Τι είναι η γιορτή του Νορούζ; Ποιοι το γιορτάζουν και πότε;
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤι είναι η γιορτή του Νορούζ;
Είναι η ημέρα που σηματοδοτεί το Νέο Έτος σε ένα μεγάλο τμήμα της Μέσης Ανατολής, των Βαλκανίων, του Καυκάσου και της Ασίας. Συναντάται με διαφορετικές ονομασίες, όπως Νοβρούζ, Νοουρούζ, Νουρούζ, Ναβρούζ, Ναβρόζ, ή Νεβρούζ, ανάλογα με την περιοχή εορτασμού.
Πού γιορτάζεται;
Την συγκεκριμένη ημέρα γιορτάζουν περίπου 300 εκατ. άνθρωποι σε χώρες όπως το Αφγανιστάν, την Αλβανία, το Αζερμπαϊτζάν, την ΠΓΔΜ, την Γεωργία, την Ινδία, το Ιράν, το Καζακστάν, το Κιργιστάν, το Ιρακινό Κουρδιστάν, το Τατζικιστάν, την Τουρκία, το Ουζμπεκιστάν, το Πακιστάν, το Τουρκμενιστάν. Τη γιορτάζουν και οι Τάταροι της Κριμαίας.
Πότε γιορτάζεται;
Η ακριβής στιγμή του Νορούζ, στις 20 Μαρτίου ποικίλλει ανάλογα με τους συγκεκριμένους υπολογισμούς, όταν η διάρκεια της ημέρας και της νύχτας είναι ίδια. Για το 2018 το νέο ιρανικό έτος 1397 ξεκινά την Τρίτη 20 Μαρτίου στις 18:15 (ώρα Ελλάδος/Κύπρου)
Ποιό είναι το νόημα του Νορούζ;
Στα περσικά, η λέξη Νορούζ προέρχεται από τις λέξεις No (= νέος) και rouz (=ημέρα), σημαίνει λοιπόν νέα ημέρα. Συμβολίζει τη νέα ζωή, τη νέα έναρξη. Κάθε χρόνο η γιορτή συμπίπτει με την έναρξη της άνοιξης και παραδοσιακά αποτελεί γιορτή για την αναγέννηση της φύσης. Επίσης συμπίπτει με την εαρινή ισημερία.
Πώς γιορτάζεται το Νορούζ;
Ποικίλλει ανάλογα με τη χώρα. Δεν είναι όμως γιορτή μιας ημέρας. Στο Ιράν, η εορταστική περίοδος ξεκινά με μια σειρά από εκδηλώσεις που αφορούν τις προετοιμασίες για την έλευση του νέου χρόνου και το τέλος του χειμώνα. Η περίοδος αρχίζει με ένα καλό καθάρισμα των σπιτιών από τον κόσμο.
Το βράδυ της τελευταίας Τρίτης της χρονιάς, οι Ιρανοί γιορτάζουν το Chāhār Shanbe Sûri. Ο κόσμος βγαίνει στους δρόμους, ανάβει φωτιά και περνά από πάνω φωνάζοντας «Zardie man az tou Sorkhie tou az man (Σου δίνω το κίτρινο χρώμα μου, μου δίνεις κόκινο χρώμα σου- εκείνο του φωτός, αυτό σημαίνει ότι αφήνω τα χλομάδα μου (ή αρρώστια) και παίρνω δύναμη (ή υγεία).
Μετά όσοι γιορτάζουν γυρίζουν στις γειτονιές από πόρτα σε πόρτα ζητώντας για κεράσματα, τα οποία είναι ως επί το πλείστον περσικά καβουρδισμένα αμύγδαλα.
Οι παραδοσιακές γιορτές συνεχίζονται την τελευταία Πέμπτη της χρονιάς με πολλές οικογένειες να κάνουν μνημόσυνα για τους νεκρούς τους.
Η γιορτή για τις χώρες όπου οι κάτοικοι μιλάνε περσικά έχει ιδιαίτερη σημασία για τη μνήμη των προγόνων.
Ένα από τα πιο γνωστά έθιμα του Νορούζ είναι τα «Επτά σιν»
Είναι ένα συμβολικό τραπέζι ή χώρος που τρώνε οι άνθρωποι σε πολλές χώρες. Ακόμα το διατηρούν όταν τρώνε, διακοσμούν στο πάτωμα ένα χώρο και με ιδιαίτερη τελετή βάζουν κάποια πράγματα σαν σύμβολα στο τραπέζι τους.
Πρέπει να υπάρχουν επτά πράγματα που ξεκινάνε με το γράμμα «Σ», γι’ αυτό το λένε «Τα επτά συν» ή «Τα επτά σ»- τα οποία είναι ως εξής:
1. Το πρώτο είναι το ιερό βιβλίο, το Κοράνι το οποίο το τοποθετούν στο τραπέζι από την εμφάνιση του Ισλάμ για μια ευχή και καλή τύχη, σε κάθε ξεκίνημα της χρόνιας και ο Θεός να έχει υπόψη του στο τραπέζι να μην λείπει τίποτα.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ2. Το δεύτερο ξεκινάει με την πρόθεση «συν» Σάμνο ή Σαμανάκ.
3. Το τρίτο «σιν» που συμβολίζει την αγάπη, την αναγέννηση, την γονιμότητα και την ελπίδα στο καινούργιο έτος να έχει την γη γεμάτη γονιμότητα ώστε να έχουν πιο πολλά για την επιβίωση τους.
4. Το τέταρτο «σιν» είναι το νόμισμα που συμβολίζει τον πλούτο και τον πολλαπλασιασμό.
5. Το πέμπτο «σιν» είναι «σεμπ» - ένα μήλο που είναι ιερό φρούτο, η μαγεία της αγάπης και της γονιμότητας, ένα δώρο από τον Θεό προς τους ανθρώπους.
6. Το έκτο «σιν» είναι «σαμιτα» (η πρασινάδα) –που συμβολίζει την ανανέωση και την καινούργια ζωή.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ6. Το τελευταίο «σιν» είναι «σιρ» (το σκόρδο) που συμβολίζει την καλή υγεία, επειδή ο χαρακτήρας του σκόρδου είναι θεραπευτικός και συμβάλει στην καλή υγεία και με την φροντίδα.
Οι εκδηλώσεις συνεχίζονται την 13η ημέρα της Νέας Χρονιάς. Οι Ιρανοί πιστεύουν ότι είναι κακός οιωνός εάν παραμείνουν μέσα στο σπίτι, και όλοι βγαίνουν για πικ νικ ή στήνουν ψησταριές σε πάρκα.
Από πού προέρχεται το Νορούζ;
Ο όρος Norouz συναντήθηκε για πρώτη φορά στα έγγραφα της αυτοκρατορίας της Περσίας το Β’ αιώνα πριν από την εποχή μας. Οι έρευνες έδειξαν ότι αυτή η γιορτή είναι ακόμα πιο παλιά και αυτή η μέρα είναι σημαντική επί της δυναστείας Αχαιμενιδών (κατά το 648 π.Χ. - 330 μ.Χ). Δεν βλέπουμε όμως καμία αναφορά στον όρο «Νορούζ» στα έγγραφα των Αχαιμενιδών. Η πιο παλιά αναφορά στον όρο «Νορούζ» υπήρχε στη Παρθική Αυτοκρατορία (247 π.Χ. - 224 μ.Χ.). Το Νορούζ γιορταζόταν και στη εποχή του Βολογήση Α΄ της Παρθίας (51 - 78 π.Χ.), αλλά οι λεπτομέρειες είναι άγνωστες. Επί των Σασανιδών, το Νορούζ ήταν η πιο σημαντική μέρα του χρόνου.
Ημέρα διεθνώς αναγνωρισμένη
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ αναγνώρισε την 21η Μαρτίου ως τη Διεθνή Ημέρα του Νορούζ το 2010. Μια χρονιά πριν περιελήφθη στη λίστα της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας. Ο Καναδάς επίσης αναγνώρισε με νόμο την 21η Μαρτίου ως Ημέρα Νορούζ.
Ποιός είναι ο Haji Firouz?
Είναι ένα φανταστικό πρόσωπο της ιρανικής παράδοσης που εμφανίζεται στην αρχή της Νέας Χρονιάς. Συμβολίζει την αναγέννηση του Θεού της θυσίας των Σουμέριων, Domuzi (που έδωσε το όνομα του στον εβραίο μήνα «Tammuz»), που πεθαίνει στο τέλος κάθε χρόνου και που ξαναγεννιέται στην αρχή κάθε χρόνου. Αυτό το πρόσωπο φορά ένα κόκινο ένδυμα και βάλει μαύρο χρώμα στο πρόσωπο του. Τραγουδά και χορεύει στους δρόμους. Σπάνια χτυπά τις πόρτες, αλλά αρχίζει το δρώμενο μόλις ανοίξει η πόρτα.
