Τι είναι τα εκτελεστικά διατάγματα που υπογράφει ο Ντόναλντ Τραμπ

Τι είναι τα εκτελεστικά διατάγματα που υπογράφει ο Ντόναλντ Τραμπ
Από Euronews
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button

Όλα όσα θα θέλατε να ξέρετε για τα εκτελεστικά διατάγματα στις ΗΠΑ και γιατί θεωρούνται αμφιλεγόμενα εργαλεία πολιτικής.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Ήδη από την πρώτη του εβδομάδα στο πιο ισχυρό αξίωμα παγκοσμίως, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει προκαλέσει πολιτική αίσθηση, υπογράφοντας έναν σεβαστό αριθμό εκτελεστικών διαταγμάτων.

Είναι όμως αυτά τα “executive orders” ένα εργαλείο-κλειδί για έναν νεοεκλεγέντα πρόεδρο, ώστε να δώσει το στίγμα του στη νομοθετική διαδικασία; Ή μήπως, όπως υποστηρίζουν κάποιοι, αυτού του τύπου τα διατάγματα αποτελούν χαρακτηριστικό ενός ηγέτη που ετοιμάζεται να παραμερίσει τη δημοκρατική διαδικασία, προκειμένου να πετύχει τους στόχους του;

Τι είναι τα εκτελεστικά διατάγματα;

Πρόκειται για νομικά δεσμευτικά διατάγματα που υπογράφονται από τον πρόεδρο, ως επικεφαλής της εκτελεστικής εξουσίας, προς τις ομοσπονδιακές διοικητικές υπηρεσίες.

Σκοπός τους είναι η εφαρμογή των νόμων της χώρας.

Πού χρησιμοποιούνται;

Ουσιαστικά, χρησιμεύουν στο να δώσουν κατευθύνσεις σε ομοσπονδιακές υπηρεσίες και αξιωματούχους ως προς την υλοποίηση νόμων και πολιτικών που θεσμοθετήθηκαν από το Κονγκρέσο.

Ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις, τα διατάγματα αυτά χρησιμοποιήθηκαν για να κατευθύνουν τις υπηρεσίες αντίθετα από την επιθυμία του Κονγκρέσου.

Επομένως, δεν χρειάζονται την έγκριση του Κονγκρέσου;

Όχι. Παρ’ όλα αυτά, έχουν την ίδια νομική βαρύτητα με νόμους που έχουν περάσει από το Κονγκρέσο.

Τι δίνει στον πρόεδρο των ΗΠΑ την εξουσία να τα υπογράφει;

Η «εκτελεστική εξουσία» δίνεται από το Άρθρο 2, εδάφιο 1 του αμερικανικού Συντάγματος. Στο εδάφιο 3 του ίδιου άρθρου ορίζεται πως ο πρόεδρος «θα είναι υπεύθυνος για την πιστή εφαρμογή των νόμων».

Ιστορικά παραδείγματα

Τα εκτελεστικά διατάγματα χρησιμοποιήθηκαν από κάθε ένοικο του Λευκού Οίκου ήδη από την εποχή του Τζορτ Ουάσινγκτον.

Τα περισσότερα δεν δημοσιοποιήθηκαν και εστάλησαν απλά στις εμπλεκόμενες υπηρεσίες.

Η υλοποίησή τους επέφερε πολλές σημαντικές αλλαγές πολιτικής. Για παράδειγμα:

  • Ο Χάρι Τρούμαν ενοποίησε τις αμερικανικές ένοπλες δυνάεις.
  • Ο Αϊζενχάουερ κατήργησε το διαχωρισμό των σχολείων.
  • Οι πρόεδροι Κένεντι και Τζόνσον έκαναν χρήση διαταγμάτων για να απαγορεύουν τις φυλετικές διακρίσεις στην παροχή στέγης από το κράτος όπως και στις προσλήψεις και την ανάθεση έργων από το κράτος.
  • Ο Ρόναλντ Ρίγκαν απαγόρευσε τη χρήση ομοσπονδιακών κονδυλίων για δράσεις υπέρ των αμβλώσεων, ένα μέτρο που με τη σειρά του κατήργησε ο Μπιλ Κλίντον.

Γιατί τα εκτελεστικά διατάγματα θεωρούνται αμφιλεγόμενα;

Διότι δίνουν στον πρόεδρο τη δυνατότητα να λαμβάνει σημαντικές αποφάσεις, ακόμη και να νομοθετεί, χωρίς τη συναίνεση του Κονγκρέσου. Με τον τρόπο αυτό, αντιβαίνουν στη συνταγματική λογική, βάσει της οποίας κανείς δεν έχει την εξουσία να δρα μονομερώς.

Το πρόβλημα είναι ότι κάποιες φορές το Κονγκρέσο δεν μπορεί να συμφωνήσει για το πώς θα υλοποιηθεί ένας νόμος ή ένα πρόγραμμα.

Έτσι, η απόφαση εναπόκειται στις εμπλεκόμενες ομοσπονδιακές υπηρεσίες και εν τέλει στον πρόεδρο, ο οποίος είναι ουσιαστικά ο επικεφαλής τους.

Όταν το Κονγκρέσο δεν καταφέρνει να καθορίσει τις λεπτομέρειες εφαρμογής ενός νόμου, δίνει στον πρόεδρο το «πάτημα» για να παράσχει αυτές τις λεπτομέρειες μέσω ενός εκτελεστικού διατάγματος.

Η σημαντικότερη επικριτική τοποθέτηση απέναντι στα εκτελεστικά διατάγματα έχει να κάνει με το γεγονός πως η αλόγιστη χρήση τους μπορεί να μετατρέψει έναν δημοκρατικά εκλεγμένο πρόεδρο σε επί της ουσίας δικτάτορα, ο οποίος θα λαμβάνει βαρύνουσες πολιτικές αποφάσεις χωρίς το Κονγκρέσο ή η δικαστική εξουσία να εκφέρουν καμία άποψη.

Κι αν το Κονγκρέσο αντιταχθεί;

Οι επιλογές είναι δύο:

1η επιλογή: Επανασύνταξη ή τροποποίηση υφιστάμενου νόμου

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Επιπλέον, το νομοθέτημα μπορεί να ανασυνταχθεί, ώστε να περιλαμβάνει περισσότερες λεπτομέρειες.

Ο πρόεδρος έχει το δικαίωμα να ασκήσει βέτο στο νομοσχέδιο, αν διαφωνεί με αυτό. Στην πράξη, προκειμένου να ακυρωθεί ένα εκτελεστικό διάταγμα, χρειάζεται πλειοψηφία δύο τρίτων.

2η επιλογή: Δικαστική προσφυγή

Στην περίπτωση αυτή, η δικαιολογία είναι ότι το εκτελεστικό διάταγμα αποκλίνει της «κοινοβουλευτικής πρόθεσης» ή υπερβαίνει τις συνταγματικές εξουσίες του προέδρου.

Υπάρχει προηγούμενο τέτοιας περίπτωσης. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Χάρι Τρούμαν αποφάσισε να επιτάξει τα χαλυβουργεία για να αντιμετωπίσει ένα απεργιακό μπαράζ.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Το Κονγκρέσο αντέδρασε και το Ανώτατο Δικαστήριο ακύρωσε το διάταγμα. Όπως έκρινε, η απόφαση του Τρούμαν υπερβαίνει τις προεδρικές αρμοδιότητες, διότι ο πρόεδρος δεν έχει την εξουσία να επιτάσσει ιδιωτικές επιχειρήσεις για να αντιμετωπίσει εργασιακές διαφορές.

Παρ’ όλα αυτά, το Ανώτατο Δικαστήριο συνήθως επιδεικνύει ανεκτικότητα ως προς τα εκτελεστικά διατάγματα.

Μήπως κάποια διατάγματα προκαλούν λιγότερη αντίδραση από το Κονγκρέσο σε σχέση με άλλα;

Ναι.

Θεωρείται μάλλον απίθανο να υπάρξει αντίδραση από το Κονγκρέσο σε εκτελεστικά διατάγματα που αφορούν ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, εθνικής άμυνας ή διεθνών συνθηκών. Ο λόγος γι’ αυτό είναι ότι αφορούν εξουσίες που το Σύνταγμα εξασφαλίζει για τον πρόεδρο.

Επίσης, οι ανησυχίες αναφορικά με θέματα εθνικής ασφάλειας έχουν ως αποτέλεσμα κάποια εκτελεστικά διατάγματα σχετικά με ζητήματα άμυνας ή ασφάλειας δεν δημοσιοποιούνται καν.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Εκτελεστικά διατάγματα ανά πρόεδρο

Here’s a look at the number of executive orders by president since Franklin D. Roosevelt took office in 1933: https://t.co/eBK4P8IqSnpic.twitter.com/yMWEJa0lcq

— Reuters Top News (@Reuters) January 19, 2017

Τα εκτελεστικά διατάγματα μπορούν να εκδίδονται μόνο από τον πρόεδρο;

Όχι. Εκδίδονται επίσης και από τους κυβερνήτες των πολιτειών, οι οποίοι θεωρούνται επικεφαλής της πολιτειακής εκτελεστικής εξουσίας.

Διαβάστε περισσότερα

Πηγή:

ThisNation.com

Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια

Σχετικές ειδήσεις

ΗΠΑ: Δικαστικές εντολές βάζουν φρένο στις απελάσεις μουσουλμάνων

Κομφούζιο στα αμερικανικά αεροδρόμια από το διάταγμα Τραμπ

Σφραγίζει τα αμερικανικά σύνορα για τους Σύρους πρόσφυγες ο Ντ. Τραμπ