Ελλάδα: Προσδοκίες και «αγκάθια» από τις διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς

Ελλάδα: Προσδοκίες και «αγκάθια» από τις διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς
Από Efi Koutsokosta
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button

Οι θεσμοί επέστρεψαν στην Αθήνα την Τρίτη με μία λίστα προαπαιτουμένων που περιλαμβάνουν νέα μέτρα και ορόσημα.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Μπορεί την προηγούμενη εβδομάδα, το Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου να ολοκληρώθηκε με συμφωνία επί της αρχής ανάμεσα σε θεσμούς και ελληνική κυβέρνηση, ωστόσο αυτό ήταν ένα μόνο πρώτο βήμα για τα δύσκολα που ξεκινούν σήμερα.

Οι θεσμοί επέστρεψαν στην Αθήνα την Τρίτη με μία λίστα προαπαιτουμένων που περιλαμβάνουν νέα μέτρα και ορόσημα.

Τεχνική συμφωνία, επικαιροποιημένο μνημόνιο, νομοθέτηση μέτρων, χρέος και μεσοπρόθεσμοι δημοσιονομικοί στόχοι, συμφωνία με ΔΝΤ και στο τέλος εκταμίευση.

Αυτοί είναι οι διαδοχικοί σταθμοί τους οποίους πρέπει να περάσει η κυβέρνηση προκειμένου να προχωρήσει το πρόγραμμα και να πάρει το πράσινο φως από την ΕΚΤ για ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.

Σύμφωνα με πηγές κοντά στη διαπραγμάτευση, ο στόχος για ολοκλήρωση της αξιολόγησης πριν από το επόμενο Eurogroup στις 20 Μαρτίου, είναι φιλόδοξος αλλά εφικτός.

Όμως η ολοκλήρωση της αξιολόγησης δεν αρκεί ούτε για την εκταμίευση της επόμενης δόσης ούτε για την ένταξη της χώρας στην ποσοτική χαλάρωση.

ΤΑ ΝΕΑ ΜΕΤΡΑ

Αν και τα νέα μέτρα στο σύνολό τους θα αποφασιστούν τις επόμενες ημέρες που τα τεχνικά κλιμάκια θα βρίσκονται στην Αθήνα, το ύψος αυτών, σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές ορίζεται στο 2% του ΑΕΠ.

Αγορά εργασίας, φορολογικό και συνταξιοδοτικό αποτελούν τους τρεις πυλώνες της συμφωνίας.

Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα πληροφορίες, ευρωπαϊκοί θεσμοί και ΔΝΤ φαίνεται ότι προεσέρχονται στις συνομιλίες με μία κοινή στάση όσον αφορά τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να εφαρμόσει η ελληνική κυβέρνηση και αποτελούν προϋπόθεση για τη συμμετοχή του Ταμείου στο πρόγραμμα.

Όσον αφορά την αγορά εργασίας, τα πράγματα δε θα είναι εύκολα για την ελληνική κυβέρνηση.

Η υπουργός Εργασίας ‘Εφη Αχτσιόγλου έχει επανειλημμένως αναφερθεί στην ανάγκη αποκατάστασης των συλλογικών διαπραγματεύσεων.

Μάλιστα, αναφέρει χαρακτηριστικά ότι οι μεταρρυθμίσεις που έγιναν από το 2010 μέχρι και σήμερα, αντί να ικανοποιήσουν το στόχο της μετάβασης σε ένα αποκεντρωμένο σύστημα συλλογικών διαπραγματεύσεων, τελικά οδήγησαν στην απόλυτη κατάρρευση του συστήματος.

Και για το λόγο αυτό, η ελληνική κυβέρνηση επικαλείται τη συμφωνία του 2015 που προβλέπει ότι «οι ελληνικές αρχές πρέπει να ευθυγραμμιστούν με τις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές στους τομείς των συλλογικών διαπραγματεύσεων, ομαδικών απολύσεων και του συνδικαλιστικού νόμου».

Από την πλευρά του, το ΔΝΤ απαντά ότι μπορεί να συζητήσει τις «βέλτιστες πρακτικές» από εδώ και στο εξής για μία σειρά από θέματα αλλά όχι για όσα έχουν ήδη συμφωνηθεί σε προγενέστερο στάδιο και διαμηνύει ότι το θέμα των συλλογικών διαπραγματεύσεων έχει κλείσει.

Για το συνταξιοδοτικό, ΔΝΤ και Ευρωζώνη ζητούν ένα νέο μίγμα υπολογισμού των συντάξεων που θα μειώνει τη συνολική δαπάνη του προϋπολογισμού.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που επικαλείται το ΔΝΤ, η συνολική δαπάνη της ελληνικής κυβέρνησης για τις συντάξεις φτάνει το 9-10% όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος δεν ξεπερνάει το 2% του ΑΕΠ.

Παρόλα αυτά, ως αντίμετρο προτείνουν τη λήψη μέτρων που θα αφορούν τη δημιουργία ενός συστήματος κοινωνικής προστασίας για τους ασθενέστερους και την ανεργία.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Όσον αφορά τη φορολογία, το νέο μίγμα πολιτικής συνίσταται σε δύο άξονες: διεύρυνση της φορολογικής βάσης και μείωση του αφορολογήτου ορίου, προκειμένου περισσότεροι άνθρωποι να μοιράζονται το βάρος της φορολόγησης, όπως έχουν σημειώσει εμπειρογνώμονες του ΔΝΤ.

Αγορά ενέργειας και ιδιωτικοποιήσεις θα συζητηθούν επίσης αν και σύμφωνα με πληροφορίες, το ΔΝΤ θεωρεί τις ιδιωτικοποιήσεις θέμα δευτερεύουσας σημασίας γιατί βάσει πρότερης εμπειρίας οι προβλέψεις πάντα υπερτερούσαν του αποτελέσματος σε αυτό το πεδίο.

Παράλληλα, θα πρέπει να κλείσουν μια σειρά από μικρότερες εκκρεμότητες, που σύμφωνα με ευρωπαϊκή πηγή πρόκειται για μία λίστα 82 σημείων που έχουν ήδη συζητηθεί και δε θα χρειαστεί πολύς χρόνος.

Όταν κλείσουν όλα αυτά, θα πρέπει να περιληφθούν στο επικαιροποιημένο μνημόνιο που θα συνταχθεί και να ψηφιστούν άμεσα.

Τα μέτρα που αφορούν συντάξεις και φορολογία θα ψηφιστούν τώρα και θα εφαρμοστούν διαδοχικά το 2019 και 2020, μετά δηλαδή την ολοκλήρωση του προγράμματος.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

ΛΙΤΟΤΗΤΑ vs ΑΝΤΙΣΤΑΘΜΙΣΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

Πράγματι, είναι η πρώτη φορά που παράγοντες της Ευρωζώνης και του ΔΝΤ μιλούν ανοιχτά για την ανάγκη να μπει ένα τέλος στη λιτότητα στην Ελλάδα.

Όλοι, από τους πιο σκληρούς έως τους πιο υποστηρικτικούς, παραδέχονται ότι η χώρα έχει κάνει μεγάλη πρόοδο και η δημοσιονομική προσαρμογή που έχει πετύχει έχει υπάρξει εντυπωσιακή.

Ωστόσο, στην ερώτηση εάν όντως η λιτότητα έχει τελειώσει, υπάρχει ένας δισταγμός.

«Ίσως», «θα μπορούσε», «εάν όλα πάνε καλά» είναι μία απάντηση των πιο αισιόδοξων.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Κάποιοι άλλοι παραδέχονται ότι οι θυσίες για τους πολίτες δεν έχουν τελειώσει ακόμα, καθώς αν και το νέο μίγμα πολιτικής που θα υιοθετηθεί θα περιλαμβάνει αντισταθμιστικά μέτρα, θα περιλαμβάνει σίγουρα και περικοπές συντάξεων και επιπλέον φορολόγηση για κάποιους.

Το ακριβές «πακέτο» αναμένεται να καθοριστεί τις επόμενες δύο εβδομάδες.

Για το ΔΝΤ, οι επόμενες δύο εβδομάδες είναι κρίσιμες και τα κλιμάκια θα μπορούσαν να επιστρέψουν στη βάση τους με μία συμφωνία στην καλύτερη περίπτωση αλλά και χωρίς συμφωνία εάν τα πράγματα δεν πάνε καλά.

Το θετικό μέρος της διαπραγμάτευσης αφορά στα αντισταθμιστικά μέτρα ή αντίμετρα.

Αυτά, σύμφωνα με ευρωπαϊκή πηγή, μπορούν να νομοθετηθούν τώρα και να εφαρμοστούν το 2019 και 2020, εάν και εφόσον ξεπεραστούν οι δημοσιονομικοί στόχοι τότε.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Αλλά θα καθοριστούν από τώρα, στο πλαίσιο της διπαραγμάτευσης, μετά από συνεννόηση με τους θεσμούς.

ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΔΝΤ

Εάν λοιπόν όλη αυτή η διαδικασία ολοκληρωθεί επιτυχώς με συμφωνία και νομοθέτηση, τότε ΔΝΤ και Ευρωζώνη, θα πρέπει να αποφασίσουν τι θα γίνει με τα μέτρα για το χρέος και τους μεσοπρόθεσμους στόχους για τα πρωτογενή πλεόνασματα.

Όσον αφορά το χρέος, το ΔΝΤ παραμένει αμετακίνητο στις θέσεις του.

Για να αποφασίσει το Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου συμμετοχή στο πρόγραμμα με νέο δάνειο θα πρέπει να έχει στο τραπέζι έναν οδικό χάρτη για αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, ακόμα και αν αυτή ξεκινήσει σε μεταγενέστερο στάδιο.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Παράλληλα, θα πρέπει να έχει προσδιοριστεί και ποιο θα πρέπει να είναι το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος που θα πρέπει να επιτυγχάνει η ελληνική πλευρά για τα επόμενα χρόνια.

Η γερμανική πλευρά ζητάει δέκα χρόνια αλλά αυτό δε φαίνεται πιθανό να γίνει αποδεκτό, καθώς το ΔΝΤ θεωρεί ότι αποτελεί ανέφικτο στόχο για δύο λόγους: Γιατί συμπιέζει τους ρυθμούς ανάπτυξης προς τα κάτω και πολιτικά είναι δύσκολο να προχωρήσει.

Αν υπάρξει συμφωνία και σε αυτό το επίπεδο, τότε το ΔΣ του Ταμείου θα μπορέσει να δώσει το «πράσινο φως» για μία νέα δανειακή σύμβαση με την Ελλάδα.

Τότε θα πρέπει να συναφθεί νέο μνημόνιο ανάμεσα πλέον στην ελληνική κυβέρνηση και το ΔΝΤ, που θα περιλαμβάνει 3-4 προαπαιτούμενα και θα μπορούσε να έχει διάρκεια ακόμα και δύο χρόνια.

Ωστόσο, το επικρατέστερο σενάριο είναι να έχει διάρκεια μέχρι τον Αύγουστο του 2018, που λήγει και το τρίτο πρόγραμμα.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΧΑΛΑΡΩΣΗ

Όταν, λοιπόν ολοκληρωθούν αυτά τα βήματα, που περιλαμβάνουν ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης, προσδιορισμό μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος και συμφωνία με το ΔΝΤ, τότε το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ, θα συντάξει τη δική του έκθεση για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.

Τότε και μόνο βάσει αυτή της ανάλυσης, η ΕΚΤ μπορεί να ζητήσει από τα μέλη της, που είναι εκπρόσωποι όλων των κρατών μελών, να δεχθούν την ένταξη της χώρας στην ποσοτική χαλάρωση.

Αυτό θεωρείται πολύ σημαντικό από την ελληνική κυβέρνηση καθώς θα δημιουργούσε ευνοϊκό κλίμα για την έξοδο της χώρας στις αγορές του χρόνου και τη μείωση του κόστους χρηματοδότησης της ελληνικής οικονομίας.

Ωστόσο, όλοι οι παράγοντες που παραμένουν στο «παιχνίδι» θεωρούν ότι η Ελλάδα έχει μία ευκαιρία τώρα να τελειώνει με τα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Το τρίτο πρόγραμμα θα μπορούσε να είναι το τελευταίο πρόγραμμα και να ολοκληρωθεί τον Αύγουστο του 2018 χωρίς καν να χρειαστούν όλα τα χρήματα που προβλέπονται.

Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια

Σχετικές ειδήσεις

Αθήνα: Επέστρεψαν οι θεσμοί - Ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις

«Η Ελλάδα διατηρεί την ικανότητα να εξυπηρετήσει το χρέος της»

Κριστίν Λαγκάρντ: «Η Ελλάδα μπορεί να εμπνεύσει ολόκληρη την Ευρωζώνη»