Στις 29 Μαΐου του 1985 στο στάδιο Χέιζελ στις Βρυξέλλες, σκοτώθηκαν 39 άνθρωποι. Λίβερπουλ και Γιουβέντους θα αγωνίζονταν σε έναν από τους πλέον
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΣτις 29 Μαΐου του 1985 στο στάδιο Χέιζελ στις Βρυξέλλες, σκοτώθηκαν 39 άνθρωποι. Λίβερπουλ και Γιουβέντους θα αγωνίζονταν σε έναν από τους πλέον ενδιαφέροντες τελικούς για το Κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης.
Περίπου μία ώρα πριν από την προγραμματισμένη έναρξη του αγώνα, οι οπαδοί της αγγλικής ομάδας παραβίασαν ένα κιγκλίδωμα που τους χώριζε από τους οπαδούς της Γιουβέντους.
Εκείνοι οπισθοχώρησαν προς έναν τοίχο. Όσοι βρισκόταν κοντά στον τοίχο συνεθλίβησαν από την πίεση που ασκούσαν χιλιάδες άνθρωποι. Ο τοίχος τελικά κατέρρευσε, ενώ πάνω από 600 τραυματίστηκαν.
Ποιες ήταν οι αιτίες
Χούλιγκανς
Φαινομενικά η καταστροφή προκλήθηκε από Άγγλους χούλιγκαν. Οι οπαδοί της Λίβερπουλ είχαν εισιτήρια για τις Ζώνες Χ και Υ, ενώ οι οπαδοί της Γιουβέντους είχαν εισιτήρια για τις
ζώνες Μ, Ν και Ξ.
Στη Ζώνη Ζ, ακριβώς δίπλα στους οπαδούς της Λίβερπουλ, έπρεπε να βρίσκονται μόνο ουδέτεροι υποστηρικτές. Ωστόσο, πολλοί οπαδοί της Γιουβέντους βρήκαν εισιτήρια στη μαύρη αγορά και έτσι μπήκαν σε αυτή τη ζώνη.
Ένα χρόνο πριν, η Λίβερπουλ είχε κερδίσει την Ρόμα στον τελικό του κυπέλλου Πρωταθλητριών στη Ρώμη. Πολλοί οπαδοί της Λίβερπουλ δέχθηκαν επίθεση στους δρόμους της ιταλικής πρωτεύουσας. Ο αγώνας στο Χέιζελ ήταν μια ευκαιρία για «εκδίκηση», όχι μόνο για τους χούλιγκαν της Λίβερπουλ, αλλά και για φανατισμένους νέους από όλη την Αγγλία.
Γύρω στις 19.00, μια ώρα πριν από την προγραμματισμένη έναρξη του αγώνα, Άγγλοι φίλαθλοι στη Ζώνη Χ και οπαδοί της Γιουβέντους στη Ζώνη Z, άρχισαν να ανταλλάσσουν πέτρες. Στις 19.45, μια ομάδα Άγγλων οπαδών παραβίασε ένα διάτρητο διαχωριστικό φράγμα και επιτέθηκε στους οπαδούς της Ζώνης Ζ.
Οι οπαδοί αυτοί, δεν μπορούσαν να διαφύγουν μπαίνοντας στον αγωνιστικό χώρο, αφού η αστυνομία είχε στήσει έναν τοίχο, ώστε να εμποδίσει ενδεχόμενη εισβολή των φιλάθλων.
Οι περισσότεροι κινήθηκαν προς το πίσω και άρχισαν να σκαρφαλώνουν σε έναν τοίχο για να ξεφύγουν από τους χούλιγκαν. Όμως ο τοίχος κατέρρευσε, με αποτέλεσμα δεκάδες να καταπλακωθούν, ενώ κάποιοι ποδοπατήθηκαν από όσους προσπαθούσαν να ξεφύγουν.
Την επόμενη ημέρα, ο εκπρόσωπος της UEFA Γκίντερ Σνάιντερ δήλωσε πως «μόνο οι Άγγλοι φίλαθλοι ευθύνονται για το τραγικό συμβάν, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία γι’ αυτό».
Η πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Μάργκαρετ Θάτσερ, κινήθηκε στο ίδιο πνεύμα και δήλωσε «Δεν υπάρχουν λόγια, δεν υπάρχουν δικαιολογίες. Η ευθύνη ανήκει εξ ολοκλήρου στην Αγγλία».
Όμως η δικαστικός Μαρίνα Κοππιετέ έχει αντίθετη άποψη.
Ερεύνησε την υπόθεση για 18 μήνες
και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ευθύνη φέρουν και οι βελγικές αρχές καθώς και η αστυνομία.
Δεκατέσσερις Άγγλοι καταδικάστηκαν για ανθρωποκτονία, όμως για την τραγωδία δεν ευθύνονται μόνο κάποιοι μεθυσμένοι Άγγλοι.
Ένα γήπεδο έτοιμο να καταρρεύσει
Το Χέιζελ, το Εθνικό Στάδιο του Βελγίου χτίστηκε τη δεκαετία του 1920, όμως ποτέ δεν συντηρήθηκε σωστά.Το 1985 αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα.
Πολλά από τα τούβλα του εξωτερικού τοίχου είχαν υποχωρήσει και πολλοί οπαδοί που δεν είχαν εισιτήριο, αφαίρεσαν τούβλα προκειμένου να εισέλθουν στο γήπεδο.
Ο φράχτης από συρματόπλεγμα που χώριζε του οπαδούς των δυο ομάδων αποδείχθηκε ανεπαρκής αφού κατέρρευσε μέσα σε 5 λεπτά.
Χρόνια πριν, ειδικοί είχαν ξεκαθαρίσει πως το στάδιο δεν μπορούσε να φιλοξενήσει μεγάλους αγώνες, αφού δεν πληρούσε τα σύγχρονα πρότυπα ασφάλειας. Ο τελικός του 1985 θα ήταν το τελευταίο παιχνίδι πριν ξεκινήσει η ανακαίνιση του σταδίου.
Πριν τον αγώνα, ο διευθύνων σύμβουλος της Λίβερπουλ Πίτερ Ρόμπινσον, ζήτησε από την UEFA να μην επιλέξει το Χέιζελ, αφού δεν ήταν κατάλληλο για να φιλοξενήσει το παιχνίδι.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΧάος με τα εισιτήρια
Το 1988 ο επικεφαλής της βελγικής FA, Άλμπερτ Ρούσενς, τιμωρήθηκε με ποινή φυλάκισης έξι μηνών με αναστολή. Ήταν εκείνος που επέτρεψε στους οπαδούς της Γιουβέντους να πάρουν εισιτήρια σε ζώνες που έπρεπε να βρίσκονται μόνο οπαδοί της Λίβερπουλ. Αν και το στάδιο δεν χωρούσε περισσότερους από 50.000 οπαδούς, τελικά στο Χέιζελ εισήλθαν 60.000 άτομα. Οι αρχές το γνώριζαν αυτό, όμως δεν ήθελαν οι φανατισμένοι οπαδοί να γυρίζουν ανενόχλητοι στους δρόμους των Βρυξελλών.
Κακή αστυνόμευση
Η βελγική αστυνομία αποδείχτηκε τραγικά ανέτοιμη. Μόλις πέντε αξιωματικοί είχαν τοποθετηθεί ανάμεσα στις ζώνες Χ και Ζ, παρά τις προειδοποιήσεις. Η απόφαση για πραγματοποίηση του αγώνα προκάλεσε αντιδράσεις, όμως έδωσε τον χρόνο στην βελγική αστυνομία να ανασυνταχθεί και να αντιμετωπίσει του χούλιγκαν εκτός γηπέδου, μετά τον αγώνα. Χρόνια μετά την τραγωδία, ο αξιωματικός Γιόχαν Μαχί που ήταν υπεύθυνος για την ασφάλεια της Ζώνης Ζ, καταδικάστηκε για εγκληματική αμέλεια.
Οι συνέπειες
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ Μάργκαρετ Θάτσερ ζήτησε να απαγορευθεί στα αγγλικά σωματεία η συμμετοχή σε ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Αυτή ήταν και η απόφαση της UEFA που απέκλεισε τις βρετανικές ομάδες για 5 χρόνια και την Λίβερπουλ για 6 χρόνια.
Αλλαγές στα ποδοσφαιρικά στάδια
Δυστυχώς το πάθημα του Χέιζελ δεν έγινε μάθημα. Τέσσερα χρόνια μετά, 96 οπαδοί της Λίβερπουλ σκοτώθηκαν στο στάδιο Χίλσμπορο στο Σέφιλντ. Μόνο μετά από αυτή την τραγωδία, οι επαγγελματικοί σύλλογοι στην Αγγλία υποχρεώθηκαν να τοποθετήσουν θέσεις σε όλες τις ζώνες, να αφαιρέσουν περιφράξεις και να εγκαταστήσουν κάμερες.
Η μάχη κατά των χούλιγκαν
Το 1986 η Αγγλική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία απαγόρευσε για 3 μήνες την είσοδο των χούλιγκαν στα βρετανικά γήπεδα. Όμως μόλις στα μέσα της δεκαετίας του ’90 έγινε κάποια σοβαρή πρόοδος. Η ίδρυση της Premier League το 1992 συνοδεύτηκε από την απαγόρευση του αλκοόλ σε στάδια και την αύξηση των τιμών στα εισιτήρια. Έτσι, πολλοί φτωχοί χούλιγκαν δεν μπορούσαν πια να αγοράσουν εισιτήριο και να μπουν στο γήπεδο. Αποκλεισμένοι από τα γήπεδα της χώρας τους, πολλοί βρετανοί χούλιγκαν κατέφυγαν σε γήπεδα του εξωτερικού. Σοβαρά επεισόδια σημειώθηκαν σε αγώνα εναντίον της Ιρλανδίας το 1995, στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Γαλλίας το 1998 και στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα στο Βέλγιο και την Ολλανδία το 2000.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΜέτα από πολύχρονη μάχη, οι βρετανικές αρχές κατάφεραν ουσιαστικά να νικήσουν τον χουλιγκανισμό, όμως χώρες όπως η Γαλλία και η Ιταλία ακόμη αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα.