Σκοτεινές γλώσσες: Ένα ερωτικό θρίλερ για την ανθρώπινη ύπαρξη

Σκοτεινές γλώσσες: Ένα ερωτικό θρίλερ για την ανθρώπινη ύπαρξη
Από Γιώργος Μητρόπουλος
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Ένα άγνωστο θεατρικό έργο μας συστήνει ο Θωμάς Μοσχόπουλος στην πρώτη νέα παραγωγή του θεάτρου Πόρτα για φέτος. Οι «Σκοτεινές Γλώσσες» (Speaking in Tongues) του Αυστραλού Άντριου Μπόβελ είναι ένα ψυχολογικό θρίλερ για τις ανθρώπινες σχέσεις και τις αθέατες πλευρές τους, με πολλές ανατροπές. Γράφτηκε το 1996 και έχει ανέβει στην Αυστραλία, στην Ευρώπη και στην Αμερική με μεγάλη επιτυχία, χάρις στην ιδιότυπη θεατρική του γραφή, αλλά και την καταιγιστική πλοκή που οδηγεί σε ένα απροσδόκητο φινάλε. Το 2001 ο ίδιος ο συγγραφέας έκανε μάλιστα την κινηματογραφική μεταφορά του έργου με τον τίτλο «Lantana» και πρωταγωνιστές τον Τζέφρι Ρας, την Μπάρμπαρα Χέρσεϊ και τον Άντονι Λαπάλια.

Συναντήσαμε τον Γιώργο Χρυσοστόμου, έναν από τους τέσσερις πρωταγωνιστές και του ζητήσαμε τα «φώτα» του για αυτό το νέο θεατρικό έργο που κάνει πρεμιέρα το Σάββατο 14 Νοεμβρίου. Ο ίδιος δηλώνει μάλιστα αρκετά αγχωμένος μπροστά στο νέο υποκριτικό στοίχημα, καθώς οι δυσκολίες του κειμένου είναι αρκετές.

- Τι είναι οι Σκοτεινές Γλώσσες; Σε τι πράγμα αναφέρεται ο τίτλος του έργου;

Δεν το έχω ξεκαθαρίσει. Εμένα μου βγάζει ότι η λέξη ή η φράση που θα πω, δεν είναι αυτό ακριβώς που φαίνεται, δεν σημαίνει αυτό που εννοεί. Επίσης ότι χρησιμοποιώ αυτές τις λέξεις, τη γλώσσα, εννοώντας κάτι άλλο. Αυτό κάνουν και οι χαρακτήρες στις ιστορίες τους. Δεν λένε στον/στην σύντροφό τους «Σ’ αγαπώ, Μου λείπεις, Σε απάτησα», αλλά «Άκου να δεις τι μου έτυχε». Και ξεκινούν να διηγούνται μια ιστορία που κρύβει την πραγματικότητα και δεν αποκαλύπτει την αλήθεια και τα ουσιαστικά τους κίνητρα. Δεν αρθρώνει κανείς την αλήθεια. Αυτή είναι η σκοτεινή γλώσσα για μένα. Επίσης η γλώσσα έχει κάτι δυνατό που μπορεί να τσακίσει τον άλλο. Οι λέξεις πληγώνουν πολλές φορές πιο βαθιά από το ίδιο το μαχαίρι.

-Πώς θα περιέγραφες την ιστορία, σε κάποιον που δεν το έχει διαβάσει;

Στην πρώτη φάση έχουμε δύο ζευγάρια, άγνωστα μεταξύ τους, που πάνε χιαστί να κερατώσουν αλλήλους. Επιστρέφουν στο σπίτι τους, μετά την αμαρτωλή βραδιά και αντί να ομολογήσουν τι έχουν κάνει, αρχίζουν να διηγούνται ιστορίες που τους εμπλέκουν με άλλους τέσσερις ανθρώπους, που θα γνωρίσουμε στο δεύτερο μέρος του έργου. Οι τέσσερις ηθοποιοί, που παίζουμε, ερμηνεύουμε όλους τους χαρακτήρες. Οι πρωταγωνιστές θα έλεγα ότι είναι στην ουσία ο Άνδρας (με άλφα κεφαλαίο) και η Γυναίκα (με Γ κεφαλαίο). Εγώ και ο Χρήστος Λούλης ερμηνεύουμε τον ίδιο Άνδρα και τις διαφορετικές του πλευρές. Το ίδιο κάνουν με τη σειρά τους και τα κορίτσια. Θα έλεγα σε γενικές γραμμές ότι είναι το έργο ένα ερωτικό θρίλερ για την ανθρώπινη ύπαρξη. Από την άλλη πλευρά, θεωρώ πολύ εύστοχο αυτό που έχει γράψει κάποιος για το έργο: ότι είναι μια μακαρονάδα, όπου όλα τα μακαρόνια μπλέκονται μεταξύ τους, αλλά όλα είναι μόνα τους. Και συναισθηματικά και εγκεφαλικά.

-Τι σου αρέσει σ’ αυτό το έργο;

Καταρχάς είναι πολύ δελεαστική η δυσκολία που έχει, όσον αφορά την ερμηνευτική του απόδοση. Μιλάμε ανά δύο ή όλοι μαζί και αυτό το εισπράττει διαφορετικά ο κόσμος που το βλέπει από κάτω. Γιατί ο κάθε πρωταγωνιστής εννοεί διαφορετικά πράγματα με την ίδια φράση. Σκέψου λοιπόν όλο αυτό σαν ένα μεγάλο ηχείο Dolby Surround που χρωματίζει διαφορετικά την κάθε πρόταση του έργου. Βλέπεις δηλαδή τον Άνθρωπο σε τέσσερις διαφορετικές βερσιόν, όσοι είμαστε οι ηθοποιοί. Δηλαδή βλέπεις τέσσερις διαφορετικές εκδοχές του τι είναι ο κάθε άνθρωπος από εμάς. Αυτό αποκαλύπτεται στις δύσκολες συνθήκες που περιγράφει το έργο, γιατί σε τέτοιες ακραίες στιγμές αποκαλύπτεις στην πραγματικότητα τον πραγματικό εαυτό σου: στον κίνδυνο, στον έρωτα, στον φόβο. Το δεύτερο στοιχείο που μου αρέσει είναι το πώς μπλέκουν μεταξύ τους οι ιστορίες του καθενός, πώς όλοι αυτοί κάπου συναντιούνται. Ο κάθε ήρωας μέχρι να φτάσουμε στο τέλος δεν αποκαλύπτει το ποιόν του χαρακτήρα του: όλα μεταβάλλονται όσο εξελίσσεται η πλοκή. Παίζεις με το μυαλό του θεατή, και αυτό για μένα είναι αριστούργημα. Ο θεατής πρέπει να είναι 100% προσηλωμένος για να αντιληφθεί την εξέλιξη, αλλά και τις σχέσεις όλων των χαρακτήρων μεταξύ τους. Πρέπει να ομολογήσω ότι όταν το διάβασα για πρώτη φορά το κείμενο, δεν κατάλαβα τι γινόταν.

-Ποια είναι η ερμηνευτική ιδιοτροπία αυτού του κειμένου;

Όλο το έργο μοιάζει με μια παρτιτούρα ακριβείας, καθώς μιλούμε ανά δύο κάθε λίγο και λιγάκι. Χρειάζεται δηλαδή εξαιρετική δουλειά στην ταχύτητα και στο τέμπο που κρατάμε, καθώς παίζουμε. Αυτή είναι η απαίτηση του συγγραφέα και όχι του σκηνοθέτη. Μπορείς να κάτσεις για μια- δύο σελίδες και μετά ξαναλές μια ατάκα με κάποιον άλλο. Είσαι μόνιμα alert. Γι’ αυτό το λόγο το κείμενο σου δημιουργεί τεράστια αδρεναλίνη. Πρέπει να είσαι διαρκώς έτοιμος να μπεις για να πεις την ατάκα σου. Δεν έχεις χρόνο να σκεφτείς την ψυχολογία του ήρωα, που ερμηνεύεις. Ευτυχώς που όλη η ερμηνευτική ομάδα είναι πολύ έμπειρη, οπότε αισθάνεσαι μια σιγουριά για το αποτέλεσμα. Έχεις συμπαίκτες που ξέρεις ότι μπορείς να βασιστείς επάνω τους. Παράλληλα, βγαίνει μια άμιλλα όταν παίζουμε.

-Ποιο είναι το βασικό θέμα;

Ο έλεγχος του άλλου. Αισθάνεσαι ότι ο ένας μανιπουλάρει τον άλλο στο έργο ενστικτωδώς. Μέσα από τον έλεγχο, πετυχαίνεις στην συνέχεια να εξουσιάζεις τον άλλο.

-Καταφέρνουμε όμως ποτέ να τον ελέγχουμε πραγματικά;

Όχι. Είναι μια ψευδαίσθηση εξουσίας και ισορροπίας στη σχέση. Γιατί δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι και ο ελεγχόμενος ελέγχει με τη σειρά του. Για να είμαι πιο σαφής μπορώ να πω για παράδειγμα ότι εγώ στη καθημερινότητά μου ελέγχω την κοπέλα μου. Στην ουσία όμως έχει αφεθεί να την ελέγχω και με αυτόν τον τρόπο με ελέγχει κι αυτή. Στην πραγματικότητα λοιπόν, δεν έχουμε κανέναν απολύτως έλεγχο του άλλου. Στον δυτικό πολιτισμό, έχεις μια ψευδαίσθηση ότι ελέγχεις τα πάντα, το παρόν και το μέλλον. Η μη παραδοχή ότι υπάρχει κάτι που διαφεύγει αυτού του ελέγχου, μας τρελαίνει, δημιουργώντας μας τρελά άγχη. Κανείς δεν ξέρει όμως αν την επόμενη στιγμή δεν πέσει μια γλάστρα στο κεφάλι του ή δεν γίνει ένας μεγάλος σεισμός. Βαυκαλιζόμαστε λοιπόν με την ιδέα ότι ελέγχουμε τα πάντα και μετά έρχεται η ζωή για να μας διαψεύσει. Αυτό φαίνεται ανάγλυφα στο έργο. Τα ζευγάρια του έργου φαίνεται ότι έχουν φτιάξει έναν κόσμο ασφαλή. Γρήγορα θα καταλάβεις ότι όλα είναι στον αέρα. Γίνονται έρμαια τυχαίων γεγονότων, που τους παρασύρουν στην άβυσσο. Γι’ αυτό όλοι στο τέλος μένουν μετέωροι, εξαιτίας καταστάσεων που δεν μπόρεσαν να ελέγξουν.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

-Τι αίσθηση μένει τελικά στον θεατή;

Θα τον πονέσει λίγο το στομάχι του, με όλα αυτά που θα δει να συμβαίνουν (γέλια). Υπάρχει τρελό σασπένς μέχρι το τέλος. Δεν υπάρχουν καλοί και κακοί, ούτε σωστό ή λάθος. Δεν μπορούν να τα βάλουμε τα πάντα σε κουτάκια. Το έργο απεικονίζει πώς είναι πραγματικά η ζωή. Όλοι οι ήρωες είναι κακοποιημένοι με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, ή κακοποιούν τον σύντροφό τους.

-Διαβάζοντας το έργο αντιλαμβάνεσαι έντονα την κούραση των χαρακτήρων, την παραίτησή τους, το τέλμα των σχέσεών τους, κάτι που είναι πολύ έντονο και στην εποχή μας.

Ισχύει. Νομίζω ότι οι περισσότεροι εθελοτυφλούμε στις σχέσεις μας και κάνουμε ότι δεν βλέπουμε τα αδιέξοδα. Το ίδιο όμως νομίζω ότι συμβαίνει και στη χώρα αυτή τη στιγμή. Πολλοί είναι αυτοί που αρνούνται να αποδεχτούν αυτό που συμβαίνει γύρω τους. Προσποιούνται τους ευτυχισμένους και τους χαμογελαστούς και αντιλαμβάνεσαι ότι δεν μπορούν να δεχτούν την πραγματικότητα. Από την άλλη πλευρά, είναι όλοι αυτοί που είναι σε βαθιά κατάθλιψη, που παίρνουν χάπια και αρνούνται να σηκωθούν από το κρεβάτι τους. Δεν υπάρχει ισορροπία στη ζωή μας. Οι ήρωες στο έργο είναι χαμένοι στη νωχελικότητά τους. Αρνούνται την πραγματικότητα, αρνούνται να εξηγηθούν στο ταίρι τους. Αν έριχναν έναν καβγά και μιλούσαν ο ένας στον άλλο για αυτά που κρύβουν στα τρίσβαθα της ψυχής τους, ίσως τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Αλλά δεν το κάνουν. Έχουν παραιτηθεί. Προτιμούν έναν «πολιτισμένο» τρόπο μη διαχείρισης των ζητημάτων. Φοβούνται τη δύναμη και τη βία που κρύβει μέσα της η αλήθεια.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

-Για να φιλοσοφήσουμε λίγο, γνωρίζουμε τελικά τους ανθρώπους με τους οποίους μοιραζόμαστε τις ζωές μας;

Δεν μας χρειάζεται κάτι τέτοιο(γέλια). Το έχουμε δει το έργο πώς εξελίσσεται, αν αρχίσεις να γνωρίζεις περισσότερο ή μπαίνεις πιο βαθιά στη ζωή του άλλου. Με προσπάθεια μπαίνω. Κάνω τον κόπο, αλλά υπάρχουν όρια. Δεν υπάρχει για μένα το εργάκι κάνουμε μαζί τα πάντα, γιατί αυτό καταλήγει στο να πνίγει ο ένας τον άλλο. Το πολύ κοντά και η πολλή αγάπη δεν βγάζει πουθενά. Είναι μια μορφή φασισμού. Γι’ αυτό πρέπει ο καθένας να κάνει τη ζωή του, τη δουλειά του και μετά να συναντιέται με το ταίρι του για να πάνε λίγο παρακάτω. Εγώ θεωρώ ότι δεν θα μάθουμε ποτέ την πραγματική φύση του άλλου. Κανένας δεν θα τη μάθει. Νομίζω επίσης ότι κανείς δεν θέλει να σε γνωρίσει στα αλήθεια, γιατί κατά βάθος φοβάται τι θα αντιμετωπίσει.

-Τέλος τι χρειάζεται για να μείνει μια σχέση ζωντανή;

Καλό σεξ. Και η εν δυνάμει διεκδίκηση από κάποιον τρίτο. Όσο υπάρχει το παιχνίδι της διεκδίκησης από έναν φανταστικό τρίτο, όλα παραμένουν ζωντανά.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ

Μια γυναίκα εξαφανίζεται σε μια ερημική τοποθεσία κοντά σ’ έναν αυτοκινητόδρομο. Ύποπτος για τον πιθανό φόνο της, ένας άνεργος πατέρας που αρνείται επίμονα την ενοχή του. Σιγά σιγά, καθώς το νήμα ξετυλίγεται μέσα από την αριστοτεχνική αφηγηματική δομή του σπουδαίου Αυστραλού συγγραφέα, μπλέκονται αρκετά ακόμη πρόσωπα γύρω από το συμβάν, όπως ο αστυνομικός που διερευνά την υπόθεση, η γειτόνισσα που κατέδωσε τον ύποπτο, οι σύζυγοι όλων αλλά και οι εραστές τους.

Γίνεται, εν τέλει, να εμπιστευτείς έναν άγνωστο; Και πόσο γνωστοί μας είναι οι άνθρωποι με τους οποίους μοιραζόμαστε τις ζωές μας; Πόσο γνωρίζουμε τον εαυτό μας, και πόσο εύθραυστες αποδεικνύονται οι βεβαιότητες μας σε έναν κόσμο που νομίζουμε ότι μπορούμε να ελέγξουμε;

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ

Μετάφραση, Σκηνοθεσία: Θωμάς Μοσχόπουλος
Σκηνικά: Ευαγγελία Θεριανού
Κοστούμια: Κλαιρ Μπρέισγουελ
Φωτισμοί: Σοφία Αλεξιάδου
Δραματολόγος: Μαριλένα Παναγιωτοπούλου
Βοηθός Σκηνοθέτη: Παναγιώτης Φλατσούσης
Β’ Βοηθός Σκηνοθέτη: Μαρία Χανδρά
Ερμηνεύουν: Άννα Καλαϊτζίδου, Χρήστος Λούλης, Άννα Μάσχα, Γιώργος Χρυσοστόμου

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

ΘΕΑΤΡΟ ΠΟΡΤΑ
Μεσογείων 59, τηλ.: 210 77 11 333, www.porta-theatre.gr

ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ
Από 14 Νοεμβρίου

ΗΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΩΡΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ
Τετάρτη 20:00
Πέμπτη 21:15
Παρασκευή 21:15
Σάββατο 21:15
Κυριακή 18:30

ΤΙΜΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ
Κανονικό 15€
Φοιτητικό, AMEA, άνω των 65, Πολυτέκνων 10€
Ανέργων 8€

ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ
www.viva.gr, τηλ. 11876, Public, Παπασωτηρίου, Seven Spots, Ιανός, Reload
Media Markt

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Ακολουθήστε το euronews στα Ελληνικά στο Facebook και στο Twitter

Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια

Σχετικές ειδήσεις

Ρίκα Πανά: « Η ζωή σε μαθαίνει ότι πρέπει να βρεις έναν τρόπο να διαμαρτυρηθείς»

Απεβίωσε ο σπουδαίος συνθέτης Δήμος Μούτσης

Η «επιστροφή» της Ηρώς Κανακάκη: Η Εθνική Βιβλιοθήκη μας επανασυστήνει μια σημαντική ζωγράφο