Επισκεφτήκαμε τον επιστήμονα στη Βόρεια Ιρλανδία, στο Πανεπιστήμιο του Όλστερ
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΚαλώς ήλθατε στο Global Angola. Μια νέα σειρά εκπομπών που παρουσιάζουν άτομα και πρότζεκτ από την Αγκόλα που έχουν διεθνή παρουσία και αντίκτυπο. Σ’ αυτή την εκπομπή, είμαστε στη Βόρεια Ιρλανδία για να συναντήσουμε έναν επιστήμονα με καταγωγή από την Λουάντα που έχει κάνει σημαντική δουλειά στον τομέα του DNA.
Ο δρ. Ματέους Γουέμπα ντα Σίλβα γεννήθηκε στην Αγκόλα το 1965. Είναι 55 ετών σήμερα. Έχει γυναίκα και δύο παιδιά. Μένει και εργάζεται σε απόσταση μιας ώρας από το Μπέλφαστ. Όλα ξεκίνησαν όμως στην Λουάντα όπου έκανε πενταετείς πανεπιστημιακές σπουδές στην χημεία: «Είχαμε τότε μια πολύ καλή βιβλιοθήκη. Περνούσα εκεί τον περισσότερο χρόνο μου. Είχαμε επίσης πολλές ευκαιρίες πρακτικής εκπαίδευσης. Οι σπουδές στην Αγκόλα τότε ήταν εξαιρετικές όσον αφορά την εμπειρία που λάβαμε. Αξιοποίησα όλες τις ευκαιρίες που μου δόθηκαν στον τομέα της επιστήμης».
Πριν έρθει στην Βόρεια Ιρλανδία, έκανε το διδακτορικό του στην Αγγλία και δούλεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Σουηδία. Ο γιος του Ριχάν λατρεύει επίσης τις επιστήμες, αλλά του αρέσει ένα άλλο αντικείμενο: «Ξέρω με σιγουριά ότι θέλω να σπουδάσω την επιστήμη των υπολογιστών, γιατί υπάρχει εκεί μεγάλη δυναμική και πολλές θέσεις εργασίας. Με ενδιαφέρει πολύ λοιπόν».
Ο Ματέους έχει βραβευτεί για τη δουλειά του. Εργάζεται τώρα για το πανεπιστήμιο του Όλστερ. Ο τομέας διδασκαλίας και έρευνας είναι ο σχηματισμός του DNA: «Το DNA είναι η αποθήκη της γενετικής πληροφορίας. Για να αναπαραχθούμε, για να αναπαράγουμε τη βιολογία, πρέπει να αποθηκεύσουμε αυτή την πληροφορία. Το DNA το επιτυγχάνει αυτό βάζοντας σε μια αλληλουχία δομικά στοιχεία, που συγκεντρώνονται από μόνα τους. Η κατανόηση του πώς συμβαίνει αυτό, ο τρόπος που γίνεται, είναι σημαντικός για να καταλάβουμε πώς λειτουργούν τα συστήματα των ζώντων οργανισμών και επίσης πώς εμφανίζονται οι ασθένειες και πώς αλληλεπιδρούμε με αυτές».
Αυτή η αλληλεπίδραση έχει να κάνει με συσκευές που αποτελούνται από υλικό DNA, που μπαίνουν στο ανθρώπινο σώμα και μπορούν να συλλέξουν πληροφορίες και να επέμβουν. Αυτό ονομάζεται νανοτεχνολογία DNA και είναι στο επίκεντρο σήμερα της επιστημονικής έρευνας: «Υπάρχουν φιλόδοξα πρότζεκτ όπως η απευθείας αναμετάδοση πληροφοριών από τον εγκέφαλο, μέσω ενός συστήματος WIFI. Μοιάζει ακόμη με σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά αυτή τη στιγμή στο εργαστήριό μου, δομούμε DNA με έναν συγκεκριμένο τρόπο ώστε να μπορεί να μπει στα κύτταρα. Και αυτά να παράγουν μετά πρωτεΐνες που μας ενδιαφέρουν, θεραπευτικές ουσίες εντός του κυττάρου, όπως για παράδειγμα ινσουλίνη ή παράγωγα τέτοιου είδους».
Ο ερευνητής επέβλεψε την εγκατάσταση αυτού του τεράστιου μηχανήματος στο πανεπιστήμιο. Ένας μεγάλος μαγνήτης και ραδιοσυχνότητες αναλύουν τα δείγματα DNA, αποκαλύπτοντας τα δομικά τους στοιχεία, πώς κινούνται και πώς λειτουργούν. Αυτό βοηθά στη συνέχεια τους επιστήμονες να αντιγράψουν τη φύση: «Είναι συναρπαστική εποχή. Το να είμαστε σε διάφορες περιοχές που συνδέονται με τις νανοτεχνολογίες DNA, να καταλαβαίνουμε λίγο πώς να δομούμε πράγματα με το DNA, μας επιτρέπει να έχουμε διαφορετικές εφαρμογές σε ζητήματα που μας απασχολούν στις μέρες μας. Είναι ένας κόσμος αναρίθμητων πιθανοτήτων που συμβαίνει τώρα και οι άνθρωποι αρχίζουν να τον αντιλαμβάνονται».
Το να λύνεις τους γρίφους που κρύβει η ανθρώπινη φύση είναι σίγουρα κάτι συναρπαστικό: «Αισθάνομαι ότι είμαι στη μέση της καριέρας μου. Υπάρχουν ακόμη πολλά πράγματα που θα ’θελα να ερευνήσω. Όπου βλέπω να υπάρχουν δυνατότητες, είμαι έτοιμος να ψάξω».