Συχνά ευάλωτες στην εκμετάλλευση ,οι οικιακοί βοηθοί σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν μεγάλες διακρίσεις, πολύ χαμηλούς μισθούς,εξαντλητικό ωράριο και
Συχνά ευάλωτες στην εκμετάλλευση ,οι οικιακοί βοηθοί σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν μεγάλες διακρίσεις, πολύ χαμηλούς μισθούς,εξαντλητικό ωράριο
και άσχημες συνθήκες εργασίας.
Εδώ και χρόνια οι πολιτικοί υποστήριζουν ότι θα είναι αδύνατο να αλλάξει το status quo. Το γεγονός, δηλαδή, ότι οι εργοδότες δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά να δίνουν τον κατώτατο μισθό σε καθαρίστριες, μάγειρες, οικιακές βοηθούς και νταντάδες.Οπως είναι στο περιθώριο,οι οικιακές βοηθοί δεν θα μπορούσαν ποτέ να ιδρύσουν ένα σωματείο .
Από τη στιγμή ωστόσο που ο Διεθνής Οργανισμός Εργασίας ενέκρινε τη σύμβαση των οικιακών βοηθών το 2011 έχει παρατηρηθεί μια ριζική αλλαγή νοοτροπίας.
Η Ευρωπαϊκή χώρα πρώτη χώρα που επικύρωσε τη σύμβαση, η Ιταλία, είναι μία από τα λίγες όπου οι εργαζόμενοι και οι εργοδότες έχουν συγκροτήσει οργανώσεις και έχουν το δικαίωμα της συλλογικής διαπραγμάτευσης.
Η Sara Gomez είναι η εκπρόσωπος της Ιταλικής Συνομοσπονδίας Εργαζομένων στο εμπόριο, τον τουρισμό και τις υπηρεσίες.Η ένταξη σε ένα σωματείο κάνει τα μέλη του πιο ισχυρά,υποστηρίζει.
«Συνάντησα εργαζομένους οι οποίοι, όταν πήραν την κάρτα μέλους του σωματείου έκλαψαν επειδή πίστευαν ότι αναγνωρίζονται ως μέρος μιας ένωσης και αυτό που έκανε να νοιώσουν δυνατοί τους δίνει δύναμη.»
Ωστόσο η Συνομοσπονδία Εργαζομένων στο εμπόριο (FILCAMS) εξακολουθεί να αγωνίζεται για την ισότητα παράλληλα με τους άλλους εργαζόμενους στην Ιταλία. Σε αντίθεση με τους περισσότερους ανθρώπους,οι οικιακοί βοηθοί δεν έχουν δικαίωμα σε περισσότερες από 15 συνεχόμενες ημέρες αναρρωτικής άδειας, παρόλο που η δουλειά τους μπορεί να είναι κατά καιρούς εξαντλητική.
Υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν σχετικά με τις παροχές ανικανότητας.Η Evelyn Villalta ήρθε από τη Γουατεμάλα πριν από 17 χρόνια και δουλεύει για τον Δόκτωρ Κάρλο.Παρουσίασε ένα επώδυνο οίδημα στο πόδι
και – μαζί με το σωματείο – παλεύει για το δικαίωμά της να λάβει πρόωρη σύνταξη για λόγους υγείας.Σοκαρίστηκε όταν έμαθε ότι το πρόβλημα υγείας που είχε μπορεί να την οδηγήσει σε σοβαρή αναπηρία.
«Είμαι ένα πολύ δραστήριο άτομο,μου αρέσει να πηγαίνω για δουλειά, , όχι μόνο για να βγάζω τα προς το ζην , αλλά επειδή πραγματικά μου αρέσει να δουλεύω. Οταν έμαθα το πρόβλημα με το πόδι μου ήταν λες και η ζωή μου τελείωσε.»
Η Ιταλία είναι μία από τις λίγες χώρες που έχει ένωση εργοδοτών για τις οικιακές βοηθούς και ιδρύθηκε ως αποτέλεσμα της μακράς παράδοσης των εργατικών συνδικάτων.
Η Domina βοηθά τις οικογένειες με τις γραφειοκρατικές διατυπώσεις οσον αφορά στην πρόσληψη ενός βοηθού και τη διασφάλιση ότι καταβάλλονται όλες οι νόμιμες εισφορές. Είναι σαφές ότι απλοποιεί τα πράγματα για τις οικογένειες και παράλληλα διασφαλίζει ότι και οι δύο πλευρές συμφωνούν στους όρους και τις προϋποθέσεις. Για τον Massimo de Luca νομικό σύμβουλο της Domina:
«Σε αυτή την ιστορική περίοδο το κύριο έργο για την Domina είναι να δημιουργηθεί μια κουλτούρα για την οικιακή εργασία στην Ιταλία. Η Ιταλία ήταν η πρώτη Ευρωπαϊκή χώρα που υπέγραψε τη σύμβαση της Διεθνους Οργανισμού Εργασίας.Αυτό κατέστη δυνατό χάρη στην προσπάθειά μας από κοινού με τα συνδικάτα. Κατέστη δυνατό επειδή η Ιταλία εργαζεται ώστε η οικιακή εργασία να την μετατραπεί σε μια αξιοπρεπή δραστηριότητα για τον εργαζόμενο και προσιτή οικονομικά για τον εργοδότη.»
Το οικιακό προσωπικό αμοίβεται με τον κατώτατο μισθό σε τουλάχιστον 60 χώρες παγκοσμίως.
Τα τελευταία χρόνια, σε όλο και περισσότερες χώρες ισχύει ο κατώτατος μισθός για τις οικιακές βοηθούς, έστω και αν σε κάποια σημεία είναι χαμηλότερος από εκείνον με τον οποιο αμοιβονται αποκομίζουν οι άλλοι εργαζόμενοι.
Στη Γαλλία, την Ιταλία, την Αυστρία, το Βέλγιο και στη Γενεύη, το πρόγραμμα Cheque έχει αποδείξει ότι είναι απολύτως εφικτό να δίδονται στους οικιακούς βοηθούς παροχές κοινωνικής ασφάλισης. Το πρόγραμμα έφερε 44 εκατομμύρια ελβετικά φράγκα σε ταμεία κοινωνικής ασφάλισης της Γενεύης.
Η επικεφαλής της υπηρεσίας Cheque Anne Babel τονίζει:«Το όφελος για τους εργαζόμενους είναι ότι έχουν κοινωνικές παροχές, έτσι ώστε ανεξάρτητα από τη χώρα καταγωγής τους, ανεξαρτήτως της θέσης τους στην Ελβετία, λαμβάνουν κοινωνικές παροχές,είναι ασφαλισμένοι, έχουν το δικαίωμα των οικογενειακών επιδομάτων, επίδομα μητρότητας, ανεργίας.Επίσης στο πακέτο των υπηρεσιών μας είναι και το επίδομα ατυχήματος.»
Ωστόσο, μόνο το ένα τρίτο των οικιακών βοηθών χρησιμοποιεί την υπηρεσία Cheque.H Anna παραδέχεται ότι υπάρχουν ασυνείδητοι εργοδότες, αλλά λέει ότι η κατάσταση βελτιώνεται.
«Νομίζω ότι εξακολουθούν να υπάρχουν εργοδότες που επιθυμούν να είναι νομοταγείς, να παρέχουν κοινωνικές παροχές. Εδω παρεμβαίνει η υπηρεσία Cheque για να εξασφαλίσει κάποια διαφάνεια στις εργασιακές σχέσεις: εξηγεί τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις. Δεν μπορούν να επωφεληθούν οι εργοδότες οι οποίοι δεν σέβονται τον κατώτατο μισθό.»
Στο Χονγκ Κονγκ ιστορίες της κατάποίησης των οικιακών βοηθών έχουν γίνει πρωτοσέλιδα στις εφημερίδες τα τελευταία χρόνια.Για τους ντόπιους, οι συνθήκες βελτιώνονται, εν μέρει χάρη σε ένα πρωτοποριακό εκπαιδευτικό κέντρο, που έχει συσταθεί με τη χρηματοδότηση της κυβέρνησης, με το όνομα Εκπαιδευτικό Κέντρο της Συνομοσπονδίας Συνδικάτων του Χονγκ Κονγκ.
Εδώ οι ντόπιοι οικιακοί εργαζόμενοι λαμβάνουν ποιοτική εκπαίδευση στην μεταγεννητική φροντίδα, στη διαχείριση του νοικοκυριού,στον φιλικό προς το περιβάλλον καθαρισμό .Μετά την αποφοίτησή τους – μπορούν να υποβάλουν αίτηση για θέσεις μέσω του προγράμματος του κέντρου. Όλες αυτές οι θέσεις συνοδεύονται από έναν αξιοπρεπή μισθό – μερικές φορές υψηλότερο από τον κατώτατο μισθό. Mary Wong, trainer
«Πολλοί στο Χονγκ Κονγκ που απασχολούν οικιακούς βοηθούς,θέλουν να μπορούν να αναλάβουν τη φροντίδα των νεογέννητων μωρών, των μικρών παιδιών και ηλικιωμένων.επειδή αυτοί χρειάζονται πολλή φροντίδα και προσοχή, αν δεν είναι προσεκτικοί, μπορούν να προκαλέσουν πολλά ατυχήματα.»
Η Fiona Leung εργαζόταν σε τράπεζα, αλλά ελπίζει ότι αυτό το σεμινάριο θα είναι η αρχή μιας νέας καριέρας για εκείνη.
«Μετά την εκπαιδευσή μου στο κέντρο, και την εμπειρία μου, μπορώ να βρω μια δουλειά ως οικιακή βοηθός για να αναλάβω τη φροντίδα μωρών.Στο Χονγκ Κονγκ το επάγγελμα αυτό έχει
μέλλον γι ‘αυτό επιθυμώ να έχω συνεχή ενημερωση για αυτή την καριέρα. »
Το πρόγραμμα είναι προσβάσιμο μόνο στις ντόπιες οικιακές βοηθούς, όχι στους μετανάστες, οι οποίοι εξακολουθούν να εργάζονται κάτω από απαράδεκτες συνθήκες – όπως το να είναι εσωτερικοί, δηλαδή, να πρέπει να μένουν στο ίδιο σπίτι με τον εργοδότη.Η Shiella Estrada,αντιπρόεδρος της ένωσης FADWU ,εξηγεί που όδηγούν αυτές οι καταστάσεις.
«Όταν επιστρέφουν στο σπίτι εμείς πρέπει να ανοίξουμε την πόρτα, αν θέλουν να πιουν τσάι ή καφέ,τότε μας λένε να τους το ετοιμάσουμε.Είμαστε 24 ώρες το 24ωρο στο πόδι.»
Στο ένα ρεπό που έχουν την εβδομάδα, οι μετανάστριες οικιακοί βοηθοί του Χονγκ Κονγκ.διηγούνται πολλές ιστορίες κακομεταχείρισης.Αναγκάζονται να κοιμούνται στην κουζίνα ή στο πάνω μέρος του πλυντηρίου και τους δίνουν ελάχιστο φαγητό.Η Νταϊάνα Χουανίλο περιγράφει μια τυπική μέρα.
«Καθάρισμα, πλύσιμο αυτοκινήτου,το μαγείρεμα, πλύσιμο ρούχων, σιδέρωμα, όλα αυτά, μέσα στο σπίτι για 18 ώρες.Θα πρέπει να τους υπηρετώ τρεις φορές την ημέρα για τα γεύματά τους.Θα πρέπει να έχω υπομονή μαζί τους.»
Ωστόσο, παρά τις δυσκολίες, υπάρχει ένα δίκτυο υποστήριξης.
Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν ακόμη πολλά που πρέπει να γίνουν, η αλλαγή νοοτροπίας των ανθρώπων είναι το πρώτο βήμα και αυτό έχει ήδη γίνει, με ορατά οφέλη για δεκάδες χιλιάδες γυναίκες και άνδρες.