Ο Ρέντσι, ο Γκρίλο και ο γρίφος του ιταλικού δημοψηφίσματος

Ο Ρέντσι, ο Γκρίλο και ο γρίφος του ιταλικού δημοψηφίσματος
Από Euronews
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button

Ποια είναι η επόμενη ημέρα για την ιταλική πολιτική σκηνή; Ποιες οι επιπτώσεις για την Ευρωπαϊκή Ένωση;

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η ψήφος των Ιταλών θα βυθίσει την Ιταλία σε νέα κρίση και θα απειλήσει το μέλλον της στην ευρωζώνη. Άλλοι υποστηρίζουν ότι αποτελεί μια χρυσή ευκαιρία που θα οδηγήσει στον εκσυγχρονισμό του συστήματος διακυβέρνησης, αλλά και την επιτάχυνση της νομοθετικής διαδικασίας.

Την Κυριακή, 4 Δεκεμβρίου, οι Ιταλοί προσέρχονται στις κάλπες για να εγκρίνουν ή για να απορρίψουν τις προτεινόμενες αλλαγές στο Σύνταγμα της χώρας.

Στο άρθρο αυτό, θα μάθετε όλα όσα χρειάζεται για το δημοψήφισμα.

Ποια η σημασία του δημοψηφίσματος;

Πρώτον, οι μεταρρυθμίσεις είναι σημαντικές, τόσο σημαντικές, που ορισμένοι υποστηρίζουν ότι εφόσον εγκριθούν από το εκλογικό σώμα, ουσιαστικά θα οδηγήσουν στη γέννηση της τρίτης ιταλικής Δημοκρατίας.

Δεύτερον, ο Ιταλός Πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι έχει ξεκαθαρίσει πως το πολιτικό του μέλλον εξαρτάται από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος. Ο Ματέο Ρέντσι υποστηρίζει ότι θα παραιτηθεί, αν δεν καταφέρει να εξασφαλίσει την έγκριση των πολιτών τις συνταγματικές αλλαγές που η κυβέρνηση του προτείνει. Μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να έχει ευρύτερες επιπτώσεις για την Ευρωπαϊκή Ένωση, διότι θα ενδεχομένως επέτρεπε στο ευρωσκεπτικιστικό Κίνημα των «Πέντε Αστέρων» να πάρει την εξουσία.

Ο Μπέπε Γκρίλο ποτέ του δεν έκρυψε την επιθυμία για τη διενέργεια δημοψηφίσματος με το ερώτημα της εξόδου της Ιταλίας από την ζώνη του ευρώ.

Ποιες είναι οι μεταρρυθμίσεις που οι Ιταλοί καλούνται να ψηφίσουν;

Στη Δυτική Ευρώπη, η Ιταλία αποτελεί μια μάλλον μοναδική περίπτωση, αφού κάτω Βουλή και Γερουσία λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο και έχουν το ίδιο αντικείμενο, όπως εξηγεί στο euronews, o πολιτικός επιστήμονας Νικολά Τσελότι.

Πιο συγκεκριμένα προτείνεται η δραστική μείωση του αριθμού των μελών της γερουσίας, αλλά και των αρμοδιοτήτων τους. Στόχος είναι η αντικατάσταση των εκλεγμένων γερουσιαστών με εκπροσώπους των περιφερειών.

Οι 100 αυτοί εκπρόσωποι θα είναι δήμαρχοι ή μέλη περιφερειακών συμβουλίων. Ωστόσο, είναι ακόμα ασαφές το πώς και θα επιλεγούν οι υποψήφιοι, πρόσθεσε ο Δρ. Τσελότι του πανεπιστήμιου Loughborough του Λονδίνου.

Η δεύτερη δέσμη μεταρρυθμίσεων έχει ως στόχο την εξισορρόπηση της ισχύς μεταξύ των περιφερειών, ενώ η κυβέρνηση θα αποκτήσει μεγαλύτερο έλεγχο πάνω σε κάποιες περιοχές. Τέλος, μεγάλο στοίχημα αποτελεί να μπει τέλος στις αλληλοκαλυπτόμενες αρμοδιότητες.

Τίποτα άλλο;

Αν και δεν συνδέονται άμεσα με τα κεντρικά ζητήματα του δημοψηφίσματος, οι μεταρρυθμίσεις πρέπει να εξεταστούν στο πλαίσιο του νέου εκλογικού νόμου.

Εισήχθη τον Ιούλιο του 2016 και ουσιαστικά έθεσε στο πολιτικό περιθώριο την ιταλική κάτω βουλή.

Βασικά περιόρισε την αναλογική εκπροσώπηση, η οποία και ενίσχυε σημαντικά τα μικρότερα πολιτικά κόμματα. Εδώ και δεκαετίες η Ιταλία κυβερνάται από πολυκομματικές κυβερνήσεις

Ο νέος νόμος έχει ως στόχο να θέσει ένα τέλος σε αυτό το σύστημα, το οποίο οδηγεί σε πολιτική αστάθεια: Ο Ματέο Ρέντσι ηγείται της 64ης κυβέρνησης από το 1945.

Με το νέο σύστημα, όποιο κόμμα κερδίζει το 40% ψήφων, κερδίζει και την πλειοψηφία.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Αν όμως δεν συγκεντρώσει το 40%, τότε τα δύο πρώτα κόμματα πηγαίνουν σε επαναληπτικές κάλπες. Ο νικητής αυτής της αναμέτρησης λαμβάνει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης.

Ο Τσελότι υποστηρίζει πως αυτό συνδέεται με το δημοψήφισμα, αφού η αποδυνάμωση της γερουσίας ενισχύει την κυβέρνηση. Ουσιαστικά αφαιρεί την όποια ελεγκτική εξουσία επί της κυβέρνησης,

Ποια είναι τα επιχειρήματα υπέρ των μεταρρυθμίσεων;

H κυβέρνηση ζητεί την υπερψήφιση των μεταρρυθμίσεων, διότι όπως υποστηρίζει, θα οδηγήσει σε εξοικονόμηση χρημάτων. Αυτό θα προκύψει από την μείωση του αριθμού των πολιτικών, όσο και από την κατάργηση «άχρηστων» φορέων όπως το Εθνικό Συμβούλιο Οικονομίας και Εργασίας.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Υπάρχει, επίσης, το επιχείρημα ότι μειώνοντας την εξουσία της Γερουσίας, θα επιταχυνθεί η διαδικασία ψήφισης νέων νόμων, ενώ θα μειωθεί και η αναποτελεσματικότητα του κράτους.

Αλλά ο Δρ. Τσελότι υποστηρίζει πως πρόκειται για ένα μάλλον αυθαίρετο συμπέρασμα. Χαρακτηριστικά σημειώνει, ότι από το 1950, η Ιταλία έχει θεσπίσει περισσότερους νόμους από το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία και τη Γερμανία.

Προσθέτει ακόμη ότι αν η κυβέρνηση ήθελε να αντιμετωπίσει τα πραγματικά προβλήματα της Ιταλίας, οι μεταρρυθμίσεις έπρεπε να στοχεύσουν στους τομείς της διοίκησης, της γραφειοκρατία και της δικαστικής εξουσίας.

«Τα μεγάλα προβλήματα δεν εντοπίζονται στο επίπεδο της διακυβέρνησης», υποστηρίζει. «Το θέμα είναι τι συμβαίνει μετά το κοινοβούλιο; Οι αποφάσεις «χάνονται, αλλοιώνονται» στα χαμηλότερα επίπεδα της κυβέρνησης κυρίως λόγω της γραφειοκρατίας, αλλά και εντός του δικαστικού σώματος».

Τι υποστηρίζουν οι επικριτές της συνταγματικής μεταρρύθμισης;

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Ισχυρίζονται ότι οι μεταρρυθμίσεις, σε συνδυασμό με το νέο εκλογικό νόμο οδηγούν σε υπερσυγκέντρωση εξουσίας στα χέρια της κυβέρνησης.

Η κίνηση να απομακρύνει τους εκλεγμένους γερουσιαστές και να τους αντικαταστήσει με τους περιφερειακούς εκπροσώπους αποδεικνύεται προβληματική, σημειώνει ο Νικόλα Τσελότι. Ακόμη και μέλη του κυβερνώντος κόμματος έχουν δηλώσει ότι θα την καταψηφίσουν.

Ο Τσελότι φοβάται πως τα σχέδια της κυβέρνησης θα προκαλέσουν χάος και νέες συγκρούσεις μεταξύ της κεντρικής κυβέρνησης και των περιφερειών για το ποιος έχει την εξουσία πάνω σε τι.

Ποιο είναι το μέλλον του Ματέο Ρέντσι;

O Ρένται υποχρεώθηκε να καταφύγει στο δημοψήφισμα, αφού απέτυχε να περάσει τις μεταρρυθμίσεις μέσω του κοινοβουλίου.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Στη συνέχεια έκανε το λάθος να συνδέσει το πολιτικό του μέλλον με το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, υποστηρίζει ο Τσελότι.

Η επιλογή αυτή του Ρέντσι έχει οδηγήσει την αντιπολίτευση να μετατρέψει το δημοψήφισμα σε ψήφο εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση και πιο συγκεκριμένα στο πρόσωπο του Ιταλού Πρωθυπουργού.

Από τότε, μάταια ο Ρέντσι προσπαθεί να υποβαθμίσει την σχέση του δημοψηφίσματος με το προσωπικό του μέλλον.

Beppe Grillo, leader of Italy’s populist Five Star Movement.

Τι θα συμβεί αν παραιτηθεί ο Ρέντσι;

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Το παράδοξο είναι πως αν και το δημοψήφισμα που επιδιώκει να φέρει σταθερότητα, ίσως τελικά βυθίσει την Ιταλία σε μια νέα κρίση.

Μια ενδεχόμενη παραίτηση Ρέντσι, δεν οδηγεί αυτομάτως σε νέες εκλογές.

Ο Τσελότι υποστηρίζει ότι ο Πρόεδρος της Ιταλίας, θα κινηθεί με στόχο τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης. Αν όμως αποτύχει, οι νέες εκλογές μπορούν να ενισχύσουν σημαντικά το ευρωσκεπτικιστικό «Κίνημα των Πέντε Αστέρων»

«Υπάρχουν αρκετοί πολίτες που δεν ξέρουν πολλά για τις προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις. Δεν νομίζω πως ενδιαφέρονται, όμως θα ψηφίσουν υπέρ της μεταρρύθμισης ώστε να αποφύγουν την πολιτική αναταραχή. Αρκετοί φοβούνται το κενό σε περίπτωση που ο Ρέντσι υποβάλλει παραίτηση και αποχωρήσει», δήλωσε στο euronews o Τσελότι.

«Ακόμα κι αν δεν παραιτηθεί προκύπτει τεράστιο ζήτημα με τις επόμενες εκλογές. Διότι ο Μπέμπε Γκρίλο και το κόμμα του υποστηρίζουν ένα δημοψήφισμα για το ευρώ»

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Ποια η κατάσταση στη χώρα;

Τον περασμένο Αύγουστο, το ποσοστό ανεργίας άγγιξε το 11,4%, ενώ το χρέος της Ιταλίας έφτασε το 132,7 τοις εκατό του ΑΕΠ, το δεύτερο υψηλότερο επίπεδο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά την Ελλάδα.
Οι ιταλικές τράπεζες έχουν τεράστια επισφαλή χρέη, και μπορεί να χρειαστούν σημαντική ένεση κεφαλαίων.

Το ΔΝΤ αναφέρει ότι η Ιταλική οικονομία δεν θα επιστρέψει στα επίπεδα του 2008, για τουλάχιστον ακόμη μια δεκαετία.

«Αυτό που τρομάζει τους επενδυτές, δεν είναι τόσο ότι η Ιταλία μπορεί να χάσει μια μοναδική ευκαιρία να εκσυγχρονίσει τα του οίκου της», γράφει ο Economist «Οι επενδυτές φοβούνται ότι η αποχώρηση του Ματέο Ρέντσι μπορεί να βυθίσει την χώρα σε νέα πολιτική κρίση, αλλά και να προκαλέσει μια ευρύτερη κρίση στην οικονομία της Ευρωπαικής Ένωσης» καταλήγει ο Economist.

Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια

Σχετικές ειδήσεις

Ιταλία: Οι 1000 μέρες του Ματέο Ρέντσι

Ιταλία: Το διακύβευμα του δημοψηφίσματος της 4ης Δεκεμβρίου

Γκρίλο: «Brexit και Τραμπ ενδείξεις μιας μεγάλης αλλαγής»