Θλιβερή πρωτιά της Κύπρου στην ΕΕ σε θανάτους από τροχαία στις πόλεις

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Στην τέταρτη και την πέμπτη θέση αντίστοιχα, βρίσκονται η Κύπρος και η Ελλάδα, σε ό,τι αφορά τους θανάτους όσων χρησιμοποιούν τους δρόμους μέσα στις πόλεις, σύμφωνα με έκθεση που εξέδωσε το "Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας των Μεταφορών", (European Transport Safety Council, ETSC). Το ETSC είναι ένας ανεξάρτητος μη κερδοσκοπικός οργανισμός με έδρα τις Βρυξέλλες, ιδρύθηκε το 1993 και χρηματοδοτείται μέσω διάφορων πηγών, συμπεριλαμβανομένων των συνδρομών, κονδυλίων της Κομισιόν, και στήριξης του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα.

Σύμφωνα με την έκθεση που δημοσίευσε σήμερα η θνησιμότητα στους αστικούς δρόμους είναι η υψηλότερη στη Ρουμανία με 105 χρήστες ανά εκατομμύριο αστικών κατοίκων τετραπλάσιο του μέσου όρου της ΕΕ και ακολουθούν η Κροατία με 88 θανάτους ανά εκατομμύριο, η Σερβία 74, η Κύπρος 60, η Ελλάδα 58 και στην Πολωνία 57.

Μάλιστα η έκθεση καταγράφει ότι "η πρόοδος", σε ό,τι αφορά τη μείωση των θανάτων, "έχει σταματήσει στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Ισπανία και την Κύπρο". Η πρόοδος ήταν κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ στο Ισραήλ, τη Λιθουανία, τη Φινλανδία, την Ουγγαρία, τη Γερμανία, την Ιρλανδία, τη Γαλλία, τη Σουηδία και τις Κάτω Χώρες και σε κάθε περίπτωση ήταν βραδύτερη από την πρόοδο στους αγροτικούς δρόμους. Οι θάνατοι σε τροχαία ατυχήματα σε αστικούς δρόμους μειώθηκαν κατά 9% πιο αργά ετησίως σε σχέση με τους αγροτικούς δρόμους στη Λιθουανία, το 8% στη Νορβηγία, κατά 7% στην Κύπρο και την Εσθονία, κατά 5% στην Ισπανία, και 2% στη Γερμανία, στη Γαλλία και στο Βέλγιο.

Η έκθεση καταγράφει ότι περισσότερο από το 50% όλων των τροχαίων ατυχημάτων συμβαίνουν στο οδικό δίκτυο εντός αστικών περιοχών στην Κύπρο, τη Ρουμανία, την Κροατία, τη Σερβία και την Πορτογαλία και σχεδόν το 50% στην Ελλάδα.

Επιπλέον, οι αναβάτες μοτοποδηλάτων/ μοτοσυκλετών αντιπροσωπεύουν το 43% όλων των θανάτων σε αστικούς δρόμους στην Ελλάδα, το 31% στην Κύπρο, το 29% στην Ιταλία, το 28% στη Γαλλία, το 26% στην Ισπανία και το 25% στην Πορτογαλία.

Ειδικότερα στο κεφάλαιο της έκθεσης που αφορά την Κύπρο, το ETSC αναφέρει οι οδηγοί μοτοσικλετών αντιπροσωπεύουν το 31% του συνόλου των θανάτων από τροχαία ατυχήματα στις αστικές περιοχές της Κύπρου. "Τα μοτοποδήλατα χρησιμοποιούνται ευρέως σε αστικούς δρόμους από νέους και άπειρους ανθρώπους που είναι κυρίως φοιτητές ή πάροχοι υπηρεσιών παράδοσης. Οι περισσότεροι από τους νέους χρήστες μοτοποδηλάτων οδηγούν με άδεια μαθητευόμενου οδηγού και δεν έχουν την κατάλληλη εκπαίδευση. Η χρήση των κρανών ασφαλείας δεν είναι τόσο διαδεδομένη όσο πρέπει και συχνά χρησιμοποιούνται κράνη και δεν δένονται σωστά. Επιπλέον, υπάρχει έλλειψη νοοτροπίας σεβασμού στους αναβάτες μοτοσικλετών μεταξύ άλλων οδηγών οχημάτων. Σημαντική παραβίαση ορίου ταχύτητας ή ακατάλληλη ταχύτητα οδήγησης από τους οδηγούς αυτοκινήτων, τους αναβάτες μοτοσικλετών και τους οδηγούς. Είναι απαραίτητη η διεξαγωγή εμπεριστατωμένης μελέτης για την τεκμηρίωση των πραγματικών λόγων για τον μεγάλο αριθμό των θανάτων μοτοσικλετιστών στην Κύπρο", αναφέρει ο Γιώργος Μόρφης, ειδικός οδικής ασφάλειας.

Γενικώς για όλες τις χώρες της έκθεσης οι συντάκτες αναφέρουν ότι από τις βασικές προκλήσεις για τις πόλεις είναι η επιβολή ασφαλών ορίων ταχύτητας, καθώς όσες χώρες παρακολουθούν την τήρηση των ορίων, καταγράφουν ότι το 35% ως 75% των ταχυτήτων είναι άνω των 50 χιλιομέτρων την ώρα.

Στην Κύπρο τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα, αφού η μείωση στους αστικούς οδικούς θανάτους από το 2010 στο 2017 ήταν μόνο 0,2% ετήσια, ενώ η αντίστοιχη μείωση στους επαρχιακούς δρόμους δύο λωρίδων ήταν 7%.

Το πολύ θετικό για την Κύπρο, είναι ότι οι σοβαροί τραυματισμοί στους αστικούς δρόμους μειώθηκαν από το 2010 μέχρι το 2017 κατά 6% ετήσια, και αυτή είναι η ταχύτερη μείωση στην ΕΕ.

Η συντριπτική πλειονότητα των θυμάτων σε αστικούς δρόμους, γενικά στην ΕΕ αλλά και στην Κύπρο, είναι ευάλωτοι χρήστες των δρόμων, δηλαδή πεζοί, ποδηλάτες και μοτοσυκλετιστές /μοτοποδηλατιστές, και αποτελούν το 70% του συνόλου.

Την πλειονότητα των αστικών οδικών θανάτων, τόσο στην ΕΕ όσο και στην Κύπρο, αποτελούν οι πεζοί με ποσοστά 39% και 35%, αντίστοιχα. Όμως, η Κύπρος έχει ιδιαίτερα αυξημένο ποσοστό νεκρών μοτοσυκλετιστών/ μοτοποδηλατιστών, που ανέρχεται στο 31%, σε σύγκριση με 19% του μέσου όρου της ΕΕ. Το ποσοστό της Κύπρου είναι το δεύτερο υψηλότερο στην ΕΕ.

Η εικόνα είναι ακόμα πιο δυσμενής στους σοβαρούς τραυματισμούς μοτοσυκλετιστών/ μοτοποδηλατιστών, αφού το ποσοστό για την Κύπρο είναι 42%, σε σύγκριση με 22% της ΕΕ. Οι πιθανότερες αιτίες για το υψηλό ποσοστό θανάτων και σοβαρών τραυματισμών μοτοσυκλετιστών/ μοτοποδηλατιστών στους αστικούς δρόμους της Κύπρου, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της Κύπρου στο πρόγραμμα, Γιώργο Μορφάκη, αφορούν στη μεγάλη συχνότητα τροχαίων παραβάσεων και την απειρία των οδηγών μοτοποδηλάτων (αλλοδαποί και νεαροί Κύπριοι).

Οι εισηγήσεις συνοψίζονται καταληκτικά σε σειρά συστάσεων του ETSC προς τις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης, τα κράτη μέλη και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, οι πιο σημαντικές από τις οποίες είναι για την Κύπρο, οι ακόλουθες:

Συστάσεις προς τις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης

• Υιοθέτηση τοπικής στρατηγικής οδικής ασφάλειας, βασισμένης στην προσέγγιση του “Ασφαλούς Συστήματος” ( “Safe System approach)”, καθορισμός στόχων και διάθεση των αναγκαίων πόρων.
• Ένταξη της οδικής ασφάλειας, ως αναπόσπαστου συστατικού στην ανάπτυξη και εφαρμογή των Σχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας ( “SUMPs”).
• Καθιέρωση και προαγωγή της προτεραιότητας των βιώσιμων μέσων διακίνησης, δηλαδή πεζή, με ποδήλατο και με μέσα μαζικής μεταφοράς, με βάση την ασφάλεια, το ευάλωτο των οδικών χρηστών και τη βιωσιμότητα.
• Καθιέρωση ξεκάθαρης διασύνδεσης της οδικής χρήσης των διαφόρων κατηγοριών δρόμων με τα όρια ταχύτητας, τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά και το σχεδιασμό, με βάση την προσέγγιση του “Ασφαλούς Συστήματος”.
• Δημιουργία περισσοτέρων ζωνών με 30 χιλ./ώρα όριο ταχύτητας, που να υποστηρίζονται με μέτρα κυκλοφοριακής ύφεσης ( κυρτώματα κλπ.).
• Εισαγωγή απαιτήσεων για σύγχρονο εξοπλισμό και συστήματα ασφάλειας στα νέα υπηρεσιακά οχήματα των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης.
• Επείγουσα χρήση των διαθέσιμων πιστώσεων από το ευρωπαϊκό κονδύλι 2014-2020 για τη βελτίωση της ασφάλειας των αστικών οδικών υποδομών.

Συστάσεις προς τα κράτη μέλη

• Εμπλοκή εκπροσώπων των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης στο σχεδιασμό των εθνικών στρατηγικών οδικής ασφάλειας και της εφαρμογής τους.
• Ενθάρρυνση των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης να δημιουργήσουν περισσότερες ζώνες με 30 χιλ./ώρα όριο ταχύτητας, που να υποστηρίζονται με μέτρα κυκλοφοριακής ύφεσης ( κυρτώματα κλπ.)
• Δημιουργία προτύπων σχεδιασμού ασφαλών οδικών υποδομών (“Safe infrastructure design guidelines”) και ενθάρρυνση των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης για την εφαρμογή τους. Τακτική επικαιροποίηση των προτύπων αυτών, με βάση τις τελευταίες έρευνες και καινοτομίες.
• Σχεδιασμός και εφαρμογή στρατηγικών για τη διακίνηση πεζή και με ποδήλατο, που να περιλαμβάνουν στόχους και μέτρα υποδομής για την ασφάλεια των ποδηλατιστών και για την προώθηση της χρήσης του ποδηλάτου.
• Δημιουργία ειδικών ταμείων για τη βελτίωση της αστικής οδικής ασφάλειας.

Συστάσεις προς την ΕΕ

• Δημιουργία ενός ευρωπαϊκού κονδυλίου για τη στήριξη μέτρων προτεραιότητας, όπως η δημιουργία ζωνών με όριο 30 χιλ/ώρα.
• Τα όποια κονδύλια που προορίζονται για τη στήριξη της βιώσιμης κινητικότητας, να συνάδουν με τις πρόνοιες του Κανονισμού 2008/96 για τη διαχείριση της ασφάλειας των οδικών υποδομών.
• Ενσωμάτωση της οδικής ασφάλειας και των ευρωπαϊκών στόχων οδικής ασφάλειας στις Κατευθυντήριες Γραμμές των Σχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (“SUMPs”).
• Δημιουργία μηχανισμού για την παρακολούθηση και προώθηση των βέλτιστων πρακτικών στην ενσωμάτωση της οδικής ασφάλειας ως οριζόντιο θέμα εντός των Σχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας.
• Δημιουργία μηχανισμού για τη συνεργασία μεταξύ της Επιτροπής Ειδικών των κρατών μελών για την Αστική Κινητικότητα και της Ομάδας Υψηλού Επιπέδου για την Οδική Ασφάλεια.
• Αναγνώριση της θετικής επίδρασης που έχουν οι κανονισμοί για την αστική πρόσβαση ( περιορισμοί σε συγκεκριμένους κατηγορίες οχημάτων) στην οδική ασφάλεια και συμπερίληψη κατάλληλων προνοιών στον επικείμενο Ευρωπαϊκό Κανονισμό για τα Προγράμματα Αστικής Πρόσβασης.
• Επέκταση των αρχών της Οδηγίας 2008/96 για τη Διαχείριση της Ασφάλειας των Οδικών Υποδομών, για να καλύπτουν και τους κύριους αστικούς δρόμους.
• Αναθεώρηση της Οδηγίας 2015/413 για Διασυνοριακή Ανταλλαγή Πληροφοριών για τις οδικές παραβάσεις που σχετίζονται με την οδική ασφάλεια, για ενίσχυση της “αλυσίδας αστυνομικού ελέγχου”, με προτεραιότητα στην παραβίαση των ορίων ταχύτητας.

Πηγή: Φιλελεύθερος, ETSC