ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΝίκη του κεντροδεξιού Συντηρητικού Κόμματος της Τερέζα Μέι, χωρίς να εξασφαλίζεται αυτοδυναμία, δίνει το πρώτο exit poll των τριών μεγαλύτερων τηλεοπτικών σταθμών της Μ. Βρετανίας.
Σε σύνολο 650 εδρών και ενώ για την αυτοδυναμία χρειάζονται 326, οι Συντηρητικοί φέρονται να λαμβάνουν 314, οι Εργατικοί 266, το Σκωτσέζικο Εθνικό Κόμμα 34 και οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες 14.
Τα αποτελέσματα του exit poll:
- Συντηρητικό Κόμμα (Κεντροδεξιά): 314 έδρες
- Εργατικό Κόμμα (Κεντροαριστερά): 266 έδρες
- Σκωτικό Εθνικό Κόμμα (Σκωτσέζικος Εθνικισμός – Κεντροαριστερά): 34 έδρες
- Φιλελεύθεροι Δημοκράτες (Κέντρο): 14 έδρες
- Plaid Cymru 3
- Πράσινοι 1
- Λοιποί 18
Οι κάλπες έκλεισαν στις 22:00 (τοπική ώρα, 00:00 ώρα Ελλάδας).
Το τελικό αποτέλεσμα θα γίνει γνωστό τα ξημερώματα της Παρασκευής.
Συνολικά 47 εκατομμύρια ψηφοφόροι κλήθηκαν στις κάλπες για να ψηφίσουν.
Από τις γενικές εκλογές θα εκλεγούν 650 βουλευτές, ενώ στους εκλογικούς καταλόγους είναι εγγεγραμμένοι 46,9 εκατομμύρια ψηφοφόροι, έναντι 46,4 εκατομμυρίων ψηφοφόρων το 2015.
Οι εκλογές έγιναν πρόωρα και στον αρνητικό απόηχο των πρόσφατων αιματηρών τρομοκρατικών επιθέσεων στο Μάντσεστερ και το Λονδίνο, με το ποσοστό των Συντηρητικών της πρωθυπουργού Τερέζας Μέι να μειώνεται σύμφωνα με τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων, έναντι των αρχικών εκτιμήσεων για άνετη επικράτησή τους.
Εάν οι Συντηρητικοί χάσουν την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών στο βρετανικό κοινοβούλιο, όπως δείχνουν οι προβλέψεις του exit poll, θα έχουν την επιλογή να σχηματίσουν είτε κυβέρνηση μειοψηφίας είτε κυβέρνηση συνασπισμού με ένα ή περισσότερα κόμματα.
Και στις δύο περιπτώσεις, οι διαπραγματεύσεις είναι πιθανόν να διαρκέσουν πολλές εβδομάδες, γεγονός που θα πλήξει το χρονοδιάγραμμα του Brexit την ώρα που οι διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Ενωση είναι προγραμματισμένο να ξεκινήσουν σε δέκα μέρες.
Με μόνο 314 έδρες, σύμφωνα με τις προβλέψεις, έναντι 330 μέχρι σήμερα, θα χρειασθούν καμιά δεκαριά έδρες στο Συντηρητικό Κόμμα της Τερέζα Μέι για να εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία και αυτοδυναμία.
Πρόκειται για ένα τρομακτικό πλήγμα για την πρωθυπουργό που κήρυξε πρόωρες εκλογές για να ενισχύσει την πλειοψηφία της των 17 εδρών.
Για να συνεχίσουν να κυβερνούν, οι Συντηρητικοί έχουν την δυνατότητα να σχηματίσουν κυβέρνηση μειοψηφίας. Στην περίπτωση αυτή, θα είναι μόνοι στην εξουσία, αλλά θα εξαρτώνται από την στήριξη των άλλων κομμάτων για να εξασφαλίζουν την ψήφιση των νομοσχεδίων τους.
Οι Ενωτικοί της Βόρειας Ιρλανδίας, που πρόσκεινται στους Τόρις, θα είναι ένας προνομιακός εταίρος.
Ωστόσο, μία τέτοια κυβέρνηση θα είναι εξαιρετικά εύθραυστη. Την τελευταία φορά που ανέλαβε την εξουσία κυβέρνηση μειοψηφίας ήταν το 1974, όταν οι Συντηρητικοί είχαν προκηρύξει πρόωρες εκλογές για να τις χάσουν από το Εργατικό Κόμμα.
Ομως, η κυβέρνηση μειοψηφίας του Εργατικού Χάρολντ Ουίλσον δεν κατόρθωσε να παραμείνει στην εξουσία παρά λίγους μήνες, μέχρι την διεξαγωγή νέων εκλογών.
Οι Τόρις μπορούν επίσης να προσπαθήσουν να σχηματίσουν κυβέρνηση συνασπισμού, όπως έκαναν το 2010, όταν συμμάχησαν με τους κεντρώους, φιλοευρωπαίους Φιλελεύθερους-Δημοκράτες. Σήμερα όμως μία τέτοια σύμπραξη είναι σχεδόν αδιανόητη, καθώς οι θέσεις των δύο κομμάτων για το Brexit είναι εκ διαμέτρου αντίθετες.
Σε περίπτωση που οι Συντηρητικοί αποτύχουν να σχηματίσουν κυβέρνηση, μειοψηφίας ή συνασπισμού, ένα άλλο σενάριο είναι θεωρητικά πιθανό: μία συμμαχία ανάμεσα στο Εργατικό Κόμμα, το Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας, το Κόμμα των Φιλελεύθερων Δημοκρατών, που συγκεντρώνουν 314 έδρες, σύμφωνα με τις προβλέψεις, με την υποστήριξη των Πρασίνων και μικρών τοπικών κομμάτων.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΠως γίνεται η ψηφοφορία
Οι υποψήφιοι με τις περισσότερες ψήφους σε μία περιοχή εκλέγονται βουλευτές. Οι ψηφοφόροι μπορούν να ψηφίσουν μόνο για βουλευτές και όχι για το ποιον επιθυμούν ως πρωθυπουργό.
Κάθε περιοχή στέλνει ένα μόνο βουλευτή στην Βουλή των Κοινοτήτων. Συνήθως το κόμμα με τις περισσότερες θέσεις στην Βουλή είναι και ο νικητής των εκλογών. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι μπορεί να σχηματίσει και κυβέρνηση. Αν δεν έχει την πλειοψηφία τότε θα πρέπει να υπάρξει συνεργασία κομμάτων αλλιώς μπορεί να σχηματιστεί κυβέρνηση μειοψηφίας.
ΠΟΙΟΣ ΘΑ ΑΝΑΛΑΒΕΙ ΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ;
Προκειμένου να προκύψει μια πλειοψηφική κυβέρνηση, το μεγαλύτερο κόμμα πρέπει θεωρητικά να κερδίσει τουλάχιστον 326 έδρες από τις 650 περιφέρειες του Ηνωμένου Βασιλείου. Πρακτικά, το όριο για την πλειοψηφία είναι περίπου 323, καθώς το ιρλανδικό εθνικιστικό κόμμα Σιν Φέιν δεν καταλαμβάνει στο κοινοβούλιο του Λονδίνου τις έδρες που κερδίζει στη Βόρεια Ιρλανδία.
Η αδυναμία να εξασφαλιστεί μια ξεκάθαρη πλειοψηφία για τους Συντηρητικούς θα έχει ως αποτέλεσμα η Μέι και ο ηγέτης των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν να προσπαθήσουν να βρουν εταίρους για να στηρίξουν μια νέα κυβέρνηση.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΩς απερχόμενη πρωθυπουργός, η Μέι έχει το δικαίωμα να κάνει την πρώτη προσπάθεια για τον σχηματισμό συνασπισμού, αλλά και η σκληρή της στάση για το Brexit («Το να μην υπάρξει συμφωνία είναι καλύτερο από το να έχουμε μια κακή συμφωνία») πιθανόν να καταστήσει την εύρεση του κατάλληλου εταίρου δύσκολη.
Μέχρι να σχηματιστεί η νέα κυβέρνηση, η Μέι και οι υπουργοί της διατηρούν τις θέσεις τους και νομικά τις εξουσίες τους για να λειτουργούν εξ ονόματος της χώρας, αν και αναμένεται να αποφύγουν να λάβουν σημαντικές αποφάσεις.
ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΜΕΙΟΨΗΦΙΑΣ
Η Μέι θα μπορούσε να επιχειρήσει να ηγηθεί μιας κυβέρνησης χωρίς να έχει την πλειοψηφία, προσπαθώντας να εξασφαλίσει κάθε φορά την στήριξη των αντιπάλων στο κοινοβούλιο. Αυτό θα θέσει σε δοκιμασία τη διακομματική στήριξη για τις προεκλογικές της δεσμεύσεις.
Ενώ η σκληροπυρηνική στρατηγική της Μέι για το Brexit βρίσκει αντίθετα όλα τα άλλα μεγάλα κόμματα, η Βρετανία έχει ήδη ξεκινήσει την αντίστροφη μέτρηση για την αποχώρησή της ενεργοποιώντας τη διετή διαπραγματευτική περίοδο με τις Βρυξέλλες. Είναι απίθανο η Μέι να συμφωνήσει να σταματήσει το διαζύγιο του Brexit.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΣε κάθε περίπτωση, τα σχέδια της Μέι συνεχίζουν να βασίζονται στην ικανότητά της να περάσει νόμους από τη Βουλή. Πρώτα να μετατρέψει την ευρωπαϊκή νομοθεσία σε βρετανικούς νόμους και μετά να σχεδιάσει μια νέα πολιτική για την εποχή μετά το Brexit για θέματα όπως η μετανάστευση και η φορολογία.
Οι καθυστερήσεις ή τα εμπόδια για αυτή τη νομοθεσία θα μπορούσαν να δημιουργήσουν τεράστιες αμφιβολίες για το πώς η Βρετανία θα μπορούσε να ελέγξει τα σύνορά της και να έχει εμπορικές σχέσεις με την ΕΕ μετά το Brexit.
Η δημοσιονομική ατζέντα της Μέι, που περιλαμβάνει σχέδια για ισοσκελισμένο προϋπολογισμό έως τα μέσα της επόμενης δεκαετίας μέσω της συνέχισης της ισχύουσας πολιτικής λιτότητας, επίσης θα βρει αντιδράσεις από αντίπαλα κόμματα.
Οι μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό σε θέματα όπως το κυνήγι της αλεπούς και οι περικοπές στις δαπάνες κοινωνικής πρόνοιας και εκπαίδευσης επίσης θα βρουν σημαντική αντίσταση, ενώ θα υπάρξουν αιτήματα να γίνουν τροποποιήσεις.
Ωστόσο, τα σχέδιά της να μειώσει τις αποδοχές των ανώτατων στελεχών, να δώσει λόγο στους εργαζόμενους σε ό,τι αφορά τη στρατηγική μιας εταιρίας και να καταστήσει την εξαγορά βρετανικών εταιριών από ξένες επιχειρήσεις δυσκολότερη θα μπορούσαν αρχικά να εξασφαλίσουν στήριξη αν και άλλοι πιθανόν να ζητήσουν αλλαγές στις πολιτικές πριν συμφωνήσουν να τις στηρίξουν.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΠοιοι είναι οι βασικοί υποψήφιοι
Τα δύο μεγαλύτερα κόμματα είναι και οι βασικοί υποψήφιοι για την νίκη που θα σχηματίσει και την νέα κυβέρνηση. Το δεξιό Συντηρητικό Κόμμα και το αριστερό Εργατικό Κόμμα.
Υπάρχουν ακόμη τα μικρότερα, αλλά εξίσου σημαντικά κόμματα: Φιλελεύθεροι Δημοκράτες, Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα (DUP) στην Β. Ιρλανδία και το Σκωτικό Εθνικό Κόμμα στην Σκωτία (SNP).
Το Κόμμα Ανεξαρτησίας Ηνωμένου Βασιλείου (UKIP) καθώς και οι Πράσινοι αναμένεται να καταλάβουν ορισμένες θέσεις στο Κοινοβούλιο.
Το Εργατικό Κόμμα έχει ως ηγέτη του τον Τζέρεμι Κόρμπιν. Η σοσιαλιστική του ατζέντα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων: Την αύξηση του κατώτατου μισθού σε 10 λίρες την ώρα, δημιουργία επενδυτικής τράπεζας 500 δισεκατομμυρίων λιρών για μετά το Brexit καθώς και μια ουσιαστική και σημαντική συμφωνία υπέρ των Βρετανών για την τελική συμφωνία για το Brexit. ---
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Οι κεντρώοι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες έχουν ως αρχηγό του κόμματος τους τον Τιμ Φάρον. Είναι το μοναδικό κόμμα που λέει ότι θα κάνει δεύτερο δημοψήφισμα για το Brexit. Υποστηρίζουν ότι οποιαδήποτε συμφωνία γίνει στο Brexit θα πρέπει όλοι οι Ευρωπαίοι να έχουν το δικαίωμα της ελεύθερης μετακίνησης μέσα στην Ευρώπη.
Με αρχηγό τους την πρωθυπουργό Τερέζα Μέι το κόμμα των Συντηρητικών θεωρείται και το φαβορί, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, για την νίκη των εκλογών. Η ίδια η Μέι όσο και οι περισσότεροι στο κόμμα αυτό είναι υπέρ του Brexit. Μάλιστα υποστηρίζουν για το Brexit ότι: No deal is better than a bad deal, δηλαδή ότι καμία συμφωνία είναι καλύτερη από μια κακή συμφωνία.
Οι Πράσινοι είναι το μοναδικό κόμμα με δύο αρχηγούς. Καρολίν Λούκας και Τζοναθαν Μπάρτλεϊ. Οι Πράσινοι θέλουν να προχωρήσουν στην δημιουργία ενός παγκόσμιου βασικού εισοδήματος, και να κρατικοποιήσουν όλες τις τράπεζες και τις σιδηροδρομικές εταιρείες.
Το Κόμμα Ανεξαρτησίας Ηνωμένου Βασιλείου (UKIP) είναι ένα ευρωσκεπτικιστικό κόμμα. Το κόμμα ιδρύθηκε πάνω στην ιδέα της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά έχει μετατραπεί σε κόμμα με πλήρες μανιφέστο. Ηγέτης του μετά από μια επεισοδιακή εσωκομματική περίοδο είναι πλέον ο Πολ Νάταλ.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Η Πρώτη Υπουργός της Σκωτίας, Νίκολα Στέρτζιον είναι και η ηγέτης για το Σκωτικό Εθνικό Κόμμα (Scotish National Party). Η ίδια έχει ανακοινώσει ότι θα πρέπει να υπάρξει ένα δεύτερο δημοψήφισμα για ανεξαρτησία της Σκωτίας. Οι σκωτσέζοι ζητούν να παραμείνουν στην Ε.Ε. και για αυτό τον λόγο ζητούν ξανά δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία τους για να ακυρώσουν το Brexit.
Τι λένε οι δημοσκοπήσεις
Οι περισσότερες δημοσκοπήσεις δείχνουν μια μικρή διαφορά μεταξύ των Συντηρητικών και των Εργατικών. Οι Συντηρητικοί φαίνεται να κερδίζουν τις εκλογές με περίπου 42% ενώ οι Εργατικοί καταλαμβάνουν το 39%. Όλα όμως παραμένουν ακόμη ρευστά.