Μια έκθεση-αφιέρωμα στον σκηνογράφο και ενδυματολόγο Δαμιανό Ζαρίφη, δέκα χρόνια μετά τον θάνατό του ξεκινά στις 8 Ιανουαρίου στο Ωδείο Αθηνών
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΜια έκθεση-αφιέρωμα στον Δαμιανό Ζαρίφη, δέκα χρόνια μετά τον θάνατό του ξεκινά στις 8 Ιανουαρίου στο Ωδείο Αθηνών.«Ο παλμός του σχεδίου» αναδεικνύει όλες τις δημιουργικές πλευρές του του σκηνογράφου και ενδυματολόγου που σημάδεψε το ελληνικό θέατρο και τον κινηματογράφο το δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα**. Σ’ αυτό συμβάλλουν σχέδια και ζωγραφικές μακέτες για το θέατρο από το προσωπικό αρχείο του, αλλά και 55 κοστούμια ιστορικών παραστάσεων που βρίσκονται στα βεστιάρια του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, του Εθνικού Θεάτρου και του Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν.**
Η έκθεση, την επιμέλεια της οποίας υπογράφει η θεατρολόγος Ελένη Βαροπούλου δεν περιορίζεται μόνο σ’ αυτά. Περιλαμβάνει επίσης προβολές, οπτικοακουστικό, φωτογραφικό υλικό και άλλα ντοκουμέντα από το θέατρο και τον κινηματογράφο. Χάρη στην υποστήριξη των σκηνοθετών** Βασίλη Βαφέα, Παντελή Βούλγαρη και Γιάννη Σμαραγδή**, γίνεται ειδική μνεία και στις κινηματογραφικές ταινίες στις οποίες συμμετείχε ο Δαμιανός Ζαρίφης ο σκηνογράφος. Ειδικότερα, ο Βασίλης Βαφέας, δημιουργώντας ένα οπτικοακουστικό περιβάλλον με τίτλο «μνήμες φιλίας και συνεργασίας» παρουσιάζει την συνεργασία του με τον Δαμιανό Ζαρίφη στο θέατρο και τον κινηματογράφο. Αναφορά στην ταινία «Νύφες» του Παντελή Βούλγαρη κάνει ο φωτογράφος Γεράσιμος Νεόφυτος. Φωτογραφικά πορτραίτα του Δαμιανού Ζαρίφη από τον Κώστα Ορδόλη και την Βουβούλα Σκούρα περιλαμβάνονται στα εκθέματα.
Η επιμελήτρια της έκθεσης Ελένη Βαροπούλου επισημαίνει για τις μακέτες αλλά και τα σκηνικά του καλλιτέχνη: «Στις ζωγραφικές μακέτες του σκηνογράφου βλέπουμε πώς ο χώρος γεννάται με το ελάχιστο και πόσο η αφαιρετική διαδικασία, που απαλλάσσει την σκηνή από τις περιγραφικότητες, αποτελούσε βασική τάση ενός σκηνογραφικού οράματος που ήθελε τον σκηνικό χώρο, πρωτίστως, άδειο, δυναμικό, ανοιχτό, δυνητικό. Ο Δαμιανός Ζαρίφης δεν επεδίωκε τις θεαματικές μηχανικές λύσεις και τα επιβλητικά, κατασκευασμένα σκηνικά. Αντιθέτως, προτιμούσε τις μεταμορφώσεις του γυμνού χώρου με χρήση του φωτός και με απλές οπτικές στρατηγικές, όπως για παράδειγμα τους τρόπους με τους οποίους κατανέμονται στην σκηνή οι πυκνές και αραιές επιφάνειες, οι φωτεινές και σκοτεινές περιοχές. Πίστευε στον χώρο που προκύπτει από τα ίδια τα σώματα των ηθοποιών και τα κοστούμια, αφού η παρουσία και η απουσία, η κίνηση, οι μετατοπίσεις, ο ρυθμός, δημιουργούν χωρικότητες και αρθρώνουν ένα εύπλαστο, ρευστό περιβάλλον, κατάλληλο για την συνομιλία του αφηρημένου με το συγκεκριμένο και το χειροπιαστό....Τα σκηνικά του Δαμιανού Ζαρίφη δίνουν την εντύπωση ότι οπισθοχωρούν, ότι αποτραβιούνται από το κέντρο της προσοχής του θεατή. Βεβαίως πρόκειται για μια φαινομενική οπισθοχώρηση, αφού η διακριτική στάση του σκηνογράφου, προγραμματική, ως ένα βαθμό, κάνει τις σκηνογραφίες του, μέσα στην στοχαστική λιτότητα τους, πιο αξιοπρόσεκτες».
Η έκθεση-αφιέρωμα στο Δαμιανό Ζαρίφη ξεκινάει με μια ειδική εκδήλωση, την βραδιά των εγκαινίων, 8 Ιανουαρίου και ώρα 19.00 με παρεμβάσεις ανθρώπων του θεάτρου και συνεργατών του. Ανάμεσά τους θα είναι ο Βασίλης Παπαβασιλείου, ο Θεόδωρος Τερζόπουλος, η Όλια Λαζαρίδου, ο Μανόλης Παντελιδάκης, καθώς και η σοπράνο Τζούλια Σουγλάκου, η οποία θα ερμηνεύσει τραγούδια από την όπερα Βάιλ -Μπρεχτ «Άνοδος και πτώση της πόλης Μαχαγκόνυ». Θα την συνοδεύει στο πιάνο ο Δημήτρης Γιάκας.
Ξεναγήσεις και συζητήσεις για το ρόλο του σκηνογράφου σήμερα και τις σύγχρονες σκηνογραφικές τάσεις, θα πλαισιώσουν αυτό το πολύπτυχο αφιέρωμα. Φοιτητές από το τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, σπουδαστές της Σχολής Βακαλό, της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου και του Ωδείου Αθηνών θα επισκεφθούν την έκθεση και θα πάρουν μέρος στην εκπαιδευτική δράση.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Ο Δαμιανός Ζαρίφης (1946 -2007) ήταν ένας από τους σημαντικότερους σκηνογράφους της γενιάς του και σημάδεψε το ελληνικό θεατρικό τοπίο τα χρόνια της Μεταπολίτευσης και τις τελευταίες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Παράλληλα με τη δημιουργία του στο θέατρο, δίπλα στους σπουδαίους σκηνοθέτες αυτής της περιόδου και με τα πιο αντιπροσωπευτικά θεατρικά σχήματα,κρατικές σκηνές, Δημοτικά Περιφερειακά θέατρα, θιάσους του ελευθέρου θεάτρου και ομάδες , έντονη ήταν η παρουσία του και στον κινηματογράφο, όπου συνεργάστηκε σκηνογραφικά και ενδυματολογικά σε ταινίες, με σημαντικές διακρίσεις και βραβεύσεις στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.
Απόφοιτος της Σχολής Βακαλό, ύστερα από μακρόχρονη διαμονή και σπουδές στο Παρίσι, ξεκίνησε τη θεατρική δουλειά του στο Θέατρο Τέχνης το 1974, κάνοντας τα σκηνικά και κοστούμια για το έργο του Μπρεχτ «Ο Τρόμος και η Αθλιότητα του Γ΄ Ράιχ» σε σκηνοθεσία Καρόλου Κουν. Εκεί, συνεργάστηκε σε περισσότερα από 20 θεάματα, κυρίως έργα της νεοελληνικής δραματουργίας και δούλεψε, βασικά πλάι στο σκηνοθέτη Γιώργο Λαζάνη. Με το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών συνεργάστηκε συστηματικά μετά το 1992.
Από τις δεκάδες συνεργασίες του με γνωστούς σκηνοθέτες και σκηνοθέτριες του ελληνικού θεάτρου, αναφέρονται, ενδεικτικά οι Λεωνίδας Τριβιζάς, Βασίλης Παπαβασιλείου, Λευτέρης Βογιατζής, Θεόδωρος Τερζόπουλος, Γιώργος Μιχαηλίδης, Μιχάλης Κακογιάννης, Δημήτρης Παπαϊωάννου, Βίκτωρ Αρδίττης, Σταύρος Ντουφεξής, Μάγια Λυμπεροπούλου, Γιώργος Ρεμούνδος, Βασίλης Βαφέας.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΚΘΕΣΗΣ
Επιμέλεια έκθεσης: Ελένη Βαροπούλου
Συντονισμός & προβολή έκθεσης: Σταυρούλα Κατσιαμπούλα
Εκτέλεση παραγωγής: SUB.URBAN IMAGES & SOUNDSCAPES
Φωτισμοί Αλέξανδρος Πολιτάκης, Χρήστος Τόλης
Προβολές Γιάννης Ντουσιόπουλος
Διαμόρφωση πλαισίων μακετών Νίκος Σδράλης
**
**
INFO
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΩΔΕΙΟΝ ΑΘΗΝΩΝ- ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ Ω2
Ρηγίλλης & Βασιλέως Γεωργίου Β΄ 17-19, τηλέφωνο: 210 7240673 (καθημερινές 11.00-19.00)
**
**
ΩΡΑΡΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ
ΔΕΥΤΕΡΑ – ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ: 17:00- 21:00
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΣΑΒΒΑΤΟ: 12:00-16:00
ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ