ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ διεθνής γέφυρα Σιμόν Μπολιβάρ έχει γίνει το σύμβολο της εξόδου από τη Βενεζουέλα,, αλλά και της κατάστασης που αντιμετωπίζει η Κολομβία προσπαθώντας να αντιμετωπίσει μια άνευ προηγουμένου ανθρωπιστική κρίση.
45.000 μετανάστες εγκαταλείπουν καθημερινά τη Βενεζουέλα περπατώντας και φτάνουν στην Κούκουτα. Είναι το κύριο σημείο διέλευσης των συνόρων και η τελευταία ελπίδα πολλών Βολιβαριανών που φεύγουν από μια καταρρέουσα οικονομία η οποία έχει προκαλέσει σοβαρές ελλείψεις σε τρόφιμα και φάρμακα. Τέσσερα από τα 30 εκατομμύρια του πληθυσμού έχουν ήδη εγκαταλείψει τη χώρα.
My view on the Venezuelan crisis after I came back from the Colombian border town of #Cúcuta – “The bridge of last hope is a window on modern Venezuela”. Soon #AidZone and a news special on air on
Euronews</a> <a href="https://t.co/cRS1jvAdFx">https://t.co/cRS1jvAdFx</a> <a href="https://t.co/bvA6ALr4Kh">pic.twitter.com/bvA6ALr4Kh</a></p>— Monica Pinna (_MonicaPinna) 20 marzo 2018
Οι μαρτυρίες όσων περνούν τη γέφυρα αποκαλυπτικές: « Δεν υπάρχουν τρόφιμα, δεν μπορείτε να βρείτε τίποτα, δεν υπάρχουν φάρμακα, έπρεπε να πάμε από την άλλη πλευρά για να εμβολιάσουμε το μωρό».
«Στο σπίτι μου έχουμε ηλεκτρικό ρεύμα δύο ώρες την ημέρα. Νερό έχουμε
μία έως τρεις ώρες κάθε δύο μέρες, και δεν υπάρχει φυσικό αέριο».
«Είναι μια καθημερινή πρόκληση κάθε μέλος της οικογένειας να
να κάθεται στο τραπέζι να φάει τουλάχιστον μια φορά την ημέρα».
«Δεν μπορείτε να ζήσετε με 700-1000 μπολιβάρ διμηνιαίο μισθό. Δεν μπορείτε να ζήσετε ακόμα κι αν κερδίζετε δύο εκατομμύρια μπολιβάρ κάθε δύο εβδομάδες. Δεν μπορείτε να ζήσετε με αυτά ».
Αφήνοντας πίσω την πάμπτωχη Βενεζουέλα
Η Βενεζουέλα βρίσκεται για πέμπτη χρονιά σε ύφεση.Για πολλούς ευθύνεται η «ανίκανη και διαφθαρμένη κυβέρνηση». Ο πληθωρισμός ήταν 2,600% και φέτος, σύμφωνα με το ΔΝΤ, αναμένεται να φτάσει στο 13,000%. Η βίαιη κατάρρευση του τοπικού νομίσματος ώθησε τον πρόεδρο Νικολάς Μαδούρο να αφαιρέσει τρία μηδενικά από τα χαρτονομίσματα του μπολιβάρ. Ο ελάχιστος μισθός θα διαμορφωθεί στα 1.300 μπολιβάρ αντί για ένα εκατομμύριο τριακόσια, αλλά θα συνεχισει να ισοδυναμεί με μόλις 6 δολάρια το μήνα. Η Κολομβία προσφέρει ασφαλέστερη εναλλακτική λύση.
«Στην Κολομβία, είναι φθηνότερα και μπορείτε να βρείτε τα πάντα. Μπορείτε να βρείτε μαγιονέζα, χαρτί υγείας … το πιο σημαντικό πράγμα για έναν άνθρωπο. Δεν υπάρχει χαρτί υγείας ,ούτε χαρτοπετσέτες. Πώς είναι δυνατόν ένα λίτρο βενζίνης να κοστίζει 1 bolivar και ένα λίτρο νερού νακοστίζει 5.000!».
Back from the ground zero of #Venezuelan#exodus, border town of #cucuta, #colombia. The Venezuelan crisis is deepening. The #economic disaster and political #authoritarian turn have lead to a humanitarian crisis – my view https://t.co/gI3P13AN5gpic.twitter.com/A5AXHOdqVq
— Monica Pinna (@_MonicaPinna) 19 mars 2018
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η πλειοψηφία των Βολιβαριανών περνάνε από αυτή τη γέφυρα είτε καθημερινά, είτε εβδομαδιαία ή μηνιαία. Όλων των ειδών οι επιχειρήσεις έχουν δημιουργηθεί – από την πώληση μαλλιών , μέχρι μεταφορικές υπηρεσίες καθώς οι άνθρωποι συνδυάζουν την απελπισία με τη δημιουργικότητα για να τα βγάλουν πέρα.
Μία τσάντα φτιαγμένη από…μπολιβάρ
« Αυτό είναι το σύμβολο μιας οικονομίας σε ελεύθερη πτώση, όταν μια τσάντα που κατασκευάζεται από μπολιβάρ αξίζει περισσότερο από τα ίδια τα χαρτονομίσματα»,μεταδίδει η απεσταλμένη του euronews Μόνικα Πίνα.
Τα χαρτονομίσματα που χρησιμοποιούνται για να φτιάξουν μία από αυτές τις τσάντες θα αγοράζαν μόνο ένα σακουλάκι αλάτι στη Βενεζουέλα, αλλά μια παρόμοια τσάντα που πωλείται στην Κολομβία μπορεί να προσφέρει το φαγητό μιας εβδομάδας σε μια τριμελή οικογένεια.
«Ξεκινήσαμε κάνοντας καρδιές. Στη συνέχεια αεροπλάνα με χαρτονομίσματα. Για μένα αυτό είναι μια τέχνη, γιατί στην πραγματικότητα με αυτά τα χρήματα δεν μπορώ να αγοράσω τίποτα στη Βενεζουέλα. Ό, τι χρειάζεστε για να αγοράσετε, απαιτείται μια τεράστια ποσότητα αυτών των χρημάτων».
Κολομβιανά εμπόδια
Ο συνολικός αριθμός των Βολιβαριανών που έχουν εγκατασταθεί στην Κολομβία εκτιμάται ότι υπερβαίνει το ένα εκατομμύριο. Δεν έχουν καθεστώς πρόσφυγα, αλλά μπορούν να υποβάλουν αίτηση για αυτό. Εάν θέλουν να ζήσουν στην Κολομβία ή να την χρησιμοποιήσουν ως πύλη προς άλλες χώρες, πρέπει πρώτα αυτό να τους επιτραπεί.
«Προκειμένου να έχουν πρόσβαση στην Κολομβία, χρειάζονται το διαβατήριό τους. Υπάρχουν άνθρωποι που κατόρθωσαν να έχουν κάρτα συνοριακής κινητικότητας, η οποία αποτελεί προσωρινή άδεια. Εκτός από αυτό, πριν από ένα χρόνο η Κολομβία δημιούργησε ειδική άδεια παραμονής, η οποία είναι ένας άλλος τρόπος για να νομιμοποιήσετε το καθεστώς σας μόλις βρεθείτε στην Κολομβία. Για να την αποκτήσετε, πρέπει να πηγαίνετε τακτικά στην Κολομβία, χρειάζεστε το σφραγισμένο διαβατήριό σας», λέει ο Ραφαέλ Ζαβάλα, εκπρόσωπος της UNHCR στην Κούκουτα.
Ωστόσο, μια αυστηρότερη μεταναστευτική πολιτική που ανακοινώθηκε από τον Κολομβιανό Πρόεδρο Χουάν Μανουέλ Σάντος σημαίνει ότι δεν εκδίδονται πλέον κάρτες κινητικότητας στα σύνορα. Αυτό ήταν το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο έγγραφο από τους Βολιβαριανούς με λιγότερους πόρους, όπως οι πωλητές. Ούτε τα διαβατήρια είναι εύκολο να τα πάρουν.
«Δεν μπορείτε να πάρετε διαβατήριο.Μπορείτε να το πάρετε αν πληρώσετε. Ζητούσαν 10 εκατομμύρια μπολιβάρ. Ένας μισθός είναι μεταξύ 400-500 χιλιάδων μπολιβάρ, αυτό σημαίνει μισό εκατομμύριο μπολιβάρ και ζητούσαν 10 εκατομμύρια.Δηλαδή περισσοτερο απο το μισθό ενος ετους για να πληρώσεις ένα διαβατήριο ».
Χωρίς τα διαβατήρια ή το δικαίωμα στην εργασία, χιλιάδες Βολιβαριανοί, οι οποίοι κατείχαν αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας, τώρα καταλήγουν στην επαιτεία για φαγητό στην Κούκουτα. Στη “Divina Providencia”, ιδρυμα της Καθολικής Εκκλησίας, διανέμουν καθημερινά περισσότερα από 1.000 δωρεάν γεύματα. Μερικοί άνθρωποι διασχίζουν τη γέφυρα καθημερινά μόνο για αυτό το φαγητό.
«Η κατάσταση είναι φρικτή. Ερχόμαστε εδώ επειδή στο San Cristobal δεν υπάρχει φαγητό. Εργάστηκα στο Δημαρχείο του San Cristobal, αλλά τα χρήματα δεν ήταν αρκετά για φαγητό ».
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΠολλοί έρχονται και αναζητούν οποιαδήποτε εργασία για να στείλουν χρήματα στο σπίτι – οι οικογένειες έχουν χωριστεί.
«Κοιτάξτε, η Βενεζουέλα είναι μια χώρα που με κάνει να λυπάμαι γιατί άφησα τα τρία μου παιδιά εκεί για να έρθω εδώ και να βρω δουλειά και να τους στείλω χρήματα.Αν τα φέρω εδώ πώς μπορώ να τα φέρω βόλτα; Δεν μπορώ να τα έχω στο δρόμο».
Ο ρόλος της διεθνούς βοήθειας
Η φυγή από τη Βενεζουέλα πραγματοποιείται στην ιστορικά άστατη περιοχή του Norte de Santander. Οι ένοπλες ομάδες εξακολουθούν να ελέγχουν μεγάλες περιοχές εδώ, παρά την ειρηνευτική συμφωνία με την FARC, που το 2016 έθεσε επίσημα τέλος σε 52 χρόνια συγκρούσεων. Πολλοί Κολομβιανοί που εκτοπίστηκαν από την εσωτερική σύγκρουση κατέληξαν στις φτωχότερες γειτονιές γύρω από την Κούκουτα, στους λεγόμενους οικισμούς.
«Σε δώδεκα από τις πιο εύθραυστες γειτονιές της Κούκουτα, από τον περασμένο Αύγουστο ο αριθμός των μεταναστών της Βενεζουέλας αυξήθηκε από μηδέν σε 3.000», επισημαίνει η Μόνικα Πίνα.
Οι ιεραπόστολοι του τάγματος του Σκαλαμπρίνι, που εργάζονται εδώ, λένε ότι οι μετανάστες της Βενεζουέλας κινδυνεύουν:
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ«Αυτή η μαζική ροή των Βολιβαριανών , πολλοί από τους οποίους είναι επαγγελματίες, αποτελεί προφανώς μια ευκαιρία για αυτόν που τους απασχολεί, να δίνει ψεύτικες υποσχέσεις, να πληρώνει άσχημα, να μην πληρώνουν καθόλου. Υπάρχει επίσης η πιθανότητα πολλαπλής πρόσληψης. Μπορεί να τους ζητηθεί να μαζέψουν καφέ από τις φυτείες. Πρόκειται για το πιο περίπλοκο σύστημα συγκομιδής φύλλων κόκας»,λέει ο Φρανσέσκο Μπορτινιόν από το τάγμα των Σκαλαμπρίνι.
Αντιμέτωπη με αυτή τη σοβαρή μεταναστευτική κρίση, η Κολομβία ζήτησε ξένη βοήθεια. Ο Επίτροπος της ΕΕ για την Ανθρωπιστική Βοήθεια Χρήστος Στυλιανίδης συνάντησε τον πρόεδρο Σάντος και επισκέφθηκε την Κούκουτα για να προσδιορίσει τους καλύτερους τρόπους παροχής βοήθειας. Ανακοίνωσε πρόσθετα κεφάλαια ύψους 31 εκατομμυρίων ευρώ – 2 εκατομμύρια στη Βενεζουέλα και 6 εκατομμύρια στην Κολομβία. «Για τις κολομβιανές αρχές είναι μια τεράστια πρόκληση να αντιμετωπίσουν αυτή την άνευ προηγουμένου κατάσταση, διότι βεβαίως αντιμετωπίζουν προκλήσεις στη χώρα τους αναφορικά με τη διαδικασία συμφιλίωσης και ειρηνευτικής διαδικασίας. Έτσι, η ανθρωπιστική μας βοήθεια πηγαίνει και στις δύο πλευρές. Ειδικά στη Βενεζουέλα, προσπαθούμε πολύ για να βρούμε τρόπους, ιδίως στην παροχή φαρμάκων και την εξεύρεση σχεδίων για την αντιμετώπιση του σοβαρού υποσιτισμού ».
“The European Union's commitment to support Latin America is stronger than ever,” asserted
StylianidesEU</a> this weekend in <a href="https://twitter.com/hashtag/Colombia?src=hash&ref_src=twsrc%5Etfw">#Colombia</a>, upon announcing €31 million for humanitarian aid and disaster preparedness for Latin America and the Caribbean: <a href="https://t.co/xIyqQ07chQ">https://t.co/xIyqQ07chQ</a> <a href="https://t.co/xA9DTkziGC">pic.twitter.com/xA9DTkziGC</a></p>— EU Humanitarian Aid (eu_echo) 19 mars 2018
Οι διεθνείς οργανισμοί βοήθειας συνεργάζονται με την κυβέρνηση της Κολομβίας για να διευρύνουν τις επιλογές των καταλυμάτων και να κάνουν τους μετανάστες λιγότερο ευάλωτους. Ωστόσο, ο πρόεδρος της Κολομβίας Σάντος έχει επικριθεί για την αυστηρότερη μεταναστευτική του πολιτική. Ο επικεφαλής του κέντρου μεταναστών της ιεραποστολής
των Σκαλαμπρίνι πιστεύει ότι η αυστηρότερη πολιτική θα μπορούσε να σημαίνει αύξηση του αριθμού των μεταναστών που εισέρχονται παράνομα στη χώρα:
«Αυτά τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση αντιστοιχούν σε ένα διπλωματικό κλείσιμο των συνόρων. Τώρα που οι πολίτες της Βενεζουέλας χρειάζονται ένα διαβατήριο ή μια ειδική άδεια για να έρθουν, όλα γίνονται πιο περίπλοκα. Η εναλλακτική λύση για τους μετανάστες είναι να εισέλθουν παράνομα, μέσω διαδρομών όπου όλοι γνωρίζουν ότι υπάρχουν ομάδες που ενεργούν εκτός νόμου. Αυτό θέτει τους μετανάστες σε κίνδυνο από πλευράς προστασίας», λέεει ο Βίλινγκτον Μουνόζ Σέρα του κέντρου μεταναστών των Σκαλαμπρίνι.
Από το Φεβρουάριο, οι αρχές αναφέρουν ότι οι ροές μειώθηκαν περισσότερο από 30% και σχεδόν 1.500 έχουν επιστρέψει στα σύνορα. Οι Βολιβαριανοί τις αποκαλούν «απελάσεις». Αυτός ο νεαρός, που αναγκάζεται να ζει στο δρόμο, ήταν ένας από αυτούς , παρά το γεγονός ότι διέθετε διαβατήριο:
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ«Ως πολίτης της Βενεζουέλας έρχομαι σε μια άλλη χώρα και γνωρίζω ότι υπάρχουν νόμοι που πρέπει να τηρούνται. Εργάζομαι και ψάχνω νόμιμο τρόπο να μπορώ να πηγαίνω καθημερινά Δεν μπορείς να με διώξεις από τη χώρα και ούτε να πάρεις το εμπόρευμά μου, όπως αυτοί έχουν κάνει. Στην Βενεζουέλα υπάρχουν έξι εκατομμύρια Κολομβιανοί που βγάζουν τα προς το ζην και τα πάνε καλά.Ερχομαι εδώ και θέλουν να με διώξουν. Γιατί; Υπάρχει δικαιοσύνη; Τι ήθελε ο Μπολιβάρ; Ένα κοινό έθνος. Υπάρχει ξενοφοβία στην Κολομβία».
Η Μόνικα Πίνα καταλήγει: «Η Κούκουτα μοιάζει με πόλη που έχει πληγεί από φυσική καταστροφή, αλλά αυτή η καταστροφή λαμβάνει χώρα στη Βενεζουέλα, έχει κοινωνικοοικονομικές και πολιτικές ρίζες και αφήνει στους πολίτες της ελάχιστες επιλογές».