Εφ' όλης της ύλης συνέντευξη τύπου παραχώρησε ο τ/κ ηγέτης
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΝα εξηγήσει ο Πρόεδρος Αναστασιάδης τί εννοεί με τη χαλαρή και την αποκεντρωμένη ομοσπονδία αναμένει ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, Μουσταφά Ακιντζί, επιμένοντας ότι σε όσες αρμοδιότητες της ομοσπονδιακής κυβέρνησης παραμείνουν, οι Τ/κ πρέπει να έχουν αποτελεσματική συμμετοχή, γιατί αυτό είναι μέρος της πολιτικής ισότητας και στην πολιτική ισότητα δεν υπάρχουν γκρίζες ζώνες, είτε ισχύει, είτε δεν ισχύει, όπως είπε.
Ο κ. Ακιντζί απάντησε για μιάμιση ώρα σε ερωτήσεις των δημοσιογράφων που παρίσταντο στην διάσκεψη Τύπου που έδωσε το βράδυ της Δευτέρας, με ταυτόχρονη μετάφραση από τα τούρκικα σε αγγλικά και ελληνικά.
Για την κάθοδο εκ νέου της Τζέιν Χολ Λουτ στο νησί, είπε ότι η απεσταλμένη του ΓΓ του ΟΗΕ θα προσπαθήσει να διαπιστώσει πού βρισκόμαστε. Ένα από τα βασικά σημεία μιας ομοσπονδίας που μπορεί να δημιουργηθεί στην Κύπρο είναι η πολιτική ισότητα. Εάν σε αυτό το θέμα δεν υπάρχει σαφήνεια, τότε είναι ξεκάθαρο πως θα υπάρξουν μεγάλες δυσκολίες, πρόσθεσε. Ο ΓΓ του ΟΗΕ, συνέχισε, θα δει και πώς καταλαβαίνουν οι πλευρές την πολιτική ισότητα, «μπορεί να διασυνδεθεί αυτό με την λήψη αποφάσεων μόνο με πλειοψηφία; Εμείς δεν το διασυνδέουμε. Σε μια δομή που θα είναι κοινή για τις δύο πλευρές είτε υπάρχει πολιτική ισότητα, είτε όχι».
Σε ερώτηση εάν η στάση του Προέδρου Αναστασιάδη του προκάλεσε απογοήτευση, ο κ. Ακιντζί είπε ότι τα δικά του συναισθήματα είναι σημαντικά μέχρι ενός σημείου, αλλά πιο σημαντικό για τον ίδιο είναι το μέλλον της κοινότητάς του. «Δεν θεωρώ ότι βραχυπρόθεσμα η συνέχιση του στάτους κβο είναι κάτι καλό για τους Τ/κ, αλλά μακροπρόθεσμα θεωρώ ότι δεν θα είναι καλό ούτε για τους Ε/κ. Για αυτό απευθύνω έκκληση να συναντηθούμε στο σημείο κοινής λογικής».
Οι φωνές πως η σημερινή κατάσταση δεν μπορεί να μείνει έτσι μέχρι τέλους συνεχώς αυξάνονται, ανέφερε ο Τ/κ ηγέτης, φέρνοντας ως παράδειγμα το θέμα των υδρογονανθράκων. «Θα γίνει είτε πεδίο συνεργασίας, είτε λόγος έντασης», ανέφερε. Ο νούσιμος δρόμος, είπε, είναι να βρούμε τρόπους διαμοιρασμού του πλούτου και της εξουσίας και η συμπεριφορά με βάση την κοινή λογική από όλες τις πλευρές θα είναι προς όφελος όλων των πλευρών, όπως ανέφερε.
Αποτελεσματική συμμετοχή και μία θετική ψήφος
Ερωτηθείς εάν στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση καμία απόφαση δεν θα μπορεί να ληφθεί εάν οι Τ/κ δεν πούνε ναι, ο Μουσταφά Ακιντζί είπε ότι αποτελεί πλέον παράμετρο των ΗΕ πως οι σχέσεις μεταξύ των δύο κοινοτήτων δεν θα είναι σχέσεις πλειοψηφίας - μειοψηφίας.
Το ΣΑ του ΟΗΕ, συνέχισε, έχει εγκρίνει τη σχετική έκθεση του ΓΓ όπου αναφέρεται ότι στην Κύπρο δεν θα υπάρχουν αποφάσεις με αριθμητική ισότητα αλλά με πολιτική ισότητα, όμως στα ομοσπονδιακά όργανα όπου δεν υπάρχει η αριθμητική ισότητα, είναι βασικό να υπάρχει αποτελεσματική συμμετοχή.
Θα υπάρχουν, συνέχισε, και όργανα όπου δεν θα υπάρχει ισότητα (αριθμητική). Αυτό που έχουν συζητήσει με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, είπε, δεν είναι ότι θα χρειάζεται η θετική ψήφος και των τριών Τ/κ που θα υπάρχουν σε αυτά, σημειώνοντας πως άλλο η συμμετοχή στις αποφάσεις και άλλο το βέτο. Όσον αφορά το ενδεχόμενο σε κάποιο από τα όργανα αυτά να πουν όχι και οι τρεις Τ/κ , ο Μουσταφά Ακιντζί σημείωσε ότι οι Τ/κ, όπως και οι Ε/κ, που θα είναι στα ομοσπονδιακά όργανα, θα προέρχονται από διαφορετικά πολιτικά υπόβαθρα και ιδεολογίες, γιατί θα μιλούμε για μια δημοκρατική πολιτική δομή.
«Λειτουργική ομοσπονδία σημαίνει να πάρουμε την απόφαση εμείς, παρά ότι αυτοί διαφωνούν; Ή να δούμε γιατί αυτοί οι τρεις λένε όχι και εάν μπορούμε να αναζητήσουμε μια συμφωνία και να προσπαθήσουμε να τους μεταπείσουμε;», διερωτήθηκε.
Ο Τ/κ ηγέτης είπε ότι υπάρχει βέτο του Αναπληρωτή Προέδρου και αποτελεί σύγκλιση σε ποιά θέματα μπορεί να χρησιμοποιηθεί, σημείωνοντας πως είναι τρεις σημαντικοί τομείς. Επικαλέστηκε δήλωση του Αλέκου Μαρκίδη που, όπως ανέφερε, είπε ότι οι Τ/κ αυτό που ζητούν δεν είναι βέτο αλλά συμμετοχή στις αποφάσεις.
«Στο θέμα της πολιτικής ισότητας δεν υπάρχουν γκρίζες ζώνες, είτε θα υπάρξει πολιτική ισότητα και αποτελεσματική συμμετοχή στις αποφάσεις είτε όχι», ανέφερε.
Εάν δημιουργήσετε έναν ομοσπονδιακό συνεταιρισμό, είτε θα λαμβάνετε συνεταιρικά τις αποφάσεις είτε η μια πλευρά θα λαμβάνει αποφάσεις και για εσάς, συνέχισε.
Άλλες επιλογές πλην της ομοσπονδιακής λύσης
Ερωτηθείς εάν υπάρχουν άλλες επιλογές πέραν της ομοσπονδιακής λύσης, ο Μουσταφά Ακιντζί είπε ότι δεν θα υπάρχουν διαπραγματεύσεις για άλλα 50 χρόνια, αυτό το έχει περιλάβει στην έκθεσή του και ο ΓΓ. Αυτό που αναμένει πλέον ο ίδιος, ανέφερε, είναι σε μια καθορισμένη διαδικασία, να υπάρξει ένας προγραμματισμός με προκαθορισμένους στόχους.
Κατά τον Τ/κ ηγέτη, η Τζέιν Χολ Λουτ θα καθορίσει μέχρι πότε, ποιά ημερομηνία γίνεται τι. «Δεν θα πρόκειται για ένα μακρύ χρονικό διάστημα. Έκλεισε πλέον η περίοδος που θα συζητούμε γύρω από ένα θέμα χωρίς να παράγουμε ένα αποτέλεσμα, επειδή θέλουμε να έχουμε ένα αποτέλεσμα. Επιμένουμε σε αυτό το θέμα και ο ΓΓ του ΟΗΕ μοιράζεται τα ίδια συναισθήματα σε αυτό το θέμα».
Εκτός ομοσπονδίας δύο πράγματα υπάρχουν, είπε ο κ. Ακιντζί, είτε το ενιαίο κράτος, στο οποίο οι Τ/κ δεν πρόκειται να γίνουν μέλος αφού δεν τίθεται θέμα να γίνουν μειονότητα. Είτε θα τεθεί θέμα δύο χωριστών ανεξάρτητων κρατών «στο οποίο πιστεύω ότι η πλειοψηφία των Ε/κ θα εναντιωθεί», ανέφερε.
Ο κ. Ακιντζί είπε ότι στη συνάντηση που είχε με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη τον Απρίλιο τον είχε ρωτήσει ανοικτά - γιατί δεν ήταν μυστικό ότι στο Κραν Μοντανά είχε συναντηθεί με τον Τούρκο ΥΠΕΞ - εάν πίσω από τις κλειστές πόρτες συζητήθηκε κάτι τέτοιο. «Όμως κάτι τέτοιο δεν το έχουμε δει (δεν υπάρχει)», ανέφερε. Ο Τ/κ ηγέτης πρόσθεσε ότι δεν υπάρχει Ε/κ ηγέτης που θα διαπραγματευτεί με τους Τ/κ φόρμουλα δύο χωριστών κρατών. «Ούτε ο κ. Αναστασιάδης ούτε κανένας άλλος μπορεί να το κάνει αυτό», σημείωσε. Ο ίδιος είπε, συζητά το εφικτό γιατί το ανέφικτο είναι σαν να ξοδεύεις χρόνο κάνοντας όνειρα, παγιώνοντας το στάτους κβο. «Και εμένα η δουλειά μου, το καθήκον μου δεν είναι να εξυπηρετώ το στάτους κβο», ανέφερε.
«Χρειαζόμαστε αντι για τανγκό, συρτάκι»
Για το αν η δική του προσέγγιση θα φέρει αποτέλεσμα, σημείωσε ότι για να γίνει η ομοσπονδία πρέπει να είναι έτοιμες και οι δύο πλευρές. Υπενθυμίζοντας την έκφραση πως χρειάζονται δύο για να χορέψουν τανγκό, είπε πως «εμείς έχουμε ξεπεράσει το τανγκό, μας χρειάζεται συρτάκι, χασαποσέρβικο, να κρατούμε ο ένας τα χέρια του άλλου, όχι μόνο οι δύο κοινότητες, αλλά οι εγγυήτριες χώρες, τα ΗΕκαι ως παρατηρητής η ΕΕ». Όλοι πρέπει να δουλέψουν για αυτό, είπε, και η διεθνής κοινότητα και η κοινωνία των πολιτών.
Απαντώντας σε άλλη ερώτηση, απηύθυνε έκκληση όπως η ευκαιρία που βρίσκεται ενώπιόν μας αξιολογηθεί από όλους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ«Δεν είμαι κλειστός στη συζήτηση για την αποκέντρωση»
Κληθείς να διευκρινίσει την διαφορά μεταξύ αποτελεσματικής συμμετοχής και βέτο και ερωτηθείς γιατί η Τουρκία να έχει ρόλο στην ανατολική Μεσόγειο, ο κ. Ακιντζί επανέλαβε ότι δεν είναι κλειστός στο να διαπραγματευτεί την αποκέντρωση αλλά «στη συνάντησή μας με τον κ. Αναστασιάδη δεν άκουσα κάτι απτό». Πρέπει, συνέχισε, να καθοριστεί ποιές από τις αρμοδιότητες της κεντρικής κυβέρνησης υπάρχει πρόθεση να μεταφερθούν στις συνιστώσες πολιτείες. Είμαι ανοικτός, δήλωσε, να συζητήσω αυτό το θέμα σε διαδικασία που δεν θα αποτελεί παιχνίδι με τον χρόνο, όπως αναφέρει στην έκθεσή του και ο ΓΓ του ΟΗΕ.
Σημείωσε όμως ότι οι αρμοδιότητες που θα παραμείνουν στην κεντρική κυβέρνηση, του Υπουργικού Συμβουλίου, της κεντρικής διοίκησης, θα είναι συνεταιρικές αρμοδιότητες. Δεν μπορεί να είναι μόνο σε θέματα ζωτικής σημασίας, πρόσθεσε, σημειώνοντας ότι το παράδειγμα που είχε φέρει ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ήταν τρανταχτό και αφορούσε την ενέργεια. «Πολύ σημαντικό κομμάτι της πολιτικής ισότητας είναι η αποτελεσματική συμμετοχή. Εάν υπάρξει κοινή αρμοδιότητα θα υπάρχει και αποτελεσματική συμμετοχή. Εάν δεν υπάρχει κοινή αρμοδιότητα, τότε δεν πρόκειται για ομοσπονδία», σημείωσε.
Στις διαπραγματεύσεις μέχρι σήμερα, ανέφερε ο κ. Ακιντζί, είδε ότι μπορούν να φτάσουν σε συμφωνία για την αρχή της μίας θετικής ψήφου, λέγοντας πως εάν αυτό έγινε αποδεκτό στο Υπουργικό Συμβούλιο, που είναι το ανώτατο όργανο στην ομοσπονδιακή δομή, τότε ποια είναι η λογική να μην γίνει αυτό αποδεκτό και στα άλλα όργανα.
Φυσικό αέριο
Για το θέμα του φυσικού αερίου, ο Τ/κ ηγέτης είπε ότι η Τουρκία ισχυρίζεται ότι έχει δικαιώματα στη δική της υφαλοκρηπίδα, αμφισβητώντας τις αποφάσεις του 1982 των ΗΕ, και για αυτό υπάρχουν «γκρίζες ζώνες» με τεμάχια που έχει καθορίσει η ε/κ πλευρά. Υπάρχει μια συζήτηση για αυτό, πρόσθεσε, αλλά ο ίδιος αυτό που θέτει είναι η από κοινού συνεργασία για τους φυσικούς πόρους στους οποίους έχουν δικαιώματα και οι Τ/κ, αλλά συνεχώς αναβάλλεται. Να δημιουργηθεί μια επιτροπή που θα συζητήσει το θέμα και θα συνεργαστεί από τώρα, είπε.
Αυτό που γίνεται τώρα, ανέφερε, είναι ότι θα προβούν σε γεώτρηση οι Ε/κ και η Τουρκία που έχει ήδη ένα γεωτρύπανο, αγόρασε ακόμη ένα και σε συνεργασία με τους Τ/κ θα προβεί σε έρευνες. «Δεν είναι αυτό που επιθυμούμε. Αυτό που εγώ ως άτομο θέλω είναι να δω μια συνεργασία σε αυτόν τον τομέα», σημείωσε. Επανέλαβε τη θέση του για αγωγό μέσω της Τουρκίας προς την ΕΕ για τη μεταφορά του φυσικού αερίου της ανατολικής Μεσογείου.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΣτην ερώτηση τί θα πρέπει να κάνει ως βήμα ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, ο κ. Ακιντζί είπε ότι πρέπει να αρχίσει να εξηγεί πλέον "στον λαό του" τί είναι η ομοσπονδία που θα δημιουργηθεί στην Κύπρο, γιατί στον «νότο» ο καθένας καταλαβαίνει διαφορετικό πράγμα και περιμένει διαφορετικά πράγματα, όπως σημείωσε. Πρέπει, είπε, να τα εξηγήσουν αυτά στις κοινότητές τους και ο ίδιος προσπαθεί από καιρού εις καιρόν να το κάνει, παρά τις επικρίσεις που δέχεται.
Ερωτηθείς για τα θέματα ασφάλειας και εγγυήσεων, ο κ. Ακιντζί είπε ότι και οι δύο κοινότητες θέλουν να ζουν σε ασφάλεια και η ασφάλεια της μιας δεν πρέπει να αποτελεί απειλή για την άλλη. Εάν αρχίσει μια διαδικασία συνομιλιών, πρόσθεσε, και οδεύσει προς το τέλος, η διάσταση της ασφάλειας θα είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της.
ΠΗΓΗ: ΚΥΠΕ