Οι προσδοκίες των ΗΠΑ από τις ουκρανικές εκλογές (συνέντευξη)

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Επιτυχημένες χαρακτήρισε τις βουλευτικές εκλογές στην Ουκρανία ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα, κάνοντας μάλιστα λόγο για ένα ορόσημο στη δημοκρατική ανάπτυξη της χώρας.

Η εκλογική διαδικασία χαρακτηρίστηκε δημοκρατική και από τους διεθνείς παρατηρητές.

Οι ψηφοφόροι έδωσαν καθαρή νίκη στους φιλοευρωπαϊστές και κυρίως στο κόμμα του απερχόμενου πρωθυπουργού Αρσένι Γιατσένιουκ, ο οποίος τώρα έχει τη νομιμοποίηση της κάλπης.

Νικητής είναι και ο Ουκρανός πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο, που την ημέρα των εκλογών επισκέφθηκε απροειδοποίητα εκλογικό τμήμα στο Κραματόρσκ της ανατολικής Ουκρανίας.

Οι εκλογείς του έδωσαν το πράσινο φως για να προχωρήσει στην εφαρμογή του ειρηνευτικού σχεδίου του και στην απομάκρυνση από τη ρωσική σφαίρα επιρροής.

Ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας προανήγγειλε πως η Μόσχα θα αναγνωρίσει το εκλογικό αποτέλεσμα.

«Είμαι βέβαιος πως θα έχουμε ανθρώπους να μιλήσουμε στο ουκρανικό κοινοβούλιο και την κυβέρνηση, κυρίως επειδή ηγετική δύναμη στη Βουλή θα είναι ο συνασπισμός του Πέτρο Ποροσένκο, που είναι συνεργάτης μας, συνεργάτης του προέδρου μας για την εφαρμογή των ειρηνευτικών συμφωνιών του Μινσκ ανάμεσα στις αρχές του Κιέβου και τους αυτονομιστές στο Λουγκάνσκ και το Ντονέτσκ. Και οι συμφωνίες αυτές έγιναν με τη συμβολή της Ρωσίας και του ΟΑΣΕ, όπως γνωρίζετε», δήλωσε ο Σεργκέι Λαβρόφ.

Ωστόσο, νέα ζητήματα έρχονται στο προσκήνιο. Περίπου 3 εκατομμύρια πολίτες που ζουν στην ανατολική Ουκρανία δεν συμμετείχαν στις εκλογές.

Και το πιο ανησυχητικό είναι πως οι αποσχιστές προκήρυξαν εκλογές για τις 2 Νοεμβρίου και όχι για τις 7 Δεκεμβρίου, όπως προβλέπει το Πρωτόκολλο του Μινσκ.

Σε αντίθεση με το Κίεβο και τη Δύση, η Ρωσία έχει αφήσει να εννοηθεί πως θα αναγνωρίσει τις εκλογές αυτές.

• Οι ειδικοί μιλούν στο euronews*

Ποιες ήταν λοιπόν οι προσδοκίες των ΗΠΑ από τις ουκρανικές εκλογές;
Ο ανταποκριτής του euronews στην Ουάσιγκτον, Στεφάν Γκρόμπε, μίλησε με τον πρώην πρέσβη των ΗΠΑ στην Ουκρανία Στίβεν Πάιφερ.

euronews:
Στις εκλογές αυτές είχαμε ένα ηχηρό θρίαμβο των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων. Ταυτόχρονα, οι ρωσόφιλες δυνάμεις πλησιάζουν στον αφανισμό. Αυτό ήταν το αποτέλεσμα στο οποίο ήλπιζε η Ουάσιγκτον;

Σ. Πάιφερ:
Υπάρχουν κάποια αποτελέσματα στα οποία ήλπιζε η Ουάσιγκτον. Στο συγκεκριμένο, έχουμε δύο θετικές πλευρές. Η μία ήταν η εκλογική διαδικασία. Οι διεθνείς παρατηρητές χαρακτήρισαν τη διαδικασία δημοκρατική. Αυτό λοιπόν ήταν το πρώτο στο οποίο ελπίζαμε, στο να γίνει μια δημοκρατική διαδικασία με αποτελέσματα που θα έχουν νομιμότητα για τον κόσμο και θα αντανακλούν τις επιλογές των ψηφοφόρων.
Καλά λοιπόν τα νέα στο κομμάτι αυτό. Και πάμε στο γεγονός πως μια σημαντική πλειοψηφία των εδρών θα καταληφθεί από κόμματα που είναι υπέρ των μεταρρυθμίσεων και υπέρ της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πιστεύω πως στην Ουάσιγκτον θεωρούν ότι αυτή είναι η λογική πορεία για την Ουκρανία. Αυτός ο δυναμικός αστερισμός θα υπάρχει πλέον μέσα στο κοινοβούλιο, κι αυτό είναι ένα καλό σημάδι.

euronews:
Οι προκλήσεις για τη νέα κυβέρνηση θα είναι τεράστιες. Υπάρχει από τη μία η απροθυμία της Μόσχας να αποδεχθεί πως η Ουκρανία θα δημιουργήσει ισχυρότερους πολιτικούς και οικονομικούς δεσμούς με την Ευρώπη. Πρέπει να αναμένουμε μια πιο επιθετική και πιο σκληρή στάση της Μόσχας απέναντι στην Ουκρανία;

Σ. Πάιφερ:
Νομίζω πως αυτό που έχουμε δει ως τώρα είναι ότι οι Ρώσοι δεν είναι έτοιμοι να διευκολύνουν μια διευθέτηση της κατάστασης στην ανατολική Ουκρανία. Και βέβαια υπάρχει και το πιο διαχρονικό πρόβλημα της Κριμαίας. Λογικά οι Ρώσοι δεν είναι και πολύ χαρούμενοι με το αποτέλεσμα των εκλογών της Κυριακής, αν και τη Δευτέρα ο υπουργός Εξωτερικών Λαβρόφ δήλωσε πως η Ρωσία θα αναγνωρίσει το αποτέλεσμα.
Αν δούμε όμως τι συνέβη, μόνο ένα κόμμα, ο Συνασπισμός της Αντιπολίτευσης, είναι αυτό που έχει ένα βαθμό προσέγγισης με τη Ρωσία. Το γεγονός λοιπόν πως υπάρχει τόσο μικρή εκπροσώπηση των ρωσόφιλων δυνάμεων στο νέο κοινοβούλιο, στην ουσία είναι λάθος της Ρωσίας.
Καταρχάς, η επιθετικότητα προς την Ουκρανία έχει συμβάλει στην αποκρυστάλλωση μιας εθνικής ταυτότητας εντός της Ουκρανίας, που έχει πιο πολύ την Ευρώπη ως πρότυπο.
Και κατά δεύτερον, το γεγονός πως οι πολίτες στην Κριμαία, το Ντονέτσκ και το Λουγκάνσκ δεν μπόρεσαν να ψηφίσουν, επειδή δεν τους το επέτρεψαν, εκεί υπάρχουν ψηφοφόροι που παραδοσιακά είναι ρωσόφιλοι.
Συνεπώς, η Ρωσία στην Ουσία καταπίεσε την φιλορωσική ψήφο αφού δεν άφησε τον κόσμο να ψηφίσει, και το αποτέλεσμα είναι να εκλεγεί μόνο ένα κόμμα φιλικό προς τη Ρωσία.

euronews:
Μπορεί το εκκρεμές να γυρίσει πίσω, αν η νέα κυβέρνηση αποτύχει στον τομέα της δημιουργίας θέσεων εργασίας και στη μάχη κατά του πληθωρισμού και της διαφθοράς;

Σ. Πάιφερ:
Πιστεύω πως μια τέτοια πιθανότητα υπάρχει. Αν και νομίζω πως όταν έχεις ανθρώπους σαν τον πρόεδρο Πέτρο Ποροσένκο και τον Αρσένι Γιατσένιουκ, οι άνθρωποι αυτοί δείχνουν να καταλαβαίνουν πως η Ουκρανία έχει μπροστά της μια μεγάλη ευκαιρία, και ότι αν χαθεί αυτό θα είναι καταστροφικό για την Ουκρανία και θα την κρατήσει πίσω πολλά χρόνια, αν όχι δεκαετίες.

euronews:
Γνωρίζετε τη χώρα καλά. Ήσασταν ο πρέσβης των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ουκρανία. Αν είχατε τη θέση αυτή σήμερα, τι θα συμβουλεύατε τον πρόεδρο Ομπάμα;

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Σ. Πάιφερ:
Πιστεύω πως το μήνυμα τόσο της Αμερικής όσο και της Ευρώπης προς την Ουκρανία, θα πρέπει να είναι το εξής. Σε πολιτικό επίπεδο, έχετε μια σύνθεση που είναι η καλύτερη δυνατή όσον αφορά τη δυνατότητα να σχηματιστεί ένας πλειοψηφικός συνασπισμός στη Βουλή. Ίσως αρκετά ευρύς ώστε να γίνουν συνταγματικές αλλαγές. Και κάποια από τα πράγματα που θέλουν να κάνουν, όπως για παράδειγμα αποκέντρωση της εξουσίας από το Κίεβο προς τις περιφέρειες, θα χρειαστούν αναθεώρηση του Συντάγματος.
Έχουν λοιπόν τον πλειοψηφικό συνασπισμό και ένα πρωθυπουργό και ένα πρόεδρο που μπορούν να συνεργαστούν. Αυτή είναι η καλύτερη ευκαιρία για την Ουκρανία, ακόμα κι αν οι συνθήκες είναι πολύ δύσκολες.
Πιστεύω λοιπόν πως το μήνυμα από τη Δύση πρέπει να είναι: Ξεκινήστε σοβαρά τις μεταρρυθμίσεις που βασίζονται στις αξίες τις οποίες έχετε διατυπώσει τους τελευταίους μήνες, ώστε όλα αυτά να γίνουν πραγματικότητα.