Πριν ακριβώς ένα χρόνο ο ΣΥΡΙΖΑ ανέτρεπε το πολιτικό σκηνικό καθώς για πρώτη φορά από συστάσεως του ελληνικού κράτους ένα κόμμα της ριζοσπαστικής
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΠριν ακριβώς ένα χρόνο ο ΣΥΡΙΖΑ ανέτρεπε το πολιτικό σκηνικό καθώς για πρώτη φορά από συστάσεως του ελληνικού κράτους ένα κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς κατάφερνε να κερδίσει τις εθνικές εκλογές. Πολύ δε περισσότερο αυτός ο Συνασπισμός της Ριζοσπαστικής Αριστεράς μόλις εννέα μήνες αργότερα τον Σεπτέμβριο του 2015 πέτυχε και δεύτερη εκλογική νίκη παρά το γεγονός ότι και στις δύο περιπτώσεις δεν κατάφερε να φτάσει στην αυτοδυναμία. Ανάμεσα στις δύο εθνικές εκλογικές αναμετρήσεις μάλιστα και υπό την ηγεσία του 39χρονου Αλέξη Τσίπρα ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε και ένα δημοψήφισμα το αποτέλεσμα του οποίου όχι μόνο ουδέποτε υιοθετήθηκε αλλά ουσιαστικά ακυρώθηκε πριν καν ανακοινωθεί το επίσημο τελικό του αποτέλεσμα.
Ιδιαίτερα εντυπωσιακή η δεύτερη εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις εθνικές κάλπες σημειώθηκε λίγες εβδομάδες μετά την αποχώρηση πολλών προβεβλημένων βουλευτών του αλλά και κορυφαίων στελεχών του κόμματος τα οποία εγκατέλειψαν την Κουμουνδούρου κατηγορώντας τον Τσίπρα για πλήρη υποταγή στους δανειστές της χώρας. Νίκησε ακόμη και παρά το γεγονός ότι επέλεξε να συγκυβερνήσει με τους υπερσυντηρητικούς Ανεξάρτητους Έλληνες αντί να αναζητήσεις προοδευτικότερες συμμαχίες με το Ποτάμι, το ΠΑΣΟΚ ή έστω ακόμη και με το Κομμουνιστικό Κόμμα.
Ότι προηγήθηκε της δεύτερης αυτής εκλογικής νίκης όμως ήταν μια αλληλουχία δραματικών γεγονότων τα οποία άρχισαν με την επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της χώρας, έπειτα από έξι μήνες διαπραγματευτικό “κρυφτούλι” ανάμεσα στον λαλίστατο υπουργό Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη και τους υπεραπαιτητικούς δανειστές τα αιτήματα των οποίων μεταφέρονταν μέσω του Γερμανού υπουργού οικονομικών Σόιμπλε και του Ολλανδού επικεφαλής του Γιούρογκρουπ Νταϊσεμπλουμ.
Το δημοψήφισμα που δεν ήταν…
Το κορυφαίο γεγονός το οποίο οδήγησε πάντως στην επιβολή των αυστηρών κεφαλαιακών ελέγχων ήταν η απόφαση Τσίπρα να προκαλέσει ένα αιφνιδιαστικό δημοψήφισμα στις 5 Ιουλίου καλώντας τους Έλληνες ψηφοφόρους να επιλέξουν ανάμεσα στις προτάσεις των δανειστών και τις προτάσεις της κυβέρνησης σχετικά με το συμφωνία διάσωσης της οικονομίας της χώρας.
Τελικά τα δύο τρίτα όσων πήγαν στις κάλπες χάρισαν στον ΣΥΡΙΖΑ ακόμη μια μεγάλη νίκη, όχι τόσο εναντίων των δανειστών, όσο κατά της Νέας Δημοκρατίας και αλλά και των υπόλοιπων πολιτικών δυνάμεων που αναγόρευσαν το δημοψήφισμα σε «ναι» ή «όχι» στη συνέχεια της πορείας της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή στην αποχώρηση της από την ευρωπαϊκή οικογένεια. Το αποτέλεσμα «πάγωσε» τα «φιλο – ευρωπαϊκά» κόμματα και πολύ περισσότερο από τους υπόλοιπους, τη Νέα Δημοκρατία καθώς πυροδότησε ουσιαστικά την κρίση ηγεσίας ή οποία εκδηλώθηκε πλήρως λίγους μήνες αργότερα με την νέα ήττα της συντηρητικής παράταξης στις εκλογές του Σεπτέμβρη.
Τα πράγματα όμως δεν ήταν έτσι όπως φαίνονταν και προς μεγάλη έκπληξη όλων εκείνων που περίμεναν την τελική αναμέτρηση με τους δανειστές, την έκβαση του δημοψηφίσματος ακολούθησε μια δραματική πολιτική στροφή 180 μοιρών. Το πρώτο βήμα έγινε λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος με την αποπομπή του Γιάνη Βαρουφάκη και την αντικατάσταση του από τον σαφώς μετριοπαθέστερο Ευκλείδη Τσακαλώτο.
Οι πολιτικές «κυβιστήσεις» του κ. Τσίπρα δεν σταμάτησαν εκεί. Μια βδομάδα αργότερα στις Βρυξέλλες και μετά από 17 ώρες επίπονων διαπραγματεύσεων με την γερμανίδα καγκελάριο Μέρκελ, τον γάλλο πρόεδρο Ολάντ, τους θεσμικούς εκπροσώπους της ΕΕ Γιούκνερ και Τούσκ και την επικεφαλής του ΔΝΤ Λαγκάρντ, ο έλληνας πρωθυπουργός πήρε μια συμφωνία η οποία προκάλεσε πολιτική καταιγίδα στην Αθήνα, καθώς τόσο η αντιπολίτευση όσο και όσο και η σκληροπυρηνική αριστερή πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ την καταδίκασαν ως «το επαχθέστερο μνημόνιο που υπέγραψε ελληνική κυβέρνηση από την έναρξη της κρίσης το 2010».
Προς έκπληξη των επικριτών του κ. Τσίπρα πάντως η συμφωνία έγινε δεκτή με ανακούφιση από τους περισσότερους Έλληνες οι όποιοι αν και μαστιζόμενοι από την οικονομική κρίση, ανακουφίστηκαν βλέποντας την προοπτική μιας άτακτης χρεοκοπίας που θα συνοδευόταν από την έξοδο της χώρας από το Ευρώ να απομακρύνεται.
Επιπλέον, οι ελιγμοί του πρωθυπουργού φαίνεται επίσης να ματαίωσαν, τουλάχιστον σύμφωνα με το ρεπορτάζ των ημερών εκείνων και την θρυλούμενη επιχείρηση κατάληψης του εθνικού νομισματοκοπείου από τους ακραίους αριστερούς του κόμματος προκειμένου να επιστέψει η χώρα στη δραχμή, βάσει ενός σχεδίου το οποίο προέβλεπε κατάσχεση των αποθεμάτων Ευρώ που υπήρχαν εκεί και επιβολή του παλαιού νομίσματος σε όλες τις εσωτερικές συναλλαγές.
Τρίτη φορά αριστερά…
Η αίσθηση αυτής της προσωρινής έστω επιστροφής στην σταθερότητα που ένιωσαν οι Έλληνες εξαργυρώθηκε για τον Αλέξη Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ με μια ακόμη εκλογική νίκη την 20η Σεπτεμβρίου 2015, πάρα το γεγονός ότι γι ακόμη μια φορά απέτυχαν να κατακτήσουν την απόλυτη πλειοψηφία. Προς μεγάλη τους ικανοποίηση πάντως, οι ακραίοι αριστεροί «αποστάτες» που αποχώρησαν για να ιδρύσουν την Λαϊκή Ενότητα έμειναν εκτός βουλής αφού το νεοσύστατο κόμμα τους δεν έπεισε το 3% που ορίζει ο εκλογικός νόμος.
Γι ακόμη μια φορά όμως ο ΣΥΡΙΖΑ χρειαζόταν κυβερνητικό εταίρο. Παρά τις διαμαρτυρίες που ακούστηκαν ακόμη κι από τις Βρυξέλλες και τον πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σούλτς, ο Αλέξης Τσίπρας ανανέωσε την «ανίερη» συμμαχία του με τους ΑΝΕΛ του Πάνου Καμμένου, η οποία επί του παρόντος του εξασφαλίζει πλειοψηφία τριών βουλευτών στη Βουλή των 300.
Με φρέσκια την εντολή η κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ ‘άρχισε να εφαρμόζει το έσχατο μνημόνιο, το οποίο μεταξύ άλλων προβλέπει σημαντικές μειώσεις στα εισοδήματα, με παράλληλη αύξηση φόρων και ριζικές αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα.
Όπως αναμενόταν τα αντιλαϊκά αυτά μέτρα, προκάλεσαν αμέσως την αντίδραση των πολιτών με αποτέλεσμα τους τελευταίους μήνες το κέντρο της πρωτεύουσας της χώρας και όχι μόνο να γίνεται θέατρο αλλεπάλληλων αντικυβερνητικών διαδηλώσεων.
Στους μόνιμους πονοκεφάλους του κ. Τσίπρα περιλαμβάνεται και η σχέση του με τους υπερσυντηρητικούς πολιτικούς συμμάχους του οι οποίοι εμφανίζονται συστηματικά απρόθυμοι να στηρίξουν κοινωνικές μεταρρυθμίσεις που θα μπορούσαν να «χρυσώσουν – ίσως – το χάπι» για τους πιο προοδευτικούς ψηφοφόρους. Πολύ πρόσφατο παράδειγμα η άρνηση των ΑΝΕΛ να ψηφίσουν το σύμφωνο συμβίωσης για τα ομόφυλα ζευγάρια, γεγονός που ανάγκασε τον ΣΥΡΙΖΑ να αποδεχθεί την βοήθεια των ψήφων των φιλελεύθερων, των σοσιαλιστών και ακόμη και ορισμένων συντηρητικών βουλευτών μεταξύ των οποίων και του νέου αρχηγού της ΝΔ Κυριάκου Μητσοτάκη, προκειμένου να περάσει τον νόμο από τη Βουλή.
Ένας δυνατός αντίπαλος για τον Αλέξη;
Ο 47χρονος Κυριάκος Μητσοτάκης δεν είναι νεόκοπος στην πολιτική. Γιος πρώην πρωθυπουργού, απόφοιτος του πανεπιστημίου Χάρβαρντ και πρώην υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης εξελέγη αρχηγός της συντηρητικής παράταξης μεταξύ τεσσάρων υποψηφίων. Η εκλογή του όμως δεν ήταν απλώς συμβολική αφού σηματοδοτεί ουσιαστικά τον ιδεολογικό αναπροσανατολισμό της ΝΔ προς το κέντρο, σε αντίθεση με την προηγούμενη ηγεσία του κόμματος η οποία είχε εμφανώς δεξιότερη κατεύθυνση.
Σε λιγότερο από δυο εβδομάδες στην ηγεσία του κόμματος ο κ. Μητσοτάκης και η ΝΔ εμφανίζονται να προηγούνται στις δημοσκοπήσεις προκαλώντας προβληματισμό στο κυβερνών κόμμα που βλέπει την σταδιακή μεταστροφή του εκλογικού σώματος. Στον προβληματισμό αυτό προστίθεται και το γεγονός ότι στις περισσότερες αντικυβερνητικές διαμαρτυρίες πρωτοστατούν πλέον επαγγελματικές τάξεις οι οποίες αποτελούσαν τον πύρινα των πολιτικών υποστηρικτών του ΣΥΡΙΖΑ. Δημόσιοι υπάλληλοι, εργαζόμενοι στους ΟΤΑ, βιομηχανικοί εργάτες, αγρότες και συνταξιούχοι διαφόρων κλάδων δείχνουν να γυρνούν την πλάτη τους στο κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς, μετά την έναρξη της εφαρμογής του τελευταίου μνημονίου.
Μετά από ένα χρόνο με αλλεπάλληλες νίκες σε δύο εθνικές εκλογικές αναμετρήσεις και ένα δημοψήφισμα, τα πράγματα αρχίζουν να δυσκολεύουν πλέον για τον κ. Τσίπρα και το κόμμα του. Αλλά καθώς έχουν ήδη αποδειχτεί «πολύ σκληροί για να πεθάνουν», είναι μάλλον βέβαιο πως ο δεύτερος χρόνος διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ θα είναι ίσως πιο συναρπαστικός από τον πρώτο…