Τι δήλωσε για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ ο "υπεξ" Οζερσάι
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΠροτροπή προς τους ηγέτες των δύο κυπριακών κοινοτήτων και τις εγγυήτριες δυνάμεις να συνεχίσουν τις επαφές με την απεσταλμένη του, Τζέιν Χολ Λουτ, απευθύνει ο ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, στην έκθεσή του για την ειρηνευτική δύναμη του διεθνούς οργανισμού στην Κύπρο (ΟΥΝΦΙΚΥΠ), ανεπίσημο αντίγραφο της οποίας επιδόθηκε αργά το απόγευμα της Παρασκευής στα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας. Ο κ. Γκουτέρες υπογραμμίζει ότι οι προοπτικές για μια συνολική διευθέτηση του κυπριακού στο εγγύς μέλλον παραμένουν ζωντανές, ωστόσο, επαναλαμβάνοντας την επισήμανση της έκθεσης των καλών του υπηρεσιών της 15η Οκτωβρίου 2018, δηλώνει ότι παραμένει πεπεισμένος πως πριν o ίδιος αναπτύξει όλο το βάρος των καλών του υπηρεσιών, οι πλευρές πρέπει να συμφωνήσουν σε μια κοινή πορεία προς τα εμπρός. «Επαναβεβαιώνοντας τις παρατηρήσεις μου από την έκθεση καλών υπηρεσιών, ότι η συνεχής υποστήριξη σε έναν ορίζοντα ατέρμονης διαδικασίας χωρίς αποτέλεσμα έχει λήξει, παρομοίως υπάρχει συναίνεση ότι το στάτους κβο δεν είναι πλέον βιώσιμο». Ο ΓΓ του ΟΗΕ σημειώνει ότι η ΟΥΝΦΙΚΥΠ θα συνεχίσει να επιτηρεί την εξελισσόμενη κατάσταση επιτόπου, να αξιολογεί τον αντίκτυπό της στις απαιτήσεις της εντολής της αποστολής και να προσαρμόζει τις δραστηριότητές της για την αποτελεσματική εκτέλεση της εντολής της. «Με βάση τη συνεχιζόμενη συμβολή της στην ειρήνη και τη σταθερότητα και τη δημιουργία συνθηκών που θα συμβάλλουν στην πολιτική διευθέτηση, εισηγούμαι στο Συμβούλιο Ασφαλείας να παρατείνει την εντολή της UNFICYP για έξι μήνες, έως τις 31 Ιουλίου 2019», γράφει ο κ. Γκουτέρες στην έκθεσή του.
Ο κ. Γκουτέρες μνημονεύει - χωρίς να παραθέτει λεπτομέρειες - τις χωριστές συναντήσεις της κ. Λουτ με τον Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί, καθώς και με εκπροσώπους των εγγυητριών δυνάμεων και την αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Φεντερίκα Μογκερίνι, ενώ αφιερώνει σημαντικό χώρο σε πρόσφατες έρευνες συμπεριφοράς που διεξήγαγαν από κοινού ελληνοκυπριακές και τουρκοκυπριακές εταιρείες έρευνας αγοράς, με την συμμετοχή των Ηνωμένων Εθνών και της Παγκόσμιας Τράπεζας. Έρευνες, οι οποίες δείχνουν ότι, «ενώ οι προσδοκίες παραμένουν χαμηλές, η σαφής πλειοψηφία και στις δύο κοινότητες εξακολουθεί να επιθυμεί λύση του κυπριακού προβλήματος».
Στο κεφάλαιο της έκθεσης με τις παρατηρήσεις του, ο ΓΓ υπογραμμίζει ότι η μειωμένη ελπίδα για μια διευθέτηση και τα χαμηλά επίπεδα εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο κοινοτήτων που επισημάνθηκαν στις έρευνες, «θα πρέπει να αποτελέσουν θέμα ανησυχίας για όλους τους Κύπριους, με την ηγεσία και στις δύο πλευρές να έχουν την κύρια ευθύνη να εργαστούν για την ανατροπή αυτών των τάσεων. Αφορά επίσης την UNFICYP, δεδομένης της εντολής της να διευκολύνει την επιστροφή σε φυσιολογικές συνθήκες και τις προσπάθειές της να δημιουργήσει συνθήκες που συμβάλλουν στη διαρκή διευθέτηση. Από αυτή την άποψη, η UNFICYP θα αυξήσει περαιτέρω τις προσπάθειές της για να φέρει μαζί τις δύο κοινότητες, πέραν της Λευκωσίας και παραμένει έτοιμη να στηρίξει τη συνεργασία σε τομείς προτεραιότητας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που προσδιορίστηκαν μέσω των πρόσφατων ερευνών».
Σε σχέση με τις επαφές της ειδικής του αντιπροσώπου Ελίζαμπεθ Σπέχαρ με τις δύο πλευρές αναφέρεται στη συνάντηση των κ.κ. Αναστασιάδη και Ακιντζί υπό την αιγίδα της κ. Σπέχαρ στις 26 Οκτωβρίου και χαρακτηρίζει το άνοιγμα των 2 οδοφραγμάτων Λεύκας και Δερύνειας που προέκυψε μετά τη συνάντηση αυτή ως «την πιο θετική εξέλιξη της ειρηνευτικής διαδικασίας από το κλείσιμο της Διάσκεψης για την Κύπρο στην Ελβετία τον Ιούλιο του 2017», λέγοντας ότι ανεβάζει τον αριθμό των σημείων διέλευσης στο νησί σε 9. Πάντως, παρά την ενθαρρυντική αυτή εξέλιξη, ο κ. Γκουτέρες αναφέρει ότι σημειώθηκε περιορισμένη πρόοδος στην εφαρμογή μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης. «Κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους στις 26 Οκτωβρίου, οι ηγέτες συζήτησαν ανεπίσημα τη δυνατότητα να συναντηθούν εκ νέου, αν μπορούσε να σημειωθεί περαιτέρω πρόοδος όσον αφορά την εφαρμογή των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης που συμφωνήθηκαν το 2015, όπως η διαλειτουργικότητα των κινητών τηλεφώνων και η περαιτέρω ενσωμάτωση των δύο δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας».
Στο κεφάλαιο της έκθεσης με τις παρατηρήσεις του, ο ΓΓ εκφράζει την πεποίθηση πως ενώ τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης δεν μπορούν και δεν πρέπει να υποκαταστήσουν τις πραγματικές και προσανατολισμένες σε αποτελέσματα διαπραγματεύσεις, «οι προοπτικές για διάλογο και βιώσιμη διευθέτηση θα ενισχυθούν μόνο μέσω τέτοιων ενεργειών. Η εφαρμογή των υπόλοιπων μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης του 2015 θα πρέπει να είναι δυνατή μέσω της απαραίτητης δημιουργικότητας, αποφασιστικότητας και πολιτικής βούλησης και παροτρύνω περαιτέρω εργασία για να ξεπεραστεί το όποιο τεχνικό ή άλλο εμπόδιο προς τον σκοπόν αυτόν».
Σε σχέση με τις εξελίξεις στην ΑΟΖ της Κύπρου και την Ανατολική Μεσόγειο γενικότερα, γράφει: «Κατά την περίοδο που καλύπτει η έκθεση, παρατηρήθηκε συγκέντρωση διαφόρων εθνικών και κοινών ναυτικών και στρατιωτικών δυνάμεων, ασκήσεων έρευνας και διάσωσης και άλλων, στην Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένης και (της περιοχής) γύρω από την Κύπρο. Όπως δείχνουν οι πρόσφατες εξελίξεις, οι φυσικοί πόροι, ιδιαίτερα οι υδρογονάνθρακες, παρουσιάζουν σημαντικές ευκαιρίες για περιφερειακή συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο. Ταυτόχρονα, οι διερευνητικές δραστηριότητες γεώτρησης γύρω από την Κύπρο συνέχισαν να αποτελούν πηγή χαμηλής έντασης».
Στο κεφάλαιο των παρατηρήσεων, ο ΓΓ γράφει πως «με τις συνεχιζόμενες διερευνητικές δραστηριότητες γεώτρησης εκτός των ακτών της Κύπρου, παραμένει ο κίνδυνος περαιτέρω εντάσεων σε σχέση με τους υδρογονάνθρακες. Σε αυτό το πλαίσιο, επαναλαμβάνω ότι οι φυσικοί πόροι που βρίσκονται εντός και γύρω από την Κύπρο πρέπει να ωφελήσουν τις δύο κοινότητες και πρέπει να αποτελέσουν ισχυρό κίνητρο για την εξεύρεση μιας βιώσιμης λύση στο κυπριακό πρόβλημα».
Στην έκθεση υπάρχουν λεπτομερώς καταγεγραμμένα τα περιστατικά που σχετίζονται με αλλαγές σε στρατιωτικές θέσεις των πλευρών, αναφορά στο επεισόδιο της Πύλας κλπ.
Στις παρατηρήσεις του, στη βάση των επανειλημμένων εκκλήσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένου και του πρόσφατου ψηφίσματος 2430, ο ΓΓ καλεί τα μέρη «να συνεργαστούν με την UNFICYP για την εκπόνηση μιας ισορροπημένης δέσμης στρατιωτικών μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης, τα οποία θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν την αποναρκοθέτηση και την περαιτέρω μη επάνδρωση θέσεων».
Παράλληλα, καλεί και τις δύο πλευρές να σεβαστούν την εξουσία της ΟΥΝΦΙΚΥΠ στην ουδέτερη ζώνη και να λάβουν σοβαρά υπόψη το αίτημα του Συμβουλίου Ασφαλείας να συνεργαστούν με τη Δύναμη για την οριοθέτηση της ουδέτερης ζώνης και να εφαρμόσουν το μνημόνιο Ηνωμένων Εθνών του 2018. «Επιπλέον, προσθέτει, ενθαρρύνω τις πλευρές να εξετάσουν το ενδεχόμενο ανάπτυξης, με την υποστήριξη ης ΟΥΝΦΙΚΥΠ, των δικών τους μηχανισμών για την άμβλυνση των εντάσεων, είτε πρόκειται για στρατιωτικής, αστυνομικής ή πολιτικής φύσης».
Τέλος, σε σχέση με το ανθρωπιστικό θέμα των Αγνοουμένων, ο ΓΓ τονίζει πως παραμένει κρίσιμο ότι η ΔΕΑ να εξακολουθεί να λαμβάνει επαρκή οικονομική στήριξη και πληροφόρηση, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε συναφή στρατιωτικά και αστυνομικά αρχεία.
«Συνεπώς, ενθαρρύνω τα μέρη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την ανταλλαγή σχετικών αρχειακών πληροφοριών με την επιτροπή. Υποστηρίζω επίσης την έκκληση της Επιτροπής προς όλα τα άτομα με σχετική γνώση (πληροφοριών) να προσέλθουν, δεδομένης και της πιεστικής πρόκλησης του χρόνου που εργάζεται σε βάρος περαιτέρω προόδου για την εξεύρεση και ταυτοποίηση αγνοουμένων».
Οι δηλώσεις του «ΥΠΕΞ» των Κατεχομένων
H ειρηνευτική δύναμη των ΗΕ στην Κύπρο δεν χρειάζεται πλέον να είναι μια στρατιωτική αποστολή, θα μπορούσε να μετατραπεί σε μια πολιτική αποστολή, δήλωσε ο Κουντρέτ Οζερσάι σε συνέντευξή του στον ανταποκριτή του τουρκικού πρακτορείο ειδήσεων Ανατολή στην Ουάσινγκτον όπου βρίσκεται για τρίτη μέρα συνεχίζοντας τις επαφές του.
Όπως μεταδίδουν τ/κ ΜΜΕ, ο «υπουργός εξωτερικών» ανέφερε ότι το θέμα της ΟΥΝΦΙΚΥΠ ήταν στο επίκεντρο των επαφών του στην Νέα Υόρκη όπου «θέσαμε τις απόψεις μας ως τ/κ πλευρά» στο ζήτημα.
Υποστήριξαν πρόσφατα, είπε, ότι τα καθήκοντα της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, οι αρμοδιότητες και οι ευθύνες της πρέπει να επαναξιολογηθούν και να αλλάξουν. «Εάν πρέπει να μιλήσουμε πιο ξεκάθαρα, δεν υπάρχει λόγος να υπάρχει μια στρατιωτική αποστολή, θεωρούμε ότι τα καθήκοντα πλέον (της ΟΥΝΦΙΚΥΠ) μπορούν σε συζητηθούν σοβαρά και μπορεί να μετατραπεί πλέον σε μια πολιτική αποστολή».
Σύμφωνα με τον κ. Οζερσάι, υπάρχουν γύρω στους 800 στρατιώτες της δύναμης αλλά μεταξύ της τ/κ και της ε/κ πλευράς δεν υπάρχει μια τέτοια κατάσταση που πρακτικά να χρειάζεται την ύπαρξη ειρηνευτικής δύναμης.
Ο ρόλος της επιτήρησης για την αποτροπή στρατιωτικής έντασης και της έκθεσης γεγονότων μπορεί να επιτελεστεί από μια πολιτική αποστολή, συνέχισε ο Κουντρέτ Οζερσάι, εκφράζοντας την άποψη ότι δεν χρειάζεται το ποσό των 22-23 εκ δολαρίων το χρόνο για να καλυφθεί το κόστος της υφιστάμενης αποστολής των 800 στρατιωτών.
Για το 2019, είπε, θα χρειαστούν 54 εκ δολάρια αλλά εάν η αποστολή σταματήσει να είναι στρατιωτική και γίνει πολιτική, με τα ίδια καθήκοντα και ενώ μπορεί να ανταποκριθεί σε αυτά, τότε το κόστος θα πέσει στο μισό.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ«Ταυτόχρονα εμείς θεωρούμε ότι πρέπει να επαναξιολογηθούν τα καθήκοντα, οι αρμοδιότητες και οι ευθύνες της ειρηνευτικής δύναμης υπό την έννοια ότι θα πρέπει να αμφισβητηθεί η συμπεριφορά της ε/κ πλευράς που είναι ικανοποιημένη από το υφιστάμενο καθεστώς».
Απάντηση από την κυπριακή πλευρά
Είναι θετικό ότι τα ΗΕ, όπως και η κυπριακή πλευρά θεωρούν απαραίτητη την ανανέωση της θητείας και τη διατήρηση του ρόλου της ειρηνευτικής δύναμης, δήλωσε σήμερα ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Πρόδρομος Προδρόμου.
Ανακοίνωση της Προεδρίας αναφέρει ότι ο Εκπρόσωπος, κληθείς να σχολιάσει την έκθεση του ΓΓ των ΗΕ για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, είπε ότι «έχουμε να κάνουμε με ένα επίσημο έγγραφο και δεν θα ήταν σωστό να επεκταθούμε. Αυτό που μπορούμε να πούμε εν προκειμένω είναι ότι πως είναι θετικό ότι τα ΗΕ, όπως και η κυπριακή πλευρά θεωρούν απαραίτητη την ανανέωση της θητείας και τη διατήρηση του ρόλου της ειρηνευτικής δύναμης».
Ταυτόχρονα, είπε σε δηλώσεις του στο Προεδρικό, είναι σίγουρα θετικό ότι με την ευκαιρία αυτή ο ΓΓ επαναβεβαιώνει τη βούληση και ετοιμότητα του να προσφέρει τις καλές υπηρεσίες του διαμηνύοντας ότι θα πρέπει οι δύο πλευρές να προετοιμαστούν κατάλληλα για να ξεκινήσουν ξανά οι διαπραγματεύσεις. Και αυτή είναι η εργασία που γίνεται με την κα (Τζέιν Χολ) Λουτ.
Κληθείς να σχολιάσει ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά ζητά αλλαγή των όρων εντολής της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, ο Εκπρόσωπος είπε ότι «είναι τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας που θα αποφασίζουν και βεβαίως από την ελληνοκυπριακή πλευρά σημειώνουμε πάντοτε ότι η κατοχή, δυστυχώς, διατηρείται στην Κύπρο, ο τουρκικός στρατός είναι εδώ και γνωρίζουμε ότι η παρουσία της ΟΥΝΦΙΚΥΠ είναι οπωσδήποτε πολύτιμη, αφού αποτρέπονται προκλήσεις που καμιά φορά σημειώνονται ή και τυχαία περιστατικά που θα μπορούσαν να προκαλέσουν εντάσεις στην Κύπρο. Άρα, λοιπόν, το δικό μας σχόλιο είναι ότι η ΟΥΝΦΙΚΥΠ είναι απαραίτητο να παραμένει με τον στόχο να μη διαιωνιστεί αφού προηγουμένως θα πρέπει να λύσουμε το Κυπριακό».
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ