Οι θεϊκοί γίγαντες με τις φουστανέλες αναφέρει το Associated Press
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ«Μπορεί να είναι οι κοντές, πτυχωτές φουστανέλες, οι μαύρες μεταξωτές καλτσοδέτες και τα παπούτσια με τα πον-πον, αλλά υπάρχει κάτι που να αποπνέει αγάπη παρά φόβο στην πιο γνωστή στρατιωτική μονάδα της Ελλάδας, την προεδρική φρουρά». Έτσι ξεκινάει το αφιέρωμα του το Associated Press, στους «έλληνες θεούς», όπως τους αποκαλεί, Εύζωνες της Προεδρικής Φρουράς.
Η κάμερα του πρακτορείου κατέγραψε την απαιτητική ζωή των φαντάρων αλλά και το πως φτιάχνονται τα ρούχα που φοράνε.
Φέτος όμως συμπληρώνονται 150 χρόνια από την δημιουργία της Προεδρικής Φρουράς.
Οι Εύζωνοι (ευ + ζώνες = οι καλά ζωσμένοι) είναι επίλεκτοι στρατιώτες του ελληνικού στρατού, ευρύτερα γνωστοί ως τσολιάδες, από τη στολή που καθιερώθηκε επίσημα από τον Βασιλέα Όθωνα της Ελλάδας, την οποία έφερε και ο ίδιος σε επίσημες εμφανίσεις.
Μέσα από την ιστορική δράση των ευζωνικών ταγμάτων, οι εύζωνες έχουν αναχθεί σε σύμβολα γενναιότητας για τον ελληνικό λαό. Στις μέρες μας «εύζωνες» καλούνται οι στρατιώτες της Προεδρικής Φρουράς, οι οποίοι εκτελούν αποστολές συμβολικού χαρακτήρα, με κεντρική τη φύλαξη του Μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη και του Προεδρικού Μεγάρου.
Από το 1914, ως ιδιαίτερη μονάδα ευζώνων συγκροτείται η Ανακτορική Φρουρά. Ο τίτλος της έχει μετατραπεί αρκετές φορές από τότε (Φρουρά Σημαίας, Φρουρά Μνημείου Αγνώστου Στρατιώτη, Βασιλική Φρουρά, Προεδρική Φρουρά). Η σημερινή της ονομασία είναι «Προεδρική Φρουρά», η οποία της αποδόθηκε το 1974, μετά τη κατάρρευση της δικτατορίας.
Το αφιέρωμα του Assosiated Press αναφέρει ότι είναι το Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη με τους Εύζωνες, είναι ένα από τα δημοφιλέστερα τουριστικά αξιοθέατα της Αθήνας, με τους τουρίστες να σπεύδουν για ένα κλικ δίπλα στους εύζωνες με φόντο τα αρχαία ερείπια της χρυσής εποχής της Ελλάδας», και συνεχίζει:
«Καθήκον τους είναι να στέκονται φρουροί στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη και έξω από την κατοικία του αρχηγού του κράτους της Ελλάδος, παραμένοντας ακίνητοι ακόμα και για ώρες, όταν δεν εκτελούν την περιβόητη αλλαγή φρουράς και την παρουσίαση των όπλων τους.
«Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της οικονομικής κατάρρευσης της Ελλάδας, οι φρουροί αναγκάστηκαν επανειλημμένα να εγκαταλείψουν τις θέσεις τους καθώς οι διαδηλώσεις κατά της λιτότητας έγιναν βίαιες δίπλα στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη, που βρίσκεται μπροστά στο κοινοβούλιο».
«Η πολύπλοκη στολή τους αντλεί την έμπνευσή της από την ενδυμασία που φορούσαν στις ορεινές περιοχές, ενώ η Ελλάδα εξακολουθούσε να βρίσκεται υπό την οθωμανική τουρκική αυτοκρατορία».
«Οι φουστανέλες είναι πλέον πολύ πιο κοντές από εκείνες που φορούσαν οι επαναστάτες που πολεμούσαν τους Τούρκους στον Ελληνικό πόλεμο της ανεξαρτησίας. Σε μια άλλη καινοτομία, είναι κατασκευασμένες με ακριβώς 400 πτυχώσεις, που συμβολίζουν τους περίπου 4 αιώνες της τουρκικής κυριαρχίας που έφερε τέλος η επανάσταση, ενώ το περίτεχνα κεντημένο γιλέκο φέρει μυστικά ορθόδοξα χριστιανικά σύμβολα.
»Τα ρούχα χρειάζονται μήνες για να φτιαχτούν, με το μεγαλύτερο μέρος της προσπάθειας να καταβάλλεται στη χειροτεχνία – μια πεθαμένη τέχνη σε μια χώρα αυτό το είδος της φορεσιάς βγήκε εκτός μόδας πριν από έναν αιώνα περίπου, και αντικαταστάθηκε από τα «φράγκικα» ρούχα της Δύσης».
Τα τσαρούχια. Είναι τα υποδήματα του εύζωνα. Είναι κόκκινου χρώματος και κατασκευασμένα από δέρμα. Στη σόλα κάθε τσαρουχιού βρίσκονται καρφωμένα περίπου 60 καρφιά (προκαδούρες), τα οποία είναι υπεύθυνα για τον επιβλητικό ήχο που ακούγεται κατά το βηματισμό ενός εύζωνα. Κατά μέσο όρο, το κάθε τσαρούχι ζυγίζει τρία κιλά. Χαρακτηριστικό κομμάτι των τσαρουχιών αποτελούν οι μαύρες φούντες στις οποίες καταλήγουν οι μύτες τους. Θεωρείται πως η αρχική τους χρήση ήταν να κρύβονται σε αυτές μικρά κοφτερά αντικείμενα που θα μπορούσαν αιφνιδιαστικά να τραυματίσουν τον εχθρό σε μία «σώμα με σώμα» μάχη. Άλλη άποψη είναι ότι οι φούντες προστάτευαν τα δάχτυλα των ποδιών από το χιόνι και τα κρυοπαγήματα.
ΟΙ ΕΥΖΩΝΟΙ ΣΗΜΕΡΑ
Οι σημερινοί εύζωνοι εκτελούν μόνο αποστολές τελετουργικού χαρακτήρα. Η πλέον γνωστή είναι η συμβολική φύλαξη του Μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη, που βρίσκεται στην Πλατεία Συντάγματος, δίπλα στην Βουλή των Ελλήνων. Σκοπιές όμως ευζώνων υπάρχουν και στο Προεδρικό Μέγαρο και στην πύλη του στρατοπέδου της Προεδρικής Φρουράς, πρώην στρατόπεδο Βασιλέως Γεωργίου Β΄, που βρίσκεται στο ΒΑ. άκρο του Εθνικού Κήπου με είσοδο από την οδό Ηρώδου του Αττικού.
Άλλες υποχρεώσεις των ευζώνων είναι:
- Η επίσημη έπαρση και υποστολή της ελληνικής σημαίας στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης. Πραγματοποιείται κάθε Κυριακή.
- Η απόδοση εθιμοτυπικών τιμών στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και σε αρχηγούς ξένων κρατών.
- Η απόδοση τιμών ομοίως στους πρεσβευτές ξένων κρατών κατά τη διάρκεια επίδοσης διαπιστευτηρίων στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Εύζωνοι επίσης συνοδεύουν κάθε χρόνο το Άγιο Φως, στη μεταφορά του από τα Ιεροσόλυμα στην Αθήνα. Η συμμετοχή στη συνοδεία του Αγίου Φωτός θεωρείται η ύψιστη τιμή για έναν εύζωνα. Την 25η Μαρτίου κάθε έτους, τμήμα ευζώνων συμμετέχει εκτός της παρέλασης στην Αθήνα και στις εορταστικές εκδηλώσεις της ελληνικής ομογένειας των ΗΠΑ, πραγματοποιώντας παρέλαση στην 5η Λεωφόρο της Νέας Υόρκης. Τα τελευταία χρόνια συμμετέχουν στην επέτειο για την έξοδο του Μεσσολογίου συνοδεύοντας την εικόνα και στην απελευθέρωση των Ιωαννίνων κάνοντας παρέλαση στην κεντρική λεωφόρο της πόλης.