Την τελική απόφαση για το αν θα σταματήσουν οι ενταξιακές συνομιλίες μπορούν να λάβουν μόνο οι αρχηγοί των κρατών και κυβερνήσεων στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤο Ευρωκοινοβούλιο κάλεσε Κομισιόν και κράτη μέλη να αναστείλουν επισήμως τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία.
Η εισηγητική έκθεση της Ολλανδής ευρωβουλευτού Κάτι Πίρι που υιοθετήθηκε με 370 ψήφους υπέρ, 109 κατά και 143 αποχές, επεσήμανε την απουσία σεβασμού στο κράτος δικαίου και στα θεμελιώδη δικαιώματα περιλαμβανομένης της διάκρισης των εξουσιών, της δημοκρατίας, της ελευθερίας της έκφρασης και των Μέσων ενημέρωσης.
«`Υπάρχουν δύο βασικά στοιχεία. Από τη μία πλευρά να πούμε ότι η ΕΕ πρέπει να μείνει προσηλωμένη στις αξίες της. Το δεύτεροο μήνυμα που περιλαμβάνεται στην έκθεση είναι πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τους Δημοκράτες στην Τουρκία. Δεν είναι ώρα για να τους αφήσουμε μόνους τους» δήλωσε στο euronews η εισηγήτρια της έκθεσης.
Οι ευρωβουλευτές ανησυχούν βαθιά που πάνω από 150.000 άνθρωποι τέθηκαν υπό κράτηση μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, και 78.000 συνελήφθησαν για κατηγορίες περί τρομοκρατίας παρά το γεγονός ότι στις περισσότερες περιπτώσεις δεν υπήρχαν αποδείξεις.
Η Γερμανίδα ευρωβουλευτής του ΕΛΚ Ρενάτε Σόμερ είχε καταθέσει τροπολογία για διακοπή των συνομιλιών, η οποία όμως τελικά δεν εγκρίθηκε.
«Ξέρω ότι είναι αδύνατο να γίνει η Τουρκία κράτος μέλος, ειδικά από τη στιγμή που το νέο Σύνταγμα τέθηκε σε ισχύ. Γιατί το νέο Σύνταγμα είναι αντιδημοκρατικό και αυτό σημαίνει αντιευρωπαϊκό» δήλωσε η Γερμανίδα ευρωβουλευτής στο euronews.
`Με σκληρή γλώσσα μίλησε και η Πορτογαλίδα ευρωβνουλετής Άνα Γκόμες από την ομάδα των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών και Δημοκρατών.
«Θαυμάζω αυτούς που συνεχίζουν να παλεύουν παρά τις τρομακτικές απειλές και τον κίνδυνο που βλέπουμε. Είναι η κατάλληλη στιγμή για την ΕΕ να επιβάλει εμπάργκο στην Τουρκία» είπε σχετικά.
Η έκθεση καταδικάζει το κλείσιμο 160 μέσων ενημέρωσης, τον υψηλό αριθμό των συλλήψεων δημοσιογράφων και εργαζομένων στον Τύπο.
Ωστόσο, κάποιοι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν ότι ο διάλογος με την Τουρκία πρέπει να παραμείνει ανοιχτός.
`«Είναι ακόμη ανοιχτό, δεν είναι το τέλος μίας διαδικασίας με την Τουρκία αλλά είναι ένα μήνυμα για αυτούς που βρίσκονται στην εξουσία στην Τουρκία να μετακινηθούν προς τις δημοκρατικές αρχές για το κράτος δικαίου και τις αξίες τις οποίες υπερασπίζεται η ΕΕ» είπε σχετικά η Ρεμπέκα Χαρμς από τους Πρασίνους.
Η τελική απόφαση, ωστόσο, για την αναστολή, διακοπή ή συνέχιση των ενταξιακών συνομιλιών μπορεί να ληφθεί μόνο από τους αρχηγούς των κρατών και κυβερνήσεων στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Για Ελλάδα και Κύπρο
Όσον αφορά τις σχέσεις της Τουρκίας με τους γείτονές της, το Ευρωκοινοβούλιο καλεί την Τουρκία να εντείνει τις προσπάθειες για επίλυση όλων των διαφορών στη βάση του διεθνούς δικαίου και στο πλαίσιο της καλής γειτονίας, καταδικάζοντας τις παραβιάσεις του εναέριου χώρου και των θαλάσσιων υδάτων της Ελλάδας και τονίζοντας την ανάγκη άρσης του casus belli.
Ειδική μνεία γίνεται και στην Αγία Σοφία, με τους ευρωβουλευτές να αντιτίθενται σε κάθε ακραία άποψη που προωθεί την αλλοίωση της φυσιογνωμίας της ως ιστορικο-θρησκευτικού μνημείου, καθώς και στη μετατροπή της σε τζαμί.
Οι ευρωβουλευτές επαναλαμβάνουν τη θέση του ΕΚ για μια δίκαιη, συνολική και βιώσιμη διευθέτηση του ζητήματος της Κύπρου με βάση μια δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία, ενιαία διεθνή νομική προσωπικότητα, ενιαία κυριαρχία και ενιαία ιθαγένεια και με πολιτική ισότητα μεταξύ των δύο κοινοτήτων και καλούν την ΕΕ και τα κράτη μέλη να διαδραματίσουν πιο ενεργό ρόλο για την επιτυχημένη ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων.
Στο ψήφισμα καλείται επίσης η Τουρκία να αρχίσει να αποσύρει τα στρατεύματά της από την Κύπρο, να μεταβιβάσει την περίκλειστη περιοχή της Αμμόχωστου στον ΟΗΕ, και να απόσχει από ενέργειες σχετικές με τους παράνομους εποικισμούς. Αναγνωρίζεται δε το δικαίωμα της Κύπρου να συνάπτει διμερείς συμφωνίες για την ΑΟΖ και καλείται η Τουρκία να σεβαστεί πλήρως τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των κρατών μελών, περιλαμβανομένων των δικαιωμάτων που αφορούν την εξερεύνηση και εκμετάλλευση φυσικών πόρων.
Τέλος, η τουρκική κυβέρνηση καλείται να συνεργαστεί, ή τουλάχιστον να διαβουλευτεί με την Ελλάδα και την Κύπρο, για οιαδήποτε μελλοντική εξέλιξη για το πυρηνικό εργοστάσιο του Akkuyu.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΓια την τελωνειακή Ένωση
Σύμφωνα με την έκθεση, θα πρέπει να παραμείνει ανοιχτό το ενδεχόμενο αναβάθμισης της Τελωνειακής Ένωσης ΕΕ-Τουρκίας του 1995, ώστε να συμπεριληφθούν, για παράδειγμα, η γεωργία και οι δημόσιες συμβάσεις, αλλά μόνο εάν υπάρξουν συγκεκριμένες βελτιώσεις στον τομέα της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,των θεμελιωδών ελευθεριών και του κράτους δικαίου.
Για την απελευθέρωση των θεωρήσεων
Επιπλέον, οι ευρωβουλευτές παροτρύνουν την Τουρκία να συμμορφωθεί πλήρως με τα 72 κριτήρια που προσδιορίζονται στον χάρτη πορείας για την ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων, προς όφελος των φοιτητών, των ακαδημαϊκών, των εκπροσώπων των επιχειρήσεων και των ανθρώπων που έχουν οικογενειακούς δεσμούς στα κράτη μέλη της ΕΕ.
Η στάση των ελληνικών κομμάτων
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤη στάση της αποχής επέλεξαν οι ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ όπως και οι ευρωβουλευτές του ΚΚΕ.
Αρνητικά ψήφισε η ευρωομάδα της ΝΔ.
Όπως δήλωσε η εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας και ευρωβουλευτής κ. Μαρία Σπυράκη που ήταν παρούσα στη συνεδρίαση «μία α λα καρτ σχέση Ε.Ε.- Τουρκίας μπορεί να ωφελεί ευρωπαϊκές χώρες που έχουν οικονομικά, κυρίως, συμφέροντα με την Τουρκία, μπορεί να ωφελεί πιθανώς και την ίδια την Τουρκία διότι η εισροή χρηματοδότησης από την Ε.Ε. συνεχίζεται, αλλά αφαιρεί από την Ελλάδα ένα ισχυρό όπλο: Αυτό του ελέγχου της ενταξιακής διαδικασίας. Εφόσον τελικά κριθεί ότι χρειάζεται να πάμε σε μια άλλου είδους σχέση Ε.Ε.-Τουρκίας, αυτή θα πρέπει να διέπεται από όρους και προϋποθέσεις αντίστοιχους με εκείνους των ενταξιακών διαπραγματεύσεων».
Από το Ποτάμι παρών στην ψηφοφορία ήταν ο Μιλτιάδης Κύρκος ο οποίος καταψήφισε και εκείνος την έκθεση με την επισήμανση ότι«ήταν λάθος του Κοινοβουλίου που ψήφισε την αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία».
Κατά τη συζήτηση στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου για την έκθεση προόδου της Τουρκίας για το 2018, ο Μιλτιάδης Κύρκος είχε αναφέρει ότι πρόκειται για «δήθεν αναστολή αλλά ουσιαστικά οριστική διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία. Το θέλει μεταξύ άλλων εμφατικά ο κ.Βέμπερ που θεωρεί ότι η Τουρκία δεν έχει θέση στην ΕΕ ό,τι και να κάνει, σήμερα ή σε 20 χρόνια. Η συμφωνία Siemens και DB των 32 δισ για τους τούρκικους σιδηρόδρομους μας δείχνει το προνομιακό πεδίο σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας που κάποιοι οραματίζονται, χωρίς φυσικά τα «ενοχλητικά» κριτήρια της Κοπεγχάγης».
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΑρνητικά ψήφισαν και οι ευρωβουλευτές της Χρυσής Αυγής.
Θετικά ψήφισαν μόνο οι ευρωβουλευτές του ΚΙΝ.ΑΛ. Νίκος Ανδρουλάκης και Εύα Καϊλή.