Για πρώτη φορά μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο το Ηνωμένο Βασίλειο έστειλε στρατεύματα σε μια ανεξάρτητη χώρα.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΓια πρώτη φορά μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο το Ηνωμένο Βασίλειο έστειλε στρατεύματα σε μια ανεξάρτητη χώρα. Η επέμβαση στο Ιράκ το 2003 υπήρξε καθοριστική στιγμή. Για τη χώρα, για όσους κίνησαν τα νήματα και για τις οικογένειες που έχασαν δικούς τους ανθρώπους στον πόλεμο. Μια στιγμή που επανέρχεται μέσα από την πολυαναμενόμενη έκθεση Τσίλκοτ.
«Οι έρευνα δεν εξέφρασε άποψη για το αν η στρατιωτική δράση υπήρξε σύννομη. Συμπεράναμε, ωστόσο, ότι οι συνθήκες υπό τις οποίες αποφασίστηκε ότι υπάρχει νομική βάση για στρατιωτική δράση απείχαν από το να είναι ικανοποιητικές», επεσήμανε ο Σερ Τζον Τσίλκοτ, επικεφαλής της ομώνυμης επιτροπής.
Το 2002 τα Ηνωμένα Έθνη επέβαλαν κυρώσεις στον Σαντάμ Χουσεΐν. Επιθεωρητές του ΟΗΕ επεχείρησαν να διαπιστώσουν αν το Ιράκ διέθετε όπλα μαζικής καταστροφής ή χημικά ή πυρηνικά όπλα.
Ο Σαντάμ Χουσεΐν έπαιζε με τον ΟΗΕ τη γάτα με το ποντίκι για έντεκα χρόνια.
Ο τότε πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ ξεκίνησε να σφυρηλατεί στενότερες σχέσεις με τον τότε πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών Τζορτζ Μπους.
«Η απειλή του Σαντάμ Χουσέιν και των όπλων μαζικής καταστροφής, χημικών, βιολογικών, ίσως πυρηνικών, είναι μια υπαρκτή απειλή. Σκοπός της συζήτησής μας σήμερα είναι να χαράξουμε τη σωστή στρατηγική για την αντιμετωπίσουμε. Διότι πρέπει να το κάνουμε», είχε δηλώσει ο Τόνι Μπλερ.
Λίγες ημέρες μετά, ενώπιον της Βουλής των Κοινοτήτων, ο Τόνι Μπλερ στήριξε τον ισχυρισμό του περί υπαρκτής απειλής, επικαλούμενος ως αποδεικτικό στοιχείο έναν φάκελο πενήντα σελίδων.
«Συμπεραίνεται ότι το Ιράκ διαθέτει χημικά και βιολογικά όπλα, ότι ο Σαντάμ συνέχισε την παραγωγή τους και ότι έχει ενεργά σχέδια για τη χρήση και χημικών και βιολογικών όπλων που μπορούν να ενεργοποιηθούν εντός 45 λεπτών», σύμφωνα με τον Βρετανό πρωθυπουργό.
Το πόρισμα της επιτροπής Τσίλκοτ διαφωνεί. Ο Τζον Τσίλκοτ σχολιάζει: «Οι κρίσεις για τις δυνατότητες του Ιράκ σε αυτή τη δήλωση και στον φάκελο που επιδείχθηκε την ίδια ημέρα έφεραν μια αδικαιολόγητη σιγουριά».
Όμως τα βρετανικά στρατεύματα μετέβησαν στο Ιράκ. Το πόρισμα της επιτροπής Τσίλκοτ μπορεί να χρειάστηκε αργότερα, όμως το Μάρτιο του 2003 ο Σαντάμ Χουσεΐν δεν αποτελούσε απειλή.
Το Ηνωμένο Βασίλειο είχε υπό την ευθύνη του τέσσερις επαρχίες στο νοτιοανατολικό Ιράκ. Όμως η επιτροπή διαπίστωσε πως δεν διέθετε το στρατιωτικό και πολιτικό προσωπικό για την εδραίωση της ασφάλειας.
Σύμφωνα με τον Τσίλκοτ, «οι προετοιμασίες της κυβέρνησης δεν έλαβαν υπ’ όψιν το μέγεθος του έργου της σταθεροποίησης, διοίκησης και ανοικοδόμησης του Ιράκ, καθώς και των ευθυνών που έπεφταν στις πλάτες της χώρας».
179 Βρετανοί σκοτώθηκαν μετά την εισβολή. Η αποστολή διήρκεσε έξι χρόνια και τερματίστηκε το Μάιο του 2009.
Μέχρι τότε ο απολογισμός για το Ιράκ υπήρξε τραγικός: τουλάχιστον 150.000 νεκροί.