Ουγγαρία: 80 έργα του Αμεντέο Μοντιλιάνι στην Εθνική Πινακοθήκη

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

80 έργα του Αμεντέο Μοντιλιάνι παρουσιάζονται αυτή την περίοδο στην Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, αναδεικνύοντας όλες τις δημιουργικές του φάσεις.

Ο διάσημος ιταλός καλλιτέχνης γεννήθηκε το 1886 στο Λιβόρνο. Ξεκίνησε τις σπουδές του στις Καλές Τέχνες το 1902 στη Φλωρεντία.Το 1906 μετακόμισε στο Παρίσι για να συνεχίσει τις σπουδές του, όπου και συνδέθηκε φιλικά με τους Πικάσο, Μπρανκούζι. Ο γιατρός Πολ Αλεξάντρ υποστήριξε οικονομικά τον Μοντιλιάνι τα πρώτα χρόνια. Του είχε ζητήσει μάλιστα να φιλοτεχνήσει το πορτραίτο του αδελφού του Ζαν.

Το πορτραίτο του Ζαν Αλεξάντρ πουλήθηκε το 2015, έναντι 7,5 εκατομμυρίων δολαρίων σε δημοπρασία των Christie’s στη Νέα Υόρκη. Περιλαμβάνεται στην έκθεση της Βουδαπέστης. Και το εντυπωσιακό του στοιχείο είναι ότι έχει δύο όψεις:

«Ο Ζαν Αλεξάντρ ήταν επίσης στενός φίλος του Μοντιλιάνι. Όταν ο Πολ πήγε στη Βιέννη για να σπουδάσει, ζήτησε από τον Ζαν να προσέχει τον Μοντιλιάνι. Η αίσθηση που βγάζει το πορτραίτο είναι μελαγχολική. Μπορούμε να δούμε τις επιρροές που υπάρχουν από τον Σεζάν. Δεύτερον, διαγνώσθηκε φυματίωση στον Ζαν-Αλεξάντρ. Δεν ήταν άρρωστος όταν ο Μοντιλιάνι έκανε το πορτραίτο του, αλλά πέντε χρόνια αργότερα, στα 24 του, πέθανε. Ο Μοντιλιάνι έπαθε σοκ, γιατί υπέφερε κι αυτός από την ίδια αρρώστια. Ήταν μόλις 14 ετών, όταν οι γιατροί διέγνωσαν ότι είχε φυματίωση. Στο πίσω μέρος του πίνακα, απεικονίζεται ένα γυμνό. Ο ζωγράφος είχε κάνει πρώτα το γυμνό, αλλά δεν ήταν καθόλου ευχαριστημένος από το αποτέλεσμα, γι’ αυτό και δεν το ολοκλήρωσε. Καθώς δεν ήταν πλούσιος, χρησιμοποίησε τον ίδιο καμβά για να κάνει το πορτραίτο του Ζαν Αλεξάντρ, όταν ο Πωλ του παρήγγειλε το έργο» επισημαίνει η Άννα Σοφία Κόβακς, επιμελήτρια της έκθεσης.

Ο Μοντιλιάνι δημιούργησε επίσης περισσότερα από 30 γλυπτά. «Το κεφάλι» (1910-12) είναι το τρίτο πιο ακριβό γλυπτό που έχει πουληθεί ποτέ. Πουλήθηκε το 2010 σε δημοπρασία στο Παρίσι έναντι 64,6 εκατομμυρίων δολαρίων.

Σύμφωνα με το μύθο, ο ιταλός καλλιτέχνης πέταγε τα γλυπτά του στο ποτάμι, όσο ζούσε στο Λιβόρνο, όταν δεν ήταν ευχαριστημένος. Το 1980, ένας ιστορικός τέχνης ανακάλυψε μερικά από αυτά στον πάτο του ποταμιού. Ήταν όμως ένα κόλπο που έκαναν τοπικοί φοιτητές των Καλών Τεχνών για να ξεγελάσουν τον ειδικό.

«Ανάμεσα στο 1909 και το 1914, ο Μοντιλιάνι ήθελε να χτίσει ένα Ναό για την Ανθρωπότητα. Ήταν μια πολύ ουτοπική, πρωτοποριακή ιδέα. Και άλλοι καλλιτέχνες ονειρεύονταν παρόμοιους ναούς, για παράδειγμα ο Γιάκομπ Επστάιν και ο Κονσταντίν Μπρανκούζι. Ο Μοντιλιάνι σχεδίασε τα γλυπτά του, ως διακοσμητικά στοιχεία, που βρίσκονται στην κορυφή των στύλων του ναού» τόνισε η Κόβακς.

Ανάμεσα στο 1916 -1917, ο Μοντιλιάνι ζωγράφισε μια σειρά από συνταρακτικά γυμνά. Ένα από τα αριστουργήματα αυτής της περιόδου ήρθε από την Ιαπωνία στην ουγγρική έκθεση. Το «Reclining Nude with Loose Hair» (1917) είχε αγοραστεί αρχικά από έναν γιαπωνέζο κριτικό τέχνης και στη συνέχεια πέρασε στην κατοχή του Μουσείου της Οσάκα. Είναι η τρίτη φορά που εκτίθεται στην Ευρώπη.

«Σ’ αυτά τα γυμνά, ο Μοντιλιάνι ακολουθεί τα βήματα των παλιών μεγάλων δασκάλων της τέχνης. Παρόλο που μπορούμε να αναγνωρίσουμε το πρωτοποριακό στυλ του Μοντιλιάνι στο πρόσωπο ενός γυναικείου γυμνού, η πόζα της γυναίκας που είναι ξαπλωμένη θυμίζει πολύ την περίφημη Αφροδίτη του Ουρμπίνο του Τισιανού. Είναι ακριβώς η ίδια στάση. Πρέπει να έχουμε κατά νου, ότι ο Τισιανός ήταν επίσης ένας προκλητικός καλλιτέχνης» υπογραμμίζει η Άννα Σοφία Κόβακς.

Η έκθεση του Αμεντέο Μοντιλιάνι στην Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας διαρκεί μέχρι τις 2 Οκτωβρίου.