Οι Έλληνες δεν απολαμβάνουν φθηνή ρευστότητα όπως οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι. Παρόλα αυτά θα κληθούν και πάλι να στηρίξουν τις τράπεζες
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ«Στην Ευρώπη "βρέχει" φθηνό χρήμα και εμείς κρατάμε ομπρέλα»: μία φράση που χρησιμοποιείται για να περιγράψει το χάσμα που χωρίζει το ελληνικό τραπεζικό σύστημα από το ευρωπαϊκό, όπου το QE της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας μοιράζει «άφθονο και φθηνό» χρήμα.
Πρόγραμμα από το οποίο εξαιρείται η Ελλάδα, αφού η πιστοληπτική της ικανότητα παραμένει στην κατηγορία «σκουπίδια».
Ακόμα πιο παραστατικά περιγράφουν οι αριθμοί την πολύ δύσκολη κατάσταση για τους Έλληνες επιχειρηματίες και καταναλωτές.
Για παράδειγμα, την ώρα που οι πολίτες της Ευρωζώνης πληρώνουν επιτόκιο κάτω από 2% για ένα επιχειρηματικό δάνειο, το κόστος για τον Έλληνα επιχειρηματία είναι διπλάσιο.
Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στα στεγαστικά δάνεια, όπου το μέσο επιτόκιο στην Ευρωζώνη έχει πέσει σε 1,5% ενώ στην Ελλάδα ξεπερνά το 3%.
Υπερδιπλάσιο είναι το κόστος και για τα ελληνικά καταναλωτικά δάνεια.
Ελληνικές τράπεζες: Ανοιχτή πληγή
Οι τράπεζες παραμένουν ανοιχτή πληγή της ελληνικής οικονομίας, παρότι οι Έλληνες φορολογούμενοι έχουν καταβάλει σε αυτές πάνω από 60 δισεκατομμύρια ευρώ, μέσα από τρεις ανακεφαλαιοποιήσεις.
Για να αντιμετωπίσει την απειλή της χαμηλής ανάπτυξης, η ελληνική κυβέρνηση ετοιμάζει ένα σχέδιο ηρωικών διαστάσεων: **το σχήμα “Ηρακλής” (**Hercules Asset Protection Scheme, HAPS), που έλαβε το όνομά του από τον Αρχαίο ημίθεο.
Θα αναλάβει μία δύσκολη αποστολή: να “καθαρίσει” τους ισολογισμούς των ελληνικών τραπεζών, παρέχοντας εγγυήσεις για τις πωλήσεις ομολόγων που θα προκύψουν από τιτλοποιήσεις «κόκκινων» δανείων.
Αν επιτύχει, θα βοηθήσει τις τράπεζες να επιστρέψουν στην κανονικότητα και να κάνουν τη δουλειά τους, που είναι να παρέχουν χρηματοδότηση σε επιχειρήσεις και καταναλωτές.
Ένας Ηρακλής για να «καθαρίσει» τα «σκουπίδια»
Στα οχήματα ειδικού σκοπού (Special Purpose Vehicle - SPV) που θα δημιουργηθούν θα τιτλοποιηθεί το κομμάτι των «κόκκινων» δανείων που δεν έχουν καταφέρει, ακόμα, να «ξεφορτωθούν» οι τράπεζες.
Πρόκειται κυρίως για «σκουπίδια», όπως λένε παράγοντες της τραπεζικής αγοράς που γνωρίζουν το θέμα, συνολικού ύψους 20-25 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Οι χαμηλές εξασφαλίσεις αυτών των δανείων καθιστούν αναγκαίες τις κρατικές εγγυήσεις ώστε να γίνουν ελκυστικά στους επενδυτές τα ομόλογα που θα προκύψουν . Το αν θα χρειαστεί να γίνει χρήση των εγγυήσεων θα φανεί σε ένα ορίζοντα 3- 5 ετών, όπως εκτιμούν τραπεζικά στελέχη.
Όπως έχει ήδη διαρρεύσει η ελληνική κυβέρνηση, οι εγγυήσεις με τις οποίες θα «προικοδοτηθεί» ο «Ηρακλής» θα ανέρχονται σε περίπου 9 δισεκατομμύρια ευρώ.
Πάντως και τα χρήματα των εγγυήσεων θα προέλθουν από τα κρατικά ταμεία. Ακόμα και αν αφαιρεθούν από το «μαξιλάρι ρευστότητας», όπως αναφέρουν οι μέχρι τώρα πληροφορίες, και έτσι δεν επιβαρύνουν άμεσα το δημόσιο χρέος, αυτό δε θα είναι «ανώδυνο».
Το «μαξιλάρι ρευστότητας» (που επιλέχθηκε έναντι μίας προληπτικής πιστωτικής γραμμής) υπάρχει για να καθησυχάζει τους διεθνείς επενδυτές κάθε φορά που η Ελλάδα βγαίνει στις αγορές για την πώληση ομολόγων. Η απομείωσή του δεν αποκλείεται να προκαλέσει νευρικότητα στους επενδυτές, ιδιαίτερα αν συνδυαστεί με περιβάλλον ρευστότητας στις παγκόσμιες χρηματοαγορές.