Οι κινητοποιήσεις των πολιτών είναι οι μαζικότερες από την πτώση του κομμουνισμού το 1989.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΜαζικά κατεβαίνουν στους δρόμους τις τελευταίες μέρες οι Ρουμάνοι, απέναντι στη νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης η οποία αποποινικοποιεί διάφορα αδικήματα που έχουν σχέση με τη διαφθορά και αποφυλακίζει περίπου 2.500 κρατούμενους.
Οι αλλαγές δεν έχουν προκαλέσει κλυδωνισμούς και αντιδράσεις μόνο στην κοινωνία, αλλά ακόμα και εντός του κυβερνώντος σοσιαλδημοκρατικού κόμματος.
Τι αλλάζει
Η κυβέρνηση Σοσιαλδημοκρατών υπέγραψε δύο διατάγματα που έχουν προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων.
Με το πρώτο διάταγμα αποποινικοποιούνται αδικήματα τα οποία έχουν σχέση με τη διαφθορά, τα οποία προκαλούν ζημία σε βάρος του δημοσίου, μικρότερη των 44.000 ευρώ.
Με το δεύτερο αμφιλεγόμενο κυβερνητικό διάταγμα, αποφυλακίζονται με απονομή χάριτος περίπου 2.500 κρατούμενοι, που εκτίουν ποινές μικρότερες των 5 ετών.
Ποιες είναι οι συνέπειες
Η Εθνική Επιτροπή της Ρουμανίας για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς, υποστηρίζει ότι λόγω του διατάγματος θα επηρεαστούν περίπου 2.151 υποθέσεις τις οποίες διερευνά. Παράλληλα, ανακοίνωσε ότι η εκδίκαση ενός «σημαντικού αριθμού υποθέσεων» θα σταματήσει.
Η Ρουμανία φιγουράρει στις πρώτες θέσεις της λίστας με τις πλέον διεφθαρμένες χώρες της Ευρώπης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση με κοινή δήλωση του προέδρου Γιούνκερ και του αντιπροέδρου Τίμερμανς, απηύθυνε αυστηρή προειδοποίηση προς την ρουμανική κυβέρνηση σημειώνοντας ότι «η καταπολέμηση της διαφθοράς, πρέπει να προχωρά και όχι να γυρίζει πίσω».
Η Εθνική Επιτροπή της Ρουμανίας για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς, απαντώντας σε ερώτηση του euronews, τόνισε ότι μέσα στο 2015, 1.250 περίπου άτομα τέθηκαν ενώπιον της δικαιοσύνης. Ανάμεσά τους, ήταν 16 βουλευτές, πέντε υπουργοί, πέντε γερουσιαστές και 97 δήμαρχοι και αντιδήμαρχοι.
Αυτός ήταν ο λόγος άλλωστε για τον οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέφραζε μέχρι πρότινος την ικανοποίησή της για τις προσπάθειες που γίνονται απέναντι στην διαφθορά.
Η θέση της κυβέρνησης
Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι με τα διατάγματα που προωθεί θα αποσυμφορηθούν οι φυλακές από τη μία και από την άλλη, ο ποινικός κώδικας θα ευθυγραμμιστεί με πρόσφατες δικαστικές αποφάσεις. Ωστόσο, σύσσωμο το δικαστικό σώμα τάσσεται κατά των αλλαγών και έχει πάρει θέση στο πλευρό των πολιτών που διαδηλώνουν.
Τι υποστηρίζουν οι επικριτές
Η Λάουρα Στέφα, ειδικός στην καταπολέμηση της διαφθοράς από το Expert Forum, δήλωσε στο euronews ότι οι αλλαγές έχουν σχεδιαστεί έτσι, ώστε να βοηθήσουν τον πρόεδρο του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, Λίβιου Ντραγκνέα, ο οποίος κατηγορείται για κατάχρηση εξουσίας και έχει καταδικαστεί για εκλογική απάτη.
Ένα από τα βασικά σημεία για τα οποία ασκείται κριτική στην κυβέρνηση, εκτός από το περιεχόμενο των διαταγμάτων, είναι ο τρόπος με τον οποίο υιοθετούνται, καθώς έχουν το χαρακτήρα του κατεπείγοντος και δεν θα τεθούν σε ψηφοφορία στη Βουλή.
«Η βιασύνη για την υιοθέτηση της νομοθεσίας, μέσα σε μία νύχτα, είναι για να τον βοηθήσουν. Θα πίστευε κανείς ότι δεν γίνονται πλέον τέτοια πράγματα στην Ρουμανία, αλλά γίνονται», δηλώνει η Λάουρα Στέφα.
Ο πρόεδρος της χώρας, Κλάους Γιοχάνις, κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι αγνοεί το κράτος δικαίου, ενώ πολλοί θεωρούν ότι οι δημόσιοι λειτουργεί θα ενθαρρύνονται να κάνουν κατάχρηση εξουσίας.
Θυμωμένοι πολίτες
Αναλυτές υποστηρίζουν ότι οι πολίτες είναι θυμωμένοι γιατί βλέπουν ότι οι αλλαγές σηματοδοτούν μία καμπή στην καταπολέμηση της διαφθοράς.
«Νομίζω ότι είναι πολύ δύσκολο να υπερασπιστεί κανείς τις ενέργειες της κυβέρνησης, αλλά αν γινόταν μία συζήτηση στη Βουλή, δεν θσ ήταν τόσο εξαγριωμένοι», δηλώνει ο πολιτικός αναλυτής Ράντου Μαγκντίν.
Τι προηγήθηκε
Οι Σοσιαλδημοκράτες επέστρεψαν στην εξουσία, με ισχυρή πλειοψηφία το Δεκέμβριο, τάζοντας αύξηση μισθών, συντάξεων και δημοσίων δαπανών.
Ένα χρόνο νωρίτερα, η κυβέρνηση Βίκτορ Πόντα παραιτήθηκε, λόγω πιέσεων μετά από την αποκάλυψη σκανδάλου διαφθοράς.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤι ακολουθεί
Ο πρόεδρος Κλάους Γιοχάνις προσέφυγε στο Συνταγματικό Δικαστήριο κατά κυβερνητικού διατάγματος.
«Είναι προφανώς μία νομική συνταγματική διαφορά ανάμεσα στην κυβέρνηση και το δικαστικό σύστημα και το κοινοβούλιο», δήλωσε ο ρουμάνος πρόεδρος κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που μεταδόθηκε από την τηλεόραση.
Ο Κλάους Γιοχάνις κάλεσε τη σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση να ανακαλέσει το διάταγμα, το οποίο υιοθετήθηκε την Τρίτη και θα τεθεί σε ισχύ σε μία εβδομάδα, εκτός εάν το Συνταγματικό Δικαστήριο αποφανθεί εναντίον του.
Το Ανώτερο Δικαστικό Συμβούλιο της Ρουμανίας, το κορυφαίο όργανο δικαστικού ελέγχου της χώρας, έχει επίσης προσφύγει στην δικαιοσύνη αμφισβητώντας το κυβερνητικό διάταγμα.