Ιρλανδία: Ιστορική νίκη της αριστεράς

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Προφανώς, το «ιρλανδικό θαύμα» της θεαματικής οικονομικής ανάκαμψης δεν είναι κάτι που συμμερίζονται πολλοί Ιρλανδοί πολίτες.

Είναι αυτοί που έδωσαν την ιστορική νίκη στο αριστερό κόμμα Σιν Φέιν, το κόμμα που στο παρελθόν ήταν περιθωριοποιημένο λόγω των δεσμών του με τον IRA.

Με καταμετρημένο το 96% των ψήφων το Σιν Φέιν συγκεντρώνει 24,1%, ενώ το φιλελεύθερο Φάιν Γκέιλ του πρωθυπουργού Λίο Βαράντκαρ και το συντηρητικό Φιάνα Φέιλ του Μίχαλ Μάρτιν μοιράζονται 22,1% των ψήφων. Έπονται οι Πράσινοι με 7,4%.

Ο πληγωμένος Τίγρης

Η Ιρλανδία είναι γνωστή ως ο «Κέλτικος τίγρης» για την ισχυρή οικονομική της ανάπτυξης, κυρίως στην προ του 2008 εποχή.

Γιατί όμως τόσοι πολλοί Ιρλανδοί ένοιωσαν την ανάγκη να τιμωρήσουν το δικομματισμό που κυβερνά την χώρα επί έναν περίπου αιώνα;

Οι λόγοι είναι κυρίως οικονομικοί.

Με μία πρώτη ματιά, η οικονομία της Ιρλανδίας «ανθίζει». 

• Μόλις πριν από έναν μήνα, έλαβε μία ακόμα αναβάθμιση, από τον Οίκο Αξιολόγησης Kroll Bond Rating Agency, χάρη στη μείωση του δημοσίου χρέους και το δυνατό τραπεζικό σύστημα.
• Στα χρόνια της διακυβέρνησης του Φάιν Γκέιλ η ανεργία κατέγραψε «βουτιά» από 15% σε 5%. Η χώρα πετύχαινε τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης της Ευρωζώνης και το 2018 έκλεισε με αύξηση του ΑΕΠ κατά 8,2%. 
• Το οικονομικό επιτελείο αναβάθμισε πρόσφατα τις προβλέψεις για την ανάπτυξη, πιστεύοντας ότι η χώρα θα «πιάσει» 3,9% το 2020 και 3% κατά μέσο όρο τα επόμενα έτη, έως το 2025, παρά το brexit.

Ωστόσο, κοιτώντας πιο κοντά, διαπιστώνει κανείς ότι η εικόνα δεν είναι τόσο ειδυλλιακή όσο φαίνεται με την πρώτη ματιά.

• Καταρχάς, μεγάλο μέρος της ιρλανδικής ανάπτυξης οφείλεται στις πολυεθνικές που έχουν την έδρα τους εκεί. Πληρώνουν μισθούς και έναν - προκλητικά χαμηλό για πολλούς- φόρο κερδών 12,5%, όμως τα μετά φόρων κέρδη «πετούν» έξω από την χώρα.
• Η χώρα αντιμετώπιζει «στεγαστική κρίση». Άλλοτε με ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ιδιοκατοίκισης, οι Ιρλανδοί δυσκολεύονται όλο και περισσότερο να βρούνε, πλέον, στέγη. Οι εξώσεις και ο αριθμός των αστέγων έχουν αυξηθεί, τα ενοίκια έχουν εκτοξευτεί. Τα τελευταία χρόνια, το Δουβλίνο αναδείχθηκε σε μία από τις πιο ακριβές πόλεις για ενοικίαση ακινήτου. Το μέσο ενοίκιο είναι €2.000 ευρώ το μήνα.

• Το υψηλό κόστος στέγασης είναι μία από τις αιτίες για το συνολικό υψηλό κόστος διαβίωσης. Η Ιρλανδία βρίσκεται στην πέμπτη θέση των πιο ακριβών χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας), με τις τιμές να βρίσκονται 13% πάνω από το μέσο ευρωπαϊκό όρο.
• Οι νεόπτωχοι αυξάνονται. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, το 15,7% των Ιρλανδών (δηλαδή 760.000 πολίτες) ζούνε κάτω από το όριο φτώχειας, με πολύ υψηλό το ποσοστό των παιδιών (24%).

Απέναντι σε όλα αυτά το Σιν Φέιν πρότεινε ριζοσπαστικές λύσεις: 

μεγαλύτερη φορολογία στους πιο εύπορους (όσους έχουν εισόδημα πάνω από €100.000) και στις επιχειρήσεις, πλαφόν στις τιμές των ενοικίων, υποχρεωτική διαπραγμάτευση των επιχειρήσεων με τα σωματεία, ανέγερση νέων εργατικών εστιών και μείωση του ορίου συνταξιοδότησης.

Οι επικριτές του Σιν Φέιν υποστηρίζουν ότι με τα σχέδιά του θα «τινάξει στον αέρα» τα δημόσια ταμεία. Το ίδιο αντιτείνει ότι είναι πλήρως κοστολογημένα και θα φέρουν πλεονάσματα.

Με τον «αέρα» του πρώτου, διαμηνύει ότι θα προσπαθήσει να σχηματίσει κυβέρνηση χωρίς τους δύο εκπροσώπους του δικομματισμού.

Μεταξύ των πιθανών συμμάχων του είναι άλλα αριστερά κόμματα και οι Πράσινοι, που επίσης ανέβασαν τα ποσοστά τους.

Το Σιν Φέιν κέρδισε τις περισσότερες ψήφους, αλλά λόγω εκλογικού συστήματος ενδέχεται να μην αποκτήσει τις περισσότερες έδρες.

Δημοψήφισμα

Στις προτεραιότητες του Σιν Φέιν είναι και ένα δημοψήφισμα για την ένωση της Ιρλανδίας

«Η κυβέρνηση δεν πρέπει να υπηρετεί συνεχώς και πρωτίστως τα μεγάλα συμφέροντα» δήλωσε η επικεφαλής του κόμματος  Μέρι Λου ΜακΝτόναλντ και συμπλήρωσε:

«Η προετοιμασία για το δημοψήφισμα πρέπει να ξεκινήσει άμεσα».