φέρει σταθερότητα στο Ιράκ.Για έναν τέτοιο σκοπό θα μπορούσαν να συνεργαστούν. Πρέπει να γνωρίζετε όμως ότι το χάσμα ανάμεσα στις δυο χώρες είναι βαθύ. Μια συνεργασία για την επίλυση της κρίσης στο Ιράκ δεν θα αποτελέσει έναυσμα για μια ευρύτερη στρατιωτική και στρατηγική συνεργασία.