Ο υποψήφιος της Συμμαχίας Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών για τη θέση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μίλησε στο @euronews
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤο euronews παρακολουθεί την κούρσα των υποψηφίων για την κορυφαία δουλειά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, για το ποιος θα αντικαταστήσει τον Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ στη θέση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι δημοσιογράφοι Τέσα Αρσίλα και Ντάρεν Μακκάφρεϊ «ανακρίνουν» τον υποψήφιο της Συμμαχίας Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών Γιαν Ζάραντιλ στην ειδική εκπομπή Raw questions.
Ποιος είναι ο «ευρω-ρεαλιστής» Γιαν Ζάραντιλ
Ο Τσέχος φαν της ροκ που έχει τη διάθεση να ταρακουνήσει τα πράγματα στην Ευρώπη, δηλώνει κουρασμένος από το ευρωπα¨κό κατεστημένο και την ομοιογένεια που επιβάλλει ενώ αποκαλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση χαλασμένο γραμμόφωνο και λέει πως έχει η ώρα να το ξανακουρδίσουμε.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι ένα κράτος. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν είναι μια κυβέρνηση. Πιστεύω στις πολλές ταχύτητες, τους πολλαπλούς πόλους και το νόμισμα πολλών ταχυτήτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση», έχει δηλώσει χαρακτηριστικά.
Μεγάλωσε στην Πράγα υπό κομμουνιστικό καθεστώς και λέει ότι η Ευρώπη, όπως η πρώην Τσεχοσλοβακία, θα έπρεπε να ακούσει τους πολίτες καθώς η «επιβεβλημένη ενότητα» κινδυνεύει να διασπάσει την Ευρώπη αντί να την διορθώσει.
«Αυτό που θα ήθελα να δω είναι μια νέα ισορροπία μεταξύ εθνικού και ευρωπαϊκού στοιχείου ώστε από κοινού να βρεθούν καλές λύσεις για το μέλλον», είναι η άποψη του Γιαν Ζάραντιλ.
Μηχανικός και περιβαλλοντολόγος, μπήκε στην πολιτική όταν η χώρα του έκανε τη μετάβαση στη δημοκρατία. Εξελέγη στο ευρωκοινοβούλιο το 2004 και ανέλαβε τη θέση του επικεφαλής της Συμμαχίας Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών πέντε χρόνια αργότερα.
Αυτοπροσδιορίζεται ευρω-ρεαλιστής. Επιθυμεί περισσότερο αποκεντρωμένη και πιο χαλαρή Ευρώπη προειδοποιώντας τα κράτη-μέλη ότι πρέπει να διδαχθούν από το Brexit. Τον έχουν επίσης, αποκαλέσει σκεπτικιστή της κλιματικής αλλαγής επειδή δεν υποστηρίζει τους στόχους για μηδενικές εκπομπές ρύπων.
Τι λέει όμως ο ίδιος για τον προσδιορισμό «ευρωρεαλιστής» και τι διαφορά με τον ευρωσκεπτικιστή; «Πιστεύω ότι υπάρχει διαφορά στη σημασία. Από όσο καταλαβαίνω, ευρωσκεπτικιστής είναι κάποιος που απορρίπτει εντελώς την ιδέα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και που επιθυμεί τη διάλυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ενώ ένας ευρωρεαλιστής, όπως το καταλαβαίνω εγώ, είναι κάποιος που θέλει να την βελτιώσει, να την αλλάξει, να τη βάλει σε άλλη κλίμακα».
Για την εξωτερική πολιτική της ΕΕ λέει ότι «το πιθανότερο είναι ότι θα διαφοροποιηθώ, αλλά ειδικότερα για τη Σαουδική Αρβαία, αλλά και για το Ιράν, πιστεύω ότι θα πρέπει να είμαστε πιο δυνατοί και να μιλάμε ανοιχτά. Δεν ήμουν ποτέ υπέρ της πολιτικής κατευνασμού της κυρίας Μογκερίνι απέναντι στο Ιράν. Πιθανώς, αν ήμουν αρμόδιος, θα συμβούλευα την επιτροπή ή την ύπατη εκπρόσωπο για την εξωτερική πολιτική και ασφάλεια να επιδεικνύεται σκληρότερη στάση απέναντι στο Ιράν, από την παρούσα επιτροπή».
Για την Κίνα υποστηρίζει ότι «πρέπει να κάνουμε διάλογο ή ίσως και να διαφωνήσουμε στο θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Τον έχουν αποκαλέσει εθνικιστή. Τι απαντά;
«Είμαι πατριώτης. Είναι διαφορετικό. Πιστεύω ότι ένας πατριώτης καταλαβαίνει πως η χώρα του ή το έθνος του, και το εννοώ με την πολιτική έννοια, όχι με εθνική έννοια, έχει ορισμένα ειδικά ενδιαφέροντα και νομιμοποιείται απολύτως να τα υποστηρίζει και σε παγκόσμιο επίπεδο ακόμη και μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Με τη λέξη εθνικισμός καταλαβαίνω ότι μιλάμε για κάποιον που είναι εντελώς αντίθετος προς άλλα έθνη και που ίσως να πιστεύει ότι το δικό του είναι καλύτερο από των άλλων».
Για τις μελλοντικές συνεργασίες στο ευρωκοινοβούλιο: «Δεν θα συνεργαζόμασταν με την κυρία Λε Πεν, αν μπορώ να διαλέξω ένα παράδειγμα. Για ορισμένους πολύ συγκεκριμένους λόγους, ένας από τους οποίους είναι υπέρ του προστατευτισμού στο εμπόριο, κατά των εμπορικών συμφωνιών, κατά όσων έρχονται από την κεντρική και την ανατολική Ευρώπη. Έχω υποψίες για τη σχέση της με τη Ρωσία».
Για το αν το κόμμα του θα συνομιλήσει με το κόμμα του Βίκτορ Όρμπαν για να ενταχθεί στην ομάδα των Συντηρητικών Μεταρρυθμιστών μετά τις εκλογές, απαντά: «Θα έλεγα πως είναι καθαρά θέμα του ΕΛΚ και του κυρίου Όρμπαν και δεν θέλουμε να αναμιχθούμε. Όταν τα πράγματα αλλάζουν, η στάση μας ίσως να αλλάξει επίσης, αλλά για την ώρα είναι εκτός ατζέντας».
Απαντήσεις στους τηλεθεατές
Σε ερώτηση τηλεθεατή για το «τι θα κάνει η Ευρώπη για να προφυλάξει τις χώρες της από μετανάστες που αρνούνται να υιοθετήσουν τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής;», απαντά: «Δεν υπάρχει πανευρωπαϊκός ποινικός κώδικας. Υπάρχουν διαφορετικοί ποινικοί κώδικες σε διαφορετικές χώρες. Θα έλεγα όμως ότι όποιος θέλει να του αποδοθεί άσυλο, μόνιμη ή προσωρινή άδεια ή ακόμη και υπηκοότητα πρέπει να υπακούει σε κανόνες και να σέβεται το νόμο. Πιστεύω οπότε, ότι κράτη και εθνικές κυβερνήσεις και υπουργεία πρέπει απλώς να επιμείνουν στην προσήλωση τους κανόνες και στην τήρηση της εθνικής νομοθεσίας».
Και στην ερώτηση: «Αν εκλεγείτε πρόεδρος της Κομισιόν, ποιο συγκεκριμένο μέτρο θα θέσετε σε εφαρμογή για να διασφαλίσετε την οικολογική και βιώσιμη μετάβαση διατηρώντας την δημοσιονομική σταθερότητα;», η απάντηση περιέχει και ένα ενδιαφέρον παράδειγμα ευρωπαϊκής πολιτικής που εξηγεί καλά τις απόψεις του για τη λειτουργία της ΕΕ: «Είμαι μηχανικός, ειδικευμένος στην τεχνολογία υδάτων. Σε ό,τι αφορά το ερώτημά σας θα επιμείνω στις δεσμεύσεις μας. Στη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα αναλάβαμε ορισμένες δεσμεύσεις. Πρέπει να τις τηρήσουμε. Αλλά θα πρέπει να είμαι ευθύς μαζί σας και ανοιχτός αναφορικά με την έκκληση της Επιτροπής και του ευρωκοινοβουλίου για οικονομία μηδενικού άνθρακα μέχρι το 2050. Πιστεύω ότι είναι καλό αλλά μάλλον μη ρεαλιστικό για να επιτευχθεί. Πιστεύω ότι πρώτα πρέπει να εκπληρώσουμε τις τρέχουσες υποχρεώσεις μας που έχουμε ήδη αναλάβει. Κι όταν θα το έχουμε κάνει, ίσως μπορούμε να ανακοινώσουμε γενναίες στρατηγικές για τέτοια θέματα.
Εμείς, στην Κομισιόν, έχουμε δαπανήσει το 40% του προϋπολογισμού μας για τη γεωργία. Θα πρέπει να αλλάξει το σύστημα, ο τρόπος που πληρώνουμε επιδοτήσεις για την κοινή αγροτική πολιτική. Θα έλεγα ότι πρέπει να φύγουμε από την λογική ενίσχυσης της παραγωγή και να πάμε στην οργανική καλλιέργεια, την στήριξη μικρών αγροκτημάτων. Υπάρχει, μια που το λέμε, μια πολλή καλή πρωτοβουλία, που έχει ήδη ανακοινωθεί από την Κομισιόν, που ονομάζεται ένα εκτάριο. Την έχετε ακούσει; Ο κάθε αγρότης θα μετατρέπει ένα εκτάριο των κτημάτων του σε δάσος και για αυτό θα επιδοτείται. Αυτό είναι ένα πάρα πολύ καλό παράδειγμα του τι μπορεί να κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση».
Και τέλος, τι απαντά σε όσους «μισούν το ευρώ;» Ο Γιάν Ζάραντιλ λέει: «Πιστεύω ότι είναι ένα εργαλείο, κυρίως ένα πολιτικό εργαλείο για περισσότερη ολοκλήρωση. Πιστεύω ότι θα πρέπει να μπει σε εθελούσια βάση και όχι σε υποχρεωτική. Κατά συνέπεια, είμαι υπέρ μιας ένωσης πολλών νομισμάτων. (...) Αν ενταχθεί μια χώρα στο ευρώ τότε θα πρέπει να γίνει εναρμόνιση της δημοσιονομικής πολιτικής, της φορολογικής πολιτικής, ίσως και της κοινωνικής πολιτικής. Και πάλι, δεν πιστεύω στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως χώρα που συνιστά δηλαδή οιωνοί κρατική οντότητα. Πιστεύω στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως μια ελεύθερη ένωση συνεργαζόμενων κρατών».
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΓια το Brexit και τον ρόλο της ΕΕ είναι κατηγορηματικός: «Το λάθος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν ότι επέτρεψε σε ένα από τα πλέον ισχυρά και επιτυχημένα μέλη της να φύγει. Πιστεύω πως αν είχε προταθεί κάτι στον Ντέιβιντ Κάμερον κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, που να μπορούσε να το παρουσιάσει στο εσωτερικό της χώρας του ως επιτυχία ή ως συμβιβασμό της ευρωπαϊκής πλευράς, ίσως να είχαμε ένα διαφορετικό αποτέλεσμα στο δημοψήφισμα».