Ο βραζιλιάνος συγγραφέας Φλάβιο Γκόλντμαν παρουσιάζει στο Studio Μαυρομιχάλη το άπαικτο στη χώρα μας έργο του «Οι Επιβάτες»
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟ βραζιλιάνος συγγραφέας Φλάβιο Γκόλντμαν παρουσιάζει στο Studio Μαυρομιχάλη το άπαικτο στη χώρα μας έργο του «Οι Επιβάτες», από τη Δευτέρα 8 μέχρι την Τρίτη 30 Μαΐου. Η παράσταση που ανεβαίνει σε σκηνοθεσία του Ελληνοβραζιλιάνου Φίλιππου Μέντες Λάζαρη εστιάζει στην σχέση ανάμεσα σ’ έναν ψυχαναλυτή και τον ασθενή του.
Οι δυο τους μπαίνουν τυχαία μαζί στο ασανσέρ που θα τους οδηγήσει στο ιατρείο του πρώτου για την καθιερωμένη συνεδρία τους. Ξαφνικά, το ασανσέρ σταματά. Τα κινητά τους είναι εκτός δικτύου και οι δυο τους, ψυχαναλυτής και ασθενής, εγκλωβίζονται στο στενό χώρο του ασανσέρ που θα γίνει ο τόπος μιας ασυνήθιστης αλλά πολύ ουσιαστικής «συνεδρίας». Η ριζική αυτή μεταβολή προκαλεί μια βίαιη ανατροπή στην αυστηρά εδραιωμένη σχέση τους.
Συζητήσαμε με τον συγγραφέα Φλάβιο Γκόλντμαν, που είναι και διπλωμάτης στην πρεσβεία της Βραζιλίας στην Ελλάδα για το έργο του που έχει κερδίσει αρκετές διακρίσεις στη χώρα του, για την Ελλάδα αλλά και για τη σύγχρονη βραζιλιάνικη δραματουργία.
- Πώς γεννήθηκε η ιδέα αυτού του θεατρικού έργου; Βασίζεται σε αληθινό συμβάν;
Το έργο δεν είναι ακριβώς εμπνευσμένο από ένα συγκεκριμένο συμβάν, αλλά από παρατηρήσεις που αφορούν την πραγματικότητα της ψυχαναλυτικής σχέσης. Ιδιαίτερα το γεγονός ότι πρόκειται για σχέση μεγάλης οικειότητας που χαρακτηρίζεται όμως συγχρόνως από μια απόσταση που συντηρείται από πολύ αυστηρούς κανόνες. Σκέφτηκα ότι θα είχε ενδιαφέρον, από δραματουργική άποψη, να τοποθετήσω τον ψυχαναλυτή και τον ασθενή του σε μια κατάσταση στην οποία θα ήταν πολύ δύσκολο να σεβαστούν αυτό το σύνολο των κανόνων.
- Περιγράψτε μας τους δύο χαρακτήρες του έργου και τη σχέση που έχουν αναπτύξει πριν μπουν στο ασανσέρ
Οι πληροφορίες που έχουμε, μέχρι να μπουν οι ήρωες στο ασανσέρ, είναι ότι τηρούν πιστά τους κανόνες και τον κώδικα που ρυθμίζει τη μεταξύ τους σχέση, καθώς υπακούν, όπως αναμένεται, στο ρόλο του ψυχαναλυτή και του ασθενή αντίστοιχα. Ο Σαμίρ, ο ψυχαναλυτής, είναι κατ’ ανάγκη ένας πιο μυστηριώδης ήρωας, που μας παρουσιάζεται όπως οι περισσότεροι ψυχαναλυτές στους ασθενείς τους, δηλαδή «σαν μια λευκή σελίδα». Δεν γνωρίζουμε σχεδόν τίποτα για αυτόν. Από την άλλη, ο Ρικάρντο, ο ασθενής, είναι ένας ήρωας υπερβολικά εξωστρεφής. Είναι ένας διαφημιστής, με μεγάλη ανάγκη για επικοινωνία και αναγνώριση. Πρόκειται για δύο ουσιαστικά αντίθετους χαρακτήρες, τουλάχιστον εκ πρώτης όψεως.
- Τι αλλάζει μετά τον εγκλωβισμό τους; Τι έρχεται στην επιφάνεια;
Αυτό είναι έκπληξη και συνιστά το επίκεντρο ενδιαφέροντος του έργου που καλούμε τους θεατές να ανακαλύψουν! Ωστόσο μπορώ να πω εκ των προτέρων ότι η κατάσταση δεν θα είναι ούτε εύκολη ούτε ανιαρή για κανέναν από τους δυο τους.
- Ποια είναι τα θέματα που θίγει το έργο σας;
Πιστεύω ότι το έργο επιχειρεί να διερευνήσει την ευθραυστότητα των ορίων της οικειότητας και της εξουσίας στις ανθρώπινες σχέσεις. Μια σχέση στην οποία όλα φαίνονται σαφώς καθορισμένα, διαφυλαγμένα από πολύ αυστηρούς κανόνες, μπορεί να ανατραπεί πλήρως με μια απλή αλλαγή σεναρίου και σκηνικού. Επίσης, ενδέχεται αυτές οι ριζικές αλλαγές, παρότι είναι δύσκολο να επιχειρηθούν, παρότι είναι αποσταθεροποιητικές, να μπορέσουν να ανοίξουν νέους δρόμους έως και να οδηγήσουν στην ανανέωση της σχέσης.
- Γιατί αποφασίσατε να το ανεβάσετε στην Αθήνα και γιατί το δώσατε να το σκηνοθετήσει ένας ελληνοβραζιλιάνος σκηνοθέτης; Αισθάνεστε πιο άνετα;
Η Ελλάδα είναι το λίκνο του θεάτρου. Το όνειρο κάθε δραματουργού είναι να μπορέσει να ανεβάσει έργο του εδώ. Εκτός από την ιστορία της, η Αθήνα διαθέτει επίσης μια πολύ εντυπωσιακή σύγχρονη παρουσία στο χώρο του θεάτρου. Το πλήθος και η ποιότητα των έργων που παίζονται στην πόλη, παραπέμπουν σε μια πολύ ζωντανή σκηνή, με εξαίρετους επαγγελματίες και ένα κοινό που είναι φανερό ότι εκτιμά το θέατρο. Γνώρισα τον Φίλιππο Μέντες Λάζαρη εδώ στην Αθήνα και άρχισα να θαυμάζω τη δουλειά του ως σκηνοθέτη. Το γεγονός ότι έχουμε και οι δυο κοινές εμπειρίες και ως Βραζιλιάνοι μιλάμε την ίδια γλώσσα, σίγουρα διευκόλυνε την επικοινωνία και τον καλλιτεχνικό διάλογο. Ωστόσο, είναι αλήθεια πως το έργο απευθύνεται σε όλους. Δεν υπάρχει κανένα στοιχείο του που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ειδικά βραζιλιάνικο και πιστεύω ότι ένας σκηνοθέτης οποιασδήποτε εθνικότητας θα μπορούσε να το ανεβάσει χωρίς δυσκολία!
- Συνεχίζετε να γράφετε; Είναι εύκολο να το κάνετε παράλληλα με την διπλωματική της σταδιοδρομία;
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΝαι. Αυτόν τον καιρό έχω στα σκαριά ένα νέο έργο. Δεν είναι καθόλου εύκολο να συνδυασθεί η δουλειά του θεατρικού συγγραφέα με τη διπλωματική καριέρα. Υπάρχει μια μεγάλη παράδοση συγγραφέων-διπλωματών. Στη Βραζιλία, κάποιοι από τους μεγαλύτερους πεζογράφους και ποιητές μας εργάζονταν ως διπλωμάτες. Στην Ελλάδα εσείς έχετε το παράδειγμα του Σεφέρη. Ωστόσο, μπορείτε να διαπιστώσετε ότι σπανίζουν οι θεατρικοί συγγραφείς ανάμεσα στους διπλωμάτες. Είναι πολύ πιο δύσκολο να προσπαθήσεις να ανεβάσεις ένα έργο στη σκηνή όταν βρίσκεσαι μακριά από τη χώρα σου και εγώ γράφω θεατρικά έργα μόνο στη δική μου γλώσσα. Το θέατρο απαιτεί μια προσπάθεια που είναι πολύ πιο συλλογική, απαιτεί πολύ πιο στενή και συχνή επαφή με τον σκηνοθέτη, την ομάδα παραγωγής, κ.λπ., πράγμα που δεν ισχύει για την πεζογραφία ή την ποίηση.
- Δεν γνωρίζουμε καθόλου τη θεατρική δραματουργία της Βραζιλίας. Υπάρχει μεγάλη παραγωγή; Ποια είναι η θεματολογία των έργων; Είναι περισσότερο ρεαλιστικά, ψυχολογικά; Δώστε μας μια γενική εικόνα
Εδώ στην Ελλάδα πριν από πέντε περίπου χρόνια είχε ανεβεί το έργο «Το φιλί στην άσφαλτο» του Νέλσον Ροντρίγκες, που θεωρείται ο προπάτορας και ο κυριότερος εκπρόσωπος της σύγχρονης δραματουργίας στη Βραζιλία. Το έργο σκηνοθέτησε ο Φίλιππος Μέντες Λάζαρης. Αλλά έχετε δίκιο, αυτό είναι κάτι σπάνιο και δεν αρκεί. Υπάρχει μια νέα γενιά πολύ ταλαντούχων βραζιλιάνων συγγραφέων και γίνεται προσπάθεια να γίνουν περισσότερο γνωστά τα έργα τους στο εξωτερικό, με μεταφράσεις, αναγνώσεις, κλπ.. Πριν λίγο καιρό η Πρεσβεία δώρισε σε ορισμένα ιδρύματα στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένου και του Εθνικού Θεάτρου, μια έκδοση, στα αγγλικά, με κείμενα σύγχρονων θεατρικών συγγραφέων. Αυτοί οι συγγραφείς γράφουν για ποικίλα θέματα, πρόκειται για έργα με έντονες ανησυχίες για την κοινωνική κατάσταση στη Βραζιλία αλλά και για έργα που εμβαθύνουν σε ζητήματα ανθρώπινων σχέσεων. Θα ήταν πολύ ωραίο να γίνουν γνωστοί εδώ οι νέοι βραζιλιάνοι συγγραφείς, αλλά και να γίνουν γνωστοί στη Βραζιλία οι νέοι Έλληνες συγγραφείς. Όλος ο κόσμος θα βγει κερδισμένος από την ενίσχυση αυτής της πολιτιστικής γέφυρας ανάμεσα σε Βραζιλιάνους και Έλληνες, έχοντας το θέατρο ως έναν από τους πυλώνες της.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟι επιβάτες
Σκηνοθεσία: Φίλιππος Μέντες Λάζαρης
Μετάφραση: Χριστόδουλος Κακούρης
Επιμέλεια μετάφρασης: Κατερίνα Κοκκινίδου
Βοηθός Σκηνοθέτη: Άρτεμις Δούρου
Σκηνογραφία: Μανώλης Ηλιάκης
Φωτισμοί: Χριστίνα Θανάσουλα
Βοηθός Φωτιστή: Δήμητρα Δανδόλου
Ηχητική επιμέλεια: Χρήστος Δαμουλάκης
Ενδυματολογική επιμέλεια: Εm Κei
Σκίτσο αφίσας: Μιχάλης Μανουσάκης
Σχεδιασμός Αφίσας: Μανώλης Ηλιακής
Φωτογραφίες: Μαρίλια Φωτόπουλου
Παίζουν: Αλέξανδρος Σωτηρίου, Στέλιος Ξανθουδάκης, Άρτεμις Δούρου
INFO
Studio Μαυρομιχάλη
Μαυρομιχάλη 134, τηλ. 2106453330, www.studiomavromihali.gr
Παραστάσεις: Δευτέρα και Τρίτη, ώρα: 21.00.
Μέχρι τις 30 Μαΐου 2017. Διάρκεια: 80 λεπτά
Τιμές εισιτηρίων: 10 ευρώ κανονικό, 8 ευρώ μειωμένο: φοιτητικό, ανέργων, άνω των 65