Ο ελληνικός λαός δικαιούται περισσότερα από ένα απόλυτο "όχι" της γερμανικής κυβέρνησης για τις πολεμικές αποζημιώσεις, γράφει ο Μίχαελ Λέμαν
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ ελληνική κυβέρνηση προτίθεται να απαιτήσει της πολεμικές αποζημιώσεις με μεγαλύτερη έμφαση. Σύμφωνα με πληροφορίες του γερμανικού περιοδικού «Spiegel», η Αθήνα ενεργοποιεί και μια παλιά της απειλή: την κατάσχεση γερμανικών περιουσιακών στοιχείων.
Όπως αναφέρει συγκεκριμένα το «Spiegel» στην ιστοσελίδα του, επικαλούμενο ενημερωμένη πηγή, (Έλληνες) βουλευτές και κυβερνητικοί αξιωματούχοι συζητούν και την απαλλοτρίωση των γερμανικών περιουσιακών στοιχείων στην Ελλάδα. Για την κατάσχεσή τους απαιτείται η έγκριση του ελληνικού υπουργείου Δικαιοσύνης.
Και η Ελλάδα έχει συνείδηση των συνεπειών που θα συνεπαγόταν μια τόσο δραστική ενέργεια - θα επρόκειτο για μια σοβαρή επιβάρυνση των γερμανο-ελληνικών σχέσεων. Επομένως, θα ήταν ένα τελικό μέτρο και οι συνέπειες για τον τουρισμό και το εμπόριο θα μπορούσαν να είναι σοβαρές. Πριν από αυτό όμως, σχεδιάζεται να παρουσιαστούν τα σχέδια της ελληνικής κυβέρνησης στο νέο ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Επίσης, θα ξεκινήσει μια εκστρατεία ενημέρωσης στη Γερμανία.
Γερμανικές αποζημιώσεις: «Αυτή η απαίτηση των Ελλήνων δεν παραγράφεται»
Κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, οι Ναζί διέπραξαν φρικτά εγκλήματα στην Ελλάδα. Πολλοί Γερμανοί δεν έμαθαν γι' αυτά επί δεκαετίες. Ο ελληνικός λαός δικαιούται περισσότερα από ένα απόλυτο "όχι" της γερμανικής κυβέρνησης για τις πολεμικές αποζημιώσεις, γράφει ο Μίχαελ Λέμαν, ο ανταποκριτής του πρώτου δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού δικτύου ARD στην Αθήνα, στην ιστοσελίδα του δημόσιου γερμανικού ραδιοφώνου Deutschlandfunk (DLF)
«Στη δεκαετία του 1980, διάβασα και άκουσα για πρώτη φορά λεπτομερώς για τις αποτρόπαιες πράξεις των Γερμανών στρατιωτών της Βέρμαχτ στην Ελλάδα. Υπήρχαν δύο σελίδες σε έναν γερμανικό ταξιδιωτικό οδηγό και ο παραθεριστής της Ελλάδας διαφωτιζόταν με λίγα λόγια και χωρίς πάρα πολλές λεπτομέρειες», γράφει ο Λέμαν.
Και συνεχίζει: «Και όπως συνέβη με μένα, πολλοί Γερμανοί, οι οποίοι πράγματι έμαθαν ως μαθητές πολλά για την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία, για τη δίωξη των Εβραίων και την εξέλιξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, εμείς τα παιδιά της δεκαετίας του ΄60 και του ΄70 δεν μάθαμε τίποτα ή σχεδόν τίποτα για τα εγκλήματα στην Ελλάδα. Περίπου 330.000 Έλληνες δολοφονήθηκαν ή πέθαναν από την πείνα κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής».
Αρπάζοντας και δολοφονώντας προέλαυναν οι στρατιώτες της Βέρμαχτ και τα SS σε ολόκληρη την ηπειρωτική Ελλάδα ή εισέβαλαν κατά χιλιάδες σε λίγες μόνο ώρες στην Κρήτη. Οι Γερμανοί στρατιώτες όχι μόνο κατέστρεψαν πολλές ζωές, τρόφιμα και υποδομές στην Ελλάδα - κατέστρεψαν τη φήμη ολόκληρης της χώρας. Η Γερμανία έγινε η χώρα των εχθρών, καταλήγει ο Λέμαν.
Ο γερμανός ιστορικός Καρλ Χάιντς Ροτ πραγματοποίησε από κοινού με άλλους επιστήμονες μακροχρόνιες έρευνες για τις ζημιές που προκλήθηκαν από τους Γερμανούς στην Ελλάδα την περίοδο της Κατοχής: «Οι Γερμανοί πραγματοποιούσαν συστηματικές κατασχέσεις. Πρώτα κατασχέθηκαν οι σοδιές καπνού, μετά τα αποθέματα πρώτων υλών και κυρίως του χρωμίτη. Το ίδιο συνέβη και με το σύνολο του εμπορικού στόλου. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής υποχώρησης κατέστρεψαν περίπου το ένα τρίτο των πλοίων, αλλά και το μεγαλύτερο μέρος της υποδομής της χώρας».
Όπως αναφέρει ο γερμανός ιστορικός, οι Ναζί πολέμησαν με πρωτοφανή σκληρότητα κάθε εστία αντίστασης στην Ελλάδα: «Με δεδομένο ότι οι γερμανικές δυνάμεις στην Ελλάδα ήταν σχετικά περιορισμένες, η Βέρμαχτ θεώρησε ότι μπορεί να εξολοθρεύσει την αντίσταση. Και έτσι φθάσαμε σε ομηρίες και εκτελέσεις ομήρων. 50 μέχρι 100 Έλληνες έχαναν τη ζωή τους για κάθε γερμανό στρατιώτη. Μετά το 1943 ξεκίνησαν και οι μαζικές εκτελέσεις και η καταστροφή χωριών. Πρόκειται για απίστευτη βία που δεν εξιλεώνεται».
Το Βερολίνο ωστόσο εμμένει στην πάγια θέση της ότι το ζήτημα της καταβολής πολεμικών επανορθώσεων έχει λήξει. Ο γερμανός ιστορικός και δημοσιογράφος Έμπερχαρντ Ρόντχολτς, που έχει εργαστεί επανειλημμένα για αρκετές δεκαετίες στην Ελλάδα έχει ωστόσο διαφορετική άποψη. Τονίζει ότι «σε περίπτωση που και άλλες χώρες όπως η Πολωνία διεκδικήσουν και εκείνες δικαστικά επανορθώσεις τότε δεν θα είναι πιο τόσο εύκολο για το Βερολίνο να θεωρεί λήξαν το ζήτημα». Ο Έμπερχαρντ Ρόντχολτς υπογραμμίζει:
«Τίποτα δεν παραγράφεται. Αν η διεκδίκηση επανορθώσεων εκδικαστεί ενώπιον διεθνούς δικαστηρίου, τότε δεν θα ισχύει πλέον ούτε η αρχή της ετεροδικίας κρατών, την οποία επικαλείται η Γερμανία. Τότε η γερμανική κυβέρνηση δεν θα μπορεί πια να ισχυρίζεται ότι το ζήτημα έχει κλείσει».
Οι δικηγόροι συμβουλεύουν συμβιβασμό
Από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο πολλά καλά έχουν συμβεί. Η Γερμανία και η Ελλάδα έχουν γίνει σημαντικοί εταίροι στην Ευρώπη, καθώς και σημαντικοί εμπορικοί εταίροι. Η Ελλάδα είναι ένας εξαιρετικά δημοφιλής προορισμός για τους Γερμανούς τουρίστες. Υπάρχει η γερμανο-ελληνική φιλία, υπάρχουν μικτά γερμανο-ελληνικά ζευγάρια και οικογένειες. Μόνο αυτή η ωχρά κηλίδα φαίνεται πως εξακολουθεί να υπάρχει στη γερμανική πλευρά για πολλούς. Αυτό που συνέβη κάτω από τη ναζιστική κατοχή στην Ελλάδα εξακολουθεί να μην έχει γίνει συνειδητό σε πολλούς Γερμανούς. Διαφορετικά δεν θα υπήρχε η αυστηρή απόρριψη της γερμανικής κυβέρνησης να ασχοληθούμε με το θέμα των αποζημιώσεων.
Υπάρχουν πολλοί νομικοί οι οποίοι θεωρούν, όπως και η γερμανική κυβέρνηση, ότι το ζήτημα έχει κλείσει οριστικά και ότι δεν μπορούν να υπάρξουν αποζημιώσεις για την Ελλάδα. Δεν υπάρχουν όμως και λίγοι νομικοί, οι οποίοι αμφισβητούν ακριβώς αυτό. Συστήνουν ένθερμα να ληφθεί σοβαρά υπόψη η μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού κοινοβουλίου και να διεξαχθούν νέες συνομιλίες, ώστε να γίνει διαπραγμάτευση για έναν συμβιβασμό με τους Έλληνες εταίρους. Στο τέλος δεν θα δοθούν φυσικά δισεκατομμύρια στην Ελλάδα από τη Γερμανία - αλλά κάτι περισσότερο από αυτό το αυστηρό "όχι" σε περαιτέρω συνομιλίες για τις επανορθώσεις το δικαιούται ιδίως ο ελληνικός λαός. Αυτή η απαίτηση των Ελλήνων δεν παραγράφεται.
«Ο Τσίπρας εντείνει την πίεση στην Μέρκελ»
Στο θέμα των γερμανικών επανορθώσεων αναφέρεται η πλειονότητα των γερμανικών εντύπων. Το Focus συγκεντρώνει και δηλώσεις Γερμανών πολιτικών που στηρίζουν το ελληνικό αίτημα.
Η Tagesspiegel έχει τίτλο «Η Ελλάδα ζητά επανορθώσεις από τη Γερμανία» και σημειώνει πως «για τη Γερμανία το θέμα θεωρείται λήξαν. Η Αθήνα το βλέπει ωστόσο διαφορετικά και θα μπορούσε να αξιώσει μέχρι και 290 δισεκατομμύρια ευρώ».
H Handelsblatt επιγράφει το ρεπορτάζ της με τον τίτλο: «Ο Τσίπρας εντείνει την πίεση στην Μέρκελ στη διαμάχη για τις πολεμικές αποζημιώσεις». Η εφημερίδα σημειώνει: «101 χρόνια μετά το τέλος του Α´ Παγκοσμίου Πολέμου και 74 χρόνια μετά τη συνθηκολόγηση της Γερμανίας του Χίτλερ, η Ελλάδα καταθέτει τώρα επίσημα αίτημα για επανορθώσεις στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας. Το Βερολίνο καλείται να καταβάλει εκατοντάδες δισεκατομμύρια για πολεμικές αποζημιώσεις και επανορθώσεις στα θύματα του πολέμου, όπως αποφάσισε το ελληνικό κοινοβούλιο την Τετάρτη το βράδυ με μεγάλη πλειοψηφία».
Και η εφημερίδα yσυμπληρώνει: «Δεν είναι μόνο ο Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ που ζητούν τις αποζημιώσεις αλλά και το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης, η ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ στηρίζει τις απαιτήσεις και υπερψήφισε, καθώς και άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης. Το Βερολίνο όμως θεωρεί το αίτημα αβάσιμο. ‘Η στάση της γερμανικής κυβέρνησης δεν αλλάζει.Το ζήτημα των γερμανικών επανορθώσεων έχει επιλυθεί οριστικά τόσο νομικά όσο και πολιτικά».
Το Focus στη διαδικτυακή του σελίδα αναφέρεται στη θηριωδίες των Ναζί, στις εξοντώσεις, στα μαρτυρικά χωριά και σημειώνει πως δεν συμφωνούν όλοι οι Γερμανοί πολιτικοί με τη θέση της κυβέρνησης πως το θέμα θεωρείται λήξαν. Για παράδειγμα, ο αντιπρόεδρος του SPD Ραλφ Στέγκνερ μιλώντας στο Focus Online δηλώνει: «Ο σεβασμός απέναντι στην Ελλάδα απαιτεί να διαφοροποιηθεί κανείς απέναντι σε αυτή την απαίτηση και να αντιπαρατεθεί με ευαισθησία». Ο ίδιος δηλώνει πως δεν έχει τοποθετηθεί οριστικά.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟ Γκρέγκορ Γκύζι από το κόμμα Η Αριστερά δηλώνει μάλιστα όσον αφορά τα κατοχικό δάνειο: «Ακόμα και οι Ναζί είχαν ξεκινήσει να το ξεπληρώνουν» και επισημαίνει πως ούτε η πρώην Ανατολική ούτε η πρώην Δυτική Γερμανία ήταν πρόθυμες να συνεχίσουν να πληρώνουν. Υπογραμμίζει ακόμη πως η θέση του είναι σαφής: «Πιστεύω πως το δάνειο θα πρέπει να αποπληρωθεί. Για το ύψος των τόκων μπορούμε να διαφιλονικήσουμε ωστόσο τελικά θα πρέπει να συμφωνήσουμε».
Η Süddeutsche Zeitung επισημαίνει πως «νομικοί και ιστορικοί και των δυο χωρών δεν συμφωνούν σχετικά με το κατά πόσο είναι βάσιμο το αίτημα των Ελλήνων. Η κυβέρνηση στο Βερολίνο βασίζεται στη Συμφωνία 2+4 του 1990 που αφορά την επανένωση των δυο Γερμανιών και αναφέρει πως ‘δεν προβλέπονται περαιτέρω αποζημιώσεις'. Η διαμάχη θα μπορούσε να καταλήξει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Και η Πολωνία έχει διατυπώσει απαιτήσεις για γερμανικές επανορθώσεις και το ποσό εκεί ανέρχεται στα 800 δισεκατομμύρια ευρώ».
ΠΗΓΕΣ: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Deutsche Welle