Ο Ευρωπαίος Επίτροπος για την έρευνα, την επιστήμη και την καινοτομία στο euronews

«Θέλω η τεχνητή νοημοσύνη να με βοηθήσει να γίνω καλύτερος. Δε θέλω να με αντικαταστήσει».

Ο καλεσμένος μας στην εκπομπή Global Conversation είναι ο αρμόδιος Επίτροπος της έρευνας, της επιστήμης και της καινοτομίας στην Ευρώπη. Επιβλέπει χιλιάδες προγράμματα που εστiάζουν στην υγειονομική περίθαλψη, τα τρόφιμα,τη βιώσιμη ανάπτυξη, την ενέργεια,την τεχνητή νοημοσύνη και τη ρομποτική.

Κάρλος Μοέντας, σας ευχαριστούμε που είστε μαζί μας στην εκπομπή Global Conversation.

Τζέρεμι Γουίλκς- euronews: Προτείνατε αυτή την εβδομάδα έναν προϋπολογισμό 100 δισεκατομμυρίων ευρώ για την περίοδο 2021 -2027 για την επιστήμη, την έρευνα και την καινοτομία. Το ποσό αυτό είναι κατά πολύ μεγαλύτερο από τα 77 δισεκατομμύρια ευρώ που δαπανώνται αυτήν τη στιγμή. Που ακριβώς θα ξοδέψετε αυτά τα επιπλέον χρήματα;

Κάρλος Μοέντας - Ευρωπαίος Επίτροπος για την έρευνα, την καινοτομία και την επιστήμη: Πρώτα απ 'όλα σας ευχαριστώ πολύ για την πρόσκλησή σας. Είναι πραγματικά μοναδικό, νομίζω ότι δείχνει το όραμα της Ευρώπης και ότι η Ευρώπη θέλει να επενδύσει χρήματα για το μέλλον. Νομίζω ότι είναι η πρώτη φορά, είναι η μεγαλύτερη αύξηση σε απόλυτους αριθμούς. Θα φτάσουμε τα 100 δισεκατομμύρια ευρώ για την επιστήμη, την έρευνα και την καινοτομία.

Στην πραγματικότητα, νομίζω ότι όταν το καλοσκεφτούμε , οι χώρες δεν έχουν πολλές επιλογές. Εάν θέλετε να δημιουργήσετε θέσεις εργασίας, εάν θέλετε να δημιουργήσετε πλούτο και οι άνθρωποι να πληρώνονται καλά για να έχουν μια καλή ζωή, πρέπει να επενδύσετε περισσότερο στην επιστήμη και την καινοτομία.

Τζέρεμι Γουίλκς: Υπάρχουν συγκεκριμένοι τομείς, που θέλετε να ενισχύσετε; Πολλοί άνθρωποι μιλούν για τεχνητή νοημοσύνη, για παράδειγμα. Είναι κάτι στο οποίο θα ξοδέψετε περισσότερα χρήματα;

Κάρλος Μοέντας: Σίγουρα. Πιστεύω ότι το πρόγραμμα θα πρέπει να διαφοροποιηθεί. Έτσι θα πρέπει να διατεθεί μέρος των χρημάτων για την επιστήμη. Επιστήμη που έχει ως αφετηρία την περιέργεια. Εκεί που δίνεται η ελευθερία στους επιστήμονες να εφεύρουν, να δημιουργήσουν, να δουλέψουν για να δημιουργήσουν νέα πράγματα. Αλλά υπάρχουν και οι παγκόσμιες προκλήσεις. Ποιες είναι αυτές; Φυσικά η τεχνητή νοημοσύνη για μένα είναι ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία για την επίλυση αυτών των παγκόσμιων προκλήσεων.

Τζέρεμι Γουίλκς: Πιστεύετε όμως ότι καταλαβαίνουμε πραγματικά στην Ευρώπη τις πραγματικές προκλήσεις για την επόμενη δεκαετία; Ανυπομονούμε για το 2030 - νομίζετε ότι κατανοούμε ποιος θα είναι ο αντίκτυπος αυτής της τεχνολογίας;

Κάρλος Μοέντας: Νομίζω ότι κανείς δεν το έχει αντιληφθεί ούτε εδώ ούτε στις ΗΠΑ ούτε στην Κίνα. Νομίζω ότι είμαστε πραγματικά στην αρχή. Θεωρώ ότι είναι περισσότερο μια πολιτική επιλογή παρά μια τεχνολογική επιλογή.

Τζέρεμι Γουίλκς: Τι ακριβώς εννοείτε;

Κάρλος Μοέντας: Νομίζω ότι είναι αστείο ότι πάντα θεωρούμε την τεχνητή νοημοσύνη ως τεχνολογία. Νομίζω ότι πρέπει να έχουμε πολιτικές επιλογές. Και μια πολιτική επιλογή για μένα είναι πολύ προφανής. Θέλω η τεχνητή νοημοσύνη να με βοηθά να γίνω καλύτερος. Αυτό ενισχύει τη νοημοσύνη μου. Δεν θέλω τεχνητή νοημοσύνη που να με αντικαθιστά. Αν οι μηχανές αντικαθιστούν τις εργασίες, οι άνθρωποι πρέπει να είναι ο συνδετικός κρίκος μεταξύ των δύο. Επειδή τα μηχανήματα δεν το κάνουν αυτό. Τα μηχανήματα δεν έχουν βούληση. Θέλω να πω, οι μηχανές έχουν τη βούληση του ατόμου που κατασκευάζει αυτά τα μηχανήματα. Επομένως, αυτό στο οποίο πρέπει να επικεντρωθούμε είναι η δημιουργία νέων επαγγελμάτων που θα είναι πολύ διαφορετικά από αυτά που έχουμε σήμερα, αλλά θα είναι ουσιαστικής σημασίας για αυτά τα μηχανήματα να κάνουν αυτά τα καθήκοντα. Για παράδειγμα εάν έχουμε μια πόλη με αυτόνομη κίνηση, δεν θα υπάρχουν οδηγοί, αλλά θα υπάρχουν «ελεγκτές κυκλοφορίας», επειδή πρέπει η κυκλοφορία να ελέγχεται. Έτσι θα έχουμε διαφορετικά επαγγέλματα.

Τζερεμι Γουίλκς: Μιλήσατε για πολιτικές επιλογές Αυτός ο προϋπολογισμός που παρουσιάζετε αυτή την εβδομάδα είναι μετά- Brexit. Πρόκειται για 100 δισεκατομμύρια. ευρώ για 27 κράτη μέλη. Ποιος κερδίζει από το Brexit στον τομέα της επιστήμης και της έρευνας;

Κάρλος Μοέντας: Αυτό είναι μια δύσκολη ερώτηση διότι θεωρώ ότι κανείς δεν κερδίζει με το Brexit. Πιστεύω πως ούτε εμείς ούτε η Βρετανία κερδίζει, θεωρώ ότι όλοι βγαίνουμε χαμένοι. Πρέπει να απομονώσουμε τα συναισθήματά μας και να κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε.

Τζέρεμι Γουίλκς: Πιστεύετε ότι οι Ευρωπαίοι ερευνητές θα μπορέσουν να συνεργασθούν με Βρετανούς ερευνητές και επιστήμονες;

Κάρλος Μοέντας: Πρέπει να το κάνουν.

Τζέρεμι Γουίλκς: Το εγγυάσθε;

Κάρλος Μοέντας: Οχι, δεν μπορώ να το εγγυηθώ. Αλλά εγγυώμαι ότι ισχυρότεροι από την πολιτική είναι οι άνθρωποι. Όταν πηγαίνετε στα πανεπιστήμια της Βρετανίας ή σε άλλα πανεπιστήμια της Ευρώπης βλέπετε ότι οι ερευνητές σήμερα δεν έχουν σύνορα. Οι ερευνητικέςομάδες έχουν μέλη από το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία, τη Λετονία. Αυτό είναι κάτι που η πολιτική δεν μπορεί να διαλύσει. Το ερώτημα είναι - ποιος θα πληρώσει για αυτό; Θα ήθελα πολύ να συμμετάσχω στην εξεύρεση λύσης όσον αφορά έναν τρόπο προσέγγισης του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ένα πρόγραμμα επιστήμης. Σήμερα δεν μπορώ να δώσω αυτή την εγγύηση σε κανέναν . Δυστυχώς. Νομίζω όμως ότι όλοι πρέπει να αγωνιστούμε γι 'αυτό.

Τζέρεμι Γουίλκς: Ας μιλήσουμε για το πού βρισκόμαστε τώρα. Η Ευρώπη έχει πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Πολλές από αυτές συμμετέχουν σε αυτά τα ερευνητικά έργα που επιβλέπετε. Ωστόσο στην Ευρώπη δεν έχουμε Amazon, Google, Facebook, δεν έχουμε επιχειρηματίες όπως ο Elon Musk. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Κάρλος Μοέντας: Καταρχάς, νομίζω ότι μερικές φορές είμαστε πάρα πολύ αρνητικοί όσον αφορά στην Ευρώπη, διότι είμαστε πραγματικά οι ηγέτες στο πρώτο κύμα του διαδικτύου. Ο Τιμ Μπερνερς Λι είναι από την Ελβετία. Η Nokia, η Siemens, είναι ευρωπαικές.

Στο δεύτερο κύμα της Uber, του Facebook και του Elon Musk, δεν είχαμε επιτυχία και γι 'αυτό ασχολούμαστε, γιατί αυτό είναι το παρόν. Νομίζω όμως ότι στο μέλλον, το επόμενο κύμα καινοτομίας θα εστιάζεται πολύ περισσότερο στην τεχνολογία, στη θεμελιώδη επιστήμη. Και νομίζω ότι η Ευρώπη έχει μια ευκαιρία να προχωρήσει ξανά.

Επομένως, αυτό που πρέπει να κάνουμε - και γι 'αυτό είναι σημαντικά αυτά τα 100 δισεκατομμύρια ευρώ - είναι να επικεντρωθούμε στο ποιες είναι οι θεμελιώδεις αρχές. Τεχνητή νοημοσύνη. Blockchain, μηχανές που μαθαίνουν - αυτά είναι τα πράγματα που είμαστε πολύ καλοί. Αν κοιτάξετε τον αριθμό των επιστημονικών άρθρων, θα δείτε πως η Ευρώπη έχει τα σκήπτρα. Πιστεύω λοιπόν ότι δεν πρέπει να ανησυχούμε και να λέμε «Δεν έχουμε Uber και Facebook». Πρέπει να σκεφτούμε: «Ποιοι θα είναι οι Uber του μέλλοντος;»

Τζέρεμι Γουίλκς: Κάποια από τα πράγματα που προωθήσατε είναι μεγαλεπίβολα προγράμματα. Έχετε μιλήσει για πράγματα όπως ο ITER με πυρηνική σύντηξη, έχετε αναφερθεί στην προσπάθεια αντιμετώπισης του καρκίνου και του Αλτσχάιμερ. Μπορείτε να μας αναλύσετε την οπτική σας,τι νομίζετε ότι είναι πραγματικά ρεαλιστικό, είναι άραγε οι ευρωπαίοι ερευνητές σε θέση να λύσουν μερικά από αυτά τα μεγάλα προβλήματα;

Κάρλος Μοέντας: Πιστεύω ότι είναι σημαντικό να συνδέσουμε τους ανθρώπους με την Ευρώπη. Δεν πρόκειται μόνο για την επιστήμη, αλλά για την ύπαρξη επιστήμης που έχει μια αποστολή και όπου οι άνθρωποι καταλαβαίνουν τι κάνουμε. Σήμερα είναι αρκετά δύσκολο. Οι άνθρωποι δεν καταλαβαίνουν τι κάνουμε, στην καθημερινότητα. Η επιστήμη είναι τόσο περίπλοκη που δεν τη βλέπουν στην καθημερινή τους ζωή. Αυτό που θέλουμε είναι να έχουμε αποστολές όπου θα λένε στους ανθρώπους πράγματα που πραγματικά καταλαβαίνουν. Δίνω μερικά παραδείγματα, όπως «η Ευρώπη πρέπει να είναι η πρώτη που θα θεραπεύσει τη νόσο του Αλτσχάιμερ» ή «να μετασχηματίσει τον καρκίνο σε μια χρόνια ασθένεια» ή να έχει «το πρώτο αεροπλάνο με μηδενικές εκπομπές άνθρακα». Τότε οι άνθρωποι θα καταλάβουν, και πραγματικά θα ενωθούν γύρω μας. Αν γίνει αυτό,τότε έχουμε πετύχει τη σύνδεση. Νομίζω ότι η Ευρώπη έχει χάσει κάπως τη σχέση αυτή με τον λαό και η επιστήμη μπορεί να είναι πραγματικά ένα καλό εργαλείο για να επανασυνδεθεί η Ευρώπη με τον λαό.