Ο πρόεδρος της χώρας μιλά για την ανοικοδόμηση μετά το καταστροφικό πέρασμα των δύο κυκλώνων, το φυσικό αέριο και τον κίνδυνο του ισλαμικού εξτρεμισμού
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ Μοζαμβίκη είναι σε μια διαδικασία οικονομικής και ανθρωπιστικής αναγέννησης, μετά τις μεγάλες καταστροφές που της προκάλεσαν οι κυκλώνες Ιντάι και Κένεθ. Και δεν είναι μόνο αυτό. Υπάρχει και η πρόκληση του ισλαμικού εξτρεμισμού στο Κάμπο Ντελγκάδο, όπου γίνονται έρευνες για φυσικό αέριο.
Συζητήσαμε με τον πρόεδρο της χώρας, Φιλίπε Νιουσί για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Μοζαμβίκη, στο περιθώριο του Ευρωαφρικανικού Φόρουμ στην Πορτογαλία.
**Νάρα Μαντέιρα, Euronews: **
Το 2019 είναι μια χρονιά σημαντικών προκλήσεων για τη Μοζαμβίκη. Ο Κυκλώνας Ιντάι προκάλεσε ασύλληπτες καταστροφές. Κύριε Πρόεδρε καλωσορίσατε στο Euronews. Πώς αντιμετωπίζει η χώρα αυτή την κατάσταση;
Φιλίπε Νιουσί, Πρόεδρος Μοζαμβίκης:
Οι κυκλώνες που χτύπησαν την Μοζαμβίκη στις 14 & 15 Μαρτίου και μετά στις 25 Απριλίου, προκάλεσαν σημαντική καθυστέρηση στη διαδικασία ανάπτυξης της χώρας. Προσπαθούσαμε να αναζωογονήσουμε την οικονομία μας, μετά την οικονομική κρίση που χτύπησε όλο τον κόσμο και την Μοζαμβίκη επίσης. Οι τιμές των αγαθών μας υποχωρούσαν. Ήμασταν ενθουσιασμένοι που βλέπαμε την οικονομία μας να αναπτύσσεται από το αναμενόμενο 3,7% στο 4,7%. Φαινόταν ότι οδηγούμασταν προς αυτή την κατεύθυνση. Αλλά μετά την καταστροφή της πόλης Μπέιρα, με τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις και τις κατοικίες να ισοπεδώνονται, η Μοζαμβίκη οπισθοχώρησε. Αναθεωρήσαμε τον ρυθμό ανάπτυξης στο 2%. Και δουλεύουμε με αυτόν τον στόχο.
Νάρα Μαντέιρα, Euronews:
Η προσπάθεια ανοικοδόμησης είναι γιγάντια. Πού βρισκόμαστε σ' αυτή τη διαδικασία; Και δεν αναφέρομαι μόνο στις υποδομές, αλλά και στις ζωές των πολιτών της Μοζαμβίκης.
Φιλίπε Νιουσί, Πρόεδρος Μοζαμβίκης:
Η διαδικασία ανοικοδόμησης ξεκίνησε πρώτα με την αξιολόγηση των καταστροφών. Τι μπορεί να διορθωθεί και πώς πρέπει αυτό να γίνει. Αυτό είναι που κάνουμε τώρα. Είχαμε μια διάσκεψη δωρητών, με πολλές συμμετοχές από όλο τον κόσμο για να κατανοήσουμε τι πρέπει να γίνει. Η αλληλεγγύη που μας έδειξαν ήταν εντυπωσιακή. Πήραμε το 1/3 του ποσού που επιθυμούσαμε. Υπολογίσαμε το ποσό που χρειαζόμασταν, με την διεθνή υποστήριξη, και ήταν 3,2 δις δολάρια. Πήραμε 1,2 δις δολάρια που σημαίνει ότι η ανοικοδόμηση ξεκινά. Η διαδικασία της εκταμίευσης του υπεσχημένου ποσού έχει ήδη ξεκινήσει. Ενισχύουμε παράλληλα τις εθνικές πρωτοβουλίες αποκατάστασης του επιχειρηματικού τομέα της χώρας μας.
Νάρα Μαντέιρα, Euronews:
Είναι καλύτερα προετοιμασμένη η χώρα να ανταποκριθεί σε μια φυσική καταστροφή όσον αφορά στην οργάνωση και στη διαχείρισή της;
Φιλίπε Νιουσί, Πρόεδρος Μοζαμβίκης:
Είμαστε σε μια γεωγραφική θέση που είναι επιρρεπής σε τέτοια φαινόμενα. Ακόμη και σήμερα δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε ολοκληρωμένα τις ζημιές. Ο κυκλώνας Ιντάι προκάλεσε τεράστιες καταστροφές. Ο κυκλώνας Κένεθ ήταν πολύ βίαιος. Ήρεμος αλλά με βίαιο τρόπο. Χρειαζόμαστε προετοιμασία και καλή οργάνωση. Το Εθνικό Ινστιτούτο Διαχείρισης Καταστροφών συμπληρώνει 20 χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι έχει πλέον μεγάλη εμπειρία. Αλλά είμαστε προετοιμασμένοι για μια νέα καταστροφή; Θα έλεγα ότι είμαστε εντελώς προετοιμασμένοι. Έχουμε κάποια στοιχεία που θα βοηθήσουν, όταν συμβούν αυτές οι καταστροφές. Μας βοηθούν στις δράσεις μας. Για παράδειγμα έχουμε τοποθετήσει στην περιοχή της Μπέιρα, πριν λίγες μέρες, γιατί είχαμε πρόγνωση για κυκλώνες, μερικές βάρκες, αλλά και κάποια εναέρια υποστήριξη. Παρόλο που δεν ήταν ιδιαίτερα σημαντική. Αλλά μερικά από αυτά τα μέσα, κατά τη διάρκεια του κυκλώνα, καταστράφηκαν.
Νάρα Μαντέιρα, Euronews:
Πώς γίνεται η διαχείριση αυτών των διεθνών κονδυλίων; Γιατί ακούσαμε ότι υπάρχει κακή διαχείριση.
Φιλίπε Νιουσί, Πρόεδρος Μοζαμβίκης:
Πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη τις παραδόσεις, όταν ανακοινώνουμε απώλειες και κακή διαχείριση, γιατί για αυτούς που έμειναν μια εβδομάδα χωρίς φαγητό, νερό, όταν ένα φορτηγό ή ένα ελικόπτερο φτάνει και φέρνει φαγητό και νερό, είναι λογικό να θέλουν να φτάσουν πρώτοι στο σημείο παροχής βοήθειας. Το τρέξιμο, η μεταφορά και η φυγή αυτών των ανθρώπων δεν μπορεί να θεωρηθεί κλοπή. Οι άνθρωποι είχαν ανάγκη αυτά τα τρόφιμα.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΕίναι αλήθεια ότι υπήρξε κακή διαχείριση των τροφίμων από αυτούς που ήταν υπεύθυνοι για τη διανομή. Μερικοί τα πήραν σπίτι τους, γιατί δεν υπήρχαν αποθήκες. Και μετά ο κόσμος άρχισε να τους κατηγορεί ότι τα έκλεψαν. Κάποιοι άλλοι δεν βοήθησαν να φτάσει αυτή η βοήθεια σε όσους την είχαν ανάγκη.
Αντιμετωπίσαμε αυτές τις περιπτώσεις.Για να απαντήσω ευθέως στο ερώτημά σας που είναι δίκαιο, αυτό που εμείς κάναμε ήταν να αυξήσουμε τους ελέγχους, συμπεριλαμβάνοντας θεσμούς της κοινωνίας των πολιτών στην διαδικασία αξιολόγησης και ξεκινήσαμε και ανεξάρτητες επιθεωρήσεις.
Νάρα Μαντέιρα, Euronews:
Το ευρωαφρικανικό φόρουμ στοχεύει να φέρει τις δύο ηπείρους πιο κοντά. Τι κάνει η Ε.Ε. για να βοηθήσει την οικονομία της Μοζαμβίκης;
Φιλίπε Νιουσί, Πρόεδρος Μοζαμβίκης:
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ Ε.Ε. έχει βοηθήσει πολύ. Για παράδειγμα στην διαδικασία ειρήνευσης με την αντιπολίτευση. Δουλεύουμε όλοι σκληρά μαζί με την Ε.Ε. Συζητούμε πολύ, όταν επισκέπτομαι την Ευρώπη. Περιμένω μια επίσκεψη από την αντιπροσωπεία της Ε.Ε. πιθανώς μέσα στο έτος ή στις αρχές του επόμενου.
Συνεργαζόμαστε στο να δημιουργήσουμε μια ειρηνευτική συμφωνία. Αυτή είναι η βασική προϋπόθεση για κάθε είδους επένδυση. Πρέπει η Μοζαμβίκη να είναι αξιοσέβαστη. Όλοι πρέπει να πιστέψουν ότι οι επενδύσεις τους έχουν συνέχεια. Πάνω σ' αυτό εργαζόμαστε. Υπάρχουν πολλά άλλα επενδυτικά πρότζεκτ της Ε.Ε., σε τομείς όπως το νερό, οι οδικοί άξονες, τα νοσοκομεία και η υγεία. Η Ε.Ε. είναι ένας από τους μεγαλύτερους εταίρους της Μοζαμβίκης.
Νάρα Μαντέιρα, Euronews:
Το φυσικό αέριο είναι ένα σημαντικό κεφάλαιο για την οικονομία της χώρας. Ομολογήσατε στον τύπο ότι υπάρχει όντως αστάθεια στην περιοχή. Και αυτό δεν είναι καλό για τις επιχειρήσεις. Μπορεί να τεθεί σε κίνδυνο η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου;
Φιλίπε Νιουσί, Πρόεδρος Μοζαμβίκης:
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΕμείς, οι πολίτες και η κυβέρνηση αυτής της χώρας δεν θέλουμε να συμβεί κάτι τέτοιο. Δεν θέλουμε να πανικοβληθούν οι εταίροι μας. Υπάρχει κάτι καλό και αυτό είναι η στενή συνεργασία που έχουμε με τις πολυεθνικές εταιρίες που έχουν αναλάβει την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου. Πρέπει όμως να λάβουμε μέτρα, ακόμη και έκτακτα μέτρα αν παραστεί ανάγκη, για να αντιμετωπίσουμε την περίπτωση που αυτά τα γεγονότα στην περιοχή επισκιάσουν την ανάπτυξη της Μοζαμβίκης.
Νάρα Μαντέιρα, Euronews:
Ο Πάπας Φραγκίσκος θα επισκεφτεί τη χώρα τον Σεπτέμβριο. Τι αναμένετε από αυτή την επίσκεψη;
Φιλίπε Νιουσί, Πρόεδρος Μοζαμβίκης:
Είναι μια σημαντική επίσκεψη, ειδικά αυτή την περίοδο της συμφιλίωσης. Οδεύουμε προς την ειρήνη. Είναι μια σημαντική επίσκεψη σε μια χώρα, όπου η κοινωνική δικαιοσύνη πρέπει να αποκατασταθεί συνολικά και αποτελεσματικά.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΑυτή η επίσκεψη είναι ένα κοινό μήνυμα: να προωθήσουμε και να ενθαρρύνουμε την ειρήνη και την συμφιλίωση ανάμεσα στους πολίτες της χώρας, αλλά όχι μόνο σε σχέση με τον πόλεμο, αλλά και ανάμεσα στα πολιτικά κόμματα. Και ανάμεσα στις θρησκείες, ακόμη κι αν δεν υπάρχουν συγκρούσεις σε αυτό το θέμα. Δεν είχαμε ποτέ θρησκευτικές συγκρούσεις στη Μοζαμβίκη.
Όλοι γνωρίζουν ότι ο Πάπας Φραγκίσκος είναι ανοιχτός στο διάλογο με άλλες θρησκείες. Τις σέβεται όλες. Θα δούμε από κοντά τα διδάγματά του, τη γνώση του. Είναι και μια στιγμή ελπίδας για μας. Τρεις είναι οι σημαντικές λέξεις: ειρήνη, συμφιλίωση, ελπίδα.
Ο Πάπας θα συναντήσει νέους από όλη τη χώρα, χωρίς γλωσσικές διακρίσεις. Θα συναντήσει μέλη της κυβέρνησης, θεσμούς της εξουσίας, μέλη του διπλωματικού σώματος. Θα προσευχηθεί για την Μοζαμβίκη. Έχουμε μεγάλες προσδοκίες από την επίσκεψή του.