Τι είναι η Τελωνειακή Ένωση ΕΕ-Τουρκίας και τι σημαίνει το ενδεχόμενο αναστολής της

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Η Ευρωπαϊκή Τελωνειακή Ένωση σημαίνει την κατάργηση των τελωνειακών δασμών μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ. Επίσης υπάρχει η εφαρμογή κοινού δασμολογίου για τις εισαγωγές που προέρχονται από χώρες εκτός της ΕΕ. Εφαρμογή κοινών κανόνων καταγωγής για τα εμπορεύματα που προέρχονται από χώρες εκτός της ΕΕ και κοινός προσδιορισμός της τελωνειακής αξίας.

Αυτό είναι και ένα από τα μεγάλα αγκάθια των διαπραγματεύσεων της ΕΕ με την Μεγάλη Βρετανία για το Brexit και το αν θα συνεχίσει και υπό ποια μορφή θα υπάρξει μια τελωνειακή ένωση κατά την αποχώρηση της Βρετανίας από της ΕΕ. Αυτό σημαίνει ότι τα προϊόντα που παράγονται στην Βρετανία και εξάγονται σε χώρες της ΕΕ, και το αντίστροφο, θα υπόκεινται πλέον σε δασμούς που πολλές φορές μπορεί να είναι και αρκετά υψηλοί. Για αυτό και αρκετές εταιρείες έχουν μεταφέρει τα εργοστάσια τους και τα γραφεία τους εκτός της Μεγάλης Βρετανίας.

Πρόκειται για μία από τις πιο σημαντικές συμφωνίες που υπάρχουν μεταξύ των χωρών της Ένωσης και αφορούν τις επιχειρήσεις, τις εισαγωγές και τις εξαγωγές μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ.

Τι συμβαίνει με την Τουρκία

Η Τουρκία καθώς και τρία άλλα κρατίδια, Ανδόρα, Μονακό και Άγιος Μαρίνος είναι σε τελωνειακή ένωση με την ΕΕ.

Η τελωνειακή ένωση με την Τουρκία ισχύει από το 1995 και βασίζεται στη συμφωνία της Άγκυρας του 1963 και στο πρόσθετο πρωτόκολλό της (1970).

Προβλέπει:

• ελεύθερη κυκλοφορία μεταξύ των δύο μερών της τελωνειακής ένωσης για τα προϊόντα που καλύπτονται και τα οποία είτε παράγονται είτε τίθενται σε ελεύθερη κυκλοφορία μετά την εισαγωγή τους από τρίτες χώρες είτε στην Τουρκία είτε στην ΕΚ
• ευθυγράμμιση της Τουρκίας με το κοινοτικό κοινό δασμολόγιο, συμπεριλαμβανομένων των προτιμησιακών καθεστώτων, και εναρμόνιση των μέτρων εμπορικής πολιτικής
• προσέγγιση του τελωνειακού δικαίου, ιδίως με αποφάσεις της επιτροπής τελωνειακής συνεργασίας (π.χ. απόφαση αριθ. 1/2001) και αμοιβαία συνδρομή σε τελωνειακά ζητήματα
• προσέγγιση των λοιπών νομοθεσιών (διανοητική ιδιοκτησία, ανταγωνισμός, φορολογία,...)
• προτιμησιακή συμφωνία για τη γεωργία (κανόνες καταγωγής)

Η τελωνειακή ένωση καλύπτει αποκλειστικά βιομηχανικά προϊόντα και μεταποιημένα γεωργικά προϊόντα

Η τελωνειακή ένωση δεν καλύπτει

• Γεωργικά προϊόντα, όπως ορίζονται στο παράρτημα Ι της συνθήκης του Άμστερνταμ. Υπόκεινται στην απόφαση του 1998 για το εμπορικό καθεστώς των γεωργικών προϊόντων.
• προϊόντα άνθρακα και χάλυβα, όπως καλύπτονται από την Ευρωπαϊκή Συνθήκη για τον Άνθρακα και το Χάλυβα. Αυτά υπόκεινται στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα — η συμφωνία για την Τουρκία σε ζώνη ελεύθερων συναλλαγών για τα προϊόντα που καλύπτονται από την ΕΚΑΧ.

Σε ότι αφορά τους δασμούς;

Υπάρχουν μηδενικοί δασμοί και μηδενικές ποσοστώσεις για τα εμπορεύματα που καλύπτονται από την τελωνειακή ένωση. Υπάρχει ακόμη ειδικό καθεστώς και σχεδόν μηδενικοί δασμοί για προϊόντα που προέρχονται από την ΕΕ και εξάγονται στην Τουρκία και το αντίστροφο.

Τα εμπορεύματα που παράγονται ή παράγονται εξ ολοκλήρου στην τελωνειακή ένωση ή που τίθενται σε ελεύθερη κυκλοφορία στην τελωνειακή ένωση μπορούν να κυκλοφορούν οπουδήποτε στην επικράτεια της τελωνειακής ένωσης, εφόσον συνοδεύονται από την απόδειξη του τελωνειακού τους χαρακτήρα, η οποία καταρτίζεται με πιστοποιητικό κυκλοφορίας A.TR.

Αναστολή τελωνειακής σύνδεσης ΕΕ- Τουρκίας

Να εξεταστεί το ενδεχόμενο συνολικής αναστολής της τελωνειακής ένωσης Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας, ζήτησε την Τρίτη, η Ελλάδα με επιστολή του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια στον Επίτροπο Διεύρυνσης Όλιβερ Βαρέλι (Oliver Varhelyi), σύμφωνα με διπλωματικές πηγές.

Ειδικότερα, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, σε επιστολή του προς τον Επίτροπο Διεύρυνσης, υπογραμμίζει ότι η Τουρκία συνεχίζει να παραβιάζει μονομερώς με την υιοθέτηση μη προβλεπομένων δασμολογικών, νομοθετικών και ισοδύναμων μέτρων την τελωνειακή ένωση ΕΕ-Τουρκίας, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.

Πρόκειται για μια από τις κινήσεις της Ελλάδας κατά της Τουρκίας η οποία συνεχίζει ακάθεκτη τις προκλήσεις της κατά της Ελλάδας και της Κύπρου σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο.

Η αναστολή της τελεωνειακής σύνδεσης με την ΕΕ θα μπορούσε να ήταν μια από τις πιο σοβαρές κυρώσεις που θα επέβαλε η ΕΕ προς την Τουρκία, και να λειτουργήσει, ως ένας μοχλός πίεσης για να σταματήσεις τις παραβιάσεις και παραβάσεις κατά των κρατών μελών της ΕΕ, αν και αυτό δεν σημαίνει ότι θα το πράξει η Τουρκία.

Πάντως μια αναστολή της συμφωνίας αυτής, θα προκαλούσε ακόμη περισσότερα προβλήματα στην ήδη προβληματική τουρκική οικονομία, η οποία παραπαίει εδώ και μήνες.