Η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης για τη Γιουγκοσλαβία, όπως αναμενόταν, δεν ικανοποιεί όλες τις πλευρές στη Σερβία.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤον διχασμό της σερβικής κοινωνίας φέρνει στο προσκήνιο η καταδίκη σε ισόβια του Ράτκο Μλάντιτς για τον ρόλο του στον πόλεμο της Βοσνίας.
«Να κοιτάζουμε στο μέλλον, να σκεπτόμαστε τα παιδιά μας, την ειρήνη, την σταθερότητα στην περιοχή» ήταν η προτροπή του προέδρου της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς αμέσως μετά την ανακοίνωση της δικαστικής απόφασης.
Στα γραφεία της Πρωτοβουλίας Νέων για τα Ανθρώπινα δικαιώματα, μιας μη κυβερνητικής οργάνωσης που ασχολείται με την δύσκολη συμφιλίωση της κοινωνίας, περίμεναν με αγωνία να ακούσουν την ετυμηγορία του Δικαστηρίου.
Η Ανίτα Μίτιτς, πρόεδρος της οργάνωσης «Πρωτοβουλία Νέων για τα ανθρώπινα δικαιώματα» εκτιμά πως «είναι καλή απόφαση. Είμαστε στο σημείο που λέμε πως είναι εγκληματίας πολέμου, καταδικάστηκε ως εγκληματίας πολέμου επειδή διέπραξε γενοκτονία, έναν από τους χειρότερούς εφιάλτες και τις χειρότερες σελίδες στην ιστορία μας διαπράχθηκε στη Σρεμπρένιτσα, οπότε είναι πολύ καλό που έχουμε ετυμηγορία για αυτόν».
Στα γραφεία μιας άλλης μη κυβερνητικής οργάνωσης, της “Zavetnici”, που υποστηρίζει Σέρβους που πήραν μέρος στον πόλεμο, επικράτησε διαφορετικό κλίμα. Παρακολουθούσαν στην τηλεόραση τον Βόισλαβ Σέσελι, τον γνωστό εθνικιστή πολιτικό ο οποίος δικάστηκε και απαλλάχθηκε από το Δικαστήριο της Χάγης, να σχολιάζει την απόφαση για τον Μλάντιτς.
Η Μιλίτσα Τζούρτζεβιτς, πρόεδρος της ΜΚΟ, μιλά ανοιχτά για πολιτική δίωξη: «Εδώ και πολύ καιρό υποστηρίζουμε ανοιχτά πως το Δικαστήριο της Χάγης είναι παράνομο και αποτελεί πολιτικό δικαστήριο το οποίο στα χρόνια λειτουργίας του έχει επιβάλει ποινές φυλάκισης χιλίων ετών σε Σέρβους κι ακόμη δεν έχει καταδικάσει κανέναν Κροάτη για τα εγκλήματα που έγιναν κατά του σερβικού λαού».
Τα σημάδια του διχασμού παραμένουν ωστόσο ορατά στην σερβική κοινωνία δυσκολεύεται να διαχειριστεί το αίσθημα συλλογικής ευθύνης για τα εγκλήματα που διαπράχθησαν και να αποδεχθεί την ενοχή των αλλοτινών ηρώων της.
Τόσο για τις παλιότερες γενιές που έζησαν τον πόλεμο, όσο και για τους νέους που μεγάλωσαν στον οδυνηρό απόηχό του, είναι σημαντικό τα εγκλήματα να έχουν πρόσωπο ώστε να μην βαραίνουν και στιγματίζουν μια ολόκληρη κοινωνία.
Μια νεαρή κοπέλα λέει στην κάμερα του euronews πως « καθένας πρέπει να αναλαμβάνει την ευθύνη των πράξεών του, όποιος κι αν είναι». Σε αντίθεση με δυο ηλικιωμένες γυναίκες που έζησαν τα γεγονότα και εξανίστανται: «Καταδικάστηκε σε ισόβια; Είναι καταστροφή. Δεν ξέρω με τι στοιχεία έβγαλαν αυτή την απόφαση. Απλώς υπερασπιζόταν τον σερβικό λαό».
Ο Μπόριαν Γιοβάνοφσκι μεταδίδει από το Βελιγράδι: «Μετά την απόφαση του Δικαστηρίου της Χάγης αποδεικνύεται ξεκάθαρα πως 22 χρόνια μετά την συμφωνία του Ντέιτον, η Σερβία παραμένει βαθειά διχασμένη σχετικά με τον ρόλο της στον πόλεμο στην πρώην Γιουγκοσλαβία, κάτι που αποτελεί βαρίδι για την ενταξιακή της πορεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση».