Θέατρο στις φυλακές Κορυδαλλού

Θέατρο στις φυλακές Κορυδαλλού
Από Γιώργος Μητρόπουλος
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Την προηγούμενη Πέμπτη, είχαμε την σπάνια ευκαιρία να παρακολουθήσουμε, δημοσιογράφοι, σκηνοθέτες, ηθοποιοί και κοινωνικοί λειτουργοί τη νέα θεατρική παράσταση που οργάνωσε η ΜΚΟ «Τεχνοδρομώ» στο Νοσοκομείο Φυλακών Κορυδαλλού «Άγιος Παύλος». Είναι η δεύτερη χρονιά που συμβαίνει η συγκεκριμένη δράση, που φέρνει το θέατρο πίσω από τα κάγκελα των φυλακών. Δίνει μια ανάσα ζωής και ελευθερίας στους ανθρώπους που συμμετέχουν σ’ αυτή την προσπάθεια, που έχει οργανώσει και συντονίζει ο Γιάννης Νικολόπουλος.

Δέκα οροθετικοί κρατούμενοι των φυλακών, με τη βοήθεια της ψυχής της ομάδας, της σκηνοθέτιδας Άννας Χατζηχρήστου, η οποία δουλεύει με τα παιδιά δύο φορές την εβδομάδα και της χορογράφου Δέσποινας Χατζηπαυλίδου επέλεξαν να ανεβάσουν φέτος «Το Βασιλικό Κυνήγι του Ήλιου» του Πίτερ Σάφερ. Το έργο γράφτηκε το 1964 και περιγράφει τον τρόπο που οι ισπανοί κατακτητές με ηγέτη των στρατηγό Πισάρο διέλυσαν και κατέσφαξαν τους Ίνκας και τον βασιλιά-Θεό τους Αταουάλπα το 1530 στο Περού. Η παράσταση, που παρακολουθήσαμε, ήταν αφιερωμένη στον Παύλο, ένα από τα παιδιά της ομάδας, που εμφάνισε λίγες μέρες νωρίτερα σοβαρό πρόβλημα υγείας και αναγκάστηκε να νοσηλευτεί . Ο Σταύρος, ο Πάνος, ο Άρης, ο Βασίλης, ο Κώστας, ο Παύλος, ο Χόρχε, ο Φάνης, ο Άϊμο, και ο Ιμάντ αναλαμβάνουν να μας οδηγήσουν στον θεατρικό κόσμο του Σάφερ, όπου συγκρούονται Ισπανοί και Ίνκας.

Μπαίνοντας στην ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα, βρίσκουμε τους δέκα ερμηνευτές να στέκονται μπροστά μας, ακίνητοι σαν να μετέχουν σε μια εικαστική εγκατάσταση. Φορούν χειροποίητες μάσκες, στολές ισπανών κονκισταδόρων. Τα σκηνικά αντικείμενα ελάχιστα, μεταμορφωμένα από τους ίδιους τους συντελεστές για τις ανάγκες του έργου. Η παράσταση ξεκινά. Η αρχική αμηχανία και το άγχος να αποδώσουν το δύσκολο έργο αντικαθίστανται σύντομα από το πάθος τους και την αγάπη γι’ αυτό που κάνουν. Το κείμενο ρέει, ενώ στον τοίχο του φυσιοθεραπευτηρίου, όπου γίνεται η παράσταση προβάλλονται, παράλληλα, αποσπάσματα από ένα δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ του Discovery για την ισπανική επέλαση και την καταστροφή του πολιτισμού των Ίνκας από τους διψασμένους για χρυσό Ισπανούς. Οι δέκα πρωταγωνιστές μάχονται με το δύσκολο
κείμενο του Σάφερ, με τη θεατρική συνθήκη και τη δραματοποίηση που τους επιτάσσει να αλλάζουν αισθήματα ανάλογα με τη σκηνή, να συγκρούονται μεταξύ τους για να αποδώσουν σωστά την ατμόσφαιρα του έργου.

Για περίπου μία ώρα, περίπου 50 θεατές γινόμαστε κοινωνοί της θέλησης για ζωή που έχουν αυτοί οι δέκα άνθρωποι, της δύναμης που έχουν μέσα τους, που τους βοηθά να ξεχάσουν έστω και για λίγο τις άθλιες συνθήκες που αντιμετωπίζουν στη φυλακή, αλλά και τα προβλήματα υγείας που τους περιμένουν στη γωνία. Στόχος τους δεν είναι να κάνουν μια επαγγελματική παράσταση, αλλά μέσω της ομαδικής δουλειάς, να βγουν λίγο εκτός του καθημερινού ανύπαρκτου προγράμματος των φυλακών και να μας δείξουν τι μπορούν να πετύχουν δουλεύοντας πάνω σε ένα κείμενο, προσπαθώντας να επικοινωνήσουν μεταξύ τους και μαζί μας.

Τα προβλήματα για να γίνει αυτή η παράσταση πολλά, καθώς η ομάδα που συμμετέχει στο ανέβασμα του έργου αλλάζει συνεχώς. Πολλά παιδιά αποφυλακίζονται, άλλα αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας, με αποτέλεσμα η σύνθεση των ηθοποιών της παράστασης να αλλάζει διαρκώς, μέχρι και δύο μέρες, πριν το ανέβασμα που είδαμε εμείς. Δεν είναι καθόλου εύκολο, όλο αυτό που γίνεται. Άλλοι παίρνουν βαριές θεραπευτικές αγωγές και δεν έχουν επικοινωνία με το περιβάλλον γύρω τους, άλλοι είναι ξένοι και δυσκολεύονται να εκφραστούν στη γλώσσα μας.

Ήταν πραγματικά συγκινητική η προσπάθεια των ανθρώπων που συμμετέχουν σ’ αυτή τη θεατρική παράσταση στις φυλακές. Καταλαβαίνεις την έντονη επιθυμία τους να κάνουν κάτι δημιουργικό, στο διάστημα που βρίσκονται φυλακισμένοι, στη συζήτηση που είχαμε μαζί τους, αμέσως μετά το τέλος του έργου. Είναι όλοι τους ενθουσιασμένοι, ανακουφισμένοι που κατάφεραν να βγάλουν εις πέρας αυτό το δύσκολο στοίχημα. Δεν διστάζουν να μας πουν ότι του χρόνου θέλουν να καταπιαστούν με ένα σαιξπηρικό έργο, ή με τους «Πέρσες». Χαμόγελα, φωτεινά πρόσωπα, ικανοποίηση. Τα συναισθήματα είναι πολλά και πλημμυρίζουν την ατμόσφαιρα του μικρού χώρου. Θέλουν να μιλήσουμε, θέλουμε να μοιραστούμε μαζί τους αυτή την εμπειρία.

Αισθάνεσαι πόσο ανάγκη έχουν αυτή την επικοινωνία με τον έξω κόσμο, με την αληθινή ζωή και πόσο έτοιμοι είναι να κάνουν πράγματα που τους βοηθούν να ξεφεύγουν, να αισθάνονται ζωντανοί, μακριά από φάρμακα, την αδράνεια και την απραξία που σε καθηλώνει, όταν βρίσκεσαι πίσω από τα σίδερα. Το θέατρο είναι γι’ αυτούς ένα όχημα διαφυγής, ένα διαβατήριο εξόδου από τον Κορυδαλλό, μια ευκαιρία συναναστροφής με άλλους ανθρώπους που ζουν έξω από τη φυλακή. Είναι παράλληλα το φάρμακο στην καθημερινή τους μοναξιά, μια διέξοδος από τα κελιά όπου συνωστίζονται, μια κατάφαση ζωής. Και μια ευκαιρία για μας να σκεφτούμε όχι μόνο τη δική τους ζωή και τις συνθήκες στις φυλακές, αλλά και τη δική μας ζωή.

Η παράσταση επαναλαμβάνεται σήμερα στις 14.00. Δυστυχώς δεν είναι ανοικτή στο κοινό

Οι οροθετικοί κρατούμενοι των φυλακών Κορυδαλλού έχουν ανάγκη από βιβλία, τσιγάρα και τηλεκάρτες

Τι είναι Το Τεχνοδρομώ

To «Τεχνοδρομώ» είναι ένας οργανισμός μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που δημιουργήθηκε με σκοπό την επαφή μας με αποκλεισμένες κοινωνικές ομάδες μέσω της τέχνης του θεάτρου και κατ’ επέκταση όλων των τεχνών που εμπλέκονται σ’ αυτό (χορός, μουσική, εικαστικά κλπ.). Το «Τεχνοδρομώ» με τις δράσεις του επιχειρεί κάθε φορά να συνδέσει στην θεατρική πράξη άτομα από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, κάνοντας τους ίδιους δρώντα πρόσωπα. Γιατί η θεατρική πράξη σαν διαδικασία ενεργοποιεί τον ανθρώπινο ψυχισμό και λειτουργεί λυτρωτικά. Παράλληλα σχεδιάζουμε και υλοποιούμε δράσεις σε ξενώνες ασυνόδευτων ανήλικων, σε φεστιβάλ στηρίζοντας μεταναστευτικές και άλλες ευάλωτες ομάδες. Τέλος, στηρίζουμε για τέταρτο χρόνο με μαθήματα την θεατρική ομάδα του Φάρου Τυφλών Ελλάδος.

Θέατρο στη φυλακή

Στο πλαίσιο αυτό, τον Ιούνιο του 2012, στο Νοσοκομείο «Άγιος Παύλος» των φυλακών του Κορυδαλλού, στην πτέρυγα των οροθετικών, το Τεχνοδρομώ δημιουργεί μια θεατρική ομάδα.

Στην συνέχεια, τον Φεβρουάριο του 2014 ανεβαίνει το θεατρικό έργο Κ – . Το – Κ ξεκίνησε ως μια χειρονομία αποδαιμονοποίησης της οροθετικότητας. Μέσα από την ομάδα των κρατουμένων του Κορυδαλλού που η οροθετικότητά τους τούς απέκοπτε από το σύνολο των άλλων κρατουμένων της φυλακής. Με στόχο να αφαιρέσει αυτόν τον επί πλέον στιγματισμό τους, όντας ήδη βεβαρημένοι από τον στιγματισμό που φέρουν ως φυλακισμένοι. Η αρχική ιδέα για μια παράσταση που θα βασίζεται στους ίδιους τους κρατούμενους και τα βιώματά τους φαίνεται εφικτή και γίνεται πράξη με τη συμμετοχή του Τσιμάρα Τζανάτου, ο οποίος αναλαμβάνει τη συγγραφή ενός έργου, με βάση το συγκεντρωμένο βιωματικό υλικό. Το ζητούμενο ήταν να αποφορτιστεί η “πραγματικότητα” από τις φοβίες που την επικαλύπτουν.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Μέσω ενός έργου-θεατρικού εγχειρήματος που θα συμπύκνωνε προσωπικές ιστορίες για να φανερώσει τα κοινά τους στοιχεία. Αλλά η οροθετικότητα ήταν η επίφαση. Η επίφαση σε μια σειρά αυθαίρετων κατηγοριοποιήσεων των ανθρώπων αυτών, κατηγοριοποιήσεων που τους κατέτασσαν στο σκοτεινό κομμάτι της κοινωνίας.

Το Βασιλικό κυνήγι του ήλιου του Π. Σάφφερ

Τώρα η ομάδα περνάει στο δεύτερο βήμα, αυτό της επόμενης θεατρικής παράστασης. Μιας θεατρικής παράστασης από τους ίδιους τους φυλακισμένους και πάλι εντός της φυλακής βασισμένης στο έργο του Πήτερ Σάφφερ «Το βασιλικό κυνήγι του ήλιου». Ο Άγγλος Πήτερ Σάφφερ, ιδιαίτερα γνωστός και από τα έργα του “ ́Έκβους” και “Αμαντέους”, έγραψε το “Βασιλικό Κυνήγι του Ήλιου” το 1964 για να μιλήσει, μέσω της σύγκρουσης δυο κόσμων και δυο πολιτισμών, για το αίσθημα της ανεξαρτησίας της ανθρώπινης ύπαρξης και την ανάγκη για ελευθερία, ανεξαρτήτως εποχής και συνθηκών. Όπως στο Κ ο κ.όσμος της φυλακής ερχόταν αντιμέτωπος με τον Κ.όσμο της κοινωνίας, στο «Βασιλικό Κυνήγι του Ήλιου», ο κόσμος των Ίνκας έρχεται αντιμέτωπος με τον Κόσμο των Ισπανών κατακτητών σε ένα έργο που, πενήντα σχεδόν χρόνια μετά, διατηρεί ακόμα τη δύναμη των εννοιών που διαπραγματεύεται.

Δεν παίζουμε θέατρο: παίζουμε ΜΕ το Θέατρο

Το ζητούμενο στο Βασιλικό Κυνήγι του Ήλιου, δεν είναι να κάνουμε μια παράσταση που να μιμείται το επαγγελματικό θέατρο. Το ζητούμενο είναι να φανεί η δύναμη της επικοινωνίας που μπορεί να έχει το θέατρο, ως κοινή γλώσσα όλων. Στο δεύτερο αυτό εγχείρημα, που στόχος ήταν να λειτουργήσει ως μεταβατικό στάδιο, η ομάδα των κρατουμένων, έχοντας επεξεργαστεί και συνδεθεί με τον πυρήνα του Εγώ της, έρχεται με έναν ιστορικό μύθο να δει τον εαυτό της σαν Άλλον. Δεν μιλάει πια μέσω των δικών της ιστοριών γι’ αυτήν την ίδια όπως στο Κ , αλλά καθρεφτίζεται στις ιστορίες κάποιων άλλων ψάχνοντας την κοινωνική της ταυτότητα. Με τον παιγνιώδη τρόπο των παραμυθιών. Για να μιλήσει για το Βασιλικό Κυνήγι των Αξιών του πολιτισμού που μας γέννησε και να αναρωτηθεί αν βρίσκεται εν τέλει στο “σωστό” Ηλιακό Σύστημα. Η παράσταση δεν θα ήταν εφικτό να πραγματοποιηθεί χωρίς την υποστήριξη του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση. Με την αμέριστη συμπαράσταση τόσο υλική όσο και του ανθρώπινου δυναμικού του, που πίστεψε στο έργο μας και συμπαραστάθηκε σε αυτό. Επίσης στην συνυποστήριξη της AbbVie Pharmaceuticals S.A. που για δεύτερο χρόνο είναι συμπαραστάτης και αρωγός.

Οι συντελεστές της παράστασης

Η Θεατρική ομάδα: Σταύρος, Πάνος, Άρης, Βασίλης, Κώστας, Παύλος Χόρχε, Φάνης, Άϊμο, Ιμάντ.
Οργάνωση – συντονισμός ……………………….Γιάννης Νικολόπουλος
Διδασκαλία ομάδας- σκηνοθετική επιμέλεια…… Άννα Χατζηχρήστου
Επιμέλεια κίνησης ……………………………..Δέσποινα Χατζηπαυλίδου
Εικαστική επιμέλεια …………………………………….Έρρικα Αλαμάνου
Επιμέλεια φωτισμών ………………………….Κωστής Παπαναστασάτος
Εκμαγεία ……………………………………………………… Λένα Δελαβία
Επιμέλεια ήχου ………………………… Γιώργος – Πλάτωνας Περλέρος
Μουσικές επιλογές …………………………………. Άννα Χατζηχρήστου
Γενικών καθηκόντων……… ………………….Αναστασία Παπαπαύλου

Οι φωτογραφίες είναι του Κωστή Παπαναστασάτου.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Ακολουθήστε το euronews στα Ελληνικά στο Facebook και στο Twitter

Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια

Σχετικές ειδήσεις

Newcomers: Από την πρώτη δίκη του #MeToo στην Ελλάδα, στο σκακιστικό σύμπαν του «Πανελλήνιον»

Ρίκα Πανά: « Η ζωή σε μαθαίνει ότι πρέπει να βρεις έναν τρόπο να διαμαρτυρηθείς»

Απεβίωσε ο σπουδαίος συνθέτης Δήμος Μούτσης