Η πόλη Βαλσαμότζια, λίγο έξω από την Μπολόνια, κάνει πράξη την ενεργειακή μετάβαση
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΦωτοβολταϊκά, γεωθερμία, περιβαλλοντική εκπαίδευση και ασφάλεια κατά των σεισμών είναι κάποιες από τις προϋποθέσεις για το μέλλον των ευρωπαϊκών πόλεων όπως αναφέρει η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.
Στα προάστια της Μπολόνια στην Ιταλία, η Βαλσαμότζια είναι το πρότυπο της λεγόμενης μεταβατικής πόλης. Ο τρόπος κατασκευής του δημοτικού σχολείου το 2011 είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της λογικής. Το σχολείο, που φιλοξενεί 300 παιδιά, διαθέτει μία εξαιρετικά σύγχρονη ενεργειακή δομή. Ηλιακά πάνελ και αντλίες θέρμανσης το καθιστούν ενεργειακά αυτοδύναμο, ενώ μπορεί να αυτοπροσαρμόζει θερμοκρασία και φωτισμό ανάλογα με τις εξωτερικές συνθήκες.
«Πήραμε ένα υπάρχον αρχιτεκτονικό σχέδιο γνωρίζοντας ότι μπορούσαμε να το μεταμορφώσουμε με τις αρχές της ενεργειακής μετάβασης, δηλαδή να χτίσουμε ένα σχολείο με μηδενική κατανάλωση ενέργειας και χωρίς χρήση ορυκτών καυσίμων. Μας είπαν ότι είμαστε τρελοί και δεν θα τα καταφέρναμε. Αντίθετα, το πετύχαμε και φτιάξαμε το πρώτο σχολείο στην Ιταλία με μηδενική κατανάλωση ενέργειας , τροφοδοτούμενο αποκλειστικά από ανανεώσιμες πηγές» λέει ο Ντανιέλε Ρουσίνιο, δήμαρχος της Βαλσαμότζια.
Μετάβαση σημαίνει και εφαρμογή διαφορετικών μεθόδων στη λήψη αποφάσεων, όπως είναι η λεγόμενη κοινωνιοκρατία. Μία λογική που επικεντρώνεται στη σημασία των καταστάσεων και των πραγμάτων για το κοινωνικό καλό και όχι στην επικράτηση της πλειοψηφίας μέσω της ψήφου.
«Μέσα από την εκπαίδευση για τα ζητήματα βιωσιμότητας και περιβάλλοντος, η κοινότητα κατάφερε να απορρίψει το αρχικό πλάνο και να το διαμορφώσει σε ένα πλήρως καινοτόμο σχέδιο. Το πετύχαμε μέσα από τον διάλογο και την κατανόηση των προβλημάτων καθώς και από την εστίασή μας στη σημασία των πραγμάτων που σκοπεύαμε να κάνουμε» λέει ο Κριστιάνο Μποτόνε, συνιδρυτής της Transition Italia.
Αυτή η πρωτότυπη μορφή δημοκρατίας, επέτρεψε στην κοινότητα να οργανώσει για παράδειγμα παραδόσεις τροφίμων και ειδών πρώτης ανάγκης κατ’οίκον στη διάρκεια της πανδημίας. Όπως και την εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για ενεργειακή κατανάλωση στους ιδιώτες.
Οι υπάρχουσες δημοκρατικές διαδικασίες δείχνουν να είναι αργές όσον αφορά στην άμεση αντίδραση επί των προκλήσεων που παρουσιάζονται καθημερινά. Αυτή η μικρή πόλη στην Ιταλία αποδεικνύει πως η αλλαγή δεν είναι μόνο αναγκαία αλλά και εφικτή.