ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΜια σειρά από κολώνες κυριαρχούν στη νέα παράσταση «Europium» των RootlessRoot, που μετά το «Eyes in the Color of the Rain» (2011) και το «Kireru» (2012), επανέρχονται στη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών, από τις 29 Οκτωβρίου, μέχρι και την 1η Νοεμβρίου, με μια παράσταση που εστιάζει στην κοινή ευρωπαϊκή μας ιστορία. Οι κολώνες αυτές μετακινούνται, παίρνουν διαρκώς νέες θέσεις σε μια προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα συμπαγές, ασφαλές σπίτι, να φτιαχτεί μια ασφαλής σχεδία που θα μεταφέρει μια ομάδα ανθρώπων σε μια νέα ήπειρο, σε έναν νέο πολιτισμό, αλλά ταυτόχρονα θα δημιουργήσει και ένα ανθεκτικό τείχος απέναντι σε όλους όσους επιβουλεύονται με τη στάση τους τον ευρωπαϊκό πολιτισμό.
Οι κολώνες αυτές φέρουν πολλές και διαφορετικές ιστορίες, όπως και αυτοί που τις στήνουν ή τις γκρεμίζουν για να δημιουργήσουν κάτι νέο. Πολλές φορές, οι άνθρωποι θα κουβαλήσουν αυτές τις κολώνες της ιστορίας και του πολιτισμού τους ως σταυρό. Πρέπει να τις υπομείνουν, πριν τις καταστρέψουν ή τους καταπλακώσουν. Αυτός είναι ούτως ή άλλως ο ρους της ανθρώπινης ιστορίας. Δημιουργία, ακμή, καταστροφή και νέα δημιουργία.
Το «Europium» αναζητά τη φύση αυτών των ιστοριών, την ταυτότητά τους: ιστορίες που μας έχουν επανειλημμένα διηγηθεί, ιστορίες που μας έχουν διαμορφώσει, που έχουν γίνει βιώματά μας. Ιστορίες που εξηγούν πώς λειτουργεί ο εύθραυστος πολιτισμός στον οποίο ζούμε, αλλά και τι είδους αξίες έγιναν σημαντικές για εμάς. Ο καθένας μας θα δώσει το δικό του νόημα και περιεχόμενο σ’ αυτές τις ιστορίες. Στη μεγάλη αποσυμπίεση που προκαλεί η Ευρώπη σε κρίση, τίποτα δεν είναι βέβαιο: ούτε οι αξίες που έχουμε δημιουργήσει, ούτε ο πολιτισμός. Οι RootlessRoot μας προδιαθέτουν για ένα μόνο πράγμα: το τέλος, όποιο κι αν αυτό είναι, θα είναι σίγουρα καλύτερο. Ως μια νέα αρχή, μια φρέσκια υπόσχεση για το μέλλον. Το δικό μας και της Ευρώπης, με νέες ιστορίες, ακόμη πιο συναρπαστικές, όπου η τέχνη και ο πολιτισμός θα έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο.
Συναντήσαμε τους RootlessRoot, δηλαδή την Λίντα Καπετανέα και τον Γιόζεφ Φρούτσεκ λίγες ώρες πριν την πρεμιέρα τους και μιλήσαμε για τη νέα τους δημιουργία:
-Γιατί δώσατε αυτόν τον τίτλο στην παράστασή σας;
Γιόζεφ Φρούτσεκ: Το «Ευρώπιο» έχει να κάνει λίγο με το όπιο. Δημιουργεί παραισθήσεις ή απατηλές εικόνες σε σχέση με το τι μπορεί να είναι η κουλτούρα, ο πολιτισμός μας. Ξεκινώντας αυτή τη νέα παράσταση, αποφασίσαμε να ασχοληθούμε με αυτό που ασχολούμαστε κάθε φορά στα έργα μας: την ανθρωπότητα και τον πολιτισμό της. Το έργο μας μοιάζει με μια ανθρωπολογική μελέτη, στην οποία ο θεατής εισέρχεται με κριτικό μάτι, αλλά και γεμάτος συναισθήματα. Δεν μας ενδιαφέρουν οι όμορφες, ψυχρές εικόνες, από τις οποίες απουσιάζει το νόημα. Τα θέματα λοιπόν που μας απασχολούν, έρχονται και ξανάρχονται στα έργα μας. Εδώ λοιπόν ξεκινήσαμε από τον μύθο της Ευρώπης. Συζητήσαμε γι’ αυτόν με φιλοσόφους και ειδικούς. Πολλοί θεώρησαν ότι η Ευρώπη ταυτίζεται με τον Χριστιανισμό. Αλλά αυτό δεν μας έφτανε. Ψάξαμε λοιπόν στο παρελθόν, στην ιστορία της Ευρώπης. Πώς ξεκίνησαν όλα; Όλοι ξέρουμε το μύθο για την απαγωγή της Ευρώπης και τον βιασμό της από τον Δία. Κανείς δεν ξέρει τελικά την τύχη της, πώς κατέληξε. Τα αδέλφια της εξακολουθούν να την ψάχνουν. Κοίταξε τώρα τη σημερινή Ευρώπη. Ακόμη και τώρα την ψάχνουμε, ψάχνουμε να βρούμε την ταυτότητά της, για το τι ακριβώς πρόκειται.
Λίντα Καπετανέα: Στη συνέχεια ανακαλύψαμε το χημικό στοιχείο Ευρώπιο, που πήρε το όνομά του από την Ευρώπη. Είναι πανέμορφο, αλλά εξαιρετικά σπάνιο στοιχείο. Αυτά τα ακατανόητα στοιχεία ρυθμίζουν πλέον τη ζωή μας. Είναι τα συστατικά κάθε καινούργιας τεχνολογικής καινοτομίας. Έτσι και το Ευρώπιο. Το βλέπουμε μέσα σε μια κάψουλα και λάμπει σαν το ασήμι, αλλά είναι έτσι μόνο όταν βρίσκεται σε απομονωμένο χώρο. Πρόκειται για ένα στοιχείο ασταθές, που μεταβάλλεται εύκολα και το φαινόμενο της ανταλλαγής ιόντων του ονομάζεται «ανωμαλία αρνητικού ευρωπίου». Αυτό λοιπόν το πανέμορφο στοιχείο όταν εκτεθεί στον αέρα, καταστρέφει, διαλύει τα πάντα. Αυτό μας άρεσε πολύ. Είναι όπως όταν ανοίγουν τα σύνορα της Ευρώπης και όλα διαφθείρονται, χάνουν την ισορροπία τους. Γι’ αυτό προσπαθούμε να σφραγίσουμε τα σύνορα και η Ευρώπη μας να μην έρθει σε επαφή με κανέναν. Με αυτόν τον τρόπο προσπαθούμε να προστατευτούμε και να μην έρθουμε σε επαφή με κανέναν άλλο πολιτισμό. Παρόλο που ο πλούτος μας και η δύναμή μας εξαρτώνται από αυτούς τους λαούς που περιμένουν στα σύνορά μας.
Γιόζεφ Φρούτσεκ: Το τρίτο στοιχείο πάνω στο οποίο στηριχθήκαμε είναι η σχεδία της Μέδουσας του Ζερικό. Ήμασταν σχεδόν υποχρεωμένοι να το χρησιμοποιήσουμε, βλέποντας όλους αυτούς τους μετανάστες που φτάνουν με τις αυτοσχέδιες βάρκες στην Ελλάδα. Η σχεδία της Μέδουσας μας βοήθησε λοιπόν να κάνουμε ένα δυνατό πολιτικό σχόλιο στο τέλος του έργου μας. Ο κυνισμός είναι προφανής: οι επιζώντες της σχεδίας έγιναν κανίβαλοι για να επιζήσουν: έφαγαν τους συνανθρώπους τους, σύμφωνα με τις μαρτυρίες. Ένας κανιβαλισμός διαφορετικού είδους συμβαίνει αυτή την εποχή στην Ευρώπη. Κατά κάποιον τρόπο οι Ευρωπαίοι «τρώνε» τώρα τους Έλληνες. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι οι Έλληνες είναι απλώς θύματα. Παίρνουμε όμως ένα μάθημα για το πώς η Ευρώπη εκμεταλλεύεται κάποιους από τους λαούς της.
-Αυτό που κυριαρχεί επί σκηνής είναι μια σειρά από κολώνες, που μεταφέρουν οι performers. Τι συμβολίζουν;
Γιόζεφ Φρούτσεκ: Αποτυπώνουν έναν κόσμο που δημιουργείται και στη συνέχεια καταστρέφεται. Είναι μια αέναη κίνηση. Παρουσιάζουν ένα σύμπαν που διαρκώς αλλάζει. Οι 35 κολώνες της παράστασης δημιουργούν μια αρχιτεκτονική της εξουσίας και του ελέγχου. Δείχνουν τον τρόπο λειτουργίας της ευρωπαϊκής εξουσίας. Και υπάρχουν επίσης κάποιοι που φορούν μάσκες, που μοιάζουν με μέλη της Κου Κλουξ Κλαν. Μην ξεχνάμε ότι η οργάνωση είχε ρίζες στον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Μας έρχεται από την Μεσαιωνική Ισπανία. Στόχος της ήταν η αποβολή, ο αποκλεισμός των Εβραίων, των μεταναστών, όσων ήταν διαφορετικοί ή δεν ήταν Χριστιανοί. Ήταν μια προσπάθεια χριστιανικής κάθαρσης της Ευρώπης εκείνη την εποχή. Απέβαλαν ή σκότωναν οτιδήποτε διαφορετικό. Είναι ο φόβος απέναντι στο ξένο. Το ίδιο υπήρχε παλιότερα και στην Ελλάδα, αν θυμηθούμε την υποδοχή που έτυχε ο Διόνυσος και η θρησκεία του. Πάντα φοβόμαστε το ξένο και τους ξένους. Το ίδιο συμβαίνει και τώρα με τους πρόσφυγες. Θέλουμε να τους κρατήσουμε μακριά, έξω από την Ευρώπη. Δεν θέλουμε να μολύνουν τον πολιτισμό μας. Γι’ αυτό η νέα μόδα τώρα λέγεται περιορισμός πρόσβασης των προσφύγων στην Ευρώπη. Η Μεγάλη Βρετανία θα δεχτεί 20.000, η Ελλάδα 50.000 και ούτω καθεξής. Όλα αυτά είναι εμφανή στην παράστασή μας, όπου αναμιγνύουμε διαφορετικά στυλ και ιδέες.
Λίντα Καπετανέα: Στο τέλος, οι πρωταγωνιστές θα φτιάξουν μια σχεδία για να κάνουν μια νέα αρχή, να βρουν έναν καινούργιο τόπο. Δεν θα μπορέσουν όμως να ξεφύγουν από εκεί που βρίσκονται. Εκεί έγκειται η ειρωνεία και ο κυνισμός της κατάστασής τους: είναι κολλημένοι στον τόπο που βρίσκονται. Πρόκειται για ένα καυστικό σχόλιο πάνω στη σύγχρονη Ευρώπη. Όλη την ώρα κάνουμε σχέδια και προγραμματισμούς για το μέλλον, αλλά μένουν κολλημένοι σε ένα ζοφερό παρόν.
Γιόζεφ Φρούτσεκ: Ένα σημαντικό στοιχείο της παράστασής μας είναι ότι μερικές φορές πρέπει να σκοτώσουμε το παρελθόν, να αφήσουμε κατά μέρος τις μεγάλες ιδέες που υπήρχαν τότε, γιατί δεν είναι πλέον λειτουργικές και μας βυθίζουν ολοένα και περισσότερο στο τέλμα. Πρέπει να τις αντικαταστήσουμε με νέες, καλύτερες ιδέες. Αλλιώς δεν πρόκειται να προχωρήσουμε. Πρέπει να είμαστε έτοιμοι για την αλλαγή, που δεν θα έρθει χρησιμοποιώντας το παλιό λογισμικό των πραγμάτων.
-Τι καινούργιο φέρνει για σας αυτό το έργο;
Λίντα Καπετανέα: Για μας είναι ένα ωραίο πείραμα σε σχέση με το ρυθμό, με τη διάρκεια κάποιων σκηνών και τους χρόνους. Ο χρόνος, η διάρκεια αυτού που συμβαίνει, επεκτείνεται. Γιατί με αυτόν τον τρόπο μπορεί να δημιουργήσει μια διαφορετική αντίληψη του θεάματος. Ο θεατής να αντιληφθεί διαφορετικά αυτό που συμβαίνει επί σκηνής. Δώσαμε λοιπόν χρόνο σε κάποια πράγματα που συμβαίνουν. Δεν έχουμε άγχος μήπως κρεμάσει το έργο ή ότι πρέπει να «γεμίσουμε» τις σκηνές με δράση και εναλλαγές. Το κινητικό μας λεξιλόγιο, το στυλ, παραμένει πολύ δυναμικό, πολύ σωματικό, ακατέργαστο. Είναι βέβαια πιο χειρονομιακό.
-Και στο «Kireru» η Ευρώπη και η ανθρώπινη συνύπαρξη βρίσκονταν στο επίκεντρο της δράσης. Τι έχει αλλάξει τόσο στο «Europium»;
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΓιόζεφ Φρούτσεκ: Το τωρινό έργο είναι πιο απλό, πιο ειλικρινές, πιο καθαρό στο μήνυμά του. Δεν σχολιάζουμε την παρούσα κατάσταση, αν είναι καλή ή κακή. Οι ίδιες οι εικόνες μιλούν για το πώς βλέπουμε τον πολιτισμό σήμερα. Ο πολιτισμός οριοθετεί τα πάντα, κατά τη γνώμη μου. Όχι η πολιτική. Αυτό είναι που μένει από το παρελθόν μας, εκεί γίνονται οι μεγάλες περικοπές. Γι’ αυτό μιλούμε για την τέχνη, στο κείμενο που υπάρχει στην αρχή του έργου.
-Ο υπότιτλος στο έργο σας είναι ότι «Φέτος το τέλος θα είναι καλύτερο». Τι σας κάνει να το πιστεύετε αυτό;
Γιόζεφ Φρούτσεκ: Έχουμε δώσει αυτόν τον υπότιτλο, επειδή κάθε γενιά πρέπει να καταστρέψει πράγματα ή πιστεύει ότι έχει έρθει το τέλος του κόσμου. Αλλά ο κόσμος δεν τελειώνει έτσι. Θα υπάρξουν και άλλα τέλη, και άλλες αρχές. Αυτό συμβαίνει επειδή μερικές φορές παίρνουμε τον εαυτό μας ή τη γενιά μας πολύ στα σοβαρά. Απλά πρέπει να αντιληφθούμε ότι όλα περνούν και θα έρθουν άλλες γενιές, άλλοι άνθρωποι. Ας σκεφτούμε, ας ελπίσουμε ότι μετά από μας θα έρθει μια καλύτερη γενιά, μια καλύτερη εποχή. Γι’ αυτό λέμε ότι φέτος το τέλος θα είναι καλύτερο. Αυτή είναι η φυσική εξέλιξη: πολλές φορές έρχεται μέσα από τις μεγάλες καταστροφές. Οι καταστροφές μας δίνουν την δυνατότητα να κινηθούμε προς τα εμπρός, να δημιουργήσουμε κάτι νέο, καλύτερο, μέσα από την καταστροφή.
Λίντα Καπετανέα: Ελπίζουμε λοιπόν ότι η καταστροφή θα είναι καλύτερη φέτος.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Σύλληψη – Σκηνοθεσία: Λίντα Καπετανέα – Jozef Fruček
Visual Concept – Σχεδιασμός Σκηνικού: Jozef Fruček
Moυσική σύνθεση: Βασίλης Μαντζούκης
Δραματουργία: Martin Kubran
Sound Engineer: Χρήστος Παραπαγκίδης
Σχεδιασμός φωτισμών: Σοφία Αλεξιάδου
Κοστούμια: Isabelle Lhoas
Ερμηνεύουν: Μanuel Ronda, Jacob Ingram Dodd, Κωνσταντίνα Ευθυμιάδου, Paul Blackman, Λίντα Καπετανέα
Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών
Λεωφόρος Συγγρού 107, Πληροφορίες – κρατήσεις: 210 900 5 800
Κεντρική Σκηνή Ώρα έναρξης: 20:30
Τιμές εισιτηρίων: 10 – 15 – 18 – 28 € | Μειωμ. 8 – 11– 14 – 22 € | Ζώνη ΤετARTης 7 € | Άνεργοι / ΑμεΑ 5 €
RootlessRoot
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ ομάδα RootlessRoot δημιουργήθηκε από τη Λίντα Καπετανέα και τον Γιόζεφ Φρούτσεκ το 2006 στην Αθήνα. Έργα τους: Sudden Showers of Silence (2007), Holdin’ Fast (2007, συμπαραγωγή με Dot 504, παρουσίαση: Dot 504, Τσεχία), Burned Tree Is Visiting Athens before Next Summer (2008, Δημιουργία για το Μουσείο Μπενάκη), 100 Wounded Tears (2009, συμπαραγωγή με Dot 504, παρουσίαση: Dot 504, Τσεχία), UNA [unknown negative activity] (2009), Drawing a Tiger like a Dog (2009, συμπαραγωγή με Helsinki Dance Company, παρουσίαση: Helsinki Dance Company, Φινλανδία), Making of a Young Girl (2010, συμπαραγωγή με Norrdans Dance Company, παρουσίαση: Norrdans Dance Company, Σουηδία), Giving Birth to Thousand Years of Sorrow (2010, συμπαραγωγή με Staadsteater Kassel Dance Company, παρουσίαση: Staadsteater Kassel Dance Company, Γερμανία), Eyes in the Colors of the Rain (2011, συμπαραγωγή με τη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών), Bulldog Ant (2012, συμπαραγωγή με το θέατρο St Gallen, παρουσίαση: St Gallen Theater, Ελβετία), Kireru (2012, συμπαραγωγή με τη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών), Running dogman (video), From the side of a woman from the side of a man (2013, παραγωγή Studio Tanca, Banska Bristica), Dolls (2014, χορογραφία για την ομάδα τσίρκου της Τσεχίας, La Putika), Endless Composition (2014, παραγωγή του Υπουργείου Πολιτισμού της Σλοβακίας, Stanica, Ζιλίνα Σλοβακίας), W Memorabilia (2014, συμπαραγωγή Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου), Collective Loss of Memory (2014, παραγωγή Dot 504).
Είχαν επιλεγεί για το Aerowaves 2008, Λονδίνο, ήταν υποψήφιοι για το Total Theatre Award 2008 στην κατηγορία της Καλύτερης Νέας Ομάδας στο Φεστιβάλ του Εδιμβούργου, ενώ έχουν τιμηθεί με το Sazka Award 2008, το σημαντικότερο βραβείο χορού στην Τσεχία, για την ερμηνεία τους, το Herald Angel Award 2009, στο Φεστιβάλ του Εδιμβούργου, καθώς και με Ειδικό Έπαινο στα Total Theatre Award 2009, επίσης στο Φεστιβάλ του Εδιμβούργου.
Παράλληλες δράσεις
Παρασκευή 30 Οκτωβρίου 2015
Συζήτηση του κοινού με τους συντελεστές μετά την παράσταση.
Εκπαιδευτικό πρόγραμμα
ΧΟΡΟΣ / ΠΑΙΧΝΙΔΙ
Παίζοντας με τους RootlessRoot
Οκτώβριος 2015
Μαθαίνουμε την πρακτική Fighting Monkey σε ένα εργαστήριο παιχνιδιού και κίνησης
Για έφηβους 13-17 ετών
Τα Σάββατα 31 Οκτωβρίου, 7, 14 και 21 Νοεμβρίου 2015
Κόστος συμμετοχής: 36 € (και για τις τέσσερις συναντήσεις)
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΕκπαιδευτικό πρόγραμμα για σχολεία
Europium
Ποια είναι η Ευρώπη μας και ποιες οι ιστορίες της; Οι απαντήσεις σε μια παράσταση σύγχρονου χορού.
Απευθύνεται σε μαθητές Λυκείου
Παρασκευή 30 Οκτωβρίου 2015, 11:00 – 13:00
Κόστος συμμετοχής: 5 € ανά μαθητή
Ακολουθήστε το euronews στα Ελληνικά στο Facebook και στο Twitter