Όταν η κυβέρνηση συνασπισμού ανέλαβε καθήκοντα πριν από πέντε χρόνια, κάποιοι αναλυτές έθεταν το ερώτημα εάν η Μεγάλη. Βρετανία έγινε πάλι ο ασθενής
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΌταν η κυβέρνηση συνασπισμού ανέλαβε καθήκοντα πριν από πέντε χρόνια, κάποιοι αναλυτές έθεταν το ερώτημα εάν η Μεγάλη. Βρετανία έγινε πάλι ο ασθενής της Ευρώπης.
Ο Βρετανός Πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον προώθησε ένα μίγμα από περικοπές δαπανών, αυξήσεις φόρων και πάγωμα των μισθών στο δημόσιο. Τώρα η ύφεση τελείωσε. Η ανάπτυξη άγγιξε το 2,8% πέρυσι.
Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, αυτό έγινε πιο γρήγορα από ό,τι στις υπόλοιπες χώρες των G7. Αλλά η Βρετανία πραγματικά ανθίζει πάλι;
Οι τιμές των ακινήτων αυξάνονται τονώνοντας την εμπιστοσύνη των καταναλωτών. Και η ανεργία έχει πέσει στο 5,6%.
Αυτό είναι το χαμηλότερο επίπεδο από τον Ιούλιο του 2008 σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία.
Μέχρι εδώ καλά. Και μάλιστα μεσούσης της πολιτικής λιτότητας της κυβέρνησης.
Ο Σουμάγιερ Κέινς είναι οικονομολόγος από το Ινστιτούτο δημοσιονομικών μελετών της Βρετανίας. «Το 2009- 10 ο δανεισμός έφτασε στο 10% της οικονομίας. Αυτό που έκανε η κυβέρνηση είναι να λάβει κάποιες οδυνηρές αποφάσεις. Μείωσε σε μεγάλο βαθμό το δανεισμό με περικοπές των δημοσίων δαπανών και εκεί υπήρξε αύξηση κάποιων φόρων. Προφανώς, το αποτέλεσμα αυτών των αλλαγών ήταν η μείωση κοινωνικών παροχών για κάποια νοικοκυριά. Βραχυπρόθεσμα εάν περικόπτεις τις δαπάνες ή αυξάνεις τους φόρους αυτό μπορεί να λειτουργήσει ως τροχοπέδη για την οικονομία. Αλλά εάν δεν κάνεις τίποτα, τότε τα δημόσια οικονομικά δεν μπαίνουν σε βιώσιμη τροχιά».
Το Ινστιτούτο Δημοσιονομικών Μελετών λέει ότι όποιος σχηματίσει κυβέρνηση θα πρέπει να ολοκληρώσει τη διαδικασία μείωσης του δανεισμού σε βιώσιμα επίπεδα.
Αλλά τι γίνεται με το δανεισμό των πολιτών; Η Τράπεζα της Αγγλίας λέει ότι το επισφαλές χρέος αυξήθηκε στα 333 δισ. ευρώ πέρυσι.
Πρόκειται για ένα θανάσιμο κοκτέιλ χαμηλών επιτοκίων, φοιτητικών δανείων, φτηνών δανείων και πιστωτικών καρτών.
Ο Καθηγητής Εφαρμοσμένων Οικονομικών Πίτερ Έργουιν εξηγεί: «Κάτω από ένα μεγάλο μέρος αυτής της ανάπτυξης, μπορούμε να δούμε ότι η μηχανή δεν κινεί τους κυλίνδρους. Ένα μεγάλο μέρος της κινείται από την κατανάλωση. Οι άνθρωποι ακόμα ή ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού έχουν ακόμα σπίτια που αγόρασαν και έβγαλαν κέρδος. Αυτό τους έδωσε τη διάθεση να βγουν έξω και να ξοδέψουν λίγο περισσότερο από ό,τι συνήθως. Και αν δούμε πράγματα, όπως οι επιχειρηματικές επενδύσεις, που δίνουν περιθώριο μελλοντικής ανάπτυξης, δεν ανεβάζουν το ρυθμό όπως θα ελπίζαμε. Και επίσης υπάρχουν ανησυχίες, σημαντικές ανησυχίες για το ρυθμό παραγωγικότητας της βρετανικής οικονομίας».
Και πάλι οι υπηρεσίες του χρηματοπιστωτικού τομέα βοήθησαν τη Βρετανία να αναπτυχθεί. Πέρυσι οι υπηρεσίες αντιπροσώπευαν το 79% της συνολικής οικονομικής απόδοσης.
Τώρα η Βρετανία, έχει έναν κυρίαρχο κλάδο υπηρεσιών και αυτός ο αριθμός είναι σχεδόν ο ίδιος με αυτόν της Γαλλίας.
Είναι μία τάση που αποτυπώνεται σε όλο το δυτικό κόσμο, καθώς οι κατασκευαστές κατευθύνονται για παραγωγή σε περιοχές όπου το κόστος είναι χαμηλότερο.
Αλλά μία από τις προεκλογικές υποσχέσεις της κυβέρνησης ήταν να ισορροπήσει την οικονομία, ώστε η χώρα να μην εξαρτάται αποκλειστικά από τον χρηματοοικονομικό κλάδο.
Κάποιοι λένε ότι η Βρετανία δεν παράγει πια. Η κατασκευή αντιπροσωπεύει ένα 10% της οικονομίας.
Οι μεγάλες εταιρείες μετακινήθηκαν στην κατασκευή υψηλότερης ποιότητας προϊόντων απασχολώντας λιγότερους ανθρώπους σ σχέση με πριν.
Η εταιρεία Brompton πουλάει 45,000 ποδήλατα το χρόνο, το 80% των οποίων στο εξωτερικό.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟ διευθύνων σύμβουλος λέει ότι αυτή η διαδικασία εξισορρόπησης θα πάρει χρόνο: «Οι άνθρωποι φαντάζονται στις επιχειρήσεις ότι εμφανίζεται κάποιος μάγκας, τον πληρώνουν σχεδόν ένα εκατομμύριο λίρες και ξαφνικά αυτός μπορεί να φτιάξει την εταιρεία σε έξι μήνες. Και λένε το ίδιο και για τους πολιτικούς. Εμφανίζονται και θέλουμε να τα φτιάξουν όλα σε δύο ή πέντε χρόνια. Αυτό είναι παράλογο».
Οπότε ο επόμενος πρωθυπουργός θα αντιμετωπίσει κάποιες μεγάλες οικονομικές προκλήσεις.
Περαιτέρω περικοπές δαπανών θα μπορούσαν να πνίξουν τις βασικές πηγές ανάπτυξης της οικονομίας.
Και με την κρίση χρέους της ευρωζώνης να επηρεάζει ακόμα την εξαγωγική αγορά της Βρετανίας, υπάρχει ακόμα αρκετός δρόμος ώστε η νέα κυβέρνηση να πει ότι η οικονομική ανάκαμψη έχει πλήρως αποκατασταθεί.