Με τον τουρισμό να καταρρέει και τους επενδυτές να αποχωρούν, η Άγκυρα «καίει» δισεκατομμύρια για να στηρίξει το νόμισμά της, σημειώνουν οι Financial Times
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΓια «τζόγο» κάνει λόγο κύριο άρθρο των Financial Times για τους χειρισμούς του Τούρκου προέδρου, Ταγίπ Ερντογάν, στην οικονομία. Το άρθρο έχει τίτλο _«Ο Ερντογάν "τζογάρει" για ταχεία ανάκαμψη καθώς η Τουρκία καίει συναλλαγματικά αποθέματα.» _
Όπως αναφέρει το άρθρο, η κατάρρευση του τουρισμού, λόγω της πανδημίας του κορονοϊού, έχει αφήσει μία μεγάλη "τρύπα" στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας. Οι ξένοι επενδυτές το έβαλαν στα πόδια, αφαιρώντας περίπου $13 δισεκατομμύρια από ομόλογα και μετοχές σε τουρκική λίρα, τους τελευταίους 12 μήνες.
Αντιμέτωπη με αυτές τις εκροές, η χώρα έχει "κάψει" δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια από τα τραπεζικά της αποθέματα φέτος, σε μία προσπάθεια να διατηρήσει μία ανεπίσημη ισοτιμία- κίνηση που αποτελεί στροφή από την επί δύο δεκαετίες πολιτική της ελεύθερης διακύμανσης.
Καθώς, όμως, αυτές οι προσπάθειες φαίνεται να πελαγοδρομούν, την προηγούμενη εβδομάδα η λίρα κύλησε σε νέο ιστορικό χαμηλό έναντι του δολαρίου, παρότι οι αρχές ξοδεύουν δισεκατομμύρια προσπαθώντας να την υπερασπιστούν.
Ο γαμπρός του Ερντογάν και υπουργός Οικονομικών, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, επαναλαμβάνει ότι η χώρα απολαμβάνει ένα «θετικό διαζύγιο» από ότι συμβαίνει στις άλλες αναπτυσσόμενες οικονομίες, ωστόσο πολλοί αναλυτές φοβούνται ότι η πολιτική του σπέρνει σπόρους νομισματικής κρίσης.
Ο επικεφαλής οικονομολόγος του Ινστιτούτου Διεθνών Οικονομικών, Ρόμπιν Μπρουκς, είπε στους FT ότι η Τουρκία σχηματίζει ένα μεγάλο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, ξοδεύοντας δισεκατομμύρια προσπαθώντας να κρατήσει σταθερή την ισοτιμία και ρίχνοντας φθηνή ρευστότητα στην οικονομία. Τακτική ίδια με αυτή που προκάλεσε την τεράστια κρίση μόλις πριν από δύο χρόνια, όταν η λίρα έχασε σχεδόν 30% της αξίας της έναντι του δολαρίου.
Η πολιτική υψηλού ρίσκου της Τουρκίας, σημείωνουν οι FT, φαίνεται ότι προέρχεται από ένα στοίχημα για γρήγορη και ισχυρή ανάκαμψη από την πανδημία τόσο εντός συνόρων, όσο και στις βασικές αγορές εξαγωγών της χώρας.
Αν αυτό το σενάριο δεν υλοποιηθεί, και τα έσοδα από τον τουρισμό και τις άλλες εξαγωγές δεν ανακάμψουν αρκετά γρήγορα, η Τουρκία θα βρεθεί εξαιρετικά ευάλωτη σε μελλοντικές παγκόσμιες οικονομικές κρίσεις, προειδοποιεί η Φοένιξ Καλεν, διευθύντρια αναδυόμενων αγορών της Société Générale. «Αν αυτή η κατάσταση συνεχιστεί για ακόμα 12 μήνες, δεν είναι βιώσιμη» τονίζει. _«Οι τουρκικές αρχές προσπαθούν να κρατήσουν μία εύθραστη ισορροπία, προσπαθώντας να μην πέσουν στο γκρεμό». _
Πέρυσι, περίπου 45 εκατομμύρια τουρίστες έφεραν $34,5 δισεκατομμύρια στην Τουρκία. Τους πρώτους έξι μήνες του 2020, οι αφίξει σημείωσαν πτώση 75%. Οι Τούρκοι υπουργοί ήλπιζαν ότι η πτώση στο κόστος της ενέργειας, που είναι μία από τις πιο ακριβές εισαγωγές της Τουρκίας, θα αντιστάθμιζαν την ραγδαία πτώση του τουρισμού και τη βουτιά άλλων εξαγωγών, όπως της κλωστοϋφαντουργίας, λευκών συσκευών και αυτοκινήτων.
Όμως δεν έγινε έτσι. Τους τελευταίους μήνες η Τουρκία καταγράφει καλπάζον έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, έφτασε σχεδόν τα $17 δισεκατομμύρια τους πρώτους πέντε μήνες του έτους.
Η κυβέρνηση επιμένει ότι η χρονιά θα κλείσει με ανάπτυξη της οικονομίας. Για να το πετύχει αυτό κατέφυγε και πάλι σε πιστωτική επέκταση. Η Κεντρική Τράπεζα έκοψε το βασικό επιτόκιο κατά 15,75% τους τελευταίους 12 μήνες. Οι τράπεζες πιέζονται να ξεκινήσουν κύμα δανειοδοτήσεων σε επιχειρήσεις και καταναλωτές. Σύμφωνα με την Barclays, οι χορηγήσεις δανείων αυξήθηκαν κατά 24% σε σχέση με ένα χρόνο πριν.
Μία λύση θα ήταν η προσέλκυση ξένων επενδυτών. Όμως, τον τελευταίο χρόνο, μία σειρά μέτρων που είχαν στόχο να αποτρέψουν την «χειραγώγηση» χτύπησαν καμπανάκια στους ξένους επενδυτές. Μάλιστα, η MSCI προειδοποίησε ότι θα υποβαθμίσει την Τουρκία στην κατηγορία των "frontier markets". Σε συνδυασμό με τα πραγματικά αρνητικά επιτόκια, το διεθνές κεφάλαιο το έβαλε στα πόδια. Η ξένη συμμετοχή στην εσωτερική αγορά ομολόγων της Τουρκίας έχει πέσει σε ιστορικό χαμηλό (μόλις 4% στα μέσα Ιουλίου).
Η Τουρκία μπορεί ακόμα να βρει δρόμο εξόδου από αυτή τη δύσκολη περίοδο, χωρίς να υποστεί μία κρίση ισοζυγίου πληρωμών, εκτιμούν οι FT.
Άλλωστε, όπως σημειώνουν**, ο Τ. Ερντογάν έχει υπάρξει συχνά τυχερός στη διάρκεια της 18ετούς θητείας του στο τιμόνι της Τουρκίας.** Μία ταχύτερη του αναμενόμενου παγκόσμια ανάκαμψη από τον COVID-19, με μία ραγδαία αποκατάσταση του εμπορίου και του τουρισμού, μπορούν να γεμίσουν τα διαρκώς μειούμενα αποθεματικά, πριν φτάσουν σε κρίσιμο σημείο.