Το euronews ανοίγει τον φάκελο και εξετάζει τι κέρδισαν και τι έχασαν οι δυο βαλκανικές χώρες, παρουσιάζοντες όλες τις απόψεις
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΜια δεκαετία μετά την είσοδό τους στην οικογένεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ποιες ήταν οι επιπτώσεις που είχε η απόκτηση της ιδιότητας του κράτους μέλους της ΕΕ για την Βουλγαρία και την Ρουμανία; Το euronews επιχειρεί έναν πρώτο απολογισμό με την αφορμή της επετείου, απαντώντας σε πέντε απλά ερωτήματα.
Έχουν οι κάτοικοι της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας καλύτερο βιωτικό επίπεδο;
Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν αυξήθηκε και στις δύο χώρες την τελευταία δεκαετία.
Το ΑΕΠ της Βουλγαρίας ήταν στο 41% του μέσου όρου της ΕΕ όταν εισήλθε σε αυτήν το 2007 αλλά ανέβηκε στο 47% το 2015, την τελευταία χρονιά για την οποία υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία.
Την ίδια στιγμή, η Ρουμανία ανέβηκε στο 57% το 2015 από 43% το 2007, σύμφωνα με τις επίσημες καταγραφές της Eurostat.
Επίσης, έχει μειωθεί και στις δύο χώρες το ποσοστό των ανθρώπων που βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας ή αντιμετωπίζουν κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού.
Στην Βουλγαρία η μείωση ήταν από το 60% στο 41,3% του πληθυσμού μέσα στο πέρασμα των ετών από το 2007 στο 2015. Στην Ρουμανία έπεσε από το 47% στο 37,4%.
Παρά την βελτίωση ωστόσο στους συγκεκριμένους δείκτες, δεν την αισθάνονται όλοι οι κάτοικοι της Ρουμανίας στην τσέπη τους, λέει στο euronews ο ρουμάνος πολιτικός αναλυτής Ράντου Μάγκντιν.
«Ναι, μπορείς να πεις ότι πετύχαμε οικονομική ανάπτυξη αλλά υπάρχει κάποια απογοήτευση, που δεν οφείλεται στη Ευρώπη, υπό την έννοια ότι αυτή η οικονομική ανάπτυξη δεν αντικατοπτρίζεται στις τσέπες των πολιτών», υποστηρίζει ο ίδιος.
Και προσθέτει: «Η δομή της οικονομίας της χώρας βασίζεται κυρίως στις εξαγωγές. Τα κέρδη των πολυεθνικών εταιρειών αντικατοπτρίζεται σε αυτήν την ανάπτυξη, αλλά είναι πολύ δύσκολο να περάσει αυτή και στην τσέπη του απλού κόσμου επειδή δεν έχει γίνει αναδιανομή του πλούτου».
Τι συμβαίνει με τους Βούλγαρους και τους Ρουμάνους που εργάζονται στο εξωτερικό
Το Πρακτορείο Ειδήσεων της Σόφιας Novinite μετέδωσε το 2015 ότι ο αριθμός των βούλγαρων πολιτών που εργάζονται στο εξωτερικό ανέρχεται στα 2,5 εκατ. άτομα, είναι δηλαδή μεγαλύτερος από το εργατικό δυναμικό εντός της χώρας που ανέρχεται στα 2,2 εκατ. άτομα.
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με μια έκθεση του ΟΗΕ η Ρουμανία είχε την μεγαλύτερη αύξηση διασπορά το διάστημα ανάμεσα στο 2000 και το 2015, σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη χώρα που δεν βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση.
«Υπήρξε μια τεράστια διαρροή εγκεφάλων», δήλωσε ο Μάγκντιν προσθέτοντας: «Η αλήθεια είναι ότι πολύ λίγα έχουν επιστρέψει μετά από χρόνια στο εξωτερικό».
Ορισμένοι, ωστόσο, έχουν έρθει πίσω για σύντομες περιόδους, όπως κάποιοι εργαζόμενοι στις Βρυξέλλες, που βοήθησαν στο να προχωρήσουν ορισμένα έργα.
«Θα έλεγα ότι ιδίως στην περίπτωση του Βουκουρεστίου, αλλά και σε άλλα μέρη της χώρας, όλο και πιο πολλοί επιστρέφουν. Για παράδειγμα, είδα στις διακοπές μου στη βόρεια Ρουμανία ένα ολόκληρο χωριό με τους ανθρώπους που πήγαν στο εξωτερικό για να εργαστούν μαζικά, ολόκληρες οικογένειες που εργάζονται στον τομέα των κατασκευών στο Ηνωμένο Βασίλειο, όλοι αυτοί να επιστρέφουν για τα Χριστούγεννα και μάλιστα να χτίζουν σπίτια στην πατρίδα.Το γεγονός ότι κάνουν αυτό δείχνει ότι βλέπουν το μέλλον τους στην Ρουμανία».
Ωστόσο και οι ίδιες οι δυο χώρες έχουν ωφεληθεί από τα χρήματα που αποστέλλονται από τους μετανάστες πίσω στην πατρίδα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat.
Η Βουλγαρία έλαβε 456 εκατ. ευρώ από προσωπικές μεταφορές χρημάτων το 2015 από 268,9 εκατ. ευρώ το 2010. Στη Ρουμανία το ποσό ανεβαίνει στα 503,7 εκατ. ευρώ το 2015 από 375,9 τρία χρόνια νωρίτερα.
Τι συμβαίνει με τα χρήματα που έρχονται από τις Βρυξέλλες;
Από τα “368 εκατ. ευρώ για την επέκταση στο μετρό της Σόφιας“https://ec.europa.eu/commission/2014-2019/cretu/announcements/new-metro-line-sofia-esi-funds-contribute-better-mobility-bulgarias-capital_en μέχρι τα 355 εκατ. ευρώ για την βελτίωση της ύδρευσης και της αποχέτευσης στη Ρουμανία, ακόμα και οι πιο φανατικοί ευρωσκεπτικιστές θα δυσκολευόντουσαν να υποστηρίξουν ότι οι Βρυξέλλες δεν επενδύουν αρκετά στις δύο αυτές βαλκανικές χώρες.
Η Ρουμανία έχει εξασφαλίσει 23 δισ. ευρώ για την περίοδο 2014-2020, πολλαπλάσιος αριθμός σε σχέση με τα 7,6 δισ. ευρώ της Βουλγαρίας.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΑλλά ο Μάγκντιν επισημαίνει ότι και οι δύο χώρες είχαν εξασφαλίσει μεγάλη χρηματοδότηση δισεκατομμυρίων και τα προηγούμενα χρόνια, μέχρι το 2013, αλλά ελάχιστα από αυτά τα χρήματα απορροφήθηκαν και αξιοποιήθηκαν.
«Ο κόσμος περίμενε το 2007 ότι αυτά τα χρήματα απλά θα έρχονταν στην χώρα και στην συνέχεια θα γινόταν μια αναδιανομή τους», αναφέρει. «Δεν τα καταφέραμε στην χρήση των ευρωπαϊκών κονδυλίων. Αυτό έχει να κάνει με την γραφειοκρατία, αλλά και με την διαφθορά. Νομίζω ότι εξαρχής υπήρχε έλλειψη οράματος αναφορικά με το τι θα μπορούσαμε να κάνουμε με αυτά τα χρήματα. Μπήκαμε απροετοίμαστοι στην ΕΕ».
Ο Μάγκντιν προσθέτει πάντως ότι ένα από τα σημαντικά οφέλη που είχε η Ρουμανία από την συμμετοχή της στην ΕΕ ήταν η πίεση που ασκήθηκε από τις Βρυξέλλες για την καταπολέμηση της διαφθοράς, που είχε θετικά αποτελέσματα, σε αντίθεση με την Βουλγαρία.
Είναι πιο χαρούμενοι οι κάτοικοι της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας;
Τόσο οι Βούλγαροι όσο και οι Ρουμάνοι είναι πιο χαρούμενοι με τις ζωές τους σε σχέση με δέκα χρόνια πριν, σύμφωνα με έρευνα του Ευρωβαρόμετρου.
Μόλις το 36% των Βουλγάρων που είχαν ερωτηθεί το 2007 δήλωναν ικανοποιημένοι με την ποιότητα ζωής ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην Ρουμανία ήταν 53%. Σχεδόν δέκα χρόνια μετά, το φθινόπωρο του 2016, τα ποσοστά είχαν ανέβει στο 51% στην Βουλγαρία και στο 58% στην Ρουμανία.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ«Νομίζω ότι είναι στην νοοτροπία μας να παραπονούμαστε, να πιστεύουμε ότι οι χώρες μας είναι οι χειρότερες στον κόσμο, αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια», λέει ο Μάγκντιν. «Ο κόσμος άρχισε να έχει καλύτερο βιωτικό επίπεδο, είναι χαρούμενος με τις χώρες του, αλλά εξακολουθεί να υπάρχει και το χαρακτηριστικό μας γνώρισμα να ασκούμε κριτική στα πάντα. Ζούμε καλύτερα, ιδίως στις μεγάλες πόλεις όπου έχουν γίνει περισσότερες επενδύσεις».
Ποιο το μέλλον της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας στην ΕΕ;
Ο Μάγκντιν υποστηρίζει ότι μέχρι σήμερα τόσο η Ρουμανία όσο και η Βουλγαρία ενεργούν περισσότερο σαν υποψήφια κράτη για ένταξη στην ΕΕ παρά ως πλήρη μέλη με δυναμική παρουσία στις Βρυξέλλες, όμως και τα δύο αναμένεται να αυξήσουν την παρουσία τους εκεί μεσοπρόθεσμα.
Αυτό θα συμβεί, μεταξύ άλλων, επειδή και οι δυο χώρες πρόκειται να αναλάβουν την προεδρία του ευρωπαϊκού Συμβουλίου μέσα στην επόμενη διετία.
Επιπλέον, λέει ο Μάγκντιν, η Ρουμανία μπορεί να ζητήσει από τις Βρυξέλλες μια ευελιξία για το μέγεθος του ελλείμματος της για να βοηθηθεί η νέα κυβέρνηση να εφαρμόσει το εκλογικό της πρόγραμμα.
«Μερικές φορές έχετε την εντύπωση ότι η Ρουμανία και η Βουλγαρία προσπαθούν να εμφανιστούν ως τα καλά παιδιά, μερικές φορές τόσο καλά που ψηφίζουν ακόμα και ενάντια στα δικά τους συμφέροντα. Νομίζω ότι πρόκειται να αλλάξει. Δεν θα γίνει πολύ σκληρή η ρητορική από την Σόφια ή το Βουκουρέστι, αλλά θα δείτε αυτές τις δύο χώρες να λένε: “Συνάδελφοι, δεν σας προκαλούμε προβλήματα, είμαστε φιλοευρωπαίοι, είμαστε δύο χώρες που σύντομα θα προεδρεύσουμε στην ΕΕ σε δύο χρόνια από τώρα, δώστε μας ένα διάλειμμα, ένα κάποιο διάστημα, βοηθήστε μας να παρουσιάσουμε το σχέδιο της ΕΕ ως επιτυχημένο».
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤι υποστηρίζει ο απλός κόσμος
Εκατοντάδες χρήστες του Facebook σχολίασαν τις δικές τους απόψεις στο euronews για την συμπλήρωση 10 ετών των δύο βαλκανικών χωρών εντός της οικογένειας της ΕΕ. Ακολουθεί μια επιλογή από τα πιο χαρακτηριστικά σχόλια…
Cristi Marin : «Η είσοδος στην ΕΕ είναι το καλύτερο πράγμα που συνέβη ποτέ στην Ρουμανία. Δεν υπάρχει αμφιβολία για αυτό».
Măriuca Bolk-Ionescu : «Μας συμπεριφέρθηκαν χειρότερα από τους πρόσφυγες. Το 2007 γίναμε δεκτοί στην ΕΕ και μόλις το 2014 μας επετράπη να εργαστούμε, αν και διαθέτουμε έξυπνους και ικανούς ανθρώπους. Ποτέ δεν θα ξεχάσω αυτήν την αδικία!».
«Η ΕΕ ήταν ένα μεγάλο όνειρο αλλά τώρα στις Βρυξέλλες εργάζονται πολλοί ηλίθιοι, σε όλου του είδους αυτούς τους αμφίβολους οργανισμούς. Όλοι σχεδόν οι πολιτικοί ξοδεύουν τόσα χρήματα και δεν κάνουν τίποτα. Δε νομίζω ότι θα έπρεπε να είναι πλέον μια μεγάλη γιορτή. Η ΕΕ δείχνει να μετατρέπεται σε ένα μεγάλο φιάσκο και μια μεγάλη μηχανή για ξόδεμα».
Străistaru Eugen : «Το καλύτερο πράγμα που μου συνέβη ποτέ. Σίγουρα υπάρχουν φωνές που αναφέρουν ότι θα έπρεπε να πάμε πιο κοντά στην κόκκινη αρκούδα, επειδή ανέχεται την διαφθορά και το έγκλημα. Αλλά επιτρέψτε μου να πω ότι θα γίνουμε ισχυρότεροι εντός της ΕΕ».
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗVelizar Tonchev : «Θα το γιορτάσω! Αυτό είναι ό,τι καλύτερο έχει συμβεί σε εμάς τους Βούλγαρους. Ειλικρινά, είδα μια πραγματική αλλαγή στον λαό τα τελευταία δέκα χρόνια. Έχουμε ακόμα πολύ δρόμο να διανύσουμε, αλλά ανάμεσα στα όσα βελτιώθηκαν είναι ένα κάρο νέα προγράμματα και πρότζεκτς που έχουν να κάνουν με κάθε είδους ανάπτυξη, η αδιαμφισβήτητη βελτίωση στις υποδομές της Σόφιας όπως το μετρό, αλλά και οι πεζόδρομοι και τα νέα λεωφορεία και τραμ. Η πολιτική σταθερότητα και η αύξηση της εμπιστοσύνης που ήρθε μετά την είσοδό μας στην ΕΕ έφεραν κύματα ξένων επενδύσεων. Πολλές ξένες εταιρείες έφεραν τις υπηρεσίες εδώ και αυτή πιθανότατα είναι τώρα η μεγαλύτερη πηγή εισοδήματος για τους νέους. Και δεν αναφέρω την διακίνηση των κορυφαίων μυαλών μας, που ήταν το αποτέλεσμα των ανοιχτών συνόρων, αλλά και την αύξηση της κοινότητας των ξένων στην Βουλγαρία. Σε ευχαριστούμε Ευρώπη!».
Victor Cioboata : «Δεν ξέρω για την Βουλγαρία, αλλά η ΕΕ είναι το μεγάλο λάθος που έκανε η Ρουμανία».
Alexander Iliev : «Αν δεν υπάρχει ΕΕ θα γίνουν όλα πάλι άνω κάτω, μπάχαλο. Θα είναι το τέλος. Η ΕΕ είναι κάτι το σπουδαίο για εμάς και ελπίζω να παραμείνει ισχυρή. Το 2017 πρέπει να είναι καλό!!!»
Jeni Staikova : «Οι χώρες μας βασίστηκαν στα κονδύλια της ΕΕ γα να βελτιώσουν τις υποδομές τους, αλλά δεν ανέπτυξαν τις οικονομίες τους. Όλες αυτές οι ξένες επενδύσεις δεν είναι στην πραγματικότητα αυτές που θα κάνουν πλουσιότερες τις κοινωνίες μας, καθώς διασφαλίζουν να πληρώνουν τους λιγότερους δυνατούς φόρους. Δημιουργούν θέσεις εργασίας, αλλά πληρώνουν αφρικανικούς μισθούς και έτσι πολλοί άνθρωποι έφυγαν για να δουλέψουν στην Δυτική Ευρώπη. Τώρα βλέπουμε μια Ευρώπη δύο επιπέδων, που δεν είναι η αρχική σκέψη δημιουργίας της ΕΕ».
Петя Петкова : «Δέκα χρόνια μέσα στην ΕΕ και η ΕΕ τελικά κατέστρεψε την οικονομία της Βουλγαρίας.Η ΕΕ ωφελεί μόνο 3-4 χώρες. Όλα τα άλλα μέλη της ΕΕ αξιοποιούνται για το δικό τους όφελος».
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗLaurentiu Bratu : «Το να είμαστε μέλη της ΕΕ είναι ένα αληθινό πλεονέκτημα για την Ρουμανία. Δεν υπάρχει αμφιβολία για αυτό. Σε άλλη περίπτωση η χώρα θα ήταν ένα είδος λατινικής Λευκορωσίας».
Tiberius Mehedintu : «Η Βουλγαρία και η Ρουμανία έχουν μόνο έναν λόγο για να θυμούνται την δεκαετή παρουσία τους στην ΕΕ: έγιναν πιο φτωχές από τότε.Και αυτό χάρη στην ΕΕ!».
Koko Dyulgerski :«Είναι κάτι καλό. Όχι τέλειο αλλά πολύ καλύτερα από ό,τι ήμασταν πριν».